275
♦ Avropa Mərkəzi Banklar sistemi çərçivəsində birgə
monetar siyasətin həyata keçirilməsi;
♦ Bank sisteminin və investisiya təşkilatlarının idarə olun-
ması və onlara nəzarət edilməsi. Bu məqsədlə Bankda Bankçılıq
və Maliyyə Tənzimlənməsi Komitəsi, Bankçılıq Komissiyası, Kre-
dit və qiymətli Kağızlar üzrə Milli Şura;
♦ Pul əskinazlarının çap edilməsi;.
♦ Ödəniş və hesablaşmalar sistemlərinin fasiləsiz işinin
təmin edilməsi.
nflyasiyanın targetinq siyasəti bir neçə elementdən ibarətdir:
1. nflyasiyanın konkret göstəricilərinin əldə edilməsi üzrə orta-
müddətli deklarasiya; 2. nflyasiyanın məqsədli parametrlərinin
ölkə inkişafının uzunmüddətli konsepsiyasına daxil edilməsi; 3.
nflyasiyanın optimal səviyyəsinin əldə edilməsi üzrə ümumi stra-
tegiyada aralıq göstəricilərin, məsələn, pul kütləsi artımının rolu-
nun azalması; 4. Uzunmüddətli monetal siyasətin şəffaflığı, cari
vəzifələrin və planların aşkarlığı; 5. nflyasiyanın məqsədli səviy-
yələrinin əldə edilməsi üçün mərkəzi bankın hesabat verməsi.
nflyasiyanın məqsədli səviyyələrinin əldə edilməsi üçün
Fransa Bankının istifadə etdiyi əsas alətlər aşağıdakılardır:
* dinamikası bilavasitə frankın valyuta kursunun dinamikası-
na və dövriyyədəki pulların miqdarına təsir edən faiz dərəcələrinin
tənzimlənməsi. Faiz dərəcələrinin tənzimlənmə mexanizmi
banklararası bazarda kredit hərracları vasitədə və ya veksellərin 5-
10 günlük girovu altında kredit intervensiyalarına əsaslanır;
* valyuta intervensiyaları. Monetar tənzimlənmə orqanları
valyuta bazarlarında intervensiyaları müxtəlif məqsədlərlə, o
cümlədən mübadilə kursunun saxlanması və beynəlxalq
ehtiyatların arzuolunan səviyyəsinin əldə edilməsi üçün apara
bilər. Milli valyuta kursunun qaldırılması üçün xarici valyutanı
satmaq, milli valyuta kursunun aşağı salınması üçün isə xarici
valyutanı almaq lazımdır.
* məcburi ehtiyat normaları vasitəsilə manevr etmə (1971-ci
ilin aprelindən tətbiq olunmuşdur;
276
* açıq bazarda əməliyyatlar və başqaları.
Fransanın kredit-maliyyə sisteminin fəaliyyəti 1984-cü ilin
qanunu ilə tənzimlənir. O, üç səviyyədən ibarətdir: mərkəzi bank
(Fransa Bankı); kommersiya bankları; ixtisaslaşmış kredit-maliyyə
müəssisələri; investisiya, ipoteka, xarici ticarət bankları, sığorta və
maliyyə şirkətləri, pensiya fondları və başqaları.
Fransa Bankı 96 regional, 21 iqtisadi və 7 kreditvermə
mərkəzindən ibarət strukturdur. Bankın şəbəkə strukturu aşağıdakı
kimi işləyir: regionlarda – idarəçilik səviyyəsində - bölgələrin
paytaxtda yerləşən regional mərkəz. Bu mərkəzlər bölgələrdə olan
ə
məliyyat bölmələrinin fəaliyyətini idarə edir və nəzarətini aparır.
Regional Müdirlər Kollegiyası Baş Katibin və filliallar şəbəkələri
üzrə menecerin rəhbərliyi altında iki aydan bir keçirilir.
