Microsoft Word bvkm-xopks docx
edilməsinə mühüm təsir göstərməyə imkan verən paya birbaşa və ya dolayı yolla sahiblikdir. M
Yüklə 2,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Monetar şərait indeksi
- Pulun dövriyy ə sür əti
- Pul kütl əsinin h əd əfl ənm əsi
- Pul siyas əti al ətl əri
- Pul siyas əti al ətl ərinin avtonomiyası
395 edilməsinə mühüm təsir göstərməyə imkan verən paya birbaşa və ya dolayı yolla sahiblikdir.
parametri kimi çıxış edir. Faiz dərəcələri dəhlizinin parametrləri iki aydan bir ölkədəki makroiqtisadi durum və Mərkəzi Bankın inflyasiya hədəfi əsas götürülərək müəyyən olunur. Monetar şərait indeksi - Monetar şərait indeksi pul siyasətinin ə məliyyat hədəflərində orta çəkili dəyişməni ifadə edir. Əməliyyat hədəfləri kimi bir qayda olaraq qısamüddətli faiz dərəcəsi və məzənnə
götürülür. MŞ
aşağıdakı düstur
vasitəsilə qiymətləndirilir: Burada, və – müvafiq olaraq, hesabat və baza dövründə real faiz dərəcəsi; və – müvafiq olaraq, hesabat və baza dövründə mübadilə məzənnəsi; və – müvafiq olaraq, real faiz dərəcəsi və valyuta məzənnəsi üzrə normallaşdırılmış xüsusi çəkidir. Monetizasiya - qtisadiyyatın pulla təminatı səviyyəsini xarakterizə edən göstəriciləri özündə ehtiva edir. Məsələn, pul kütləsinin ÜDM-də xüsusi çəkisi iqtisadiyyatın monetizasiya səviyyəsinin göstəricisidir.
nəzərən məzənnəsinin müəyyən edilməsi üsulu. Təcrübədə 3 məzənnə rejimi mövcuddur: 1. Üzən 2. Üzən-tənzimlənən 3. Təsbit edilmiş. Üzən məzənnə rejimində məzənnə valyuta bazarında tələb-təklif əsasında, heç bir müdaxilə olmadan formalaşır. Mərkəzi Bank yalnız fövqəladə hallarda valyuta bazarına müdaxilə edir. Üzən-tənzimlənən rejimdə isə məzənnə ə sasən tələb-təklif əsasında müəyyən edilsə də, Mərkəzi Bank kəskin tərəddütlərinin qarşısını almaq üçün aktiv fəaliyyət göstərir. Nominal faiz dərəcəsi - nflyasiya nəzərə alınmadan hesablanmamış cari faiz dərəcəsi. nflyasiya nəzərə alındıqda nominal faiz dərəcəsindən real faiz dərəcəsini əldə etmək olar: (1 + r )(1 + i) = (1 + R), R – nominal faiz dərəcəsi, r – real faiz dərəcəsi, i – inflyasiya səviyyəsi. 396 Nyu York Fond Birjası - ABŞ-ın Nyu York şəhərində yerləşən və bazar kapitallaşmasına go rə dunyanın ən boyuk səhm birjası. Paris klubu – xarici borclarını ödəməkdə çətinlik çəkən ölkələrin başqa ölkələrin dövlətlərindən aldıqları borcların (dövlətdən dövlətə borclar) restrukturizasiyasına (strukturun yenidəntəşkili) aid görüşmələrin təşkil edildiyi rəsmi toplantı platformu. Portfel - nvestorun maliyyə alətləri dəsti. Portfel birbaşa olaraq investorlar tərəfindən və ya maliyyə vasitəciləri tərəfindən qurula bilər. Portfelin qurulması zamanı investor gəlirlikdən əlavə riskə də fikir verməlidir. Portfelin umumi riskini azaltmaq məqsədilə diversifikasiyadan istifadə olunur. Az risk tələb edən investorların portfelləri adətən sabit
gəlirli qiymətli kağızlar və
pulekvivalentlərindən, yuksək risklə yuksək gəlir etmək istəyən investorların portfelləri isə səhmlər, deri vativlər və alternativ investisiyalardan ibarət olur.
