Microsoft Word diplomatiya az doc

www.uemu.birolmali.com
                                                   
Urmu Kitabxanasi
 
131 
M.C.Bağırovun aktiv müqavimäti näticäsindä, fikrini däyişäräk azärbaycanlılardan ibarät «Taqanroq-416» diviziyasını 
yaradıb,  M.Ä.Räsulzadä  vä  onun  ätrafındakıların  Azärbaycan  qoşununun  qarşısına  bunu  çıxarmaqla  bir  güllä  ilä  iki 
dovşan  vurmuşdu.  Şalakaşvili  mäsäläsi  ilä  bağlı  isä,  baxmayaraq  ki,  ABŞ  rähbärliyi,  o  cümlädän,  ABŞ-ın  müdafiä 
naziri, däfälärlä onun atasının eses  keçmişinin onun özünä heç bir aidiyyatı olmaması barädä räsmi bäyanatlar verdi, 
bununla belä, yaranan skandal C.Şalakaşvilinin istefası ilä başa çatdı. 
 V.4.2.1.2) Belä faktlar tapmaq çätindirsä vä ya olanlara dästäk mäqsädilä, bunlar süni yolla yaradılır. O 
cümlädän: 
 V.4.2.1.2.a) Lazımi faktlar onun müxtälif davranış vä deyimlärini, xüsusiyyätlärini, älaqälärini vä s. süni 
yozmaqla  (hätta  mistika,  sueveriya  ilä  älaqäländirmäklä  dä  olsa)  onlardan  näticä  kimi  çıxarılır  vä  ya  lazımi 
faktlar, ümumiyyätcä, yalandan, heçdän quraşdırılıb yayılır: 
  ABŞ-ın Panamaya intervensiyası äräfäsindä (1989 dekabr – 1990 yanvar) Panama prezidenti general M.Noryeqanın öz 
ölkäsindä  vä  beynälxalq  arenada  nüfuzuna  zärbä  vurmaq,  imicini  sarsıtmaq  mäqsädilä,  Florida  ştatının  mähkämäsi 
täräfindän ona qarşı 13 ittiham, o cümlädän, narkotika alveri vä reketlä bağlı ittihamlar iräli sürülür. ABŞ informasiya 
kanallarında  mütämadi  olaraq  onun  Panamadakı  demokratik  seçkilärin  näticälärini  däyişmäsinä  vä  dövlät  çevrilişinä 
cähd edän bir qrup Panama milli qvardiya zabitinä qarşı än särt cäza tädbiri görmäsinä görä şäxsän mäsuliyyät daşıması 
dönä-dönä  vurğulandırılır.  Älälxüsus  özünü  «äbädi  prezident»  elan  etmäsi,  onun  diktator  kimi  täsvirinä  geniş  äsas 
vermişdi. Bu fikri qüvvätländirmäk üçün müxtälif dünya qäzetlärinä onun iş kabinetinin qurama fotoşäkli ötürülmüşdü, 
hansı ki, burada baş täräfdän altından almanca «Vahid rähbär – vahid millät!» şüarı yazılmış Hitlerin portreti asılmışdı. 
Mätbuatda  Noryeqanın  parnoqrafik  jurnal  vä  videofilmlärlä  maraqlanması,  narkotika  qäbul  etmäsi  vä s.  barädä  geniş 
materiallar  därc  olunurdu.  Adamların  diqqäti  onun  kabinetindäki  bir  sıra  märasim  predmetlärinä  cälb  olunurdu  ki, 
buradan da onun cadu vä okkultizmä meylliliyi näticäsi çıxarılırdı. 
Bütün  bunlarla  Amerika  ähalisinin  vä  beynälxalq  ictimaiyyätin  näzärindä  Noryeqanın  narkomafiya  ilä  älaqäli, 
hakimiyyäti  qanunsuz  älä  keçirmiş,  müxalifätä  amansız  divan  tutan,  amerikan  xalqını  Kolumbiya  narkomafiyasının 
narkotikası ilä zähärläyän, özü dä psixi cähätdän o qädär dä normal olmayan bir diktator, vähşi vä s. obrazı yaradıldı ki, 
näticädä  Panama  xalqını  xilas  vä  ümumiyyätcä,  Amerika  vä  digär  ölkäläri  bu  diktatorun  növbäti  ‘‘iddialarından’’, 
‘‘ağılsızlıqlarından’’, ‘‘tählükälärindän’’  vä s.  qorumaq mäqsädilä,  beynälxalq räy  bu ölkäyä härbi müdaxilänin lehinä 
kökländirildi,  proqramlaşdırıldı  vä  ABŞ-ın  bu  ölkäyä  dekabr  1989  –  yanvar  1990  müdaxiläsini  qabaqcadan 
bäraätländirdi, sığortaladı. 
  Qorbaçovun  SSR -nin  baş  katibi  olduğu  illärdä  xarici  radiostansiyalar  sadä  ähalinin  dilindän  tez-tez  belä  bir  fikri 
