Microsoft Word bibloqrafiya-20. 09. 2017. doc

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
62
institut partiya t kilat katibi Sultans lim Axundov idi. Bir gün 
m ni yan na ça r b dedi: “C f r mü llim, g l bu il s ni fakült y  
katib seç k”. M n ona zarafatla dedim ki, Sultans lim mü llim, 
m ni Amerikaya prezident seçs l r ged rdim. Amma bizim bu 
fakült  o q d r mür kk bdir ki, m n ona katiblik ed  bilm r m.  
M hz bel  bir fakült y  Buludxan mü llim m har tl  ba ç l q 
edir. Ham  il  dil taparaq h r k sin f aliyy tin  qiym t verm yi 
bacar r. Layiqli olanlar  yüks k qiym tl ndirir, layiq olmayanlar  
çox ustal qla yerin  oturdur. B.X lilov s daq tli v  mehriban 
dostdur. Göz l ail  ba ç s d r. 
Buludxan mü llim fakült  v  el c  d  institut kollektivi aras n-
da da çox böyük hörm t qazanm d r. Respublikam zda, h tta türk 
dünyas nda da yax  tan n r. O, 1992-ci ild  Bi kekd , 1994-cü ild  
Ufada, 2006, 2007, 2008-ci ill rd  Ankarada, 2010-c  ild   A a-
badda konfranslarda ç x  etmi , 2006-c  ild  VII Uluslararas  Türk 
dili Qurultay n n i tirakç s  olmu dur. Qurultay n bölm  iclas na 
s drlik etmi dir. 
2009-cu ild  türk  d biyyat na xidm tl ri il  ba l  olaraq Tür-
kiy  Cümhuriyy tinin K BATEK akademik UYES  diplomunu 
alm , K BATEK akademik Üyesi seçilmi dir. 2015-ci ilin aprel 
ay nda türk dünyas  ara d rmalar  uluslararas  elml r akademiya-
s n n akademiki seçilib. 2015-c  ild  “Beyn lxalq R sul Rza” 
mükafat na layiq görülmü dür.  
Buludxan mü llim Ulu önd rimiz Heyd r  liyevin m kt binin 
yeti dirm sidir. O, çox qabiliyy tli, bacar ql  obyektiv, gözü-könlü 
tox bir ziyal d r.  
 
C f rov C f r  s d o lu, 
filologiya üzr  elml r doktoru, professor 
 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
63
 
AL M ADINA HÖRM T G T R N ADAM 
 
Professor Buludxan X lilovun indiki yüks k elmi-pedaqoji möv-
qey  nec , hans  pill l rl  qalxmas  m nim gözl rimin qar s ndad r... 
H r  eyd n  vv l onu dey  bil r m ki, Buludxanda intellektual 
z hm tke lik t bii bir vergidir. V  o, h yat n , ya ay n  “c lbedici”, 
yl nc li maraqlar n n iç risind  m hz elml , pedaqoji i l  m
ul ol-
ma  seçdi. Art q bu gün çoxu “klassik” adland r la bil c k mü lliml -
rinin yolu il  gedib onlar n s viyy sin  yüks lm y  çal d ... V  bunu 
bacard ... 
Buludxan n qabiliyy ti idi ki, yaln z “klassikl r”d n deyil, h m 
d  bu iddiada olan “ortabablar”dan da öyr ndi. Harda elmin, m d niy-
y tin bir balaca i
 vard sa, ona göz yummad . V  ba l cas , h ya-
t n n, yarad c l n n heç bir m rh l sind  bu bax mdan yersiz 
“m n mlik” el m di... 
lk növb d  özün  – istedad na, z hm tke liyin  güv ndiyin  
gör dir ki, qar s na ç xan obyektiv v  ya subyektiv mane l ri s birl , 
t mkinl  (eyni zamanda inamla) d f ed r k alim ad na nüfuz g tirdi.  
Professor Buludxan X lilov sözün geni  m nas nda filoloq-dilçi 
kimi pe kar olsa da,  d biyyatç  kimi d  az pe kar deyil... V  m -
nim fikrimc , o  n n vi filoloqlar m kt bin  m nsubdur ki, bu m k-
t b   m nsublu u, h r  eyd n  vv l, t hsilini Pedaqoji Universitetd  
alma ndan ir li g lir.  
Lakin xüsusi olaraq qeyd etm k laz md r ki,  n n vi filologiya, 
bütövlükd , h mi  Az rbaycan filologiyas n n özü, simas , mahiyy ti 
olmu dur. Dilçilikd  B kir Çobanzad , M mm da a  ir liyev, Mux-
tar Hüseynzad ,  bdül z l D mirçizad ,  lövs t Abdullayev, Yusif 
Seyidov, A amusa Axundov, F rhad Zeynalov, Tofiq Hac yev; 

