Microsoft Word birja isinin t?Skili v? Idar? Ediln?SI. doc
Yüklə 1,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Fyuçers komission mü əssis əsinin g əlirl əri v ə m əsr əfl əri haqqında aylıq hesabat № G əlir v
özləri onların vasitəsilə bağlanan kontraktlar üzrə müştərilərdə tutulası xərclərin məbləğini müəyyənləşdirdilər. Lakin sonralar müştərilərdən toplanan komission vəsaitlərinin həcmi fyuçers komission tacirləri və onların sifarişçiləri arasında uzunmüddətli danışıqlar nəticəsində bir qədər elastikləşmişdir. Bütün bunlar ABŞ-da fyuçers broker şirkətlərinin gəlirlərinin azalmasını bariz nümayiş edir. Müasir dövrdə fyuçers komission müəssisələri hər ay üzrə gəlirləri və məsrəflərinə dair təxminən aşağıdakı formal üzrə hesabat təqdim edirlər (cədvəl 4). Aşağıda verilən cədvəldən aydın olunur ki, fyuçers komission müəssisəsinin gəlirlər və məsrəflər mənbələri həddindən artıq müxtəlifdir. Gördüyümüz kimi, məsrəf bölmələri iki maddədən ibarətdir və onlar belə adlanır «Əməliyyatlar xərcləri» və «Əməliyyatlar məsrəfləri». Həmin məsrəf maddələrinin birinci müştərilərin sifarişləri üzrə sazişlərin müqavilələrin alqı və satqısı zamanı yaranır. Həmin vəsaitlər fyuçers komission müəssisələrində çalışan qulluqçulara çatır, hansılara hesablaşmaların icraçıları, ola bilsin qeydiyyvatdan keçmiş nümayəndələr deyirllər, çünki onlar sifarişçilərin hesablaşma hesablarını aparmaq məqsədilə əlaqədar məlumatları toplamalı və bunların üzərində işləməli olurlar. Cədvəl 4. Fyuçers komission müəssisəsinin gəlirləri və məsrəfləri haqqında aylıq hesabat № Gəlir və məsrəflərin maddələri mln. dollar I Məcmui gəlir 1 Komissionlar 80 2 Depozitlər üzrə faizlər 60 cəmi gəlirlər 140 II əməliyyatların xərcləri 1 Komissionların ödənişləri 30 2 Broker xidmətləri 17 3 Birja və klirinq yığımları 13 cəmi xərclər 60 III əməliyyatlar məsrəfləri 1 Heyət 40 2 Rabitə xidmətləri 10 3 carə 12 4 Reklam 18 5 Ofis üzrə xərclər 7 6 Hüquq və mühasibat xidmətləri 3 Digər xərclər 10 cəmi əməliyyat xərcləri 100 1 Vergilər ödənməzdən əvvəl mənfəət 40 2 Vergi ödənişləri 27 Xalis mənfəət 13 Mövcud təcrübəyə əsasən fyuçers komission müəssisələrinin icraçı klerkləri fyuçers əməliyyatları üzrə göstərilmiş xidmətlərə görə müştərilər tərəfindən broker şirkətinin xəzinəsinə ödənilmiş komission vəsaitlərinin təxminən 30-40% əməkhaqqı kimi alırlar. «Broker xidmətləri» adlı məsrəf maddəsinə fyuçers komission müəssisəsi tərəfindən əməliyyat zalında əmrlərin icrası ilə məşğul olan brokerlərə ödənilən vəsaitlər daxildir. «Birja və klirinq yığımları» maddəsində əməliyyatları klirinq işləri ilə əlaqədar broker şirkəti üzvlərinin ödənişləri təşkil edir. Nyu-York əmtəə birjasında klirinq üçün toplanan vəsaitlər 1,7 ABŞ dolları, Çikaqo ticarət birjasında isə 0,2 ABŞ dolları təşkil edir. Bununla belə birja ticarəti inkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsi göstərir ki, klirinq səhmdarlıqları-birlikləri əsasən mənfəətsiz təşkilatlardır. Dünyanın bir çox birjalarında təsərrüfat işləri, inşaat, təmir, avadanlıqların alınması