Microsoft Word Dede-Qorqud-2015-2
Yüklə 2,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
Dədə Qorqud ● 2015/I I 193 zı-pozu ilə məşğul olduğum uzun illər ərzində, bəlkə də, ilk dəfə idi ki, düşün- düklərimi, nə yazıq ki yaza bilmədim... Yazıçı-publisist Əli Rza Xələfli demiş, təsəlli üçün münasib söz, uyğun ifadə tapa bilmədim... Elə bil fikirləşib tapdığım bütün sözlər, ifadələr bu müdhiş faciənin fonunda aciz görünürdü... Ancaq bu yaxınlarda, təxminən, iyunun əvvələrində Sizdən bu mövzuda eşitdiyim iki cüm- lə məni çox mütəəssir etdi və məndə bununla bağlı Sizə bir neçə söz demək zə- rurətini yaratdı. Yadınızdadırsa, İnstitut Həmkarlar Təşkilatının vacib bir məsələsi ilə əla- qədar Sizinlə kabinetinizdə söhbət edərkən mobil telefonunuza zəng gəldi. Və mən istər-istəməz Sizin söhbətinizi dinləməli oldum. Söhbət mərhum oğlunuz Toğrulun ölümündə günahı olmuş təcili yardım həkimlərinin səhlənkarlığından və məsuliyyətsizliyindən gedirdi. Hiss olunurdu ki, zəng edən Sizə yaxın bir adamdır. Çünki onunla danışıq tərziniz həddən çox məhramanə və duyğusal idi... Onunla qısa olmayan söhbətinizdə bu cümlələr məni mütəəssir etdi. Cüm- lələr, təxminən, belə idi: “...Həvəsim azalıb, əlim-qolum boşalıb... Mən indi başa düşürəm ki, o uşaq (mərhum Toğrul nəzərdə tutulur – T.O.) mənə nə qədər güc- qüvvət, enerji verirmiş...” Əziz Muxtar müəllim! Məşhur bir deyim var: “Ölüm Allah əmridir”. Buna sözümüz yox... Ancaq arzu edirəm ki, mərhum oğlunuz Toğruldan aldığınız gücün, enerjininin əvəzini Sizə Uca Yaradanın özü və bir də Toğrulun dünyaya gələcək övladı bəxş etsin! Tahir ORUCOV AMEA Folklor İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent e-mail: tahiroruclu@gmail.com Dədə Qorqud ● 2015/I I 194 REDAKSİYAYA TƏQDİM OLUNAN YAZILARIN NORMATİV QAYDALARI 1. Elmi-ədəbi toplumuz “Dədə Qorqud kitabı”nın poetika, mətnşünaslıq, ideya-məzmun problemlərinin tədqiqi istiqamətində aparılan və folklorun müx- təlif elmi-nəzəri, praktik məsələlərini əhatə edən, heç yerdə çap olunmamış yük- sək elmi səviyyəli araşdırmaları və eləcə də yazıya alınmış yeni folklor nümunə- lərini çapa qəbul edir. 2. Məqalələr Azərbaycan dilində qəbul olunur. 3. Redaksiyaya təqdim olunan məqalələrin həcmi 15 səhifədən artıq olma- malıdır. 4. Redaksiyaya təqdim olunan məqalələrdə müəllifin adı, soyadı, iş yeri və e-mail ünvanı göstərilməli, xülasə və açar sözlər verilməlidir. 5. Xülasə 100, açar sözlər 10 sözü keçməməlidir. 6. Şəkillər, rəsm, not, qrafik və cədvəllər çapda düzgün, aydın çıxacaq vəziyyətdə olmalıdır. 7. Sonda göstərilən elmi ədəbiyyat və mənbələr məqalənin içərisində kod- laşdırılmalıdır. 8. Məqalələr, xülasə və açar sözlər Winword proqramında, Times New Roman şrifti, 14 punto böyüklüyündə yazı tipi ilə yazılaraq diskdə və A4 vərə- qində təqdim olunmalıdır. Dədə Qorqud ● 2015/I I 195 MÜNDƏRİCAT Qorqudşünaslıq: axtarışlar, aşkarlamalar Asif HACIYEV. DƏDƏ QORQUDUN OĞUZ DÜNYASI...............................3 Aynur FƏRƏCOVA. OĞUZ EPOSUNDA QƏHRƏMAN CƏMİYYƏTİN İLK ƏCDADI KİMİ.....................................................................................................12 Zemfira HÜSEYNOVA. EPOS VƏ SAKRAL İLAHİ DƏYƏRLƏR: “OĞUZ- NAMƏ”LƏRDƏ PEYĞƏMBƏRLİK MİSSİYASI...................................................23 Folklorşünaslıq: problemlər, tədqiqlər Ramil ƏLİYEV. BİR DAHA QARAVƏLLİ JANRI VƏ HOLAVARLAR HAQQINDA..................................................................................................................32 Almaz HƏSƏNQIZI. AZƏRBAYCAN MUSİQİSİ MUSTAFA HAQQI TÜRKƏQULUN TƏDQİQATLARINDA..................................................................39 Ağaverdi XƏLİL. OĞUZ EPOSUNDA “YALANÇI DÜNYA” RİTUAL MƏ- KANI KİMİ...................................................................................................................49 Tahir ORUCOV. XX ƏSRİN 20-30-CU İLLƏRİNDƏ AZƏRBAYCANDA