Microsoft Word cbar 2015 fs 25. 04. 16 aze approved for issuance docx

Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı 

31 dekabr 2015-ci il tarixinə Maliyyə hesabatları üzrə Qeydlər 

38 

24        Risklərin idarə edilməsi, davamı 

Bazar riski

 

Bazar riski maliyyə alətlərinin ədalətli dəyərinin və ya gələcək pul vəsaitlərinin hərəkətlərinin bazar 

qiymətlərində baş verən dəyişikliklər səbəbindən tərəddüd etməsi ilə bağlı yaranan riskdir. Bazar 

riski valyuta, faiz dərəcəsi və sair qiymət risklərindən ibarətdir. Bazar riski bazarın xüsusi və ümumi 

dəyişkənliyi və bazar qiymətlərinin volatillik səviyyəsinin, eləcə də xarici valyuta məzənnələrinin 

dəyişikliyinə məruz qalan faiz yaradan  və maliyyə alətlərinin açıq mövqeləri üzrə yaranır. 

Faiz dərəcəsi riski 

Faiz dərəcəsi riski maliyyə alətləri ilə bağlı gələcək pul vəsaitləri axınının ədalətli dəyərinin bazar 

faiz dərəcələrində baş verən dəyişikliklərdən asılı olan riskdir. Bank, bazar faiz dərəcələrinin 

səviyyələrində  dəyişikliklərin onun maliyyə  vəziyyətinə  və pul vəsaitlərinin hərəkətinin təsirinə 

məruz qalır.  

Belə volatillik faiz marjasının səviyyəsini artıra və ya azalda bilər və gözlənilməyən faiz 

dərəcələrinin dəyişiklikləri ilə bağlı zərərin yaranmasına gətirib çıxara bilər. 

Faiz dərəcələrinin yenidən müəyyən edilməsinin müddətlər üzrə təhlili 

Faiz dərəcəsi riski, əsasən, faiz dərəcəsi fərqlərinə nəzarət etməklə tənzimlənir. 31 dekabr 2015-ci 

il tarixinə əsas maliyyə alətləri üzrə faiz dərəcəsi fərqinin mövqeyi aşağıdakı kimidir: 

Min Azərbaycan Manatı ilə

 

3 aydan az

3-6 ay

6-12 ay 1 ildən çox

Faizsiz  

Balans 

dəyəri

 

  

31 dekabr 2015 

  

AKTİVLƏR 

  

Pul vəsaitləri və onların ekvivalentləri 5,182,684

-

-

-

605,489   5,788,173

Banklarda yerləşdirilmiş depozitlər -

9,228

8,556

-

-  

17,784

BVF ilə hasablaşmalar 332,661

-

-

-

-  

332,661

Ticarət qiymətli kağızları 2,801,748

-

-

-

-   2,801,748

Törəmə maliyyə alətləri -

-

-

-

32  

32

İnvestisiya qiymətli kağızları 71,150

12,960

428,811

3,257,876

-   3,770,797

Banklara verilmiş kreditlər 120,701

204,985

265,562

5,220,806

-   5,812,054

Dövlət borc öhdəlikləri -

-

-

239,603

-  

239,603

Digər maliyyə aktivləri  

3,465

-

1

1,055

-  

4,521

 

8,512,409

227,173

702,930

8,719,340

605,521   18,767,373

ÖHDƏLİKLƏR 

  

Dövriyyədə olan əskinaslar və 

sikkələr 

-

-

-

-

5,416,751 5,416,751

Hökumət idarələri qarşısında 

öhdəliklər 

-

-

-

-

4,350,844   4,350,844

Kredit təşkilatları qarşısında 

öhdəliklər -

-

-

-

3,336,202   3,336,202

Digər təşkilatlar qarşısında öhdəliklər -

-

-

-

6,589  

6,589

BVF ilə əməliyyatlar üzrə öhdəliklər -

-

-

-

333,327  

333,327

Beynəlxalq maliyyə institutları 

qarşısında öhdəliklər 

-

-

-

-

4,657  

4,657

Digər maliyyə öhdəlikləri  

-

-

-

-

6,836  

6,836

 