Bankın sərmayə qoyuluşu və bazar əməlliyatları siyasətində
iki həlledici qurum – Risklərin idarəedilməsi komitəsi və Aktiv və
Passivlər Komitəsi. Aktiv və Passivlərin darə edilməsi Komitəsi
Sədrin başçılıq etdiyi Bankın investisiya strategiyası üzrə öz
məslələhtlərini verir. Sədr müavininin rəhbərlik etdiyi Risklərin
darə Edilməsi Komitəsi bazar əməliyyatlarının aparılması
şə
rtlərini müəyyənləşdirir.
Fransa Bankının Sədr və iki sədr müavini Nazirlər Şurası
tərəfindən 6 il müddətinə seçilirlər. Sədr həmçinin bütün
departament rəhbərlərinin daxil olduğu cra Komitəsinində və baş
rəhbəlik vəzifələrinə təyinata baxan Peşəkarlıq Komitəsi başçılıq
edir. Həmçinin o Avropa Mərkəzi Bankının darəetmə Şurasının
üzvüdür. Bankın Sədri Ümumi Şuranın başçısıdır. Monetar Siyasət
Komitəsi Sədr, iki müavini və Senat və Milli Assambleyanın
Bankın Ali Şurasına daxil olan üzvlərdən ibarətdir. Komitə
monetar siyasətin inkşaf etdirilməsi və bu sahədə bankın
fəaliyyətinin Avropa Mərkəzi Banklar Sisteminə uyğunlaşdırılması
ilə məşğuldur.
Fransa Bankının rəhbərliyi fransız dilli Afrika ölkələrinin
maliyyə nazırləri və mərkəzi bank sədrləri ilə fəal şəkildə görüşlər
277
keçirir. Bu növ görüşlər biri Fransada, digəri isə Afrika ölkələrində
olmaqla ildə iki dəfə keçirilir.
Avropa ölkələri texniki yardım proqram çərçivəsində Fransa
Bankı və Bolqarıstan Milli Bankı ilə sıx əməkdaşlıq edir. Bundan
ə
lavə, Avropa Mərkəzi Bankının texniki yardım layihəsi
çərçivəsində Fransa Bankı Bosniya və Herseqovina, Misir və
Rusiya kimi dövlətlərə yardım göstərmişdir.
Kredit müəssisələrinin daha böyük əhəmiyyət kəsb edən
kateqoriyası kommersiya banklarıdır . Onlar, bir qayda olaraq,
səhmdar müəssisələri formasında olurlar. Kommersiya banklarının
fəaliyyəti qısamüddətli kreditlərin verilməsi üçün müddətsiz
ə
manətlərin qəbulundan ibarətdir. Lakin banklar əmanətlər və ya
borclar şəklində kapital almaqla, borcları daha uzun müddətə
təqdim etməklə, digər müəsssələrin kapitalında iştirak etməklə,
qiymətli kağızların emissiyasını və yerləşdirilməsini təşkil
etməklə, müştərilərin əmlakının idarəetməsini həyata keçirməklə
öz fəaliyyət sferalarını genişləndirə də bilərlər. Kommersiya
bankları beş əsas funksiyanı yerinə yetirirlər:
* ehtiyatların formalaşdırılması;
* xüsusi aktivlərin idarəetməsi;
* ödəniş vasitələrinin idarəetməsi;
* banklararası əməliyyatların yerinə yetirilməsi;
* maliyyə və digər xidmətlərin göstərilməsi.
Fransız banklarında xüsusi kapital iki hissədən ibarət olur:
baza vəsaitlərindən və əlavə vəsaitlərdən. Bankın passivlərinə
xüsusi kapitala yanaşı, cəlb edilmiş vəsaitlər də – depozit və qeyri
depozit vəsaitlər daxil olur. Kredit əməliyyatları bank aktivlərinin
ə
n böyük maddələr qrupudur. Kreditləşmənin ən geniş yayılmış
növləri: müəssisələrin cari ehtiyaclarının maliyyələşdirilməsi üçün,
onların investisiyaları, şəxsi adamların istehlakı və investisiya
xərcləri üçün.
Dostları ilə paylaş: |