Microsoft Word Chamenzemli hekayalar 1-cild+. doc
Yüklə 4,51 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yusif Vəzir Çəmənzəmli ƏSƏRLƏRİ Üç cilddə
- Redaktor: professor, filologiya elmləri doktoru Tofiq Hüseynoğlu 5 ŞAQQULUNUN XEYİR İŞİ
| 2 Yusif Vəzir Çəmənzəmli ƏSƏRLƏRİ Üç cilddə 3 BAKI - 2004 4 Tərtib edənlər: Professor, filologiya elmləri doktoru Tofiq Hüseynoğlu Orxan Vəzirov, Fikrət Vəzirov Redaktor: professor, filologiya elmləri doktoru Tofiq Hüseynoğlu 5 ŞAQQULUNUN XEYİR İŞİ Payız günü idi. Balaca şəhərin küçələrini duman bürümüşdü. Xırdaca evlər duman kimi görünürdü. Səs – küy yox idi; elə bil şəhər qəmə batmış idi. Bircə uzaqdan azan səsi gəlirdi. Bir az keçib qaranlıq düşdü; küçədən gedən adamların da ayağının şappıltısı kəsildi: xalq evlərinə çəkildi. Nalbənd Kərbəlayı Qurban da dükanını bağlayıb, «halva bazar»dan evə gəldi. Küçə qapısını yumruq ilə döyüb deyirdi: - Köpək oğlunun yerində elə bil tufan qopub! Və bərk – bərk kürkə bürünürdü. Kərbəlayının arvadı Nənəxanım səsə qapının dalına gəlib soruşdu: - Kimsən? Kərbəlayı acıqlı səslə cavab verdi: - Hələ kimsən də deyir, axmağın qızı axmaq! Tez ol qapını aç, soyuq məni kəsdi!.. Nənəxanım qapını açıb, qayıtdı evə. Kərbəlayı Qurban da içəridə başmaqlarını çıxardıb, sitildəyə – sitildəyə qaçıb, evin ortasındakı ocağın qırağında oturdu və başladı əllərini qayna- yan pitinin buğunda qızdırmağa. Soyuq kişini elə vurmuşdu ki, heç oğlu Şaqqulunun evdə olmadığını anlamırdı. Kərbəlayı Qurban əllərini qızdırıb, ayaqlarını da ocağın qırağına uzatdı və pitini iki qılçasının arasına aldı. Görünürdü ki, kərbəlayı bir balaca qızışmışdı; çünki isti vurduqca burnunun suyu dayan- mırdı, kişini təngə gətirirdi. Axırda başını əyib, ocağın qırağına burnunu belə bərk sildi ki, kül duman kimi qalxıb, Nənəxanımın başına töküldü. - A kişi, dəli olmamısan, nə qayırırsan? - Eh! Axmaq qızı axmaq! Məgər çöldən xəbərin yoxdur? Köpək oğlunun yerində elə bil tufan qopub! Bir azdan sonra Kərbəlayı dəstəmazdan ötrü su istədi. Nənəxanım soyuğa baxmayıb, getdi həyətə quyudan su çəkməyə. Kərbəlayı Qurban bir az bikar qalıb, sonra başladı köynəyinin qoltuqlarındakı və ətəklərindəki cücülərdən daşıyıb 6 ocağın qırağında qırmağa. Biçarə heyvanlar ocağın qırağında pərakəndə olub hər tərəfə qaçışırdılarsa da, yenə kərbəlayının dırnağına rast gəlib, zəif canlarını ona qurban edirdilər. Nənəxanım suyu gətirib, aftafada küncə qoydu və palazları geri qatladı. Kərbəlayı durub küncdə dəstəmaz aldı və cəld na- maz qılıb, arvada tapşırdı bozbaşı çəksin. Arvad dedi: - A kişi, bircə səbir elə, qoy oğlun da gəlsin, bir yerdə ye- yək, cümə axşamıdır, elə ölülərimizin də ruhu şad gedər. Nənəxanımın sözü kişinin ağlına batdı; sakit gəldi ocağın qırağında oturub, fikrə getdi və bir – iki dəqiqə də başını tərpədib üzünü arvada çevirib, başladı: - Belə olmaz, gecənin yarısına kimi gəzməzlər, niyə demirsən oğul, vaxtında evə gəl?! - Niyə gəlsin, a kişi? Evdə nə var? Qoy