63
-tranzit və nəqliyyatla əlaqədar iş təcrübəsinin və vergilərin, rüsumların tətbiq
edilməsini qonşu ölkələrlə qarşılıqlı uyğunlaşdırmaq;
-inkişaf edən bazar iqtisadiyyatı tələblərinə uyğun, tranzit prosesində iştirak
edənlər arasında istənilən mübahisələri həll etmək üçün tənzimləmə mexanizmini
yaratmaq və inkişaf etdirmək.
Fikrimizcə, qeyd edilən təkliflər Azərbaycanın nəqliyyat-ticarət tranzit sektorunun
rəqabətqabiliyyətliliyinin yüksəldilməsinə müsbət istiqamətdə təsir göstərəcəkdir.
Orta müddətli dövürdə nəqliyyat şirkətlərinin tərkibində olan müxtəlif sahəli,
o cümlədən əsas və yardımçı fəaliyyətli müəssisələrin səhmdar cəmiyyətlərinə
çevrilməsi, dövlətsizləşdirilməsi və özəlləşdirilməsi həyata keçiriləcəkdir.
Ölkə prezidentinin 6 iyul 2010-cu il tarixli sərəncamı ilə təsdiq edilmiş
«Azərbaycan Respublikasında dəmir yolu nəqliyyat sisteminin 2010-2024-cü illərdə
inkişafına dair Dövlət Proqramı» təsdiq edilmişdir. Bu proqramda ölkənin dəmir
yollarının bərpası və yenidən qurulması, dəmir yolu hərəkət vasitələrinin təzələnməsi
və modernləşdirilməsi, elektrovozların və teplovozların, yük və sərnişin vaqonlarının
alınması və s. nəzərdə tutulmuşdur. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xəttinin çəkilməsi
ölkə dəmir yolu şəbəkəsinin Avropa dəmir yolu şəbəkəsinə qoyulmasına imkan
verəcəkdir. Bundan başqa, Şimal-Cənub dəhlizində dəmir yolu xəttinin inkişfa
etdirilməsi də ortamüddətli perspektivdə planlaşdırılır.
Ortamüddətli dövürdə nəqliyyat sektorunun inkişafının prioritetləri aşağı-
dakılardır:
-milli iqtisadiyyatın infrastrukturu olan nəqliyyatın öncül inkişafı;
-yol-kommunikasiya kompleksinin müxtəlif nəqliyyat növlərinin bərabərpaylı
və ardıcıl inkişafı;
-təsərrüfatlararası əmtəə mübadiləsini gerçəkləşdirən yükdaşıma nəqliyyatının
və əhalinin əsas sosial tələbatlarından birini təmin edən sərnişin nəqliyyatının
bərabər inkişafı;
-ölkə ərazisində beynəlxalq və tranzit dəhliz və yolların, eləcə də ölkənin region-
lararası, şəhər və rayondaxili yol-nəqliyyat infrastrukturunun bərabərpaylı inkişafı;
64
-Azərbaycan ərazisindən keçən nəqliyyat-kommunikasiya trafikinin və əsas
nəqliyyat vasitələrinin dünya standartlarına uyğun modernləşdirilməsi və
müasirləşdirilməsi əsasında milli nəqliyyat-yol sisteminin dünya kommunikasiya
məkanına sürətli inteqrasiyası;
-Xəzər regionunda istehsal olunan karbohidrogenlərin dünya bazarlarına
çatdırılması zamanı enerjidaşıyıcıların beynəlxalq və tranzit nəql edilməsində
Azərbaycanın tutduğu aparıcı mövqeyinin saxlanması və gücləndirilməsi;
-Azərbaycanın beynəlxalq nəqliyyat sisteminin gücləndirilməsi zamanı
TRASEKA, Şimal-Cənub, NOGEYT Proqramlarının öncül həyata keçirilməsi;
-Azərbaycanda hasil olunan neft və qazın ixrac marşrutlarının geniş diver-
sifikasiyası və digər Xəzəryanı istehsalçı ölkələrin iştirakı ilə yeni transregional
enerji dəhlizlərinin yaradılması və birgə istifadəsi.
XXI əsrdə Azərbaycanda informasiya cəmiyyətinə keçid və onun qurulması,
elektron hökumətin formalaşdırılması və intellektual potensialın inkişafı sayəsində
sosial-iqtisadi inkişafın yüksəldilməsi proritet məsələlərdən birinə çevrilmişdir.
