142
Uşaqlar yeddi yaşa çatdılar. Bəkil Əziznən, Nağı xan uşaq-
lara yaxşı bir sünnət toyu elədilər. Uşaqların sünnət toyuna, ağa-
lar, xanlar, bəylər, sultanlar çağırılmışdı. Buraya həm də İsfahan
şəhərinin ən yaxşı mollası, ən usta dəlləyi gəlmişdi. Molla uşaq-
lara ad qoydu. Bəkil Əzizin oğlunun adını Səlim, Nağı xanın
oğlunun da adını Rasim bəy qoydular. Toy qurtardıqdan sonra
uşaqlar səkkiz yaşına keçdilər. Onlar üçün gülşən baxçasında
məktəb açdılar. Uşaxları kamil bir mollaya tapşırdılar. Uşaqlar
səkkiz il dalbadal oxudular.
Günlərin bir günü Səlimlə Rasim yenə də məktəbə gəldilər.
Gördülər ki, molla hələ məktəbə gəlməyib. Oturdular xeyli
məktəbdə. Səlim bəy Rasim bəyə dedi:
- Qardaş, get çarhovuzdan bir az su gətir içək!
Rasim əmisi oğlunun sözünü yerə salmadı. Əlinə küzə
götürüb suya getdi. Rasim suya getməkdə olsun, sizə kimdən
danışım, Səlim bəydən. Rasim suya gedəndə Səlim bəy məktəb-
də yatar. İndi isə nəql edək Qırxlar Pirindən. Qırxlar Piri Tur
dağından enib məktəbə gəldilər. Ayaqlarını yerə vurub Səlim
bəyə dedilər:
- Səlim, oğul, oyan, aç gözlərini gör dünyada nələr var?
Səlim oyandı. Gördü ki, başının üstə əlində bir piyalə dolu
nurani bir qoca durur. Qırxılar piri dedi:
- Oğul, bu badəni nuş elə!
Səlim bəy aldı ki, nuş eliyə, Qırxlar Piri onun əlindən tutub
dedi:
- Badəni elə içməzlər. Bir sağlıq de, Allaha dua elə, sonra
nuş elə!
Səlim bəy dedi:
-
Ağam sağ olsun, bağışlayasınız, mən cahil uşağam toyda, məc-
lisdə, kefdə olmamışam, mən haradan bilim ki, dua nədi, sağlıq
nədi?
Belə deyəndə Qırxılar pirləri dedi:
143
- Oğul, zərər yoxdu. Sən bilməsən də biz nə deyəciyik, sən
onu təkrar elə, xeyir-dua ver sonra iç!
Dedilər:
- Oğul, deynən “bu sağlıq olsun özü bir, adı min bir, yernən
göyü yaradan Allahtalanın eşqinə!”.
Səlim bəy dedi:
- Özü bir, adı min bir, yeri-göyü yaradan o qadir Allahın sağlı-
ğına nuş edirəm! Bunu deyib dolu piyaləni başına çəkdi. Qırxlar
pirləri ikinci badəni doldurub Səlim bəyə verəndə Səlim dedi:
- O badəni də biz – Qırxılar pirlərinin sağlığına nuş elə! O,
Qırxlar pirlərinin sağlığına ki, fağırı dövlətə yetirir, yetimi
murazına, qürbətdəkini də vətəninə yetirir. “Dilərəm Allah-
taladan ki,hər kimin qürbət eldə adamı var, Rəbbim onları öz
ailəsi ilə qovuşdursun!”.
Səlim bəy bu sözləri deyib nuş elədi. Qırxlar pirləri üçüncü
badəni doldurub dedilər:
- Oğul, al bu badəni də nuş elə!
Səlim bəy soruşdu:
- Ağa, bu badəni kimin eşqinə içim?
Qırxılar piri dedi:
- Oğul, bu badəni, Hindistan şəhərində vəzirin qızı Gülba-
har xanımın eşqinə nuş elə. Səlim bəy də təkrar etdi ki, bu sağ-
lığı Hindistan şəhərində vəzirin qızı Gülbahar xanımın eşqinə
nuş eliyirəm. Səlim bəy üçüncü badəni içəndən sonra ürəyi də-
mirçi kürəsi kimi alışıb yandı və ağasına dedi:
- Ürəyim yandı, mənə bir əlac.
Qırxlar piri dedi:
- Oğul, yanmazsan, iki barmağımın arasından bax gör nə
görürsən?
Səlim bəy ağasının iki barmağının arasından baxanda Qırx-
lar piri soruşdu:
- Oğul, nə görürsən?
