Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı
31 dekabr 2015-ci il tarixinə Maliyyə hesabatları üzrə Qeydlər
46
25
Kapitalın idarə olunması
Bankın kapitalı onun bütün öhdəlikləri çıxıldıqdan sonra aktivlərinin qalan hissəsidir.
Kapitalın idarə olunmasında məqsəd, Bankın iqtisadi müstəqilliyinin və fəaliyyət göstərmək
qabiliyyətinin təmin edilməsi üçün kapitalın müvafiq səviyyədə saxlanılmasından ibarətdir. Bank
idarə olunan məcmu kapitalın maliyyə vəziyyəti haqqında hesabatda göstərilən kapital olduğunu
hesab edir.
“Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı” haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanununda
(“Qanun”) nəzərdə tutulan nizamnamə fondu və minimal kapital ehtiyatları istisna olmaqla, mərkəzi
bank kimi Bank üçün kənar qurumların tələbləri mövcud deyil.
Qeyd 19-da əks olunduğu kimi, 31 dekabr 2015-ci il tarixinə Bankın nizamnamə fondu 500,000
min AZN (31 dekabr 2014: 10,000 min AZN) olmuşdur.
Bank 31 dekabr 2015-ci il tarixinə 5,531,130 min AZN mənfəət əldə etmişdir. Qanunun 12-ci
maddəsinə əsasən hesabat ilinin mənfəəti ilk növbədə Mərkəzi Bankın kapital ehtiyatlarının
formalaşdırılmasına yönəldilir. Kapital ehtiyatları formalaşdırıldıqdan və Mərkəzi Bankın illik
maliyyə hesabatı auditor rəyi ilə təsdiqləndikdən sonra reallaşdırılmış mənfəətin sərbəst qalığı
dövlət büdcəsinə köçürülür.
31 dekabr 2014-cü il tarixinə Bankın kapital ehtiyatları Qanunla tələb olunan səviyyədə olmadığı
üçün 2015-ci ildə dövlət büdcəsinə köçürülmə həyata keçirilməyib.
26
Əməliyyat icarəsi
Bank, əməliyyat icarəsi çərçivəsində bir sıra binaları icarəyə götürür. Bu icarələr adətən bir illik
ilkin müddətə bağlanılır. İcarənin ilkin müddəti başa çatdıqda, onu uzatmaq mümkündür. İcarə
öhdənişləri adətən müvafiq bazar qiymətlərini əks etmək üçün illik əsasda artırılır. Bankın ləğv
edilə bilməyən icarələri yoxdur.
27
Şərti öhdəliklər
Məhkəmə iddiaları
Bank fəaliyyəti ilə əlaqədar olaraq məhkəmə iddialarına və şikayətlərə məruz qalır. Rəhbərlik hesab
edir ki, bu kimi iddia və şikayətlər nəticəsində yaranan maddi məsuliyyət Bankın maliyyə
vəziyyətinə və ya gələcək əməliyyatların nəticələrinə ciddi mənfi təsir göstərməyəcək.
Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı
31 dekabr 2015-ci il tarixinə Maliyyə hesabatları üzrə Qeydlər
47
28
Əlaqəli tərəflərlə əməliyyatlar
Tərəflər o zaman əlaqəli hesab olunur ki, onlar birbaşa və ya dolayı yolla bir və ya bir neçə qrupun
nəzarəti altında olsun və ya onlardan biri digərinə nəzarət edə bilsin və yaxud maliyyə-təsərrüfat
fəaliyyəti ilə bağlı qərar qəbul edərkən digər tərəfə əhəmiyyətli təsir göstərə bilsin. Əlaqəli tərəflər
ilə hər hansı mümkün münasibətlər nəzərdən keçirilərkən, həmin münasibətlərin mahiyyətinin
onların hüquqi formasından üstünlüyü prinsipi tətbiq olunur.
Əlaqəli tərəflər öz aralarında əlaqəli olmayan tərəflərin apara bilmədiyi əməliyyatları həyata keçirə
bilər. Bununla yanaşı, əlaqəli tərəflər arasında aparılan əməliyyatların şərtləri, müddətləri və
məbləğləri əlaqəli olmayan tərəflər arasında aparılan əməliyyatlarla eyni olmaya bilər.
