48
mi məzənnəsinin müəyyən edilməsi mexanizmini daha da
liberllaşdırmaq üzrə qəti addım atmışdır. 1999-cu ilin iyul ayının
12-dən başlayaraq manatın xarici valyutalara nisbətən rəsmi
məzənnəsinin Bankı Banklararası Valyuta Birjasında formalaşan
məzənən əsasında təyin olunması mexanizmi ləğv edilmişdir.
Həmin tarixdən xarici valyutalara nisbətdə rəsmi məzənnə hər gün
daxili valyuta bazarının bütün seqmentlərində təyin edilmiş mə-
zənnələrin əsasında orta çəki prinsipi üzrə hesablanır.
Gələcəkdə respublikada valyuta münasibətləri inkişaf etdik-
cə, valyuta tənzimlənməsi praktikasının daha da liberallaşdırılması
və milli valyutanın – manatın xarici dönərliliyinə mərhələ-mərhələ
tam nail olunması məqsədilə bu sahədəki qanunvericilik daha da
təkmilləşəcəkdir.
«Valyuta tənzimi haqqnda» qanunda aşağıdakı anlayışlardan
istifadə edilib:
«Azərbaycan Respublikasının milli valyutası»(bundan sonra
«milli valyuta»):
1. Tədavüldə olan, eləcə də tədavüldən çıxarılan, lakin
tədavüldə olan pul nişanlarına dəyişdirilə bilən Azərbaycan
Respublikası Mərkəzi bankının bank biletləri (banknotları)
şə
klində olan manatlar və sikkələri;
2. Azərbaycan Respublikasında banklarda və digər kredit
təşkilatlarında hesablarda olan manat vəsaiti;
3. Azərbaycan Respublikasından kənarda yerləşən banklarda
və digər kredit təşkilatlarında hesablarda olan manat vəsaiti.
4. "Milli valyutada qiymətli kağızlar"- manatla ifadə edilmiş
ödəniş sənədləri (çeklər, veksellər, akkreditivlər və s.), fond
sərvətləri (səhmlər, istiqrazlar) və digər borc öhdəlikləri.
5. Xarici valyuta:
5.1. müvafiq xarici dövlətin və ya dövlətlər qrupunun
ə
razisində tədavüldə olan və qanuni ödəniş vasitəsi sayılan, eləcə
də tədavüldən çıxarılmış və ya çıxarılan, lakin həmin ərazidə
tədavüldə olan pul nişanlarına dəyişdirilə bilən banknotlar, xəzinə
biletləri və sikkələr şəklində pul nişanları;
49
5.2. xarici dövlətlərin pul vahidlərində, beynəlxalq pul və ya
hesablaşma vahidlərində hesablarda olan vəsaitlər.
6. Valyuta sərvətləri:
6.1. xarici valyuta;
6.2.) xarici valyutada qiymətli kağızlar - xarici valyutada
ifadə edilmiş ödəniş sənədləri ( çeklər, veksellər, akreditivlər və
s.), fond sərvətləri(səhmlər, istiqrazlar) və digər borc öhdəlikləri;
6.3. qiymətli metallar - zərgərlik, digər məişət məmulatı və
bu məmulatın qırıntıları istisna olmaqla, hər hansı növdə və halda
olan qızıl, gümüş, platin və platin qrupundan olan metallar
(paladium, iridium, rodium, rutenium və osmium);
6.4. xam və emal edilmiş (zərgərlik, digər məişət məmulatı
və bu məmulatın qırıntıları istisna olmaqla) təbii daş-qaş (almaz,
yaqut, zümrüd, sapfir, aleksandrit, mirvari).
Qiymətli metallardan və qiymətli təbii daş-qaşdan
hazırlanmış məmulatın, zərgərlik və digər məişət məmulatına,
yaxud onların qırıntılarına aid edilməsi qaydası və şərtlərini
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti müəyyən edir.
7. Rezidentlər:
7.1. Azərbaycan Respublikasında daimi yaşayış yeri olan, o
cümlədən Azərbaycan Respublikası hüdudlarından kənarda
müvəqqəti qalan fiziki şəxslər;
7.2. Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinə müvafiq
surətdə yaradılmış hüquqi şəxslər;
7.3. Azərbaycan Respublikasında yerləşən və Azərbaycan
Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq surətdə yaradılmış,
lakin hüquqi şəxs olmayan müəssisə və təşkilatlar;
7.4. Azərbaycan Respublikası hüdudlarından kənarda
yerləşən Azərbaycan Respublikasının diplomatik və digər rəsmi
nümayəndəlikləri;
7.5. bu bəndin "b"və "c" yarımbəndlərində göstərilmiş
rezidentlərin Azərbaycan Respublikası hüdudlarından kənarda
yerləşən filialları və nümayəndəlikləri.
8. Qeyri-rezidentlər:
50
8.1. Azərbaycan Respublikası hüdudlarından kənarda daimi
yaşayış yeri olan, o cümlədən Azərbaycan Respublikasında
müvəqqəti qalan fiziki şəxslər;
8.2.) xarici dövlətlərin qanunvericiliyinə müvafiq surətdə
yaradılmış Azərbaycan Respublikası hüdudlarından kənarda
yerləşən hüquqi şəxslər və hüquqi şəxs olmayan müəssisə və
təşkilatlar;
8.3. Azərbaycan Respublikasında yerləşən xarici diplomatik
və digər rəsmi nümayəndəliklər, habelə beynəlxalq təşkilatlar,
onların nümayəndəlikləri və filialları;
8.4. bu bəndin "b" yarımbəndində göstərilmiş qeyri-
rezidentlərin Azərbaycan Respublikasında yerləşən filialları və
nümayəndəlikləri (büro və agentlikləri).
9. Valyuta əməliyyatları:
9.1. valyuta sərvətlərinə mülkiyyət hüququnun və digər
hüquqların keçməsi ilə əlaqədar əməliyyatlar, o cümlədən ödəniş
vasitəsi kimi xarici valyutadan və xarici valyutada ödəniş
sənədlərindən istifadə edilməsi;
9.2. valyuta sərvətlərinin Azərbaycan Respublikasına gətiril-
məsi və göndərilməsi, eləcə də Azərbaycan Respublikasından çı-
xarılması və göndərilməsi;
9.3. beynəlxalq pul köçürmələrinin həyata keçirilməsi.
10. Xarici valyuta ilə və xarici valyutada qiymətli kağızlarla
ə
məliyyatlar cari və kapitalın hərəkəti ilə bağlı valyuta
ə
məliyyatlarına bölünürlər.
11. Cari valyuta əməliyyatları:
11.1. malların, işlərin və xidmətlərin ixracı və idxalı üzrə he-
sablaşmaların, eləcə də ixrac-idxal əməliyyatlarının 180 gündən ar-
tıq olmayan müddətə kreditləşdirilməsi ilə əlaqədar hesablaşmala-
rın həyata keçirilməsi üçün xarici valyutanın Azərbaycan Res-
publikasına və Azərbaycan Respublikasından köçürülməsi;
11.2. 180 gündən artıq olmayan müddətə maliyyə
kreditlərinin alınması və verilməsi;
Dostları ilə paylaş: |