Microsoft Word Chamenzemli hekayalar 1-cild+. doc
Yüklə 4,51 Kb. Pdf görüntüsü
|
26 Dedim: - Xan, başına dönüm, mən nəkarəyəm ki, sənnən güləşəm? Dedi, olmaz ki, olmaz! Xülasə, əlacım kəsildi, elə zorx- anada tutuşduq. Çırpışa – çırpışa bir az fırlanmışdıq, vallah, xan geri çəkilib mənə elə bir yumruq ilişdirdi ki, divara yapışdım… Bir saat özümə gəlmədim… Belə – belə «başmaq seyrləri» az olmadı. Bəzən usta Ağabala şeyxilər mollası Ağa Əliəsgər ağanın dəstəsinə qoşu- laraq gəzməyə çıxardı. Həmişə də «başa qovurma» oyunu oy- nardılar: usta oturar və mollalardan biri qurşağını açıb bir ucunu ona verərdi, o biri ucunu da özü tutub ustanı hücum edən mollalardan təpiklə müdafiə edərdi. Bir hadisə heç usta Ağabalanın yadından çıxmazdı: bir dəfə yenə «başa qovurma» oyununda axund Əliəsgər ağa qazının qısıla – qısıla gələrək ustanın yanına girməsini görür (Əliəsgər ağa, maşallah, oyunda çox mahirdir; qazı min il «başa qovurma» oynasa, ağaya çatmaz). Xülasə, qazının qısılaraq gəlməsinə ağa zahirən məna verməyib, bir az da irəli gəlməyə imkan verir, sonra birdən dönüb bir təpik vurur, qazı diyirlənib çuxura düşür. Bundan istifadə edib, bir ayrı molla hücuma qalxışır. Qoçaq Əliəsgər ağa bunun da hücumunu dəf edərək, cavab verdikdə, ayağı mollanın yaxasına keçir, biçarənin ləbbadəsi iki parça olub yerə düşür… Əliəsgər ağanın bu rəşadəti usta Ağabalanın yadından heç çıxmazdı. Bunu usta nağıl etdikdən sonra fəxr ilə deyirdi: «Ma- şallah, ağa Əliəsgər ağa kimi molla ola bilməz: onun vüqarı, şücaəti, gücü vergi kimi bir şeydir!...» Zənn edirəm, usta Ağabala axund Əliəsgər ağanı dünyada hamıdan çox istəyirdi; bir gün olmazdı ki, onu görüb əlindən öpməsin; özünü də görməsəydi, axundun evini uzaqdan da olsa görüb ziyarət etmək vacibatdan idi. Axund ustanın və bala- larının qətlinə əmr etsəydi, usta Ağabala özünün və uşaqlarının qanını ağanın yolunda məmnuniyyətlə sirab edərdi. Bir gün şəhərdə üsulilər ilə şeyxilər davası olacaq, - deyə 27 şayiələr cərəyan edirdi. Usta bu xəbəri eşidər – eşitməz ba- badan qalma köhnə qılıncı taxtapuşdan endirdi, quyruq ilə pasını təmizləyib, günəşə qoydu. Usta and içirdi ki, «bir iş üz verən kimi» o, paslı qılıncla yüz üsuli başı yaracaq. 2 Orucluqda şeyxilər məscidində (şəhərimizdə şeyxi, üsuli, kərimxani kimi neçə dini firqələr, hərəsinin də özünə məxsus məscidi var) Əliəsgər ağaya pul yığılanda əvvəlcə mənbərə tərəf qırmızı dəsmala bükülü bir şey göndərilərdi. Mənbərin alt pilləsində duran tələbə onu alıb, kəmali – mərifətlə açar, içindən bir parça cındıra bağlı pul və iki cüt əla başmaq çıxarıb yuxarı qaldırardı. Sonra uca səslə çığırardı: «Usta Ağabala kəfşduz bir imperial və iki cüt başmaq verdi. Başmağın bir cütü ağa üçün, bir cütü də külfəti üçündür. Allah – təbarəkü – təala onu dünyada yer – göy bəlasından hifz eləsin və axirətdə də cənnət hurilərindən məhrum qoymasın!» «Amin!» səsi məscidlə bir olardı. Ustanın neçə həftəyə başa gətirdiyi başmaqlar məsciddə əlbəəl gəzərdi. Əvvəl mənbərin ətrafına toplanan molla və seyidlər başmaqlara tamaşa edərək, dabanlarında yazılan: «Əməli usta Ağabala mübarək başəd» sözlərinə əhsən deyərdilər. Mollalardan o yana oturmuş hacılar başmaqların hər tərəfinə mahirliklə tutulmuş güləbətini görüb, matu mütəhəyyir qalardılar. Başmaqlar məscidin aşağısına getməzdisə də, oradakı kərbəlayılar, məşədilər və qeyri aşağı sinfin adamları