ki, Tanrı hamıya istedad və qabiliyyət vermişdir. Həmin istedad
və bacarığı hərtərəfli şəkildə inkişaf etdirib cəmiyyətin sərvətinə
çevirmək isə hamıya müyəssər olmur. Bunun öhdəsindən ancaq
Heydər Əliyev kimi fenomenal şəxsiyyət gələ bilərdi. Heydər
Əliyevin Azərbaycan mədəniyyətinə
və milli-mənəvi
dəyərlərimizə misilsiz himayədarlıq etməsinin ikinci mərhələsi
onun 1993-cü ilin yayında ölkə rəhbərliyinə ikinci dəfə
qayıdışından sonra başlandı. Bu mərhələ barədə söz açmazdan
əvvəl qeyd edək ki, ulu öndərin 1969-82-ci illərdə Azərbaycanda
yaratdığı bütün ənənələr kimi mədəniyyətə dövlət qayğısı da
sonralar yaddan çıxmış, bu sahə demək olar ki, unudulmuşdu.
Əbdürrəhman Vəzirov, Ayaz Mütəllibov və Əbülfəz Elçibəy
ölkəyə rəhbərlik etdikləri dövrdə öz hakimiyyətlərini qorumaqdan
başqa heç nə düşünə bilmirdilər. Ona görə də bütöv xalq, o
cümlədən də elm, incəsənət, mədəniyyət xadimləri Heydər
Əliyevin siyasi olimpə qayıdışını çox böyük səbirsizliklə
gözləyirdi. Hələ 1992-ci ilin yanvarında ulu öndərin
Naxçıvandakı otağında olan tribun şairimiz Xəlil Rza Ulutürk
“Azadlıq Allahı tək əyləşib öz yerində” — misrası ilə başlayan
“Heydər dədə — Atatürk” şeirində yazırdı: “Dörd tərəf qar-
qiyamət, sərt qış... O, güllü yazdır.
Dinc, mülayim səsi də qaynar bir ehtirasdır. Ərzrumdan Xəzərə
şığıyan Xan Arazdır, Uçur nəhr əzəmətli Heydər dədə —
Atatürk".
Ulu öndərin millətə qurtuluş gətirən qayıdışından sonra isə
məşhur publisist Elmira Axundova “Pravda” qəzetində (4 avqust,
1993-cü il) “Əliyevin qayıdışı” adlı mükəmməl bir analitik yazı
vermişdi. Həmin məqalədən riqqətə gələn şair Həmid Abbas cəmi
iki gün sonra — avqustun 5-də “Qayıdışın mübarək” adlı şeirində
yazırdı: “Qar, boran ötüşdü, dayandı külək, Boylandı Günəşə
milyon gül-çiçək. Bu isti nəfəsi duydu daş, kəsək, İkicə söz dedi
sinəmdə ürək:
Qayıdışın mübarək!" Bu, millətin başının üstünü kəsdirən dərd-
bəlanın — qar-boranın ötüşməsinə, ölkəyə qan iyi gətirən
küləklərin ötüşməsinə vətəndaş münasibəti idi. Diqqət yetirin, 9
bəndlik şeirin heç yerində Heydər Əliyevin adı çəkilmir. Ona görə
də bu şeir Azərbaycana, xalqımıza gözaydınlığı vermək,
mübarəkbadlıq etmək kimi səslənirdi: “Ey Vətən, ey xalq, sənə
qurtuluş
gətirən böyük qayıdışın mübarək!”
Bu qayıdışa sevinən bütün soydaşlarımız haqlı idilər. Çünki
Heydər Əliyevin qayıdışı ilə Azərbaycan dövləti və dövlətçiliyi
məhv olmaqdan qurtuldu, xalqımız vətəndaş müharibəsindən xilas
oldu, elm, incəsənət, ədəbiyyat və mədəniyyətimiz xaos və
anarxiya girdabından çıxdı. Bütün bunları indi dilə gətirmək çox
asandır. Heydər Əliyevin bu bəlaları dəf etmək üçün təkbaşına
mübarizəyə girişdiyi illərin dəhşətləri isə çox dözülməz idi.
Amma, tarixin bütün dönəmlərində, bütün ölkələrdə olduğu kimi,
1993-cü ilin yayında Azərbaycanda da lider qətiyyəti, öndər
səriştəsi milləti ağ günə çıxardı. Həmin illər Bəxtiyar Vahabzadə
demişdi ki, Azərbaycan xalqının dövləti ilə, dövlətçiliyi ilə
bərabər
ədəbiyyatı, mədəniyyəti də xilas oldu.