inflyasiya və ya deflyasiya nəzərə alınmaqla əldə etmək mümkün olan mal və xidmətlərin məcmusudur.
vahidinin müəyyən bir vaxtda neçə dəfə əl dəyişdirdiyini göstərən ölçü.
göstəricisi. Müəyyən aralıq vaxt müddətində pul vəsaitlərinin daxilolmaları ilə ödənişlər arasındakı münasibəti bildirir.
ə rzində dəyişdirilə bilən hissəsi nəzərdə tutulur. Pul bazasının tərkibinə dövriyyədə olan nağd pul və bank ehtiyatları (kommersiya banklarının Mərkəzi Bankdakı müxbir hesablarının qalıqları) daxildir.
vasitələrinin məcmusudur. Maliyyə bazarları inkişaf etdikcə pul kütləsinə daxil edilən aktivlərin sayı artır. Müasir dövrdə likvidliyin müəyyən minimal həddini özündə təcəssüm etdirən maliyyə aktivləri pul kütləsinə daxil edilir. Likvidlik prinsipindən
397 ə lavə adətən pul kütləsinə maliyyə aktivlərinin elə bir qrupu aid edilir ki, o pul siyasətinin hədəfi olmağa yararlı olsun. Azərbaycan praktikasında pul kütləsinin 3 növü fərqləndirilir: a) dar mənada pul kütləsi (M1), b) manatla geniş mənada pul kütləsi (M2), c) geniş mənada pul kütləsi (M3). Pul icmalı - Ölkənin maliyyə sektoru ilə digər sektorlar arasında olan pul münasibətlərini əks etdirən göstəricilər sistemidir. Pul icmalı ölkənin Mərkəzi Bankının və kommersiya banklarının analitik balanslarının birləşdirilməsi əsasında formalaşır. Analitik balanslar ölkənin Mərkəzi Bankının aylıq mühasibat balansının və kredit təşkilatlarının icmal mühasibat balansının göstəricilərinin analitik qruplaşdırılması vasitəsilə hesablanır.
kütləsinin həcminin tənzimlənməsini nəzərdə tutan pul siyasəti rejimidir. Bu zaman Mərkəzi Bankın fəaliyyəti pul kütləsinin dəyişimi üzrə hədəfə nail olunmasına yönəldilir. Pul multiplikatoru - qtisadiyyatın, xüsusilə də bank sisteminin pul yaratmaq qabiliyyətini xarakterizə edir və geniş mənada pul kütləsinin (M2) manatla pul bazasına nisbəti kimi hesablanır.
edilməsi məqsədilə həyata keçirilən tədbirlər sistemidir. Mərkəzi Bank valyuta məzənnəsi, pul kütləsi və faiz dərəcələrini tənzimləmək vasitəsilə inflyasiya proseslərinə təsir göstərir. Azərbaycanda pul siyasəti Mərkəzi Bank tərəfindən həyata keçirilir və onun son məqsədi öz səlahiyyətləri çərçivəsində qiymətlərin sabitliyini təmin etməkdən ibarətdir.
nail olmaq üçün istifadə etdiyi iqtisadi dəyişənlərdir. Pul siyasəti alətləri birbaşa və dolayı alətlərə bölünür. Birbaşa alətlərə missal olaraq faiz dərəcələri üzərində nəzarət, kreditləşmə dəhlizi, birbaşa və ya məqsədli kreditlərin verilməsini göstərmək olar. Dolayı alətlərə misal olaraq açıq bazar əməliyyatlarını göstərmək olar. Pul siyasəti alətlərinin avtonomiyası Mərkəzi Bankın qarşıya qoyulmuş məqsədlərə nail olması üçün pul siyasəti alətlərini Yüklə 2,67 Mb. Dostları ilə paylaş:
|