AZƏ
RBAYCAN RESPUBL KASI TƏ
HS L NAZ RL Y
AZƏ
RBAYCAN DÖVLƏ
T QT SAD UN VERS TET
MAG STRATURA MƏ
RKƏ
Z
Əlyazması hüququnda
Ə
mirova Aytə
n Azad
(MAG STRANTIN A.S.A.)
“
AZƏ
RBAYCAN RESPUBL KASINDA TƏ
B -EKZOGEN
PROSESLƏ
R N TƏ
SƏ
RRÜFAT SAHƏ
LƏ
R NƏ
TƏ
S R N N
EKOLOJ - QT SAD Q YMƏ
TLƏ
ND R LMƏ
S VƏ
MÜHAF ZƏ
YOLLARI
”
mövzusunda
MAG STR D SSERTAS YASI
xtisasın şifri və adı:
060510 «Ekologiya »
xtisaslaşma:
«Ətraf mühitin mühafizəsi metodları və
bərpası»
Elmi rəhbər
Magistr proqramının rəhbəri
dos. .B.Xə
lilov
dos. Y.N. brahimov
______________________
_______________________
Kafedra müdiri
v
dos. V.Z.Mehdiyeva _______________________
BAKI - 2015
2
MÜNDƏ
R CAT
G R Ş…………………………………………………………………...
............4
I FƏ
S L.
TƏ
B PROSELƏ
R VƏ
ONLARIN YARATDIĞ
I
FƏ
LAKƏ
TLƏ
R N XUSUS YYƏ
TLƏ
R ………………………….................9
1.1.
Dağ
ıdıcı hidrometeoroloji hadisə
lə
rin tə
snifatı və
qruplaş
dırılması..9
1.2.
Azə
rbaycan ə
razisində
dağ
ıdıcı hidrometeoroloji yağ
ıntıların
paylanması…………………………………….........................................19
1.3.
Azə
rbaycan ə
razisində
qar örtüyünün
paylanması…………..................................................................................28
1.4.
Qlobal iqlim də
yiş
mə
lə
ri və
tə
bii dağ
ıdıcı hidrometeoroloji
proseslə
rin tə
sir xüsusiyyə
tlə
ri ……………………...............................32
1.5. Xə
zə
r də
nizində
baş
verə
n tə
bii hidrometeoroloji dağ
ıdıcı
hadisə
lə
r……………………………………………………………...................35
1.6.Də
niz suyununanomaliyası………………………………….......................40
II
FƏ
S L.
DAĞ
IDICI
TƏ
B
PROSESLƏ
R N
TƏ
SƏ
RRÜFAT
SAHƏ
LƏ
R NƏ
TƏ
S R ……………………………………………................44
2.1. Sel hadisə
lə
rinin tə
sə
rrüfatlara
tə
siri…………………………..............................................................................44
2.2. Daş
qın hadisə
lə
rinin tə
sə
rrüfatların inkiş
afı və
təş
kilinə
tə
siri......................................................................................................................48
2.3. Atmosfer kütlə
lə
rinin tə
bii dağ
ıdıcı
xüsusiyyə
tlə
ri……………...................................................................................53
2.4. Dolu və
leysanların tə
sə
rrüfata tə
siri.........................................................54
2.5. Quraqlığ
ın tə
sə
rrüfatlara
tə
siri………………………………......................................................................58
3
III FƏS L. TƏB DAĞIDICI HAD SƏLƏRDƏN ƏHAL N N VƏ
TƏ
SƏ
RRÜFATLARIN MÜHAF ZƏ
YOLLARI…………………..............60
3.1. Sel hadisə
lə
rində
n mühafizə
tə
dbirlə
ri……………………….........................................................................60
3.2. Daş
qınlardan mühafizə
yolları…………………………………..............................................................63
3.3. Atmosfer hadisə
lə
ri ilə
ə
laqə
dar yaranan anomal
və
ziyyə
tlə
rdə
nqorunma…………………………………………....................65
3.4. Respublika ə
razisində
baş
verə
n dağ
ıdıcı hidrometeoroloji proseslə
rin
yayılma xüsusiyyə
tlə
ri…………………………………....................................67
NƏ
T CƏ
VƏ
TƏ
KL FLƏ
R………………………………………... ............70
Ə
DƏB YYAT………………………………………………………….............72