Səlim dedi:
144
- Bir gülşən bağ görürəm.
Qırxlar piri dedi:
– Oğul, daha nə görürsən?
Səlim bəy dedi:
-Gülşən bağında qırx incə belli qızlar görürəm. İçində də
bir mələkmisallı nazənin bir xanım görürəm.
Qırxlar piri dedi:
– Oğul, gördüyün şəhər Hindistan şəhəridi. O mələk misallı
qız vəzirin qızı Gülbahar xanımdı. Onu sənə, səni də ona buta
verirəm. Gedin xoşbəxt olun.
Səlim bəy Gülbahar xanımı görəndə bir könüldən min
könülə ona vuruldu, Gülbahara aşiq oldu. İndi isə xəbər verək
kimdən, Rasim bəydən.
Rasim bəy sudan gəlib gördü ki, Səlim bəy yatır. Ağzından
da köpük aşıb tökülür. Rasim Səlim bəyi bu vəziyyətdə görəndə
bir yanıqlı ah çəkib başladı ağlamağa. Rasimin ağlamaq səsinə
molla içəri girdi. Gördü ki, Rasim ağlıyır. Soruşdu:
- Oğul, niyə ağlıyırsan?
Rasim dedi:
- Necə ağlamayım. Səlim bəy gör nə hala düşüb.
Molla Səlimə baxdı, onu bu vəziyyətdə görəndə Rasimə dedi:
- Get Səlimin ata-anasını bura çağır!
Rasim getdi. Səlimin ata-anasına xəbər verdi ki, Səlim bu
dərəcədədi. Bəkil Əziz, Nağı xan, arvadları və bütün qohum-
əqrəbaları ağlıya-ağlıya üz-gözlərini yola-yola məktəbə sarı
axışdılar. Bəkil Əziz oğlunu bu vəziyyətdə görəndə uşaq kimi
hönkürüb ağlamağa başladı. Oraya toplaşan ağsaqqallar-qara
saqqallar, dünya görmüş kişilər dedilər:
– Bəkil Əziz, niyə ağlayırsan? Şükür Allahın böyüklüyünə.
Səlim bəyə nə olub ki, ağlayırsan? Allah eləməsin düşündüyün
olsa bizim şəhərimizdən adlı-sanlı mollamız var, Səlimin üstə
dua yazar və onu bu dərddən azad edər.
Bəkil Əziz soruşdu:
145
– Bu nə şəərdir?
Dedilər:
– Bəli, dünyada üç şəir var, bunlardan biri də sevgi şəridir.
Çətindir o şəri oyatmaq. Yeddi molla ola, yeddi qazı o şəri
oyada bilməz. Oyatsa, söyda anaxtarı oyadar.
Bəkil Əziz dedi:
– Bəs sevdə anaxdarı nədir?
Dedilər:
– Sevdə anaxdarı sazdı. Gətirin bir cürə sazı Səlimin yatan
yerdə qulağının dibində sazın telinə barmaq vurun. Əgər oyansa
onda bilərik ki, sevdə şəridir. Getdilər bir cürə sazı gətirdilər.
Səlimin yatdığı yerdə qulağının dibində çaldılar. Səlim də
gözlərini açib öksürərək ayağa qalxdı. Atası Bəkil Əziz dedi:
- Oğlum, dərdin nədir, söylə bizə.
Səlim bəy dedi:
- Atayi-mehriban, başıma gələnləri, gözümə görünənləri di-
liminən desəm dilimə od düşüb yanar. İzin ver başıma gələnləri
sazla deyim.
Səlim bəy bu sözü deyəndə Bəkil Əziz ağlamağa başladı və dedi:
- Oğul, sən hara saz hara? Sən ki, iki sözü calaşdırıb
söyləyə bilmərsən. İndi saz səsi verirsən ? Yenə də Ağsaqqallar
məsləhət elədilər ki, qoy dərdini sazla bəyan etsin. Səlim bəyə
bir saz gətirdilər. Səlim bəy sazı köklədi. Saz bülbül kimi cəh-
cəh vurdu. Sazı götürüb sinəsinə, düşdü eşqin binəsinə. Görək
orada Səlim bəy nə dedi, orda olanlar nə eşitdi.
Biz burada Səlimin tərəfindən zəhmət çəkib deyək, eşidən
dostlar şad və xoşbəxt olsun. Aldı Səlim sazı görək nə dedi:
Yuxuda eşitdim həsrət sədəsi,
Üstümə xışmınnan gəldi də getdi.
Tez ayırdı məni, qoydu qəmlərdə,
Az vaxtı yanımda qaldı da getdi.
Dostları ilə paylaş: |