Microsoft Word Audit Ataholding ifrs cons fs 2013-az revised doc
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Maliyyә alәtlәri
- Maliyyә aktivlәri
- Satılabilәn maliyyә aktivlәri
14
Qrup törәmә müәssisә üzәrindә nәzarәti itirdikdә, gәlir vә ya zәrәr (i) әldә olunmuş vәsaitlәrin әdalәtli dәyәri ilә saxlanmış hәr hansı payın әdalәtli dәyәrinin cәmi vә (ii) aktivlәrin (qudvil daxil olmaqla) әvvәlki balans dәyәri, vә törәmә müәssisәnin öhdәliklәri vә hәr hansı qeyri nәzarәt payları arasında fәrq kimi hesablanır vә mәnfәәt vә ya zәrәr hesablarında uçota alınır. Hәmin törәmә müәssisә ilә bağlı әvvәllәr digәr mәcmu gәlirlәr haqqında hesabatda tanınmış bütün mәblәğlәr uçotda törәmә müәssisәnin hәmin aktivlәrinin vә ya öhdәliklәrininQrup tәrәfindәn birbaşa satıldığı (yәni mәnfәәt vә ya zәrәr hesabları üzrә yenidәn tәsniflәşdirilmiş vә ya müvafiq MHBSlәrdә müәyyәn edildiyi kimi kapitalın digәr kateqoriyasına köçürülmüş) kimi qeyd edilir. Әvvәlki törәmә müәssisәdә saxlanılan istәnilәn investisiyanın әdalәtli dәyәri nәzarәtin itirildiyi tarixdә “Maliyyә Alәtlәri: Tanınma vә Ölçülmә adlı ”39 saylı Mühasibat Uçotunun Beynәlxalq Standartına әsasәn növbәti uçot üçün ilkin tanınma zamanı әdalәtli dәyәr kimi, vә ya uyğun olduqda, asılı müәssisәyә investisiyanın ilkin tanınması zamanı ilkin dәyәri kimi götürülür. Gәlirin tanınması Faiz gәliri vә xәrcinin tanınması
Faiz gәliri vә xәrci effektiv faiz metodundan istifadә etmәklә hesablama metodu ilә uçot әsasında tanınır. Effektiv faiz metodu maliyyә aktivi vә ya maliyyә öhdәliyinin (yaxud maliyyә aktivlәri vә ya öhdәliklәri qrupunun) amortizasiya olunmuş dәyәrinin hesablanması vә faiz gәliri vә ya faiz xәrcinin müvafiq dövr üzrә bölüşdürülmәsi üsuludur.
Effektiv faiz dәrәcәsi borc alәtinin nәzәrdә tutulan müddәti vә ya (tәtbiq olunarsa) daha qısa müddәt әrzindә hesablanmış gәlәcәk nağd pul daxilolmalarını (o cümlәdәn, effektiv faiz dәrәcәsinin ayrılmaz hissәsini tәşkil edәn mәntәqәlәrdә ödәnilmiş yaxud alınmış bütün haqlar, әmәliyyat xәrclәri vә digәr mükafat yaxud endirimlәr) ilkin tanınma anında xalis balans mәblәğinәdәk dәqiqliklә diskontlaşdıran dәrәcәdir.
Maliyyә aktivi, yaxud analoji maliyyә aktivlәri qrupu ehtimal olunan dәyәrsizlәşmә zәrәrinin baş vermәsi nәticәsindә hesabdan silinәrsә (qismәn), faiz gәliri bundan sonra dәyәrsizlәşmә üzrә zәrәrin qiymәtlәndirilmәsi mәqsәdilә gәlәcәk pul vәsaitlәri hәrәkәtinin diskontlaşdırılması üçün tәtbiq edilәn faiz dәrәcәlәrindәn istifadә olunmaqla uçotda tanınır.
