Microsoft Word birja isinin t?Skili v? Idar? Ediln?SI. doc



Yüklə 1,39 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə29/69
tarix14.09.2018
ölçüsü1,39 Mb.
#68673
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   69

 
 
 
  Bakı şəhəri Respublika əmtəə birjasının işçiləri, təsisçiləri, 
üzvləri və brokerlərinin 1991-1999-cu illər ərzində dəyişməsi 
dinamikası 
Qeyd:  göstəricilər  Bakı  şəhəri  respublika  əmtəə  birjasından 
götürülmüşdür. 
Əgər məntiqə istinad etsək, bazar iqtisadiyyatına keçid 
prosesinin  müddəti  uzandıqca  onun  infrastruktur  şəbəkələri,  o 
cümlədən  əmtəə  birjaları  da  inkişaf  etməli  və  güclənməlidir. 
Lakin Bakı ş. Respublika əmtəə birjasının timsalında biz bunun 
əksini  görürük.  Belə  ki,  yuxarıdakı  cədvəl  məlumatları  əmtəə 
birjasında işçilərinin daima azalması nəzərə çarpır. 1991-1993-
cü  illərdə  plan  üzrə  işçilərin  sayı  çox  götürüldü  də,  faktiki 
olaraq onların sayı daima azalaraq 1991-ci ildə 30, 1992-ci ildə 
–  20,  1993-cü  ildə  isə  16  nəfər  olmuşdur.  Bu  məlumatlardan 
aydın olur ki, yaradılmasının ilk üç ili ərzində əmtəə birjası öz 
sahəsində 
təcrübə 
topladıqca, 
işçilərin 
sayını 
optimallaşdırmağa,  onların  plan  və  faktiki  sayını  tam 
uyğunlaşdırmağa nail olmuşdur. 
Göstərilmiş  müddət  ərzində  respublika  əmtəə 
birjasının təsisçilərinin sayı 15 nəfər, üzvlərinin 27 üzvə qədər 
azalaraq,  müvafiq  olaraq  9  və  16  təşkil  etmişdir.  Həmin 
birjanın  təşkili  və  idarəedilməsində  baş  vermiş  əsas 
dəyişikliklər  1993-cü  ildən  ölkədə  hakimiyyət  böhranı 
nəticəsində  hökumət  və  dövlət  başçısının  dəyişməsi,  nəhayət 
19
91
 
19
92
 
19
93
 
19
94
 
19
95
 
19
96
 
19
97
 
19
98
 
19
99
 
20
07
 
şçilərin sayı, 
 adam 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Plan üzrə 
59 
58 
18 
16 
18 
15 
15 
11 


Faktiki 
30 
24 
16 
12 
12 
15 
15 
11 


Təsisçilərin sayı 
24 
19 
15 
14 
14 
13 
13 



Birja üzvlərinin 
 sayı 
43 
35 
29 
29 
29 
29 
29 
15 
16 
16 
 
Brokerlərin  
firmalarının sayı 
79 
50 
52 
54 
60 
63 
65 
69 
72 
37 


 
 
 
iqtisadiyyatın  dövlət  tənzimlənməsi  meylləri  və  ola  bilsin 
korrupsiyanın  geniş  yayılması  ilə  əlaqədar  baş  vermişdir. 
Bununla  yanaşı  5  fevral  1993-cü  ildən  etibarən  əmtəə  birjası 
komitəsinin  qərarına  əsasən  təsisçilərin  sayının  artırılması 
dayandırılb  və  1994-cü  ilin  əvvəlindən  isə  illik  birja  üzvlüyü 
haqqı  250  min  manat  (62  ABŞ  dolları),  broker  yerlərinə  görə 
ödənəcək vəsaitin məbləği isə 100 min manat (25 ABŞ dolları), 
həcmində təsdiq edilərək stabilləşmişdir.1.01.2007-ci ildə Bakı 
əmtəə  birjasında  hər  bir  stukturunun  təsisçilik  haqqı  10  min, 
üzvülük haqqı 5min və broker yeri 2,5 min AZN təşkil edirdi. 
Bakı  ş.  Respublika  əmtəə  birjası  MDB  dövlətləri 
ərazisində  fəaliyyət  göstərən  bu  tipli  birjaların  əllisi  ilə 
əməkdaşlıq münasibətlərindədir.  
şlədiyi müddət ərzində Respublika əmtəə birjası 814 
əmtəə ticarəti üzrə hərrac keçirmişdir, yəni orta hesabla bir ildə 
51 hərrac təşkil etmişdir.  
Cədvəl 2. 
          Bakı şəhəri Respublika Əmtəə Birjası tərəfindən 1991-
2007-cu illər ərzində bağlanmış əqdlərin və xidmət göstərilən 
müəssisələrin dinamikası  
llər 
19
91
 
 
19
92
 
19
93
 
19
94
 
19
95
 
19
96
 
19
97
 
19
98
 
19
99
 
20
07
 
Bağlanmış  
əqdləri 
 sayı = cəmi: 
 
30

 
36

 
19

 
32

 
74
 
 
73
 
 
26
 
 
59
 
 
78
 
 
11
 
 

cümlədən   
1işçiyə  
düşən 
 
 
10
,3

 
15
,0

 
11
,9

 
27
,4

 
6,1

 
4,8

 
1,7

 
5,3

 
9,7

 
2,2
 
 


 
 
 
Bu  cədvəl  məlumatlarına  görə  guya  Respublika  əmtəə 
birjasının  vəziyyəti  heç  də  pis  deyil.  Lakin  işçilərin  sayının 
azaldılması  yolu  ilə  əmək  məhsuldarlığını  xarakterizə  edən 
göstəriciləri zahirən yaxşılaşdırılması işin daxilindəki keyfiyyət 
dəyişikliklərini  açıqlamır.  Əksinə,  yuxarıda  təqdim  edilən 
cədvəllər  Respublika  əmtəə  birjasının  keçən  illərdə  qeyri-
bərabər  işləməsi,  bazarın  xarici  amillərin  təsiri  altında  qeyri-
müəyyən istiqamətdə inkişaf etməsini göstərir. Qeyd olunanları 
aşağıda  təqdim  edilən  cədvəl  məlumatlarından  daha  real 
görmək olar.                                                        
            Cədvəl 3 
Son  ilər  ərzində  Bakı  şəhəri  Respublika  Əmtəə 
Birjasının  maliyyə-iqtisadi  vəziyyətini  xarakterizə  edən  bəzi 
göstəricilər (AZN) 
Xidmət 
göstərilən  
müəssisələrin 
 sayı, cəmi 
 
26

 
 
53

 
 
62

 
 
77

 
 
83

 
 
88

 
 
89

 
 
93

 
 
97

 
 
 
10
89
    
    
    
 
10
89
 
O  
Cümlə- 
dən  
1işçiyə 
 düşən 
 
8,9
 
 
22
,2

 
39
,1

 
64
,9

 
69
,4

 
58
,9

 
59
,8

 
85
,0

 
12
1,7

21
7,8
 
 
llər  
 
19
94
 
19
95
 
19
96
 
19
97
 
19
98
 
19
99
 
20
07
 
Nizamnamə  
fondu 
23
70
,7

23
69
,6

23
69
,6

23
69
,6

23
69
,7

23
69
,7

23
60
,3
 
Əsas 
vəsaitlərin 
 qalıq dəyəri 
21
92
,4

27
00
,3

13
37
39
,

48
09
5,

24
51
9,

22
87
4,
1

30
00
,0
 


Yüklə 1,39 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   69




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə