Microsoft Word Audit Ataholding ifrs cons fs 2013-az revised doc
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Maliyyә öhdәliklәri vә buraxılmış kapital alәtlәri
- Digәr maliyyә öhdәliklәri
- Maliyyә zәmanәti müqavilәlәri
- Maliyyә öhdәliklәrinin tanınmasının dayandırılması
- Әmәliyyat lizinqi
- Maliyyә lizinqi
- Lizinq mәqsәdlәri üçün alınmış avadanlıq
18
Digәr mәcmu gәlirlәr haqqında hesabatda tanınmış mәcmu gәlir vә ya zәrәr tanınması davam edәn hissә ilә belә hissәlәrin nisbi әdalәtli dәyәri әsasında tanınması artıq dayandırılmış hissә arasında bölüşdürülür.
Borc vә kapital alәtlәri müqavilә şәrtlәrinә, habelә maliyyә öhdәliyi vә kapital alәti anlayışlarına әsasәn maliyyә öhdәliklәri vә ya kapital kimi tәsnif edilir.
Kapital alәti bütün öhdәliklәr çıxıldıqdan sonra müәssisәnin aktivlәri üzrә qalan pay hüququnu tәsdiqlәyәn hәr hansı müqavilәdir. Qrup tәrәfindәn buraxılmış kapital alәtlәri birbaşa emissiya xәrclәri çıxılmaqla әldә edilmiş vәsaitlәr kimi tanınır.
Qrupun öz kapital alәtlәrinin geri alınması birbaşa kapitalda tanınır vә çıxılır. Eyni zamanda, Qrupun öz kapital alәtlәrinin alınması, satılması, buraxılması vә ya lәğv edilmәsi üzrә mәcmu gәlirlәr haqqında konsolidә edilmiş hesabatda heç bir gәlir vә ya itkilәr tanınmır.
Digәr maliyyә öhdәliklәri, o cümlәdәn Azәrbaycan Respublikasının Mәrkәzi Bankındakı depozitar alәtlәr, bank vә müştәri depozitlәri, dövlәt qurumlarından alınmış kreditlәr vә digәr öhdәliklәr ilkin anda әmәliyyat xәrclәri çıxılmaqla әdalәtli dәyәrlә ölçülür.
Digәr maliyyә öhdәliklәri sonradan effektiv faiz metodu istifadә edilmәklә vә faiz xәrclәri effektiv gәlir әsasında tanınmaqla amortizasiya olunmuş dәyәrlә ölçülür.
Effektiv faiz metodu maliyyә öhdәliyinin amortizasiya olunmuş dәyәrinin hesablanması vә faiz xәrclәrinin müvafiq dövr üzrә bölüşdürülmәsi üsuludur. Effektiv faiz dәrәcәsi tәxmin edilәn gәlәcәk nağd pul ödәmәlәrini maliyyә öhdәliyinin güman edilәn müddәti yaxud (mәqsәdәmüvafiq hallarda) daha qısa müddәt әrzindә ilkin tanınma zamanı xalis balans dәyәrinә qәdәr dәqiqliklә diskontlaşdıran dәrәcәdir.
Maliyyә zәmanәti müqavilәsi borc alәti üzrә şәrtlәrә әsasәn ödәnişin edilmәli olduğu tarixdә müәyyәn debitorun belә ödәnişlәri yerinә yetirә bilmәmәsi sәbәbindәn qiymәtli kağızın sahibinә dәymiş zәrәrin әvәzinin ödәnilmәsini emitentdәn tәlәb edәn müqavilә formasıdır.
Qrup tәrәfindәn buraxılmış maliyyә zәmanәti müqavilәlәri ilkin olaraq әdalәtli dәyәrlә ölçülür vә ӘDMZ-dә tanınan kimi tәyin edilmәdiyi halda, sonradan aşağıdakı mәblәğlәrdәn daha yüksәyi ilә ölçülür:
olunduğu kimi müqavilә üzrә öhdәlik mәblәğindәn; vә Mәqsәdәmüvafiq hallarda gәlirlәrin tanınması qaydalarına әsasәn uçotda tanınmış yığılan amortizasiya çıxılmaqla ilkin tanınmış mәblәğdәn.
Maliyyә öhdәliklәrinin tanınması yalnız Qrup öz ödәniş öhdәliyini yerinә yetirdikdә, belә öhdәlik lәğv olunduqda, yaxud müddәti başa çatdıqda dayandırılır. Mövcud maliyyә öhdәliyi tam başqa şәrtlәrlә eyni kreditorun tәqdim etdiyi digәr öhdәliklә әvәzlәnәrsә, yaxud mövcud öhdәliyә әhәmiyyәtli düzәlişlәr edilәrsә, belә әvәzlәmә vә ya düzәliş ilkin öhdәliyin tanınmasının dayandırılması vә yeni öhdәliyin tanınması kimi qәbul edilir. Tanınması dayandırılmış maliyyә öhdәliyinin balans dәyәri ilә öhdәliklәr üzrә ödәnilmiş vә ödәnilәcәk mәblәğlәr arasındakı fәrq mәcmu gәlirlәr haqqında konsolidә edilmiş hesabatda tanınır.
19
Lizinq Lizinqin şәrtlәrinә әsasәn mülkiyyәt hüququ üzrә bütün risk vә mükafatlar icarәyә götürәn tәrәfә ötürüldüyü zaman belә lizinq maliyyә lizinqi kimi tәsniflәşdirilir. Bütün digәr lizinqlәr әmәliyyat lizinqi kimi tәsniflәşdirilir.