Dövlətin nəzarəti altında olan orqanlara Azərbaycan İpoteka Fondu («AİF»), Maliyyə Monitorinqi
Xidməti («MMX»), Azərbaycan Beynəlxalq Bankı və AzərTürk Bank daxildir. Qanunvericilikdə tələb
olunduğu kimi Bank, maliyyələşdirilməsi onun tərəfindən həyata keçirilən MMX-nın aktiv və
öhdəlikləri üzərində mülkiyyət hüququna və onların fəaliyyətlərindən əldə edilən iqtisadi faydalarda
hüquqlara malik deyildir.
Rəhbərlik ilə əməliyyatlar
Aşağıdakı cədvəldə 31 dekabr 2015 və 2014-cü il tarixlərinə rəhbərliyə ödənişlər barədə məlumat
təqdim olunur:
Min Azərbaycan Manatı ilə
31.12.2015
31.12.2014
Qısamüddətli ödənişlər (əmək haqqı)
890 846
Hökumət idarələri ilə əməliyyatlar
Bank dövlət orqanıdır və öz fəaliyyəti zamanı müxtəlif dövlət təsisatlı orqanlarla əlaqədə olur.
Dövlət tərəfindən idarə olunan orqanlarla əhəmiyyətli əməliyyatlara investisiya qiymətli kağızları,
dövlətin borc öhdəlikləri, hökumət idarələri qarşısında öhdəliklər və faiz gəlirləri aiddir.
Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı
31 dekabr 2015-ci il tarixinə Maliyyə hesabatları üzrə Qeydlər
48
28
Əlaqəli tərəflərlə əməliyyatlar, davamı
Aşağıdakı cədvəldə 31 dekabr 2015-ci il tarixinə əlaqəli tərəflərlə əməliyyatlar üzrə dövriyədə olan
qalıqlar, orta faiz dərəcələri, gəlir və ya xərclər haqqında məlumatlar əks olunmuşdur:
Hökumət idarələri üzrə
İdarə heyəti üzrə
Dövlətin nəzarəti
altında olan orqanlar
üzrə
Cəmi
Min
Azərbaycan
Manatı ilə
Orta
hesablı faiz
dərəcəsi, %
Min
Azərbaycan
Manatı ilə
Orta
hesablı faiz
dərəcəsi, %
Min
Azərbaycan
Manatı ilə
Orta hesablı
faiz
dərəcəsi, %
Min
Azərbayca
n Manatı
ilə
Maliyyə vəziyyəti haqqında hesabat
AKTİVLƏR
İnvestisiya qiymətli kağızları 78,921
0.01
-
-
2,836,154
0.48
2,915,075
Verilmiş kreditlər
Əsas məbləğ -
-
-
-
2,663,648
1.61
2,663,648
Dövlətin borc öhdəlikləri 239,603
2.00
239,603
Sair aktivlər 8
-
90
3.75
770
-
868
ÖHDƏLİKLƏR
Hökumət idarələri qarşısında öhdəliklər 4,108,986
-
-
-
241,858
-
4,350,844
Kredit təşkilatları qarşısında öhdəliklər -
-
-
-
1,135,568
-
1,135,568
Digər təşkilatlar qarşısında öhdəliklər 5,247
-
-
-
1,342
-
6,589
BVF ilə əməliyyatlar üzrə öhdəliklər 333,327
-
-
-
-
-
333,327
Beynəlxalq maliyyə institutları qarşısında
öhdəliklər 4,657
-
-
-
-
-
4,657
Digər öhdəliklər -
-
-
245
-
245
Mənfəət (zərər)
Faiz gəlirləri 213
-
3
-
69,948
-
70,164
Faiz xərcləri (135)
-
-
-
(12)
-
(147)
Haqq və komissiya gəlirləri 371
-
-
-
3,974
-
4,345
Sair ümumi inzibati xərclər -
-
-
-
(2,395)
-
(2,395)