34
MHBS-lәrә 2013-cü il üzrә illik tәkmillәşmәlәr (2013-cü ilin dekabr ayında buraxılmış vә 1 iyul
2014-cü il tarixdәn başlayan vә ya ondan sonrakı dövrlәr üçün qüvvәdә olan düzәlişlәr)
Tәkmillәşmәlәr dörd standart üzrә dәyişikliklәrdәn ibarәtdir.
MHBS 1 üzrә nәticәlәrә edilmiş düzәlişlәr standartın yeni versiyasının hansı sahәlәrdә hәlә
icbari olmadığına, lakin erkәn qәbul üçün hazır olduğuna aydınlıq gәtirir; standartı ilk dәfә qәbul
edәnlәr hәmin standartın tәqdim olunan bütün dövrlәrdә tәtbiq edilmәsini tәmin etmәk şәrtilә,
hәm köhnә, hәm dә yeni versiyadan istifadә edә bilәrlәr.
MHBS 3-ә edilmiş düzәlişlәr bu standartın MHBS 11 üzrә istәnilәn birgә razılaşmaların
yaradılması ilә bağlı mühasibat uçotuna tәtbiq edilmәdiyinә aydınlıq gәtirir. Hәmçinin, düzәliş
standartın әhatә dairәsi üzrә istisnanın yalnız birgә müәssisәlәrin maliyyә hesabatlarına aid
olduğuna aydınlıq gәtirir.
MHBS 13-ә edilmiş düzәlişlәr MHBS 13-dәki portfel istisnalarının MUBS 39-un vә ya MHBS 9-
un әhatә dairәsinә daxil olan bütün müqavilәlәrә (qeyri-maliyyә vәsaitlәrinin alınması vә ya
satılması müqavilәlәri daxil olmaqla) şamil olunduğuna vә müәssisәyә bir qrup maliyyә
aktivlәrinin vә maliyyә öhdәliklәrinin xalis әsasda qiymәtlәndirilmәsi imkanı verdiyinә aydınlıq
gәtirir.
MUBS 40-a edilmiş düzәlişlәr - MUBS 40 vә MHBS 13-ün birgә tәtbiqinin mümkünlüyünә
aydınlıq gәtirir. MUBS 40-dakı tәlimat maliyyә hesabatlarının tәrtibatçılarına investisiya әmlakı
ilә tәsisçiyә mәxsus olan әmlakı fәrqlәndirmәyә kömәk edir. Hәmçinin, tәrtibatçılar investisiya
әmlakı alışının müәssisәlәrin birlәşmәsi olub-olmadığına aydınlıq gәtirmәk üçün MHBS 3-dәki
tәlimatlara istinad etmәlidirlәr.
MUBS 36-ya düzәlişlәr
“Aktivlәrin dәyәrsizlәşmәsi” haqqında MUBS 36-ya düzәlişlәr aktivlәrin vә ya gәlir gәtirәn obyektlәrin
bәrpa dәyәrinin açıqlanması tәlәbinin olduğu halları azaldır, tәlәb olunan açıqlamalara aydınlıq gәtirir
vә bәrpa dәyәri ilkin dәyәr üsulunu istifadә etmәklә müәyyәn edilәn zaman dәyәrsizlәşmәnin (vә ya
dәyişikliklәrin) tәyin edilmәsindә istifadә olunan diskont dәrәcәnin açıqlanması üçün dәqiq tәlәblәri
tәqdim edir.
İcbari ödәnişlәr haqqında MHBSKŞ 21-ә düzәlişlәr
İcbari ödәnişlәr haqqında MHBSKŞ 21-ә düzәlişlәrdә dövlәt tәrәfindәn müәyyәn edilmiş icbari ödәniş
(yığımlar), hәmçinin, “Qiymәtlәndirilmiş öhdәliklәr, Şәrti öhdәliklәr vә Şәrti aktivlәr” adlı MUBS 37-yә
müvafiq olaraq uçota daxil edilәn, elәcә dә vaxtı vә mәblәği müәyyәn edilmiş icbari ödәniş
öhdәliklәrinin tanınma vaxtına dair qaydalar nәzәrdә tutulmuşdur.
Şәrhdә ödәniş öhdәliyinin tanınması üçün öhdәlik yaradan hadisә hәmin icbari ödәnişin müvafiq
qanunvericiliyә uyğun qaydada hәyata keçirilmәsini sürәtlәndirәn fәaliyyәt kimi müәyyәn edilir.
Burada icbari ödәniş öhdәliklәrinin tanınmasına dair qaydalar qeyd olunmuşdur:
Öhdәlik yaradan hadisә müәyyәn müddәt әrzindә baş verәrsә ödәniş öhdәliyi dә tәdricәn tanınır.