cahıldır, gəzsin! Evə gətirib ev toyuğu qayırmayacaqsan ki? - Qandı da, qandı da! Axmaq qızı axmaq! Mən sənə demirəm ki, gətir ev toyuğu qayır. Deyirəm ki, gündüz bikar – bikar dükanlar qabağında gəzdiyi bəsdir: gündüz qumarx- analarda küllənib, evin şeylərini aparıb uduzduğu kifayət elər. Barı gecə olanda xarabaya tez qayıtsın… - Uduzmağının sənə dəxli yoxdur! Sənin şeyini aparmır ki, öz atam evindən gətirdiyim şeylərdir. Özüm verirəm ki, aparıb nə eləyir eləsin, təki qəm yeyib, ürəyinə xal salmasın. Bircə ondan savayı kimim var: elə əkib biçdiyim odur dayna! Bu da məktəbə qoymaq oldu ki, başını böyüdəsən… - Heç bilirsən, Nənəxanım, mənim başıma nə gətirdin? İstəmişəm məktəbə qoyam qaradan başı çıxsın, demisən: vay, bircədir, oxuyar, ürəyi qısılar, ölər, - məktəbdən çıxarmışam. İstəmişəm sənətə qoyam ki, avara qalmasın, demisən ki, o neynir sənəti, cavan uşaqdı, qoy böyüsün. İndi də belə, Nənəxanım? İndi də belə?.. Qoyarsan ki, mürtəd qızı mürtəd, oğlum mənim sözümə baxsın; onu eləmisən mənə düşmən!.. - Yaxşı eləmişəm! Bir də yaxşı eləmişəm, əlimin də içindən gəlib. Ağzını təmiz saxla! 7 Kərbəlayı Qurban durub, «köpək qızının cavabına bax» deyə – deyə Nənəxanımın başına bir neçə yumruq vurdu və istədi belinə də bir iki təpik salsın, ayağı pitiyə ilişib bozbaşı ocağa tökdü. Bir dəqiqədə kül və tüstü otağı bürüdü… *** Sabah Kərbəlayı Qurban tezdən durub, namaz da qılmamış istədi bazara getsin, arvad onu tutub dedi: - A kişi, evdə çay, qənd yoxdur. Pul ver aldırım. Kərbəlayı arvadı geri itələyib, söyə – söyə evdən çıxdı. Nənəxanım bir az fikrə gedib, pəncərənin qabağına yeridi, - gün çıxıb ağacların başına şəfəq salmışdı; hava təmiz və çox soyuq idi. Bir də geri qayıtdı, əsnəyə – əsnəyə dalına bir çirkli və cırıq yorğan salıb oturdu. Ocağın halına baxdıqca gecəki işlər Nənəxanımın yadına düşürdü və öz - özünə deyirdi: - Şaqqulunun gəzməyinin üstə mənim başıma çox iş gələcək… Bir yana da baxanda kişi pis demir: «Gəzən ayağa daş dəyər». Gərək yavaş – yavaş onun ipini çəkəm. Özünün də avara gəzdiyi bəsdir; gedim bir tanrı bəndəsinin qızını gətirim, bəlkə küçələrdən daşına. Onun başına cilov keçəndən sonra mən də rahat olaram; daha kişinin kötəyini yemərəm. Həmi də gəlini olmaq da elə bir yaxşı işdir. Dünya da ölüm – itim dün- yasıdır; bəlkə azarladım, bəlkə başıma bir iş gəldi; onda mənə kim qulaq asar. Gəlinim olmasa, damın altında qalasıyam ki, qalasıyam!.. Bu halda qapı açılıb, Şaqqulu içəri girdi. Şaqqulu iyirmi üç yaşında bir oğlan idi. Uzun burnu soyuqdan qızarmışdı və xırda gözləri yorğun baxırdı. Nənəxanım oğlunu görəndə yerindən atılıb başladı: - Bıy, ay balam, haradasan? Niyə bikefsən, qurban olum? Şaqqulu evi görəndə mat qaldı: bir tərəfdə çirkli mütəkkələr tökülüb, bir tərəfdə palazlar qovzanmışdı və ocağın ortasında piti dağılıb, bozbaşın ətləri külə tökülmüşdü. - Yenə yoxsa kişi ilə dava – dalaş eləmisiniz, ay nənə! Nə üstə oldu, de görüm. Yüklə 4,51 Kb. Dostları ilə paylaş:
|