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
64
d biyyat ünasl qda Firidun b y Köç rli, H mid Arasl , Feyzulla 
Qas mzad , Mir C lal, C f r X ndan, M mm d Arif, M mm d C f r, 
kr m C f r,  li Sultanl , Abbas Zamanov, Mirza a Quluzad , Mir-
ziz Mir hm dov, Rüst m  liyev,  smay l  xl , Kamal Tal bzad , 
B kir N biyev, P nah X lilov, Ya ar Qarayev... çox da  h miyy tli 
olmayan mü yy n c hdl ri n z r  almasaq, m hz  n n vi filoloji 
üslubun yarad c lar  (v  davamç lar ) olmu lar. Bu böyük filoloqlar n 
ham s  ya bilavasit , ya da bilvasit  Buludxan n mü lliml ri say la 
bil r. Xüsusil  o m nada ki, Buludxan yax  mü llim olmaqdan  vv l 
yax   t l b  olma  bacarm , h mi  “öyr n  - öyr n  öyr tm k” 
prinsipin   m l etmi dir. Ona gör  d  professor Buludxan X lilovun 
universitet d rslikl ri – “Müasir Az rbaycan dili”, “Türkologiyaya 
giri ” klassik s l fl rin  neç  ill rdir ki, u urla x l flik – varislik ed  
bilir.  
Buludxan miqyasl  elmi t f kkür sahibi olmaqla yana , geni  
ür kli bir maarifçidir. Onun dekanl , h m elmi m clisl rd , h m d  
televiziyada müxt lif mövzulardak   ç x lar  bildiyini, dü ündüyünü 
c miyy t  poza yaratmadan, nec  varsa, el  çatd rmaq z rur tinin 
ifad sidir. M n d f l rl   ahidi olmu am ki, Buludxan öz mövqeyini 
h mi  müdafi  etm y  çal b, kimins  sözü il  oturub-durmay b, 
ancaq m sl h t   d  aç q olub... El  ki görüb ki, kimins  diqt sil  
yanl  q rar q bul edilir, onda da yüngülc  gülümsün r k hiss etdirib 
ki, bu q rara tabe olan deyil. V  heç vaxt da tabe olmay b, nec  bilirs  
o cür d  h r k t edib... 
Buludxan n t mkini, a ayanal , el  bilir m ki, t sadüfi deyil, 
n sild n-kökd n g lm dir. V   min m ki, bu xarakteri il  alim-
pedaqoq ad na h mi  hörm t g tir c k. 
C f rov Nizami, 
AMEA-n n h qiqi üzvü, professor 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
65
 
MÜBAR Z  – YOLUNDAN DÖNM M KD R… 
 
Heç vaxt mü llim olmaq arzusunda olmam d m. Ona gör  yox 
ki, mü llimliyi sevmirdim,  sla! H r pe nin öz a iqi var. M n bu 
pe nin a iqi olmam am. Mü lliml rimi çox sevmi m, el  orta 
m kt bd  oxuyanda da, t l b  olanda da. Onlar da m ni sevib, 
adam n Allah  var. Pedaqoji Universitet  daxil olanda  vv l 
sevindim, sonra yuxudan ay ld m el  bil. Bu n  i di g ldi ba ma?! 
Ax   m n mü llim olmaq ist mirdim. Dedim oxumuram, v ssalam! 
Haz rla b g l n il ver c m s n dl rimi. Ali m kt b  q bul olmaq 
n dir ki? Bir d f  etdims , yen  ed c m,  limd n g l n i di. H r  
bir yandan dü dü üstüm  ki, d lis n s n. Bu adamlar n aras nda  n 
a ll s  v  siyas tcili atam oldu: Birinci kursu bitir, g l n il bir d  
ged rs n q bula. El  d  el dim, birinci kursu oxudum, ancaq g l n 
il getm dim q bula. Bu d f   d   b zi mü lliml rim m n   m sl h t 
gördü ki, ist mirs n, olma mü llim. S n sözün,  d biyyat n, dilin 
içind s n. Hara gedirs n? Özün d  yaz b-pozursan. Dili göz l 
öyr n, qoy yazd qlar n  özg l r redakt  etm sin. Sözünü ki  lind n 
alan yoxdur? Bu fikir lap a l ma batd . Ancaq, s n dem , h yatda 
n  olursa, n  ba  verirs , laz m oldu u üçün ba  verirmi . 
Yax  mü lliml rim var idi. Çox sevdiyimiz d , sad c , hörm t 
etdiyimiz d , heç sevm diyimiz d  t bii ki. Ancaq bütün ciddiliyi-
n , s rtliyin  baxmayaraq biz onu çox sevirdik. Buludxan mü llim 
oxuyan, oxumayan – bütün t l b l rin sevimlisi idi. Heç e itm dim 
kimins  ondan xo u g lm sin. O, heç vaxt d rsd  t l b l rl  zara-
fat etm z, bo -bo  söhb tl r  yol verm zdi. Bizim qrupda ham s  
q zlar idi. Birc  o lan m z var idi, o da  k rbura kimi ayda-ild  bir 
d f  görün rdi. Ona gör  Buludxan mü llimd  çox sevdiyim v  
fikir verdiyim bir xüsusiyy t d  var idi. Sinf  gir nd n, d rs 

---