PROLETKULÇULUĞUN TƏZAHÜRÜ...................................................................56 Mətanət ABBASOVA. XALQ ŞEİRİNDƏ İSLAM MOTİVLƏRİ.................73 Tacir SƏMİMİ. AŞIQ İSGƏNDƏRLƏ BAĞLI RƏVAYƏTLƏR..................88 Ülkər ƏLƏKBƏROVA. “QODU-QODU” MƏRASİMİNİN ARXAİK KÖKÜ “YADA” ŞAMAN MƏRASİMİ...................................................................................96 Qumru ŞƏHRİYAR. İQNATS KUNOŞUN ŞƏXSİYYƏTİ VƏ FOLKLOR- ŞÜNASLIQ FƏALİYYƏTİ........................................................................................109 Xəzangül MƏMMƏDOVA. H.ZEYNALLI İRSINDƏ AZƏRBAYCAN FOL- KLORUNUN NƏZƏRİ PROBLEMLƏRİ...............................................................122 Günеl VƏKİLOVA. AZƏRBAYCAN FOLKLORUNDA ƏKİZ QARDAŞ VƏ ƏKIZ BACI-QARDAŞ MİFLƏRİ............................................................................130 Günay ORUCZADƏ. XIX-XX ƏSRLƏR AZƏRBAYCAN POEZİYASINDA FOLKLORİZMİN TƏZAHÜR FORMALARI.......................................................140 Vüsalə MƏMMƏDOVA. “ABBAS-GÜLGƏZ” DASTANININ VERSİYA VƏ VARİANTLARI HAQQINDA MƏLUMAT............................................................150 Xanım SULTANOVA. MİF-MİFOLOGİYA-MİFOPOETİKA (Problemin tədqiqinə dair).............................................................................................................157 Azərbaycan folklorundan yeni nümunələr MƏSƏL VAR, DEYƏRLƏR İslam SADIQ.............................................................163 Qardaş türk folkorundan QARS TÜRKÜLƏRİ Qumru ŞƏHRİYAR...............................................................175 Folklorşünas təqvimi SADƏLİYİN GÖZƏLLİYİ. Tahir ORUCOV...........................................................188 Dədə Qorqud ● 2015/I I 196 CONTENTS Gorgud studying: investigations, discoveries Asif HAJIYEV. OGUZ WORLD OF DEDE KORKUT....................................3 Aynur FARAJOVA. CHARACTER IN EPOS OGUZ AS THE FIRST ANCESTOR OF THE SOCIETY...............................................................................12 Zemfira HUSEYNOVA. EPOS AND SAKRAL DIVINE VALUES: PRO- PHECY MISSION IN THE "OGUZNAME"S..........................................................23 Folk-lore studies: problems, researches Ramil ALIYEV. ONCE AGAIN ABOUT THE GENRE OF GARAVELLI AND HOLAVARS........................................................................................................32 Almaz HASANGIZI. INVESTIGATIONS BY MUSTAFA HAGGY TURKE- GUL IN AZERBAIJANI MUSIC................................................................................39 Agaverdi KHALIL. “THE FALSE WORLD” AS A RITUAL PLACE IN THE OGHUZ EPOS.....................................................................................................49 Tahir ORUJOV. THE APPEARANCE OF THE PROLETARIAN LITERATURE IN AZERBAIJAN DURING 20-30S YEARS OF THE 20TH CENTURY.....................................................................................................................56 Matanat ABBASOVA. ISLAMIC MOTIVES IN FOLK POET....................73 Tajir SAMIMI. THE LEGENDS ABOUT ASHUG ISGANDAR...................88 Ulkar ALAKBAROVA. ARCHAIC BASE OF THE RITUAL “QODU-QO- DU” IS THE SHAMANIC RITUAL “YADA” .........................................................96 Gumru SHAHRIYAR. IGNATS KUNOSH’S IDENTITY AND FOLKLORE ACTIVITY...................................................................................................................109 Khazangul MAMMADOVA. THE THEORETICAL PROBLEMS OF AZER- BAIJAN FOLKLORE IN THE HERITAGE OF HANAFI ZEYNALLI.............122 Gunel VAKILOVA. TWIN BROTHERS AND SISTERS MYTH IN AZER- BAIJANI FOLKLORE...............................................................................................130 Gunay ORUJZADE. THE APPEARANCE FORMS OF FOLKLORIZMS IN AZERBAIJAN POETRY DURING THE 19 TH -20 TH CENTURIES.................140 Vusala