säsländirirdilär  ki,  «Qorbaçov  «ayağıağır»  rähbärdir,  çünki  o  gäländän  Çernobıl  qäzası  baş  verdi,  haradasa  bir  gämi 
partladı vä s.». Hansı ki, mäsälänin o täräfi gizlädilirdi ki, hämin hadisälär hämişä baş  verib. Sadäcä olaraq, ävvällär 
aşkarlıq olmadığı üçün onlar açılıb-ağardılmayıb. 
 V.4.2.1.2)  Älälxüsus,  uğur  vä  uğursuzluqları  barädä  täbliğat  hädäfi  olan  täräflärä  tährifedilmiş 
informasiyalar  çatdırılır  –  uğurlarını  kiçiltmäk,  uğursuzluqlarını  şişirtmäk  formasında,  täbii  ki.  Hämçinin, 
väziyyätinin gärgin olması, tänäzzülä doğru getmäsi, çox yaxın vaxtda işinin bitäcäyi vä s. barädä mütämadi 
şayiälär yayılır. 
  Heyvan  vä  quşların  liderlik  uğrunda  çarpışmasına  diqqät  yetirmisinizmi?  Ärazidä  yeni  peyda  olmuş  hämcins  qeyd-
şärtsiz olaraq liderin zärbäsini dadmalıdır. Bunu qäbul etmäyänlär isä liderlä rinqä çıxmalı olur. Lakin dünänä qädär bu 
başçıdan  ötrü  özünü  ölümä  atan  äshabı  bu  mäqamda  onu  müdafiä  etmäyib  sakitcä  durub  savaşın  axırını  gözläyir. 
Savaşın  axırında  kim  mäğlub  olsa  hamısı  bir  näfär  kimi  onun  üstünä  düşüb  parça-parça  edir.  Fäqät,  tähtälşüur 
säviyyäsindä insan da vähşi täbiätin bir parçasıdır (Hämçinin, bax: burada, säh. 58) 
 V.4.2.1.2.c) Onların müxtälif problemläri analiz ediläräk, yozularaq bunların günahı onun üstünä atılır, 
bunun  säbäbkarının  o  olduğu  onlara  başa  salınır,  buna  görä  onu  günahkar  yerindä  bilmälärinä, 
günahlandırmalarına, öz perspektivläri üçün ondan tählükä görmälärinä çalışılır: 
  Nümunä  üçün,  mäs.,  «Azadlıq»  radiosunun  (hansı  ki,  birbaşa  olaraq  MK   [ÜRU]  ilä  älaqädardır  vä  ABŞ  xarici 
siyasätinin  realizä vasitälärindändir),  demäk  olar  ki,  här  bir  verilişindä,  dünyanın  istänilän  ölkäsindäki (o cümlädän, 
Azärbaycandakı) problemläri «analiz» edäräk günahı bu vä ya digär formada Rusiyanın üstünä gätirib çıxarmağa dair 
kifayät qädär nümunälär tapmaq mümkündür. 
Sair  här  növ  vasitälärlä  onun  özünün,  qabiliyyätinin,  unikal  cähätlärinin,  şäxsiyyätinin,  işlärinin, 
perspektivinin  vä s.  äleyhinä,  bunları  alçaldan,  cılızlaşdıran,  mänasızlaşdıran  täbliğat  vä  ya  täşviqat  fäaliyyäti 
aparılır,  här  vasitä  ilä  nüfuzuna,  statusuna,  imicinä,  reytinqinä,  avtoritetinä,  ‘‘kursuna’’  vä s.  zärbä  vurulur,  o, 
vätäninin, xalqının vä ya täbliğat hansısa qrup, kollektiv üçün näzärdä tutulubsa, bu qrupun, kollektivin düşmäni 
kimi  täqdim  edilir,  onların  täsävvüründä  onun  bu  cür  obrazının  yaranmasına  çalışılır.  Bütün  bunlarla  da, 
şäxsiyyätinin  mänfi  imicä  bürünmäsinä,  ona  qarşı  olan  müsbät  münasibät  stereotipinin  transformasiyaya 
uğramasına,  qabiliyyätinä,  bacarığına,  intellektinä,  imkanlarına  vä s.  qarşı  bir  şübhäli,  täräddüdlü,  inamsız 
münasibät  formalaşmasına,  sözünün  käsärsizläşmäsinä,  väzifä  üzrä  statusuna  vä  ya  namizädlik  räqabätindäki 
uğuruna  xätär  toxunmasına,  boykot  olunmasına,  kütlädän,  qrupdan,  cämiyyätdän  täcrid  edilmäsinä,  äleyhinä 
kompaniya formalaşmasına, ätrafdakıların vä  ya bayaqdan neytral olan täräflärin onun äleyhinä köklänmäsinä, 
qalxmasına, ona qarşı konkret aksiyaların häyata keçirilmäsinä vä s. nail olunur. 
 V.4.2.2) Müxtälif täräfläri onun äleyhinä qaldırmaq üçün praktik fäaliyyät aparılır, başqa sözlä, täşviqat 
metodlarından (bax: «Täşviqat» bölümünä [burada, säh. 53]) gen-bolluqla istifadä edilir. O cümlädän: 

---