Әmәliyyat lizinqlәri ilә bağlı gәlirlәr müvafiq lizinqin müddәti üzrә düz xәtt metodu ilә tanınır. Әmәliyyat lizinqi razılaşmasının bağlanması vә rәsmilәşdirilmәsi ilә bağlı ilkin birbaşa xәrclәr lizinq subyekti olan aktivlәrin balans dәyәrinә әlavә edilir vә lizinq müddәtindә düz xәtt metodu ilә tanınır. Әmәliyyat lizinqi – Qrup, icarәyә götürәn tәrәf kimi
Әmәliyyat lizinqi ilә bağlı ödәnişlәr, lizinq obyekti olan aktiv üzrә iqtisadi mәnfәәtin tanınması üçün belә mәnfәәtin daxil olduğu müddәti daha uyğun әks etdirәn digәr bir metodun istifadә edildiyi hallar istisna olmaqla, lizinq müddәti әrzindә düzxәtli metod әsasında xәrc kimi tanınır. Әmәliyyat lizinqlәrindәn irәli gәlәn şәrti icarә haqları yarandığı dövr üzrә xәrc kimi tanınır.
Әmәliyyat icarәsi sövdәlәşmәsinin bağlanması üçün icarә stimulları әldә olunduqda belә stimullar öhdәlik kimi tanınır. Stimullar üzrә ümumi mәnfәәt, lizinq obyekti olan aktiv üzrә iqtisadi mәnfәәtin tanınması üçün belә mәnfәәtin daxil olduğu müddәti daha uyğun әks etdirәn digәr bir metodun istifadә edildiyi hallar istisna olmaqla, düz xәtt üsulu әsasında icarә xәrclәrinin azalması kimi tanınır.
Qrup lizinq üzrә icarәyә verәn tәrәf olaraq mülkiyyәt hüququ ilә bağlı bütün risk vә mükafatları әsas etibarı ilә icarәyә götürәn tәrәfә ötürdükdә icarәyә götürülmüş aktivlәr alınacaq maliyyә lizinqi kimi tәqdim olunur vә uçotda gәlәcәk lizinq ödәnişlәrinin cari dәyәri ilә qeyd edilir. Maliyyә lizinqi üzrә debitor borcları başlanğıc tarixindә müәyyәn olunmuş diskont dәrәcәsindәn istifadә etmәklә lizinq üzrә fәaliyyәtin başlandığı anda tanınır.
Lizinqin başlanması dedikdә lizinq müqavilәsindәki әn erkәn tarix vә lizinq müqavilәsi üzrә әsas müddәaların tәrәflәr vasitәsilә icrasına başlanma tarixi nәzәrdә tutulur.
Lizinqin başlanma tarixi icarәyә götürәn tәrәfin icarәyә götürülmüş aktivdәn istifadә hüququnu yerinә yetirmәk üçün sәlahiyyәtlәr әldә etdiyi tarixdir. Bu, lizinqin ilkin tanınma tarixidir (yәni icarәdәn yaranan aktivlәrin, öhdәliklәrin, gәlir vә ya xәrclәrin müvafiq qaydada tanınması).
Maliyyә lizinqi başlandıqda, Qrup minimum lizinq ödәnişlәrinin cәmindәn ibarәt olan lizinq üzrә xalis investisiya qoyuluşlarını vә qazanılmamış maliyyә lizinqi gәlirlәri çıxılmaqla, tәmin olunmamış qalıq dәyәrini (lizinq üzrә ümumi investisiyanı) qeydә alır.
Alınacaq ümumi mәblәğlә cari dәyәr arasındakı fәrq qazanılmamış maliyyә gәliri mәblәğini әks etdirir. Maliyyә lizinqi üzrә gәlir qazanılmamış maliyyә lizinqi gәlirinin amortizasiyasından ibarәtdir. Gәlir xalis investisiya metodundan (vergidәn әvvәl) istifadә etmәklә icarә müddәti üzrә tanınır ki, bu da sabit dövri gәlir dәrәcәsini әks etdirir. İcarәnin razılaşdırılması vә tәşkili ilә birbaşa bağlı olan әlavә xәrclәr maliyyә lizinqi üzrә debitor borcların ilkin qiymәtlәndirmәsinә daxil edilir vә icarә müddәti üzrә tanınmış gәlir mәblәğini azaldır.
Qrup, avadanlığın alınması ilә bağlı maliyyә lizinqinә köçürülәcәk kapital xәrclәrini lizinq mәqsәdlәri üçün alınmış avadanlıq kimi qeydә alır. Bu xәrclәr, avadanlıq istifadәyә hazır olana vә icarәçiyә verilәnәdәk toplanmaqda davam edir.
İcarә mәqsәdlәri üçün alınmış avadanlıq üzrә hesablaşmalar Qrup keçmiş hadisәlәr nәticәsindә cari hüquqi vә ya konstruktiv öhdәliyә malik olduqda vә öhdәliklәrin yerinә yetirilmәsi üçün iqtisadi mәnfәәti tәşkil edәn vәsaitlәrin istifadә olunması ehtimal edildikdә, elәcә dә öhdәlik mәblәğinin etibarlı qiymәtlәndirilmәsi mümkün olduqda tanınır.
Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|