Microsoft Word Az ekonomi After Corrections doc

99 

---

Doç. Dr. Osman Nuri Aras, Elçin Süleymanov 
bankların birləşməsi, bəzi bankların isə fəaliyyətinə son verməsi nəticəsində daha əwəl 
yüksək olan bank sayı azalmışdır. 2002-ci ildə nizamnamə sərmayəsini 2.5 milyon 
dollara yüksəldə bilməyən 8 bankın lisenziyası ləğv edilmişdir. 
2003-cü ildə də banklann nizamnamə kapitalının artırmalan prosesi davam 
etmişdir. Milli Bank özəl bankların nizamnamə sərmayəsini 2003-cü il iyul ayında 2.5 
milyon dollardan 3 milyon dollara yüksəltmişdir. Bu isə kifayət qədər nizamnamə 
sərmayəsinə sahib olaman banklann fəaliyyətini dayandırması ilə nəticələnirdi. Milli 
Bank özəl bankların nizamnamə sərmayəsini, hər alü ayda bir 0.5 milyon dollar 
artıraraq tədricən 5 milyon dollara çıxarmağı planlamışdır. 
Bank sektorunda quruluş sərmayəsinin artırılması istiqamətində verilən qərar 
nəticəsində 2001-ci ildən etibarən ölkədə 50-yə yaxın bank fəaliyyətini 
dayandırmışdır. Nəticədə, 1990-cı illərin əvvəlində kredit təşkilatlan içerisinde 240 
bank fəaliyyət göstərərkən bu sayı 2001-ci ilin əvvəlində 59-a, 2002-ci ilin 
əvvəllərində 53-ə və 2005-ci ilin əvvəllərində isə 43-ə düşmüşdür. Banklannm ikisi 
dövlət bankı, 40-ı isə özəl bankdır. Banklardan 15-i xarici sərmayəli vəya xarici 
sərmayə iştirakhdır^^^. 
1995-ci ilin sonunda 4 dövlət bankı Aqrobank, Sənaye Bankı, Əmanət Bank və 
Beynəlxalq Bank, banka aktiflerinin 80%-inə, geri ödənməyən kredit-lərin 85%-inə, 
depozitlarm 75%-inə, şöbələrin 65%-inə və bank sektorunda işləyənlərin 70%-inə 
sahib idilər. 
2005-
ci ilin başı etibariylə ölkədə 2 dövlət (Azərbaycan Beynəlxalq Bankı 
və Kapital Bank) bankı vardır. Hələ Sovet dövründə, 1988-ci ildə, Azərbaycanda 
açılan ixtisas banklan Aqroprombank, Promstroibank və Sberbankm (Agrar Sənaye, 
Sənaye İnvestisiya və Əmanət Bank) 2000-ci ildə birləşdirilməsi ilə Birləşmiş 
Univərsal Bank anonim şirkət statusunda qurulmuşdur. 2004-cü ildə isə bankın adı 
Kapital Bank olaraq dəyişdirilmişdir. Azərbaycan Beynəlxalk Bankı isə Sovet 
dövründə qurulan Vnesheconombankm şöbəsinin 
1992-
ci ildə dövlət bankına çevrilməsi ilə qurulan digər bir dövlət bankıdır. 
Əksəriyyəti dövlət nəzarətində olan bank sektoru, xüsusilə Azərbaycan 
Beynəlxalq Banknm təsiri altındadırlar. Azərbaycan Beynəlxalq Banknın aktivləri 
bank sektorunun ümumi aktivlərinin 54%-inə uyğun gəlir. Bu nisbətin bir əvvəlki ilə 
görə 7 bal artması da diqqət çəkir. 
Fəaliyyət göstərən banklann şöbələrinin sayı 2002-ci ilin əvvəlində 191 iken, bu 
sayı 2003-cü ilin əvvəlində 226-ya, 2005-ci ilin əvvəlində isə 350-yə 
yüksəlmişdir.Rezident olmayan banklarının şöbə sayı isə sadəcə 1 dənədir. Kredit 
təşkilatlannm xaricdə şöbə, təmsilçilik və s. fəaliyyətləri isə zəifdir^^®. Bu 
müəsisələrin xaricdə 1 şöbə, 1 təmsilçilik və 1 bağlı bank şəklində fəaliyyət göstərir. 
‘Two Local Banks Merge’, 
Azemews,
No:09(399), March 1 - March 7,2005, s.3. 
http://www.nba.az/az/statistics/monetarv mdicators/info2002.shtml
, (10.04.2003).