211
nın digər regionlarındandır. A B nəzərlərini yoxsulluq üzərində
cəmləyərək, region ölkələrinin bu problemdən qurtulması və əhali-
nin rifah halının yüksəldilməsi üzv ölkələrə dəstək göstərməyi qar-
ş
ısına məqsəd qoymuşdur. Üzv ölkələr bank tərəfindən göstərilən
dəstək kimi aşağıdakılar çıxış edir:
1.
Siyasi dialoq
2.
Borclar
3.
Texniki yardım
4.
Qrant
5.
Zəmanətlər
6.
Investisiyalar.
A B-nın ölkələrə verdiyi borcların məbləği hər il 6 milyrad
dollara yaxındır. Bank hər il göstərdiyi texniki yardımların
məbləği isə 180 milyon dollar təşkil etməkdədir. A B-nın mərkəzi
ofisi Fillipinin paytaxtı Manilada yerləşir. Bankın dünyanın
müxtəlif regionlarında 26 ofisi mövcuddur.
Asiya nkişaf Bankı nəqliyyat, təbii ehtiyatlar, hava aləmi və
liman inşaatlarında və kənd təsərrüfatı kimi sahələrdə istifadə
edilmək üçün çeşidli kreditlər verir. Banka bağlı olan özəl texniki
yardım fondları da vardır. Bundan başqa, bank investisiya
planlarının hazırlanmasında yardımçı olmaq və verilən kreditlərin
sektorial dağılımını yaxşılaşdırmaq kimi mövzularda vasitəçilik
xidmətləri göstərir.
2.3. AMER KA NKIŞ
AF BANKI
A B Amerika Birləşmiş Ştatları və 19 Latın Amerika
ölkələri tərəfindən qurularaq 1 oktyabr 1960-cı il tarixində fəaliy-
yətə keçmişdir. Cəmi 43 üzvə sahib olan bankın üzvlərinin 16-sı
bölgəyə daxil olmayan ölkələrdir. Təməl məqsədi üzv ölkələrin
iqtisadi yüksəlişini sürətləndirməkdir. Bu məqsəd dünya bankının
məqsədlərinə paraleldir. Amerika nkişaf Bankı üzvlərinin iqtisadi
yüksəlişlərini gerçəkləşdirmək məqsədilə kredit verir. Kredit
212
almaq üçün banka göndərilən layihələr ciddi şəkildə araşdırmaqla
iqtisadi inkişafı təmin edəcək sahələrə ilk öncə dəstək verilir. Ay-
rıca tədiyə balansının kəsirləri və ya büdcə kəsirlərini örtmək üçün
də kredit verilir. Verilən kreditin müddəti uzundur.
2.4. ORTA AMER KA QT SAD NTEQRAS YA BANKI
10 iyun 1958-ci il tarixində Qonduras, Nikaraqua, Kosta-
Rika, Salvador və Qvatemala kimi Orta Amerika ölkələri iqtisadi
inteqrasiya anlaşması imzalamışdırlar. Bu anlaşmaya tamamlayıcı
bir ünsür də Qondurasın paytaxtı Taqisipalpada 30 may 1961-ci il
tarixində Orta Amerika qtisadi nteqrasiya Bankı qurulmuşdur.
Orta Amerika qtisadi nteqrasiya Bankının başlıca məqsədləri aşa-
ğ
ıdakılardır:
1.
Bölgənin iqtisadi infrastruktura yönəldilmiş investisiya-
ları dəstəkləmək;
2.
Uzunmüddətli maliyyələndirilmə layihələrini dəstəklə-
mək;
3.
Şirkətlərin modernləşdirilməsi ilə əlaqədar layihələrə fi-
nans dəstəyi saxlamaq.
Orta Amerika qtisadi nteqrasiya Bankı məqsədlərini ger-
çəkləşdirmək üçün üzv ölkələrə uzunmüddətli kreditlər verir. Döv-
lət qurumları və özəl şirkətlər tərəfindən çıxarılan istiqrazları zə-
manətləndirir.
2.5. AFR KA NK Ş
AF BANKI
Afrika nkişaf Bankı Birləşmiş Millətlər Afrika qtisadi
Komissiyasının tövsiyələri nəticəsində qurulmuş və 1 iyul 1966-cı
il tarixində fəaliyyətlərinə başlamışdır. Afrika nkişaf Bankının
başlıca məqsədləri aşağıdakılardır:
1.
Afrika ölkələrinin iqtisadi yüksəlişlərini sürətləndirmək;
213
2.
iqtisadi inteqrasiyanı təmin etmək;
3.
bölgənin və beynəlxalq əhəmiyyətli investisiya
layihələrinin maliyyələşdirilməsində yardımçı olmaq.
Afrika nkişaf Bankının Afrikanın iqtisadi problemlərinin
həllində çözüm tapmasında önəmli fəaliyyəti olmuşdur. Bank
Afrikada istehsal edilən məhsulların daxili bazarda istehlakını
təşviq etmək məqsədilə yerli nkişaf banklarına yardım edir.
A B tərəfindən investisiyaların cəlb edilməsinə üzv ölkələrin
hökumətləri ilə yanaşı hüquqi şəxslər də müraciət edə bilər.
Təqdim edilən bir kreditin orta məbləği 15 mln. ABŞ dollarıdır.
Daha irihəcmli kreditlər (ən maksimal məbləğ 50 mln. ABŞ dolları
ola bilər) bank tərəfindən nadir hallarda ayrılır. nvestisiyalar
prioritet olaraq nəqliyyat və rabitə, energetika, maliyyə, kənd
təsərrüfatı sahələrinə ayrılır. Kreditlər iki fonddan ayrılır: adi və
xüsusi. Adi fond kommersiya şərtləri əsasında kreditləşməni
nəzərdə tutur, yəni daha qısa müddətə (adətən 15-25 il müddətinə)
və adi bazar faizləri ilə. Xüsusi fond uzun müddətli kreditlərin
ayrılmasını nəzərdə tutur. Bu müddət 25 - 40 ilə çatır və güzəştli
faizlərlə (1 - 3%) hesablanır. Kreditlərdən başqa A B üzv ölklərə
texniki yardım, zəmanətlərin təqdim edilməsi, səhmlərin alınması
kimi xidmətlər də təklif edir. Adi fonddan ayrılan kreditlərin
güzəşt müddəti 3 - 5 il, xüsusi fondun vəsaitləri üçün isə 10 ildir.
2.6. SLAM NK Ş
AF BANKI
slam nkişaf Bankı ( B) 18 dekabr 1973-cü ildə slam
Konfransı Təşkilatının Maliyyə Nazirlərinin birinci iclasında
yaradılmışdır. B rəsmi olaraq fəaliyyətə 20 oktyabr 1975-ci ildən
başlamışdır. Bankın əsas səhmdarları Səudiyyə Ərəbistanı, Sudan,
Küveyt, Liviya, Türkiyə, BƏƏ, ran, Misir, Pakistan və
ndoneziyadandırlar. B-yə üzv olan hər bir ölkə onun darə
Heyətində Müdir və Əvəzedici müdirlə təmsil olunur. B-yə üzv
seçilməyin əsas şərtləri slam Konfransı Təşkilatının üzvü olmaq