Microsoft Word be-8-24. 12 azeri

---

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

 

 

 

 

S i n a a r s i 

 

Ketevan Qoçitaşvili, Kaxa Qabuniya – Dil etiketi və ikinci dilin tədrisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  

 

Səh. 2 

Ketevan Gochitashvili, Kakha Gabunia – The role of Language etiquette while Teaching Geor-

gia as a Second Language 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  

 

Səh

. 7 

İya Qriqalaşvili – İkinci dilin tədrisində adaptasiya olunmuş ədəbiyyatın rolu  . . . . . . . . . . . . . . . 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    

 

Səh. 8 

Ia  Grigalashvili  -  The  Role  of  Adapted  Texts    in    Teaching    of    the  Second  Language    On  the  

Example of  One Textbook .

 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  

 

Səh

. 14 

Natiya  Qorqadze  -    Səviyyələrə  bölünmüş  kitablar  və  onların  oxu  bacarıqlarının  inkişafında 

əhəmiyyətləri  . . . .

 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .    

 

Səh

. 15 

Natia Gorgadze  - Leveled Books and Thier Meaning for Development of Reading Skills .

 . . . .   Səh. 33 

İrine Şubitidze,  İkidilli təhsildə şagierdlərin akademik nailiyyətləri üçün ailənin amili

 

 

 . . . . . 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   

 

Səh

. 34  

Irine Shubitidze - Family factors and students’ achievement in bilingual education 

 . . . . . . . .  Səh. 41 

Maka Beridze – İkidilli təhsilə qədər  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   

Səh

. 42 

Maka Beridze - For  Bilingual  Education 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

 

Səh

. 45 

Mzia Tsereteli, Kaxa Qabuniya – Bakuriani treninq-seminarlarının hesabatı   

Səh

. 46 

Mzia Tsereteli, Kakha Gabunia - Report on training seminars held in Bakuriani.  

. . . . . . . . .  

 

Səh

 48 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

 

 

Ketevan  Qoçitaşvili 

İvane Cavaxişvili  adına  

Tbilisi Dövlət Universiteti  

Kaxa Qabuniya 

Vətəndaş İnteqrasiyası və Millətlərarası Əlaqələr Mərkəzi 

 

Dil  etiketi və ikinci dilin tədrisi 

Abstrakt

 

 

İkinci/xarici    dilin  tədrisinin  müasir  yanaşmalarına  və  metodlarına  əsasən  dilin  tədrisinin  başlıca 

məqsədi  odur  ki,  onu  öyrənən  lazımi  biliklə  və  ona  kommunikativ  məsələləri  nailiyyətlə  həyata 

keçirməkdə dəstək verən bütün bacarıqla təchiz olunsun. Dil və mədəniyyət arasındakı dialekt əlaqəsini 

nəzərə almaqla ana dili  olmayan  dili  yalnız  qrammatik  formaların  və  sintaktik  konstruksiyaların,  süni, 

xüsusi  təhsil  məqsədləri  üçün  yaradılmış  mətnlərin  təklif  edilməsi  ilə  öyrənmək    dilin  öyrənilməsinə 

qarşı irəli sürülən tələbləri ödəmir,  çünki dili öyrənən bir qayda  olaraq real kommunikasiya mühitində 

adaptasiya  və  adekvat  kommunikasiya  üçün hazırlıqsız  olur.  Digər  bir  sıra mühitlərlə  yanaşı  yuxarıda 

adı çəkilən uğursuzluğun əsas səbəbi olaraq hədəf dilinin (və eləcə də mədəniyyətinin) mühüm kompo-

nentini bilməməyi adlandırmaq olar. Kommunikativ əməllərdə verbal kommunikasiyaya və təbii ki, nitq 

etiketinin (nitq əməllərinin nizamlanma qaydaları, milli əlamətlə müəyyənləşdirilmiş stereotiplər siste-

mi,  nitqdə  istifadə  olunan  müraciətin  “sabit  qaydaları”,  hansılar  cəmiyyət  tərəfindən  qəbul  edilib  və 

tanınmışdır) öyrənilməsinə xüsusi əhəmiyyət verilir. 

