12
12
Bankların passiv əməliyyatlarının strukturu və ümumi xarakteristikası. Bankların resurs
bazası. Bank kapitalının formalaşma qaydası. Bankların xüsüsi kapitalının funksiyası: müdafiə,
operativ, tənzimləmə funksiyaları. Bank kapitalinin və onun adekvatliğinin hesablanmasi
qaydaları.
Məcmu kapitalın məqsədi və ona yönəldilən tələblər. Kapitalın idarə edilməsi.
Bankın məcmu kapitalının mahiyyəti. Bankın məcmu kapitalının strukturu: və dərəcəli
kapital. I dərəcəli kapital bankın əsas kapitalı kimi. I dərəcəli kapitalın komponentləri.
II
dərəcəli kapital və onun komponentləri. Kapitalın formalaşdırılmasına dair xüsusi tələblər və
təsir tədbirləri. Passivlərin formalaşma mənbələri.
Banklarda PO əməliyyatı. Cəlb olunmuş vəsaitlər. Bank mənfəəti passivlərin
formalaşma mənbəyi kimi.
Bank fəaliyyətində əmanətin önəmi və əmanətin tərkibi. Kommersiya banklarının
depozit siyasəti. Bankların resurs bazasının formalaşmasında hüquqi və fiziki şəxslərindən cəlb
olunmuş vəsaitlər. Məcmu öhdəliklərin strukturu. Azərbaycan Bank sektorunun öhdəliklərinin
strukturu. Azərbaycan banklarında əmanətlərin strukturu. Bank sisteminin öhdəliklərində
Mərkəzi Bankdan cəlb edilmiş resurslar.
VI Mövzu. Banklarin aktiv ə
mə
liyyatlari
Aktiv əməliyyatların mahiyyəti. Bank aktvlərinin strukturu: nagd vəsaiti, müxbir
hesablar, maliyyə sektoruna verilmiş kreditlər və depozitlər, müştərilərə kreditlər, investisiyalar.
Aktiv göstəricilərinin keyfiyyəti. Aktivlərin risk dərəcəsi üzrə ölçülməsi. Bankda likvidliyin
mahiyyəti. Bank likvidliyinin göstəriciləri. Bank xidmətlərinin növləri. Kreditin mahiyyəti,
prinsipləri, forma və növləri. Kredit qanunları. Kreditləşmənin əsas prinsipləri. Kreditin forma
və növləri. Kreditləşmənin təşkili. stifadə formasına görə kreditlər: istehsal krediti, istehlak
krediti və investisiya krediti.Təminat formasına görə: açıq kredit və təminatlı kredit. Kreditin
iqtisadiyyatda rolu. Problemli kreditlərin həlli yolları.Kredit multiplikatoru. Kreditləşmənin
iqtisadi əhəmiyyəti və kredit tələblərinin dəyərləndirilməsi. Bankların investisiya prosesində
iştiraki. Bankların qiymətli kağız bazarında əməliyyatı. Bankların valyuta əməliyyatı. poteka
krediti. poteka böhranı. Azərbaycan Bank sektorunun aktivlərinin strukturu. Kredit portfelinin
sahələr üzrə konsentrasiya səviyyəsi. Banklar tərəfindən qiymətli kağızlarlarla əməliyyat.
Bankların dövlət qiymətli kağızlara və korporativ qiymətli kağızlara vəsait qoyuluşları.
VII Mövzu. Bankların investisiya siyasəti
13
13
nvestisiya anlayışının məzmunu. Kapital qoyuluşunun təsnifatı və məzmunu. Bankların
investisiya əməliyyatı. Investiya qoyuluşunun məqsədi. Birbaşa və portfel investisiyası.
Bankların investisiya əməliyyatının məqsədləri.
Venture – capital maliyyələşmə xidməti. Aktivə əsaslsanan qiymətli kagızlar.
nvestiya layihələrinin kreditləşdirilməsi. layihələrin maliyyələşdirilməsi üzrə bank
xidmətləri. nvestiya kreditləşdirilməsinin riskləri. nvestiya layihələrinin kreditləşdirilməsi
texnologiyası. nvestisiya banklarının məqsəd və vəzifələri.
VIII Mövzu. Bankların valyuta ə
mə
liyyatları
Beynəlxalq bank anlayışı. Beynəlxalq bankların insitisuonal xidmət vahidləri. Bankların
beynəlxalq departmetləri. Bankların xaricdə nümayəndiliyi missiyası və fəaliyyətləri.
Müxbir banklar. Xaricdə şöbələr. Xaricdə bankın təsisçisi və ya sahibi.
Konsorsiyum banklar. Bank nternational Settlements və Bazel kriterləri.
Xarici ticarətin kreditkəşdirilməsində bankların rolu. Rəsmi qaynaqlar hesabına xarici
ticarəti kreditləşdirmə modeli. Banklar tərəfindən xarici ticarətin kreditləşdirilməsində araşdırılan
ölkə risk dəyərləndirilməsi.
Valyuta əməliyyatlarının həyata keçirilməsi prinsiplərini. Valyuta tənzimi və valyuta
nəzarəti orqanlarının səlahiyyətlərini və funksiyaları. Cari valyuta əməliyyatları. Kapitalın
hərəkəti ilə bağlı valyuta əməliyyatları. «Müvəkkil banklar» — valyuta əməliyyatlarının
aparılması üçün Azərbaycan Respublikasının Mərkəzii Bankının lisenziyasını almış banklar və
digər kredit təşkilatlarıdır.
Azərbaycan Respublikasında qeyri-rezidentlər tərəfindən milli valyutanın əldə edilməsi
və ondan istifadə edilməsi gaydası. Müəssisə və təşkilatların valyuta vəsaitinin formalaşması
qaydası. Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı Azərbaycan Respublikasında valyuta
tənzimini həyata keçirən əsas orqan kimi.
Valyuta nəzarətinin əsas istiqamətləri.
Fiziki şəxslər tərəfindən valyuta sərvətlərinin Azərbaycan Respublikasına gətirilməsi və
Azərbaycan Respublikasından çıxarılması qaydaları.
Azərbaycan Respublikasında rezident və qeyri-rezidentlərin valyuta əməliyyatlarının
rejimi haqqında qaydaları. Müvəkkil bankların valyuta nəzarəti agenti funksiyalarını yerinə
yetirməsi qaydaları. Azərbaycan respublikasi müvəkkil banklarinin açiq valyuta mövqeyi
limitlərinin müəyyən edilməsi və tənzimlənməsi qaydaları.
Valyuta mövqeyi – müvəkkil bankların bu və ya digər valyutada (o cümlədən, bank
metallarında) tələbləri və öhdəlikləridir. Açıq valyuta mövqeyi – müvəkkil bankların ayrı-ayrı
xarici valyutalarda tələblərinin və öhdəliklərinin (o cümlədən, hesablaşmaları tamamlanmamış