Әdalәtli dәyәrlә qeyd edilәn aktivlәr üzrә qazanılmış faizlәr faiz gәliri üzrә tәsnif edilir. Gәlirin tanınması – digәr
Haqq vә komissiya gәlirinin tanınması Kreditlәrin verilmәsinә görә komissiyalar birbaşa әlaqәdar xәrclәr ilә birlikdә tәxirә salınır vә kredit üzrә effektiv faiz dәrәcәsinә düzәliş kimi uçotda tanınır. Kreditin ayrılması öhdәliyinin xüsusi kredit razılaşmasının bağlanması ilә nәticәlәnәcәyi ehtimal edilәn hallarda, kreditin ayrılması öhdәliyi üzrә komissiyalar birbaşa әlaqәdar xәrclәr ilә birlikdә tәxirә salınır vә nәticәdә verilәn kreditin effektiv faiz dәrәcәsinә düzәliş kimi uçotda tanınır. Kreditin ayrılması öhdәliyinin xüsusi kredit razılaşmasının bağlanması ilә nәticәlәnәcәyi ehtimal edilmәdiyi hallarda, kreditin ayrılması öhdәliyi üzrә komissiyalar kredit öhdәliyi müddәtinin qalan dövrü üzrә mәcmu gәlirlәr haqqında konsolidә edilmiş hesabatda tanınır. Kreditin ayrılması öhdәliyinin müddәti kredit verilmәdәn başa çatarsa, belә öhdәliyә görә komissiya müddәt başa çatdığı anda mәcmu gәlirlәr haqqında konsolidә edilmiş hesabatda tanınır. Kredit xidmәti haqları xidmәtlәr yerinә yetirildikdә gәlirlәr kimi uçotda tanınır. Bütün digәr komissiyalar yalnız xidmәtlәr göstәrildikdәn sonra tanınır.
Mehmanxana әmәliyyatlarından gәlirlәr Xidmәtlәrin göstәrilmәsi ilә bağlı müqavilәlәr üzrә gәlir müqavilәnin tamamlanma mәrhәlәsinә istinad etmәklә tanınır. Mehmanxana әmәliyyatlarından, o cümlәdәn “Excelsior” adı altında fәaliyyәt göstәrәn mehmanxanada otaqların kirayәsindәn, qida malları vә içkilәrin satışından әldә olunan gәlirlәr otaqlar tutulduqda, qida vә içkilәr satıldıqda tanınır.
Gәlirlәr hesablama metodu ilә uçotda әks etdirilir. Qrup öz üzvlәrindәn aylıq/illik әsasda üzvlük haqları alır. Bundan başqa, әvvәlcәdәn ödәnilmiş üzvlük haqları tәxirә salınır. Qrup üzvlәrinә aylıq vә illik üzvlük imkanlarını tәklif edir vә üzvlük haqlarını aid olduqları aylar üzrә tanıyır.
15
Qrup şәxsi tәlim, spa vә digәr tәkliflәr daxil olmaqla, bir sıra xidmәtlәr göstәrir. Bu xidmәtlәrlә bağlı gәlir xidmәtlәr göstәrilәn zaman tanınır.
İcarә gәlirinin tanınması
İcarәyә verәn tәrәf kimi Qrupun әldә etdiyi gәlirin tanınması siyasәti “Lizinq” bölmәsindә müәyyәn edilir.
Tәxirә salınmış gәlir üzvlük haqları әvvәlcәdәn ödәnildikdә yaranır. Üzvlük haqları aid olduqları ay üzrә tanınır.
Qrup alәt üzrә müqavilә öhdәliyinә tәrәf olunduğu halda maliyyә aktivlәri vә öhdәliklәrini maliyyә vәziyyәti haqqında konsolidә edilmiş hesabatda tanıyır. Maliyyә aktivlәri vә öhdәliklәrinin standart prosedurlara әsasәn alınması vә satılması hesablaşma tarixi üzrә uçot üsulundan istifadә etmәklә tanınır.
