Microsoft Word Audit Ataholding ifrs cons fs 2013-az revised doc
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Cәmi 3,124,736,046 (875,719,426) 2,249,016,620 795,965,294 (272,422,216)
- Vergidәn әvvәl mәnfәәt
78
Aşağıdakı cәdvәllәr 31 dekabr 2013 vә 2012-ci il tarixlәrinә müqavilә şәrtlәrinә daxil olan sığortalanmış zәrәr hәdlәrinin (ümumi vә tәkrarsığortaçıların payı) hәr müqavilә növü üzrә cәmlәşmәsini açıqlayır:
31 dekabr 2013-cü il 31 dekabr 2012-ci il Ümumi Tәkrarsığorta -çının payı Xalis saxlanma Ümumi Tәkrarsığorta- çının payı Xalis saxlanma
Avtomobil 1,884,436,449
(27,900,791) 1,856,535,658 2,861,054 - 2,861,054 Әmlak 588,820,635 (325,267,696) 263,552,939 52,352,421 (29,524,847) 22,827,574 Tibbi
127,232,810
(248,772) 126,984,038 265,545,805 (18,117,348) 247,428,457 Üçüncü tәrәflәr qarşısında öhdәliyin sığortası 18,070,150
(16,412,527) 1,657,623 4,629,200 (3,900,141) 729,059 İşәgötürәnin mәsuliyyәtinin sığortası 6,447,979
(5,422,375) 1,025,604 496,114 (94,718) 401,396 Bank әmәliyyatları 1,000,000
(3,000,000) (2,000,000) 254,919,964 (185,476,436) 69,443,528 Gәmilәr 495,411,750 (495,411,750) -
- -
- Karqo
3,316,273
(1,989,015) 1,327,258 211,784,736 (32,058,726) 179,726,010 İstismar müddәti -
- 3,370,000 (3,250,000) 120,000 Digәr -
(66,500) (66,500)
6,000 -
6,000
Cәmi 3,124,736,046 (875,719,426) 2,249,016,620 795,965,294 (272,422,216) 523,543,078 Yuxarıdakı cәdvәldә açıqlanan bütün sığorta risklәri Azәrbaycan Respublikası üzrә cәmlәşmişdir.
Tәkrarsığorta siyasәti Tәkrarsığorta sığorta riskini idarә etmәk üçün bir vasitә kimi istifadә olunur. Lakin bu, Qrupu әsas sığortaçı kimi öhdәlikdәn azad etmir. Әgәr tәkrarsığortaçı hәr hansı sәbәbdәn iddia üzrә ödәniş edә bilmәzsә, Qrup sığorta polisi sahibinә bu ödәnişi etmәk öhdәliyi daşıyır. Tәkrarsığortaçının kredit ödәmә qabiliyyәtinә hәr il istәnilәn yeni müqavilә tәsdiq olunmazdan әvvәl maliyyә imkanları nәzәrdәn keçirmәklә yenidәn baxılır. Qrupun nәqliyyat vasitәlәri, üçüncü tәrәflәr qarşısında öhdәlik vә işәgötürәnin mәsuliyyәt öhdәliyi, bәdbәxt hadisәdәn fәrdi sığortalanma vә әmlakın sığortalanması portfellәrinin mühüm hissәsi xarici tәkrarsığorta şirkәtlәri tәrәfindәn 50,000 Avrodan artıq lakin 2,000,000 Avro hәddinә qәdәr zәrәrlәri әhatә edәn müqavilәlәr әsasında tәkrarsığortalanır.
Yuxarıda qeyd olunan müqavilәlәrdәki hәddi aşan digәr böyük risklәr xarici fakultativ tәkrarsığorta müqavilәlәri әsasında ödәnilir, lakin kiçik risklәrin әksәriyyәti Qrup tәrәfindәn o şәrtlә saxlanılır ki, istәnilәn sığorta polisi әsasında saxlanılan risk Qrupun sәhmdar kapitalının 10 %-dәn çox olmasın.