-

-

-

-

13,455,206   13,455,206

 

8,512,409

227,173

702,930

8,719,340 (12,849,685)   5,312,167

---

Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı 

31 dekabr 2015-ci il tarixinə Maliyyə hesabatları üzrə Qeydlər 

39 

24 Risklərin idarə edilməsi, davamı 

Min Azərbaycan Manatı ilə

 

3 aydan az

3-6 ay

6-12 ay 1 ildən çox  

Faizsiz  

Balans 

dəyəri

 

  

  

31 dekabr 2014 

  

  

AKTİVLƏR 

  

  

Pul vəsaitləri və onların ekvivalentləri    3,825,518

-

 -

 -  

 781,287   4,606,805

Banklarda yerləşdirilmiş depozitlər -

538,044

-

-  

-  

538,044

BVF ilə hasablaşmalar  

174,540 

 -

 -

 -  

 -  

 174,540 

Ticarət qiymətli kağızları  

2,939,638 

 -

 -

 -  

 -    2,939,638 

Törəmə maliyyə alətləri  

-

 -

 -

 -  

 1,422  

 1,422 

İnvestisiya qiymətli kağızları 

 -

 40,116 

 136,932   3,423,198  

 -    3,600,246 

Banklara verilmiş kreditlər  

63,276

 116,747

334,208

 2,935,921  

 -    3,450,152

Dövlət borc öhdəlikləri  

-

 -

 -

 234,979  

 -  

 234,979 

Digər maliyyə aktivləri  

 41,201

 11 

 54 

 995  

 -  

 42,261

 

 7,044,173

 694,918

471,194

 6,595,093  

 782,709    15,588,087

ÖHDƏLİKLƏR  

 

 

 

Dövriyyədə olan əskinaslar və sikkələr  

-

 -

 -

 -    10,845,946   10,845,946 

Hökumət idarələri qarşısında 

öhdəliklər 

 -

 -

 -

 -    3,666,911    3,666,911 

Kredit təşkilatları qarşısında öhdəliklər  

-

 -

 -

 -    1,014,153    1,014,153 

Digər təşkilatlar qarşısında öhdəliklər  

-

 -

 -

 -  

 6,859  

 6,859 

Törəmə maliyyə alətləri  

-

 -

 -

 -  

 353  

 353 

Buraxılan borc qiymətli kağızlar  

 27,007 

 -

 -

 -  

 -  

 27,007 

BVF ilə əməliyyatlar üzrə öhdəliklər  

1,463 

 -

 -

 -  

 175,180  

 176,643 

Beynəlxalq maliyyə institutları 

qarşısında öhdəliklər 

 2,898 

 -

 -

 -  

 -  

 2,898 

Digər maliyyə öhdəlikləri  

 43,158 

 -

 -

 -  

 -  

 43,158 

 

 74,526 

 -

 -

 -    15,709,402    15,783,928 

 

6,969,647 694,918 471,194 

6,595,093  (14,926,693)  

(195,841)

Faiz dərəcəsi həssaslığının təhlili 

Faiz dərəcəsi riskinin idarə olunması maliyyə aktivləri və öhdəliklərinin həssaslığının monitorinqi ilə 

tamamlanır. Bütün gəlir  əyrisi üzrə100 baza bəndi (bb) simmetrik enmə  və ya qalxmanın 

sadələşdirilmiş proqnoz variantı  əsasında faiz dərəcələrində  dəyişikliklərə xalis mənfəət və ya 

zərərin, kapitalın və 31 dekabr 2015 və 2014-cü il tarixlərinə faiz hesablanan aktiv və öhdəliklərin 

vəziyyətinin həssaslıq təhlili aşağıdakı kimidir: 

Min Azərbaycan Manatı ilə 

31.12.2015

31.12.2014

 

100 bb paralel enmə 

(107,113)

(90,273)

100 bb paralel qalxma 

107,113

90,273

---