Öhdәlik minimum hәddә çatmaqla yaranırsa, ödәniş öhdәliyi belә minimum hәddә çatdıqda tanınır.
Yuxarıda digәr hallar nәzәrdә tutulmamışdırsa, standart vә şәrhlәrin Qrupun konsolidә edilmiş
maliyyә hesabatlarına әhәmiyyәtli dәrәcәdә tәsiri gözlәnilmir.
35
5.
XALİS FAİZ GӘLİRİ
31 dekabr
2013-cü il
tarixinә bitәn il
31 dekabr
2012-ci il
tarixinә bitәn il
Faiz gәliri aşağıdakılardan ibarәtdir:
Amortizasiya olunmuş dәyәrlә qeyd edilәn maliyyә aktivlәri:
Dәyәrsizlәşmәmiş maliyyә aktivlәri
üzrә faiz gәliri
30,781,401
21,730,829
Dәyәrsizlәşmiş maliyyә aktivlәri üzrә faiz gәliri
2,272,701
1,799,275
Әdalәtli dәyәrlә göstәrilәn maliyyә aktivlәri
3,772,072
3,796,319
Cәmi faiz gәliri
36,826,174
27,326,423
Amortizasiya olunmuş dәyәrlә qeyd edilәn maliyyә aktivlәri
aşağıdakılardan ibarәtdir:
Müştәrilәrә verilmiş kreditlәr üzrә faizlәr
29,756,707
19,942,106
Banklardan alınacaq qalıq vәsaitlәr üzrә faiz
2,967,577
3,238,079
Digәr faiz gәliri
329,818
349,919
Cәmi amortizasiya olunmuş dәyәrlә qeyd edilәn maliyyә aktivlәri üzrә faiz
gәliri
33,054,102
23,530,104
Әdalәtli dәyәrlә göstәrilәn maliyyә aktivlәri aşağıdakılardan ibarәtdir:
Satıla bilәn maliyyә aktivlәri üzrә faiz gәliri
3,772,072
3,796,319
Әdalәtli dәyәrlә göstәrilәn maliyyә aktivlәri üzrә cәmi faiz gәliri
3,772,072
3,796,319
Faiz xәrci aşağıdakılardan ibarәtdir:
Amortizasiya olunmuş dәyәrlә qeyd edilәn maliyyә öhdәliklәri üzrә faiz
(16,692,214)
(12,108,568)
Digәr maliyyә xәrclәri (Qeyd 17)
(1,156,953)
-
Cәmi faiz xәrci
(17,849,167)
(12,108,568)
Amortizasiya olunmuş dәyәrlә qeyd edilәn maliyyә öhdәliklәri üzrә faiz
xәrci aşağıdakılardan ibarәtdir:
Müştәrilәr vә banklar tәrәfindәn qoyulmuş depozitlәr üzrә faizlәr
(15,934,761)
(10,820,321)
Digәr borc alınmış vәsaitlәr üzrә faizlәr
(685,499)
(1,196,423)
Digәr faiz xәrclәri
(1,228,907)
(91,824)
Amortizasiya olunmuş dәyәrlә qeyd edilәn maliyyә öhdәliklәri üzrә cәmi
faiz xәrclәri
(17,849,167)
(12,108,568)
Faiz gәliri hesablanan maliyyә aktivlәri üzrә dәyәrsizlәşmә zәrәrlәri
üçün ehtiyatdan әvvәl xalis faiz gәliri
18,977,007
15,217,855
6.
DӘYӘRSİZLӘŞMӘ ZӘRӘRLӘRİ ÜÇÜN EHTİYAT VӘ DİGӘR EHTİYATLAR
Faiz gәliri hesablanan aktivlәr üzrә dәyәrsizlәşmә zәrәrlәri üçün ehtiyatda hәrәkәtlәr aşağıdakı kimi
olmuşdur:
Banklardan
alınacaq
vәsaitlәr
(Qeyd 16)
Müştәrilәrә
verilmiş
kreditlәr
(Qeyd 17)
Maliyyә lizinqi
üzrә xalis
investisiya
(Qeyd 18)
Cәmi
31 dekabr 2011-ci il
1,650,000
5,131,814
357,460
7,139,274
Uçotda tanınmış әlavә
ehtiyatlar/(ehtiyatların bәrpası)
4,428,385
(2,119,306)
498,989
2,808,068
Aktivlәrin silinmәsi
-
-
(35,679)
(35,679)
31 dekabr 2012-ci il
6,078,385
3,012,508
820,770
9,911,663
(Ehtiyatların bәrpası) /uçotda
tanınmış әlavә ehtiyatlar
(2,172,880)
4,034,405
84,757
1,946,282
31 dekabr 2013-cü il
3,905,505
7,046,913
905,527
11,857,945