Xalqın təkidli tələbi ilə yenidən hakimiyyətə qayıdan ulu öndər
ölkədə ictimai-siyasi, iqtisadi, ideoloji-mənəvi həyatın
normallaşmasına nail olmaqla yanaşı, ölkəyə birinci dəfə
rəhbərlik etdiyi dövrdəki bir çox ənənələri yenidən canlandırdı.
“Kitabi-Dədə Qorqud” dastanının 1300, Məhəmməd Füzulinin
500 illik yubileyləri ilk baxışda yubiley tədbiri idi. Amma əslində
Heydər Əliyev həmin tədbirləri Azərbaycan həqiqətlərinin dünya
ictimaiyyətinə çatdırılması üçün çox mühüm bir vasitə kimi
düşünmüşdü və öz istəyinə nail oldu. Heydər Əliyevin yenidən
hakimiyyətə gəlməsi müstəqil Azərbaycanın mədəniyyəti
qarşısında geniş inkişaf üfüqləri açdı. Ulu öndər belə düşünürdü
ki, müstəqilliyi əldə etmək nə qədər vacib olsa da, həmin
müstəqilliyin ömrünü uzun edə biləcək nəslin yetişdirilməsi
ondan ikiqat çox vacibdir: “Bu isə gənc nəslin fiziki cəhətdən
sağlam, mənəvi cəhətdən zəngin, elmi-intellektual cəhətdən
inkişaf etmiş, ən başlıcası, Azərbaycan tarixini, mədəniyyətimizi,
ədəbiyyatımızı dərindən bilən bir vətəndaş kimi yetişməsi
nəticəsində mümkün olacaqdır”.
Heydər Əliyev 70-ci illərdə gündəliyə gətirdiyi Azərbaycan dili
məsələsini hakimiyyətə qayıdışının ilk illərində yenidən
canlandırdı.
Heydər Əliyevin qayıdışı Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi
aparıcı rolunu təmin etdi, təhsilin, elmin, ədəbiyyatın, ümumən,
mədəniyyətin inkişafına dövlət tərəfindən maksimum şərait
yaradıldı, milli mədəniyyətimizin daşıyıcıları olan sahə
mütəxəssislərinin sosial-rifah halının yaxşılaşdırılması üçün
mühüm dövlət tədbirləri reallaşdırıldı. Onlarca ədəbiyyat və
incəsənət xadimlərinə fəxri adlar verilməsi, gənc istedadlara və
yaşlı nəslə mənsub təcrübəli sənətkarlara Prezident təqaüdləri
ayrılması, test imtahanları zamanı dövlət ali məktəblərinə yüksək
balla daxil olan tələbələrə Prezident təqaüdü verilməsi, xaricdə
təhsil alan gənclərin dövlət qayğısı ilə əhatə olunması müstəqil
Azərbaycan elminin və mədəniyyətinin inkişafına göstərilən
böyük qayğı
və diqqətin təzahürüdür.
Azərbaycan xalqı məmnundur ki, ulu öndərin siyasi kursunu çox
böyük uğurla davam etdirən cənab Prezident İlham Əliyev də
cəmiyyət həyatının digər sahələrində olduğu kimi mədəniyyətə və
milli mənəvi dəyərlərə münasibətdə də Heydər Əliyev yolunu
davam etdirir. Daha bir fəxr etməli məqam ondan ibarətdir ki,
ümummilli liderimizin adını daşıyan Heydər Əliyev Fondu,
xüsusən, fondun prezidenti, YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri
Mehriban xanım Əliyeva da tariximizə və mədəniyyətimizə çox
böyük ehtiramla yanaşır. Bilavasitə onun təşəbbüsü ialə “Qarabağ
xanəndələri” albom-kitabı buraxılmış, Bakıda Muğam Mərkəzinin
təməli qoyulmuş, dünyanın müxtəlif ölkələrində görkəmli
Azərbaycan sənətkarlarının yubileyləri keçirilmiş, Qobustan
qayaüstü rəsmləri və İçərişəhər Qoruq Muzeyi YUNESKO-nun
mühafizə olunan mədəni irs siyahısına salınmışdır.
Bütün bunlar müasir Azərbaycan tarixinin “Heydər Əliyev
epoxası” adlı konkret bir dövrünün həqiqətləridir. O həqiqətlər ki,
onlardan bütün dünya danışır, dostlarımız sevinir, düşmənlərimiz
Dostları ilə paylaş: |