Qrupun tәkrarsığorta qaydalarını idarә edәn Tәkrarsığorta departamenti bütün tәkrarsığortaçıların kredit ödәmә qabiliyyәtini reytinq agentliklәri tәrәfindәn tәqdim olunan kredit dәrәcәlәrini vә ictimaiyyәtә açıq olan digәr maliyyә mәlumatını nәzәrdәn keçirmәklә qiymәtlәndirir. Qrupun әmәkdaşlıq etdiyi tәkrarsığorta şirkәtlәri әsasәn Böyük Britaniyada, Amerika Birlәşmiş Ştatlarında, Almaniyada, Rusiya vә Fransada yerlәşәn şirkәtlәrdir. Tәkrarsığorta departamenti müqavilәlәr vә uzunmüddәtli sığorta polislәrin tәkrarsığortaçıları üçün beynәlxalq reytinqlәr üzrә minimum hәdlәri “A” kimi müәyyәn etmiş, lakin tәkrarsığorta şirkәtlәrinin seçilmәsi üçün bütün digәr yerlәşdirmәlәrlә bağlı beynәlxalq reytinqlәr üzrә minimum hәdlәr hәlә müәyyәn olunmamışdır.
Ayrı-ayrı әmәliyyat bölmәlәri davamlı olaraq biznes әmәliyyatları apardıqları mühüm müqavilә sahiblәri ilә ödәniş tarixlәrinin qeydiyyatını aparır. Fәrdi qarşı tәrәflәrә tәsiri digәr mexanizmlәrlә tәnzimlәnir, mәsәlәn, әvәzlәşdirmә hüququ, burada qarşı tәrәflәr hәm Qrupun debitorları, hәm dә kreditorlarıdır. Qrupa hesabat olunan idarәetmә mәlumatına kreditlәr vә debitor borcları üzrә dәyәrsizlәşmә ehtiyatlarının vә sonrakı silinmәlәrin tәfsilatı daxildir. Daxili audit Qrupun kredit prosedurlarının yerinә yetirilmә dәrәcәsini qiymәtlәndirmәk üçün mütәmadi yoxlamalar keçirir. Fәrdi sığorta polisi sahiblәrinә vә bir qrup sığorta polisi sahiblәrinә tәsirlәr kredit ödәmә qabiliyyәti ilә bağlı nәzarәtlәrin davamlı monitorinqi zamanı toplanır.
79
Fәrdi sığorta polisi sahiblәrinә vә ya sığorta polisi sahiblәrinin eyni qruplarına mühüm tәsir olduqda Qrupun risk departamenti tәrәfindәn maliyyә tәhlili aparılır.
Sığorta zәrәri ehtiyatlarının tәxmin edilmәsi Zәrәrlәr üçün ehtiyatlar Qrupun әvvәlki dövrlәrә aid mәlumatlarına әsaslanan aktuari üsulu ilә hesablanır. Ödәnilmәmiş iddiaların (hesabat olunmuş vә olunmamış) tәxmini dәyәrini hesablayarkәn Qrup, zәrәr әmsalı ilә bağlı tәxminlәrә (zәrәr әmsalı, sığorta iddialarının mәcmu dәyәri vә bu cür iddialarla bağlı müәyyәn maliyyә ilindә qazanılmış sığorta mükafatları arasında nisbәt kimi müәyyәn edilir) vә hәmin tәxminlәr әvvәlcәdәn müәyyәn edilmiş formulu istifadә etmәklә daha çox әhәmiyyәt verilәn faktiki iddialar tәcrübәsinә әsaslanır.
İlkin zәrәr әmsalının hesablanması qiymәtlәndirmә vasitәsi kimi mühüm amildir vә sığorta haqlarındakı dәyişikliklәr, gözlәnilәn bazar tәcrübәsi vә iddialar üzrә әvvәlki dövrün inflyasiyası kimi faktorları nәzәrә alan keçmiş illәrin tәcrübәsinә әsaslanır. Cari il üçün istifadә edilәn zәrәr әmsalların ilkin tәxmini (tәkrarsığortadan әvvәl) cari vә әvvәlki ildә qazanılmış sığorta haqlarının risk növünә görә tәhlil edilir.
Baş vermiş, lakin bildirilmәmiş zәrәrlәr ehtiyatının (“IBNR”) tәxmin edilmәsi artıq hesabat olunmuş iddialarla әlaqәli xәrcin tәxmin edilmәsinә nisbәtәn daha qeyri-müәyyәndir. Baş vermiş, lakin bildirilmәmiş iddialar onların yaranmasına sәbәb olan hadisәdәn bir neçә il keçmәyәnә qәdәr Qrupa mәlum olmaya bilәr.