başmaqların göyçəkliyini təsdiq edib, ağızlarını marçıldadardı- lar. Səqfin yavıqlığındakı arvad yerlərində belə pərdələr qalxıb, hənalı əllər ustanı göstərirdi… Usta bunları gördükdə şadlığından nə edəcəyini şaşırırdı: gah qalxıb özünü camaata göstərir, gah papağını çıxardıb araqçınını düzəldir, axırda öz – özünə gülümsənib sakit olurdu. Bu xoşbəxt zaman çox davam etməzdi; bir dəqiqədən sonra 28 tələbə camaata bir ayrı adamın şey və ya pul verdiyini elan etdikdə məscid ustanı yaddan çıxarardı. Ağaya yüzlüklər bəxş edən, atlar, inəklər vəd edən, ipək əba, xəz cübbələr bağışla- yan adamlar çıxardı… Bunları gördükdə ustada artıq şadlıq nişanəsi qalmazdı; ürəyindən soyuq qan axardı. O zaman fəqirlik ona əsər edib başı xəyalat ilə dolardı. Kişini fikir elə götürərdi ki, məsciddən belə xəbəri olmazdı. Xəyalat aləmində birdən pul tapır, evlər tikdirirdi; məsciddəki adamları oraya qonaq çağırıb, qızıl qablarda onlara xörək verdirirdi. Qonaqlıq qurtaran kimi, nökərlər qızıl məcməilərdə daş – qaş aparıb Əliəsgər ağanın qabağına qoyurdular. Sabah cəmi şəhər usta Ağabalanın fəzilətlərini danışırdı. Şəhərdə qonaqlıq olanda, ona həmişə yuxarı başda yer göstərirdilər, ağanın qulluğunda əyləşirdi. Burada birdən usta əlini cibinə salıb bir yüzlük çıxarır və xəlvətcə ağaya verib deyirdi: «Mən ölüm, bunu cibinə qoy!» Ağa pulu alıb gülümsəyirdi… Usta Ağabalanın xəyalatdan ağzı bal dadır, şadlığından gözləri qıyılırdı. Yanındakı adamlar: «Ay usta, yadına ləbləbi düşdü, nədi? Ağzını niyə elə edirsən?» - deyə ustanı xəyalatdan oyadırdılar. 3 Deyilənə görə, usta Ağabala ağa ilə siğə qardaş imiş, ağa ustanın xatirini belə istəyirmiş ki, onu özü ilə cənnətə aparmağı da vəd edibmiş. Bir gün axşam çağı usta Ağabala evə gələndə arvadına dedi: - Ə, bilirsən nə var? (Usta arvadını adı ilə çağırmağa utanır, arvad da ona «Ağabala deməkdən çəkinərdi, bir – birini «ə» deyə çağırardılar. Bir də görərdin, quzu mələşməsini andıran səs gəldi: onda usta ilə arvadının söhbət eləməsi bəlli olurdu). Arvad cavabında: - Ə, nə var? 29 - Ə, vallah, axır deməyə qorxuram. - Yox, qorxma. - Əşi, vallah qorxuram. Arvad qorxa – qorxa: - A başı daşlının oğlu yoxsa vay xəbəri gətirmisən? - Yox, əşi, yox! Belə, xeyir işdir, amma, vallah… Arvad kişinin sözlərini kəsərək: - Ə, indi mən sənin əlindən almayacağam ki?!.. De görüm nə tapmısan? Usta bu sözlərdən sonra ətrafı diqqtlə süzüb, başını arvada tərəf əydi və yavaş səslə: - Ə, bax, heç kəsə demə ha!.. Ağa Əliəsgər ağa… Kişi bir az duruxub, geri çəkildi: - Ə, sən də elə çox çörək yeyirsən ki, səndən heç gözüm su içmir! Arvad döyükmüş: - A kişi, dəli olmamısan, çörək nədir? De görüm yoxsa qar- daşlarımın başına bir iş gəlib? - Ə, yox! - Ə, bəs nə var, de görüm? Usta bu dəfə başını arvada tərəf bir az cürətlə əyib, yenə cəld çəkilərək dedi: - Vallah, sən də elə çox çörək yeyirsən ki, «mənə buğda, mənə buğda!» deyəcəksən, ikimizi də sürüyüb Adəm ilə Həvva kimi çölə salacaqlar. Arvad yenə bir şey başa düşməyib, kişinin dəli olmasından şübhələndi: - Əşi, cin – zad səni vurub ağlını – zadını şaşdırmayıb ki, hədərən – pədərən danışırsan; buğda nədir? Usta bir az fikrə gedib, sonra acıqlı: - Vallah, sən çörəyi çox yeyirsən, mən sənin oduna yana bilmərəm! – deyib evdən çıxdıqda arvad cəld yüyürüb onu tutdu: - A kişi , dəli olmamısan, de görüm nə demək istəyirsən? Yüklə 4,51 Kb. Dostları ilə paylaş:
|