MAMMADOVA. VERSION AND VARIANTS OF THE EPOS "ABBAS-GULGEZ"..................................................................................................150 Khanim SULTANOVA. MYFH-MYTHOLOGY-MYTHOPOETIC..........157 New samples from Azerbaijan folk-lore............................................................163 From fraternal Turkish folk-lore......................................................................175 Calendar of folk-lore..........................................................................................188 Dədə Qorqud ● 2015/I I 197 СОДЕРЖАНИЕ Горгудистика: поиски, открытия Асиф ГАДЖИЕВ. ОГУЗСКИЙ МИР “ДЕДЕ КОРКУТ”А..........................3 Айнур ФЕРЕДЖОВА. ГЕРОЙ В ЭПОСЕ ОГУЗ КАК ПЕРВЫЙ ПРЕ- ДОК ОБЩЕСТВА.......................................................................................................12 Земфира ГУСЕЙНОВА. ЕПОС И САКРАЛЬНО-БОЖЕСТВЕННЫЕ ЦЕННОСТИ: ПРОРОЧЕСТВЕННАЯ МИССИЯ В «ОГУЗНАМЕ» ...............23 Фольклористика: проблемы, исследования Рамиль АЛИЕВ. ЕЩЕ РАЗ О ЖАНРЕ ГАРАВЕЛЛИ И ХОЛАВАРАХ...............................................................................................................32 Алмаз ГАСАНКЫЗЫ. ИССЛЕДОВАНИЯ МУСТАФЫ ХАГГИ ТЮР- КЕГУЛА В ОБЛАСТИ АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ НАРОДНОЙ МУЗЫКИ......39 Агаверди ХЕЛИЛ. «ЛОЖНЫЙ МИР» КАК РИТУАЛЬНОЕ ПРОС- ТРАНСТВО В ОГУЗСКОМ ЭПОСЕ.......................................................................49 Тахир ОРУДЖОВ. ПРОЯВЛЕНИЕ ПРОЛЕТКУЛЬТА В 20-30-х ГОДАХ XX ВЕКА В АЗЕРБАЙДЖАНЕ ...............................................................................56 Матанат АББАСОВА. ИСЛАМСКИЕ МОТИВЫ В НАРОДНОЙ ПОЭЗИИ.......................................................................................................................73 Таджир СЕМИМИ. ЛЕГЕНДЫ ОБ АШУГ ИСКЕНДЕРЕ.......................88 Улькер АЛЕКБЕРОВА. АРХАИЧЕСКИЕ КОРНИ ОБРЯДА «ГОДУ- ГОДУ» ЯВЛЯЕТЬСЯ ШАМАНСКИЙ ОБРЯД «ЯДА».......................................96 Гумру ШЕХРИЯР. ЛИЧНОСТЬ ИГНАЦА КУНОША И ЕГО ФОЛЬ- КЛОРНАЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ................................................................................109 Хазенгюл МАМЕДОВА. ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ПРОБЛЕМЫ АЗЕРБАЙ- ДЖАНСКОГО ФОЛЬКЛОРА В НАСЛЕДИИ Х.ЗЕЙНАЛЛЫ.......................122 Гюнел ВЕКИЛОВА. МИФ СЕСТРЫ-БЛИЗНЕЦЫ И БРАТЬЕВ-БЛИЗ- НЕЦОВ В AЗЕРБАЙДЖАНСКОМ ФОЛЬКЛОРЕ............................................130 Гюнай ОРУДЖЗАДЕ. ФОРМЫ ПРОЯВЛЕНИЯ ФОЛЬКЛОРИЗМА В АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ ПОЭЗИИ XIX-XX ВВ. .................................................140 Вусала МАМЕДОВА. ВЕРСИИ И ВАРИАНТЫ ЕПОСА «АББАС И ГЮЛГЕЗ» ..................................................................................................................150 Ханум СУЛТАНОВА. MИФ-МИФОЛОГИЯ-МИФОПОЭТИКА..........157 Новые образцы Азербайджанского фольклоре...........................................163 Из тюркского фольклора................................................................................175 Календарь фольклориста...............................................................................188 Dədə Qorqud ● 2015/I I 198 Bakı, “Nurlan” nəşriyyatı, 2015 Ədəbi işçilər: Sənubər Kərimova Nail Qurbanov Qumru Şəhriyar Nəşriyyat direktoru: Elşən Hətəmzadə Operator: İlahə Qurbanova Kompüter tərtibçisi: Ramin Abdullayev Kağız formatı: 60/84 32/1 Mətbəə kağızı: ¹1 Həcmi: 198 səh. Tirajı: 400 Qiyməti müqavilə ilə Toplu “Nurlan” nəşriyyat-poliqrafiya mərkəzində hazır diapozitivlərdən ofset üsulu ilə çap olunmuşdur. Toplunun üz qabığındakı şəkil: Mirzəxan Qafarovun “Dədə Qorqud” lövhəsi Ünvan: Bakı, 370004, 8-ci Kiçik Qala döngəsi, 31 Tel: 492-93-14; Fax: 492-93-14 E-mail ünvanı: dede.qorqud.11@mail.ru Yüklə 2,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|