və reklam tədbirləri ilə əlaqədar vəsaitlər toplanılsa da artıq qalan pulları mütəmadi olaraq öz üzvlərinə qaytarırlar. Tarixi şərait, iqtisadi vəziyyət və digər amillərdən asılı olaraq müxtəlif ölkələrdə fyuçers komission müəssisələrin təşkilati quruluşu müxtəlif cür formalaşmışdır. Ancaq bu kimi müəssisələrin optimal yerləşdirilməsi prinsipini rəhbər tutaraq, onların əksəriyyətinin əsas qərargah-mənzilləri fyuçers bazarlarının olduğu regionlarda cəmləşmişdir. Həmin mərkəzi ofislərdə onların dünyanın müxtəlif regionları və ölkələrində fəaliyyət göstərən filial və dayaq məntəqələrdən daxil olan məlumatlar üzərində işlənilir, o cümlədən bütün əməliyyatlar qeydə alınır, marcalar köçürülür və digər maliyyə əməliyyatları aparılır. Onu qeyd edək ki, «marca» termini əsasən birja, bank, ticarət və sığorta təcrübəsində faiz ödənişləri, qiymətli kağızların məzənnələri, əmtəə qiymətləri və digər göstəricilərlə fərqləri təyin etmək və göstərmək üçün istifadə olunur. Misal üçün, bank termini kimi marca verilən kreditlə cəlb olunan kreditlərin, təqdim edilən kreditin təminatı ilə verilən kredit və s. arasında yaranan fərqləri özündə cəmləşdirir. Ümumiyyətlə, bir sıra funksional bölmələrin vəzifələri və adlarının uyğun gəlməsinə baxmayaraq, fyuçers komission müəssisələrinin təşkilati quruluşları müxtəlif ola bilər. Əksər hallarda bu kimi bölmələrə aşağıda göstərilən şöbələr daxildir: 1. Əmrlər şöbəsi – birja ticarəti keçirilən zaman əsasən zalla fasiləsiz əlaqə yaradaraq müxtəlif yerli şöbələrin əmrlərini icra etməklə məşğul olan qurum. Bunun kimi əmrlər bütün bölmələrdən və əməliyyat zalından yaradılmış elektron şəbəkəsi vasitəsilə icra üçün daxil olur və qəbul edilir. Məhz bu səbəbə görə bölmələrdən gələn əmrlər icraçılara çatır və avtomatik olaraq əməliyyat zalında qeyd edilir, qasidlər isə onları tez rinqə təqdim edərək, oraya daxil olan əmrlər bir neçə dəqiqənin içində icra olunur. Bu haqda yerli şöbəyə məlumat verilir. 2. Yeni hesablar şöbəsi. Yeni hesabların əksəriyyəti fyuçers komission müəssisəsinə əmtəə və fyuçers əqdlərinin alıcı və satıcıların özləri ilə daha sıx əlaqə saxlayan yerli bölmələrdən ötürülür. Təbiidir ki, hesabların icraçıları potensial müştərilər arasında xeyli təbliğat işləri aparır, onların maliyyə- iqtisadi vəziyyətlərini, işguzar dairələr arasında nüfuzlarını və s. öyrənirlər. Bununla yanaşı icraçılar müştərilərə fyuçers ticarəti və bu sahədə kommersiya riskinin xüsusiyyətlərini izah etməlidirlər. craçılar həmin yeni müştərilərin sənədlərinin düzgün və tam dürüst doldurulması, müəyyən mərkəzi ofisə ötürülməsi, orada məlumatların vaxtlı-vaxtında öyrənilməsi və mövcud qaydaya uyğun hər bir yeni müştərinin hesab nömrəsi alması üçün məsuliyyət daşıyırlar. 3. Marca şöbəsi. Yeni hesablar şöbəsi öz müştərilərinə yeni hesab açdıqda onlara marca haqqında məlumat verir və birja və ticarətlə məşğul olmağa icazə verən razılıqları imzalayır. Lazım olduqda müştərilərə marca ödənilməsinə dair tələbnamə yazılıb təqdim edilir. Müştərilər Yüklə 1,39 Mb. Dostları ilə paylaş:
|