Hesabat olunmuş, lakin ödәnilmәmiş iddiaların dәyәri üzrә öhdәliyi hesablayarkәn Qrup zәrәr qiymәtlәndiricilәrindәn әldә edilmiş istәnilәn mәlumatı vә әvvәlki dövrlәrdә oxşar xüsusiyyәtlәrә malik iddiaların ödәnilmәsi xәrcinә dair mәlumatı nәzәrә alır. Böyük iddialar fәrdi qaydada qiymәtlәndirilir vә ya onların artımının vә fәaliyyәt sahәsinin portfelin digәr hissәsinә mümkün tәhrifedici tәsirini nәzәrә almaq üçün ayrıca proqnozlaşdırılır. Mümkün olduqda, Qrup ehtiyatların tәlәb olunan sәviyyәsini müәyyәn etmәk üçün müxtәlif üsullardan istifadә edir. Bu, proqnozlaşdırılan tәcrübәyә xas olan tendensiyalar haqqında daha çox mәlumat әldә etmәyә imkan yaradır. Müxtәlif metodologiyalar vasitәsilә verilmiş proqnozlar da mümkün nәticәlәrin hәcminin qiymәtlәndirilmәsinә kömәk edir. Müvafiq hesablama üsulu fәaliyyәt növünün xüsusiyyәtlәrini vә bәdbәxt hadisәnin baş verdiyi hәr il üzrә artım dәrәcәsini nәzәrә almaqla seçilir.
İddiaların artımı cәdvәllәri Aşağıdakı cәdvәllәrdә dövr üzrә iddiaların hәm ümumi artımı, hәmdә tәkrarsığorta bazası çıxılmaqla artımı göstәrilir. İddiaların artım tәhlili – ümumi :
ili 2009 500
3,996 - - 2011 1,620,383 563,735 127
2012 2,374,213 459,299
2013 2,482,429
İddiaların artım tәhlili – xalis: İddianın ödәnildiyi il İllәr 0 1 2 Hadisә ili
2011 117,547
37,057 32
2012 102,277
196,119
221,560
80
Fәrziyyәlәr vә hәssaslıqlar İddiaların tezliyi vә әhәmiyyәtliliyi. Qrup iddiaların tezliyi vә әhәmiyyәtliliyi ilә bağlı risklәri özünün anderraytinq strategiyası, müvafiq tәkrarsığorta tәdbirlәri vә iddiaların fәal hәlli yolu ilә idarә edir.
Anderraytinq strategiyası sığortalanmış risklәrin riskin növü vә mәblәği, elәcә dә aid olduğu sәnaye sahәsi üzrә müxtәlifliyini tәmin etmәyә yönәlmişdir.
Anderraytinq hәdlәri müvafiq riskin seçilmәsi meyarını yerinә yetirmәk üçün qaydasındadır. Mәsәlәn, Qrup fәrdi sığorta polislәrini yenilәmәmәk hüququna malik deyildir , o, vәsaitlәrin tutulmasını tәlәb edә bilәr vә o, saxtakarlıq iddiasına görә ödәnişdәn imtina etmәk hüququna malikdir. Sığorta müqavilәlәri hәmçinin Qrupa bәzi vә ya bütün xәrclәrin (mәsәlәn, subroqasiya) ödәnilmәsi üçün üçüncü tәrәflәri tәqib etmәk hüququ verir. Tәkrarsığorta tәdbirlәrinә artıq vәsaitlәr, zәrәrin mәhdudlaşdırılması vә bәdbәxt hadisәlәrin bәrpası daxildir.
Tәkrarsığortadan әvvәl vә sonra qәbul olunmuş sığorta riskinin bütün növlәri ilә bağlı sığorta riskinin tәsiri aşağıda icmallaşdırılır:
Vergidәn әvvәl mәnfәәt
2012
Zәrәr әmsallarında 5% artım
Ümumi (139,151) (195,568) Xalis
(133,690) (171,218)
Zәrәr әmsallarında 5% artım
Ümumi 139,151
195,568
Xalis 133,690
171,218
Sığorta müqavilәlәri üzrә iddialar yarandığı zaman ödәnilir. Zәrәr müqavilә müddәtindәn sonra aşkar olunsa belә, sığorta müqavilәsinin müddәti әrzindә baş vermiş bütün sığortalanmış hadisәlәrә görә Qrup mәsuliyyәt daşıyır. Nәticә etibarilә, öhdәliklә bağlı iddialar uzun müddәt әrzindә hәll edilir vә iddia ehtiyatının daha böyük elementi çәkilmiş lakin hesabat olunmamış xәrclәrә aid olur (IBNR).
Sığorta müqavilәlәrindәki pul vәsaitlәri axınının mәblәğinә vә vaxtına tәsir göstәrәn bәzi dәyişikliklәr mövcuddur. Onlar әsasәn müqavilәni imzalayan fiziki şәxslәrin hәyata keçirdiyi biznes fәaliyyәtlәrinә xas olan risklәrә vә qәbul etdiklәri risklәrin idarә edilmәsi prosedurlarına aiddir. Qrupun müqavilәlәri üzrә ödәnişlәr әsasәn verilmiş pul mükafatlarını әks etdirir. Bu cür ödәnişlәr birdәfәlik aparılır vә itirilmiş gәlirin vә bәdbәxt hadisә nәticәsindә zәrәr çәkmiş tәrәfin çәkәcәyi reabilitasiya xәrclәrinin cari dәyәri kimi hesablanır.
İddiaların hesablanmış dәyәrinә gözlәnilәn subroqasiya dәyәri vә qaytarılan digәr vәsaitlәr çıxılmaqla iddialar üzrә hesablaşma zamanı çәkilәcәk birbaşa xәrclәr daxildir. Qrup iddialar üzrә mәruzqalmalarla bağlı lazımi mәlumata sahib olmaq üçün bütün müvafiq addımları atır. Lakin, iddialar üçün ehtiyatların yaradılmasında qeyri-müәyyәnlik olarsa yekun nәticәnin müәyyәn olunan hәqiqi öhdәlikdәn fәrqli olacağı ehtimal edilir. Bu müqavilәlәr üçün öhdәlik çәkilmiş lakin hesabat olunmamış xәrclәr üzrә ehtiyatdan, hәlә ödәnilmәmiş iddialar üçün ehtiyatdan vә hesabat dövrünün sonunda müddәti başa çatmamış risklәr üçün ehtiyatdan ibarәtdir.
İddiaların mәblәği әsasәn mәhkәmә ilә tәyin olunan ödәnilmәli zәrәr mәblәğlәrinin sәviyyәsindәn vә müqavilә mәsәlәlәri elәcә dә qanun pozuntusu üzrә hüquqi presedentin hazırlanmasından daha çox asılıdır. Sığorta müqavilәlәri hәmçinin latent iddiaların yeni növlәrinin yaranmasından asılıdır, lakin hesabat dövrünün sonunda bununla bağlı heç bir ehtiyat daxil edilmir.
Ödәnilmәmiş iddiaların (hesabat olunmuş vә olunmamış) tәxmini dәyәrini hesablayarkәn Qrup, zәrәr әmsalı ilә bağlı tәxminlәrә (zәrәr әmsalı, sığorta iddialarının mәcmu dәyәri vә bu cür iddialarla bağlı müәyyәn maliyyә ilindә qazanılmış sığorta mükafatları arasında nisbәt kimi müәyyәn edilir) vә hәmin tәxminlәr әvvәlcәdәn müәyyәn edilmiş formulu istifadә etmәklә daha çox әhәmiyyәt verilәn faktiki iddialar tәcrübәsinә әsaslanır.
81
İlkin zәrәr әmsalının hesablanması qiymәtlәndirmә mexanizminin mühüm ehtimalıdır vә sığorta ödәnişlәrinin dәrәcәsi, gözlәnilәn bazar tәcrübәsi vә tarixi iddiaların inflyasiyası kimi amillәri nәzәrә almaqla keçmiş illәrin tәcrübәsinә әsaslanır. Cari il üçün istifadә olunan zәrәr әmsallarının ilkin tәxminı (tәkrarsığortadan әvvәl) aşağıda cari vә әvvәlki illәrdә qazanılan mükafatlar üçün әrazi, risklәrin növü vә sığortalanmış tәrәfin fәaliyyәt göstәrdiyi sәnaye sahәsi üzrә tәhlil edilir.
Baş vermiş, lakin bildirilmәmiş zәrәrlәrin tәxmin edilmәsi (“IBNR”) tәxmin edilmәsi artıq Qrupa hesabat olunmuş iddialarla әlaqәli xәrcin tәxmin edilmәsinә nisbәtәn daha qeyri-müәyyәndir. Baş vermiş, lakin bildirilmәmiş iddialar onların yaranmasına sәbәb olan hadisәdәn bir neçә il keçmәyәnә qәdәr Qrupa mәlum olmaya bilәr. Sığorta müqavilәlәri üçün ümumi öhdәliyin baş vermiş lakin bildirilmәmiş hissәsi böyük olmaqla yanaşı belә öhdәliklәrin hesablanmasında çoxlu çәtinliklәr olduğundan ilkin tәxminlәrlә yekun nәticәlәr arasında mühüm fәrqlәri әks etdirәcәk.