Maliyyә aktivlәri vә maliyyә öhdәliklәri ilkin anda әdalәtli dәyәrlә ölçülür. Maliyyә aktivlәri vә maliyyә öhdәliklәrinin alınması vә buraxılmasına birbaşa aidiyyәti olan әmәliyyat xәrclәri (әdalәtli dәyәri mәnfәәt vә ya zәrәrdә tanınan maliyyә aktivlәri vә maliyyә öhdәliklәri istisna edilmәklә) uçotda ilkin tanınma anında maliyyә aktivlәri, yaxud maliyyә öhdәliklәrinin müvafiq olaraq әdalәtli dәyәrinә әlavә edilir vә ya bu dәyәrdәn çıxılır. Maliyyә aktivlәri vә ya öhdәliklәrinin mәnfәәt vә ya zәrәrdә tanınan әdalәtli dәyәrlә alınmasına birbaşa aidiyyәti olan әmәliyyat xәrclәri dәrhal mәcmu gәlirlәr haqqında konsolidә edilmiş hesabatda tanınır.
Maliyyә aktivlәri aşağıdakı xüsusi kateqoriyalar üzrә tәsnif edilir: “satılabilәn” (SB) maliyyә aktivlәri vә “kreditlәr vә debitor borcları”. Tәsniflәşdirmә maliyyә aktivlәrinin mahiyyәti vә mәqsәdindәn asılıdır vә ilkin tanınma anında müәyyәn olunur.
Satılabilәn (SB) maliyyә aktivlәri, satılabilәn kimi müәyyәn edilmiş vә ya kreditlәr vә debitor borcları kimi tәsnif olunmayan qeyri-derivativlәrdir.
Qrupa mәxsus olan vә fәal bazarda alınıb-satılan listinq subyekti olan notlar vә istiqrazlar satılabilәn kimi tәsniflәşdirilir vә әdalәtli dәyәrlә qeyd edilir.
Mәcmu gәlirlәr haqqında konsolidә edilmiş hesabatda tanınan müvәqqәti olmayan dәyәrsizlәşmә zәrәri, effektiv faiz metodu ilә hesablanan faizlәr, dividend gәliri vә monetar aktivlәr ilә bağlı xarici valyuta әmәliyyatları üzrә mәnfәәt vә ya zәrәr istisna olmaqla, әdalәtli dәyәrin dәyişmәsi üzrә yaranan gәlir vә zәrәr digәr mәcmu gәlirlәrdә tanınır vә satılabilәn aktivlәrin yenidәn qiymәtlәndirilmәsi üzrә ehtiyatda toplanır. İnvestisiyanın silindiyi vә ya dәyәrsizlәşdiyi halda satılabilәn aktivlәrin yenidәn qiymәtlәndirilmәsi üzrә ehtiyatda yığılmış mәcmu gәlir vә ya zәrәr mәcmu gәlirlәr haqqında konsolidә edilmiş hesabat kimi yenidәn tәsniflәşdirilir. Xarici valyutada olan monetar satılabilәn aktivlәr hәmin valyutada müәyyәn edilir vә hesabat dövrünün sonuna olan mәzәnnә ilә ifadә olunur. Mәnfәәt vә zәrәrdә tanınmış xarici valyuta әmәliyyatları üzrә gәlir vә zәrәr monetar aktivin amortizasiya olunmuş dәyәri әsasında müәyyәn edilir. Digәr xarici valyuta әmәliyyatları üzrә gәlir vә zәrәr digәr mәcmu gәlirdә tanınır.
Fәal bazarda qiymәti bәyan edilmәmiş vә әdalәtli dәyәri düzgün ölçülә bilmәyәn satılabilәn kapital investisiyaları hәr hesabat dövrünün sonunda müәyyәn olunmuş hәr hansı ehtimal olunan dәyәrsizlәşmә zәrәri çıxılmaqla maya dәyәri ilә ölçülür.
Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|