Məqalədə dil etiketinin gerçəkləşdirilməsinin müxtəlif dil səviyyəsi nəzərdən keçirilir. Onlar gürcü dili-

nin ikinci / xarici dil kimi tədrisində nəzərə alınmalıdırlar. 

 

Dil  etiketi  tələblərin,  qaydaların,  normaların 

sistemidir  ki,  başqaları  ilə  hansı  forma  ilə  dil 

ünsiyyətini  qurmağı,  kommunikasiyanı  necə  da-

vam  etdirməyi  və  bu  kommunikasiyanı  fərqli 

vəziyyətlər  və  kommunikasiya  məsələlərinə 

uyğun  olaraq  necə  başa  çatdırmağı  bizə  diktə 

edir. 

Dil  etiketi  mədəniyyətin  daxilində  mövcud 

tələblərin,  formanın,  məzmunun  və  vəziyyətin 

uyğunluğunun 

vəhdətidir. 

O, 

başqa-başqa 

ölkələrdə və mədəniyyətdə çox fərqlidir. Əgər dil 

etiketini  qısa  anlamda  təhlil  etsək,  o  zaman  onda 

əsasən,  insanların  salamlaşma,  müraciət/xitab, 

xahiş,  sifariş,  üzr  istəmə,  təşəkkür  etmə,  təəssüfü 

ifadə  etdiyi  zaman  istifadə  etdikləri  sözlər  və 

ifadələr birləşirlər. 

Əlbəttə  ki,  mədəniyyət  bu  və  ya  digər  dil 

kollektivinin üzvlərinə diktə edir ki, nəyə yol ve-

rilir  və    nəyə  yol  verilmir.  Məlumdur  ki,  bəzi 

mədəniyyətlər  üçün  insanın  öz  uğursuzluğu, 

problemləri haqqında açıq danışması qəbul edilir, 

bəziləri  üçün  isə  tamamilə  qəbul  edilməyəndir…              

Qısaca desək,  bu və ya digər  mədəniyyət söhbət 

iştirakçılarına  söhbət  mövzusunun  nə  olub-ola 

bilməyəciyini təklif edir. 

Daha  geniş  anlamda  isə  dil  etiketi  istənilən 

uğurlu  kommunikativ  aktın  tərkib  hissəsidir  və 

kommunikasiya  iştirakçılarının  münasibətinin 

nailiyyətinə səbəb olan dil münasibəti postulatları 

ilə  əlaqələnir.    Bu  məqalədə  biz  dil  etiketinin  bu 

anlamını nəzərdən keçirəcəyik. 

İkinci  /  xarici  dilin  tədrisində  dil  etiketinin 

tədrisi  sosial-mədəni  biliyin  və  bu  biliyin  dil 

(verbal) 

gerçəkləşdirmə 

imkanlarının 

öyrənilməsini  nəzərdə  tutur.  O,  öyrəniləsi  / 

məqsədli  mədəniyyət  üçün  xarakterikdir  və  ra-

dikal 

olaraq 

dili 

öyrənənin 

doğma 

mədəniyyətindən fərqlənə bilər. 

Dil  etiketinin  tədrisində  ikinci  /  xarici  dil 

müəllimi  və  kursu  tərtib  edənlər  nəzərə 

almalıdırlar ki, bu sistem fərqli dil səviyyələrində 

gerçəkləşdirilir  və  əgər  dili  öyrənən  onlardan  hər 

birinin  gerçəkləşdirilmə  şərtlərini  və  praqmatik 

aspektlərini  yaxşı  bilmirsə,  o  zaman  dilin  bütün 

İkidilli təhsil, № 8, 2011 

2 

---