Hesabat olunmuş, lakin ödәnilmәmiş iddiaların dәyәri üzrә öhdәliyi hesablayarkәn Qrup zәrәr qiymәtlәndiricilәrindәn әldә edilmiş istәnilәn mәlumatı vә әvvәlki dövrlәrdә oxşar xüsusiyyәtlәrә malik iddiaların ödәnilmәsi xәrcinә dair mәlumatı nәzәrә alır. Böyük iddialar fәrdi qaydada qiymәtlәndirilir vә ya onların artımının vә fәaliyyәt sahәsinin portfelin digәr hissәsinә mümkün tәhrifedici tәsirini nәzәrә almaq üçün ayrıca proqnozlaşdırılır.
Mümkün olduqda, Qrup ehtiyatların tәlәb olunan sәviyyәsini müәyyәn etmәk üçün müxtәlif üsullardan istifadә edir. Bu, proqnozlaşdırılan tәcrübәyә xas olan tendensiyalar haqqında daha geniş anlayış verir. Müxtәlif metodologiyalar vasitәsilә verilmiş proqnozlar da mümkün nәticәlәrin hәcminin qiymәtlәndirilmәsinә kömәk edir. Müvafiq hesablama üsulu fәaliyyәt növünün xüsusiyyәtlәrini vә bәdbәxt hadisәnin baş verdiyi hәr il üzrә artım dәrәcәsini nәzәrә almaqla seçilir.
Qeyd 11-dә göstәrilәn il üçün hesabat olunmuş iddialarla bağlı yekun iddia dәyәrinin hesablaması tәqdim olunur. Bu Qrupun iddialarla bağlı ödәnişlәr üçün qiymәtlәndirmә vasitәlәrinin düzgünlüyünü әks etdirir.
Ümumi sığorta müqavilәlәri ilә bağlı risklәr mürәkkәbdir vә bir sıra dәyişikliklәrә mәruzdur ki, bu da kәmiyyәt hәssaslığı tәhlilini çәtinlәşdirir. Qrup keçmiş iddiaların hazırlanması tәcrübәsinә әsaslanmaqla müxtәlif statistik vә sığorta mexanizmlәrindәn istifadә edir. Buna orta iddia dәyәri, yekun iddiaların sayı vә gözlәnilәn zәrәr әmsalı daxildir. Qrup tәrәfindәn öhdәliklәrin hesablanması zamanı istifadә olunan әsas metodlar aşağıdakılardır:
Gözlәnilәn zәrәr әmsalı.
Qrup hesab edir ki maliyyә vәziyyәti haqqında hesabatda tanınmış ümumi sığorta iddiaları üzrә öhdәlik düzgündür. Lakin faktiki tәcrübә gözlәnilәn nәticәdәn fәrqlәnәcәk.
Öhdәliyin adekvatlıq testi. Öhdәliyin adekvatlıq testinә әsasәn 2013 vә ya 2012-ci illәrdә heç bir zәrәr yaranmamışdır.
Әmәliyyat riski sistemin işlәmәmәsi, insan sәhvi, fırıldaqçılıq vә ya xarici hadisәlәrin tәsiri nәticәsindә yaranan zәrәr riskidir. Nәzarәt sistemi düzgün fәaliyyәt göstәrmәdikdә әmәliyyat risklәri nüfuza xәlәl yetirә, habelә hüquqi vә ya qanuni nәticәlәrә sәbәb ola, yaxud da maliyyә itkilәri ilә nәticәlәnә bilәr. Qrup bütün әmәliyyat risklәrinin aradan qaldırılmasını planlaşdıra bilmәsә dә, belә risklәri nәzarәt qaydaları vasitәsilә, elәcә dә mümkün risklәrin monitorinqini vә onlara cavab tәdbirlәrini hәyata keçirmәklә idarә etmәyә sәy göstәrir. Nәzarәt tәdbirlәrinә vәzifәlәrin effektiv bölgüsü, çıxış, tәsdiqlәmә vә üzlәşdirmә proseslәri, habelә işçilәrin tәlimi vә qiymәtlәndirmә proseslәri daxildir.
82
37. HESABAT TARİXİNDӘN SONRAKI HADİSӘLӘR
2014-cü ilin iyun ayında Qrup hәr birinin nominal dәyәri 2 AZN olan 19,422,500 әlavә sәhm qeydiyyata almışdır ki, bu da sәhmdar kapitalının 38,845,000 manat mәblәğindә artmasına sәbәb olmuşdur. Sәhmdar kapitalında artım 2013-cü ilin sonunda elan olunmuşdur. Hesabat tarixindәn sonra sәhmdar olan Asbet” Limited şirkәtindәn kreditlәr üzrә 22,576,642 AZN mәblәğindә ödәniş qәbul olunmuşdur (Qeyd 26). Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|