Microsoft Word birja isinin t?Skili v? Idar? Ediln?SI. doc
Yüklə 1,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
2. Birjaların təşkilatı strukturları (bölmələri). Бирjа цзвляринин цмуми иcласы Гейдиййат комитяси Иcрачы директор вя йа prezident Тяфтиш комиссийасы Гиймятгойма комитяси Бирjа комитяси Арбитраj комитяси Щесаблаш ш ш шма палатасы Тижарят шюбяси Тялябин тядгигаты хидмяти Хариcи ялагяляр хидмяти Стандартлашдырма вя кейфиййят цзря комитя Сорьу вя информасийа мялумat хидмяти Мцщафизя Рясми брокерляр групу Тясяррцфат щиссяси Бирjа тижаряти гайдалары цзря комитя Компцтерляшдир- мя хидмяти Диэяр шюбяляр вя хидмятляр Birjaların növlərindən asılı olaraq, onların təşkilatı strukturlarında bir qədər əlavələr və ya ixtisarlar ola bilər. Lakin onların hamısında mühasibat uçotu, statistika, təsərrüfat işləri və s. üzrə müəyyən bölmələr də yaradılır. Birjaların başlıca vəzifələri bunlarda ibarətdir: 1. Sövdələşmə tərəflərinin maraqlarının əlaqələndirilməsi və onlara alqı-satqı aktlarının səmərələşdirilməsi və mülkiyyət hüquqlarının bir tərəfdən digər tərəfə verilməsində xidmətlər göstərilməsi. 2. Birjalar vasitəsilə satış proseslərinin daima sistemləşdirilməsi və təkmilləşdirilməsi. 3. ş prosesində birjaların subyektləri arasında meydana çıxan müəyyən munaqişələrin həll edilməsi. 4. Bazarın konyukturası, tutumu və qiymətlərinin öyrənilməsi, eləcədə başqa zəruri bazar tədqiqatlarının aparılması. 5. Birjaların əsasnamələri və ya nizamnamələrinə uyğun olaraq bazar tədqiqatlarının nəticələrinə dair məlumatların dərc edilməsi və informasiyaların bazar subyektlərinə və dövlət orqanlarına çatdırılması və s. Bununla belə birjaların hər bir struktur bölməsinin öz konkret vəzifə və funksiyaları dəqiq fəaliyyət dairəsini təyin etməyə imkan verir. 3.4. Azərbaycan Respublikasında birjaların yaradılması və hərracların keçirilməsi qaydası Azərbaycan Respublikasında birjaların yaradılması mövcüd qayda və qanunlar əsasında aparılır. Burada birjaların böyük iqtisadi və sosial əhəmiyyətə malik olması ilə əlaqədar onların açılması üçün təsisçilər toplanıb qərar çıxarmalı və müvafiq sənədlərlə (təsisçilər haqqında, onların maliyyə- iqtisadi vəzifələri, dəqiq ünvanları və rekvizitləri, arxalarında kimlər olması və s.) birlikdə Prezident Apparatı və nazirlər kabinetinə rəsmi müraciət olunmalıdır. Əgər bu dövlət strukturları öz prinsipial razılığını versələr, əlavə olaraq Maliyyə Nazirliyi, bəzi hallarda Dövlət Milli Bankı öz rəsmi icazələrini verməli və yeni yaranan birjaların nizamnaməsini təsdiq etməlidirlər. Sonra birjaların möhürü və künc ştampları hazırlanması üçün yerli icra orqanları Daxili şlər Nazirliyinin ərazi orqanlarına xüsusi məktubla müraciət edilməli və onların eskizlərini təqdim edilib təsdiqlətməlidirlər. Yalnız bundan sonra təsdiq olunmuş möhür, künc ştampı və blankları hazırlamaq üçün xüsusi istehsal sexləri və nəşriyyatlara müraciət edilə bilinər. Möhür və künc ştampı, birjanın blankı hazır edildikdən sonra onların vurulmuş və çap edilmiş nüsxələri Daxili şlər və Ədliyyə Nazirliklərinə təqdim edilməlidir. Bütün bu əməliyyatlar başa çatdıqdan sonra, Dövlət Statistika Komitəsindən vahid olmuş identifikasiya kodu və onun sənədi alınmalı, yerli-rayon vergi orqanlarında qeydiyyata düşmək qərəkdir. Təcrübədə hər bir birja adi bir müəssisə kimi rayon sosial təminat, məşğulluq və təqaüd fondu, sığorta və həmkarlar qurumlarında da qeydiyyatdan keçməli və müvafiq kodlarını almalı, onlara vaxtaşırı uçot-hesabat sənədləri və əsasən də hər rüb öz balanslarını təqdim etməli və onları adı çəkilən strukturlara təsdiq etdirməlidirlər. Birja üçün yer almaq məqsədilə əlavə olaraq rayon və şəhər icraiyyə orqanlarına müraciət edilməlidir. Əgər yer verilərsə onların komunal təsərrüfat idairələrində qeydə salmalı və yerin pulu (torpaqdan istifadə haqqı) ödənilməlidir. Hər bir birja rayon və şəhər yanğından mühafizə orqanı və sanepidemistansiyalarında qeydə alınmalıdır. Cari dövrlərdə birjaların fəaliyyəti dövlətin müvafiq qanunları, sərəncam və qərarları əsasında tənzimlənir və idarə olunur. Azərbaycan Respublikası bazar iqtisadiyyatına təzəcə keçmişdir. Burada birja və hərracların inkişaf etmiş kapitalist ölkələrinin səviyyəsinə qalxması üçün hələ çox işlər görülməlidir. Belə ki, hərracların təşkil edilməsi və keçirilməsində xarici ölkələrdə böyük təcrübə olduğu halda, Azərbaycanda hərraclar demək olar heç keçirilmir. Lakin bu işə dövlət qayğısı və diqqəti artırılsa, o cümlədən dövlət mülkiyyətinin özəlləşdirilməsində və bu kimi işlərdə obyektiv hərracların və tenderlərin keçirilməsi iqtisadiyyatımıza və cəmi xalqımıza daha çox dividendlər gətirə bilər. Yüklə 1,39 Mb. Dostları ilə paylaş:
|