Müasir dövrdə və gələcək perspektivlər üçün KT-nin əhəmiyyəti ön plana keçmiş,
ölkənin milli fəaliyyət və elektron strategiya sahəsindəki proqramların əsas
müddəalarını təşkil etmişdir. Ölkə rəhbərliyi tərəfindən KT sektorunun inkişafı
neft və qaz sənayesindən sonra ikinci prioritet sahə kimi müəyyən edilmişdir.
Fikrimizcə, informasyia-kommunikasiya texnologiyaların və rabitənin inkişfaı
sahəsində həyata keçirilən tədbirlər elektron sənəd dövriyyəsi, elektron ticarət, elek-
tron xidmətlərin göstərilməsi və digər bu kimi fəaliyyətlərin yerinə yetirilməsim
üçün zəruri texniki və texnoloci dəyişiliklərin həyata keçirilməsi istiqamətində ol-
malıdır. nformasiyanın verilməsi sürətinin artırılması və dəyirinin isə azaldılması
ölkənin rəqabət qabiliyyətinə müsbət təsir göstərəcəkdir.
KT-nin inkişafı sahəsində aşağıdakı vəzifələr qarşıda durur:
-vətəndaşların və sosial institutların məlumat almaq, onu yaymaq və istifadə
etmək kimi hüquqlarının təmin edilməsi üçün müvafiq mühitin yaradılması;
-effektiv, şəffaf və nəzarət oluna bilən dövlət idarəetməsi və yerli özünü
idarəetmənin həyata keçməsi üçün Elektron Hökumətin yaradılması;
65
-inkişaf etmiş informasiya və kommunikasiya infrastrukturunun yaradılması,
vahid milli elektron informasiya məkanının formalaşdırılması, informasiya və
kommunikasiya xidmətlərinin genişləndirilməsi;
-ölkənin informasiya təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və Elektron Hökumət
infrastrukturunun baza komponentlərinin yaradılması;
-ölkənin ümumdünya elektron informasiya məkanına inteqrasiyası;
-milli proqram vasitələrinin yaradılması, informasiya-kommunikasiya texno-
logiyaları məhsulları istehsalının ( KT sənayesinin) inkişaf etdirilməsi;
-dövlət qulluqçularının informasiya texnologiyaları üzrə hazırlıq səviyyələ-
rinin artırılması.
KT sahəsinin inkişafı mərkəzində “Elektron Hökumət” Dövlət Proqramının
həyata keçirilməsi, Azərbaycan Respublikası ərazisində DVB-T rəqəmsal tele-
viziya yayım sisteminin tətbiqi və inkişafı, yüksək texnologiyalar üzrə regional
iqtisadi zonaların yaradılması, “Azərpoçt” DM-in poçt şöbələrində bank-maliyyə
xidmətlərinin göstərilməsinin genişləndirilməsi, yeni nəsil mobil, simsiz, data və s.
telekommunikasiya xidmətlərinin tətbiqinin sürətləndirilməsi və rəqabət
prinsipləri nəzərə alınmaqla lisenziyaların verilməsi, rabitə və informasiya
texnologiyaları fəaliyyəti sahəsində dövlətin səlahiyyətində olan müstəqil
tənzimləmə qurumunun yaradılması, tarif tənzimlənməsinin sərbəstləşdirilməsi
üzrə effektiv bazar rəqabətinin formalaşdırılması durur.
Rabitə və informasiya texnologiyaları sahəsinin inkişafı çərçivəsində sahədə
fəaliyyət göstərən birgə müəssisələrdə dövlət payının özəlləşdirilməsi, özəl-
ləşdirməyə açıq elan edilmiş müəssisələrin özəlləşdirməqabağı restrukturizasiya və
idarəetmə strukturunun təkmilləşdirilməsi, beynəlxalq standartların tətbiqinin
genişləndirilməsi, telefon şəbəkəsinin modernləşdirilməsi çərçivəsində transmissiya
şə
bəkəsinin tam rəqəmləşdirilməsi və kommutasiya şəbəkəsinin tam elektron-
laşdırılması, TAE optik xəttinin dənizaltı hissəsinin tikintisinin başa çatdırılması,
Naxçıvan MR-nin şəhər və rayon mərkəzləri arasında fiber-optik kabellə rabitənin
təşkili, dövlət idarəetmə orqanlarının informasiya mübadiləsi şəbəkəsinin yaradıl-
ması, radio-televiziya yayımının təkmilləşdirilməsi çərçivəsində ölkə regionlarında
Dostları ilə paylaş: |