Microsoft Word diplomatiya az doc



Yüklə 4,87 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə106/124
tarix17.09.2017
ölçüsü4,87 Kb.
#27
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   124

www.uemu.birolmali.com
                                                   
Urmu Kitabxanasi
 
132 
 V.4.2.2.a) Bu mäqsädlä sifariş, muzd ödämä, sälahiyyätlärdän istifadä vä s. kimi metodlardan fäal istifadä 
edilir. 
 
ran- rak  müharibäsi  zamanı  ABŞ  bir  täräfdän  rakı  stimullaşdıraraq  onu  ranla  müharibäni  davam  etdirmäyä  tährik 
edir, digär täräfdän, gizli kanallarla  rana silah sataraq qazanc götürürmüş – hansının ki, aşkarlanması sonradan ABŞ-da 
mäşhur « rangeyt» adlı qalmaqalı törätdi; 
  Çili-1970  hakimiyyät  çevrilişi  ilä  burada  anti-Amerikan  qüvvälärin  (SSR -päräst  Salvador  Alende  hökumätinin) 
hakimiyyätä  gälmäsi  vä  ABŞ  investorlarının  buradakı  bütün  mülkiyyätinin  müsadirä  olunmasına  cavabän,  ABŞ  ilk 
olaraq öz näzarätindä olan beynälxalq maliyyä qurumlarının bu ölkäyä kredit ayırmasını dayandırıb, kapitalist ölkälärini 
bu  ölkä  ilä  här  hansı  iqtisadi  münasibätdän  çäkindirdi.  Bundan  sonra  Çilinin  iqtisadi  strukturunu  daxildän 
blokirovkalamaq  mäqsädilä  burada  Çili  tarixindä  sürücülärin  görünmämiş  miqyasda  än  iri  tätilini  täşkil  etdi.  Bunun 
üçün,  sadäcä  olaraq,  işdän  imtina  edän  sürücülärä  aylıq  mävaciblärindän  artıq  mäbläğ  väd  etdi  vä  ödämäyä  başladı. 
Bununla  da  ölkä  iqtisadiyyatının  qan  damarı  olan  näqliyyat  strukturu  blokirovkalanaraq  zäncir  reaksiyası  üzrä  bütün 
sahäläri bir-birinin ardınca trombladı vä bütün Çili iqtisadiyyatını sürätlä diz üstä çökdürdü. Ämäliyyatın näticäsi olaraq 
isä bir ildän  sonra  burada  mäşhur Pinoçet  çevrilişi  baş  verdi  vä  Salvador Alende  qiyamçıların  älinä  düşmämäk  üçün 
özünü öldürdü (NTV t/v. 15.01.2001). 
  Müxtälif dövlätlärdä hansısa dini-missioner täşkilatların, ictimai, siyasi qurumların vä b. sonradan hansısa xarici dövlät 
täräfindän täşkil olunduğu, maliyyäläşdirildiyi faktının aşkarlanması kimi geniş yayılan hal da bu kateqoriyadandır; 
 V.4.2.2.b)  Äldä  bayraq  etmäk  üçün,  yaxud  da  elä  lazımi  täräfin  özünün  näticä  çıxara  bilmäsi  üçün 
müxtälif  stimullarla  (bax:  «Täşviqat»  bölümünä  [burada, säh. 53])  o  özü  lazımi  täräflärin  (o  cümlädän, 
kollektivin,  qrupun,  çoxluğun,  öz  dövlätinin,  xalqının,  rähbärinin,  elektoratının,  äsgäri  heyätini,  müttäfiqinin, 
neytral  hansısa  täräfin,  hansısa  güclü  täräflärin  vä s.)  zövq,  baxış  vä  maraqları  (normaları,  däyärläri...)  ilä 
uyğun gälmäyän vä hätta ziddiyyät täşkil edän hämin cür addımlar atıb, sözlär danışmağa, älaqälär qurmağa, 
situasiyalara  düşmäyä  vä s.  tährik  edilir,  sonra  da  bu  müvafiq  provakasion  kommentariya  ilä  hämin 
täräflärin näzärindä qabardılır: 
  Äfqanıstan müharibäsi zamanı maksimum qüvvä särfi hesabına mücahidlär ordusundan SSR -yä «qan udduran» sähra 
komandirlärindän biri olan Xoca Rüstämin qoşunu SSR  täräfindän iki ya üç döyüşdä dalbadal mäğlubiyyätä uğradıldı. 
Bundan  sonra  aktiv  şäkildä  şayiä  buraxıldı  ki,  Xoca  Rüstäm  gizli  kanallarla  SSR -nin  vä  ya  onun  Äfqanıstanda 
yaratdığı hökumätin käşfiyyat idaräläri ilä separat älaqälär saxlayır vä onun qoşununun dalbadal mäğlubiyyätä uğrayıb, 
özününsä här däfä sağ qalmasının başlıca säbäbi mähz budur. Bundan sonra heç käs etibar edib Xoca Rüstämlä döyüşä 
getmäyä risk etmädi. Yaranmış väziyyätdän çıxış yolu kimi mücahidlärin ali komandanlığı onun yerini bir başqa döyüş 
zonasına däyişdi. Mähz bunu gözläyän Sovet xüsusi idaräläri Xoca Rüstämin növbäti yerindä mücahidlärin öz adından 
aşağıdakı mäzmunda väräqälär säpdilär: 
«Mücahid qardaşlar vä din döyüşçüläri! 
Bizim aramızda eläläri var ki, onlar üzdä özlärini din uğrunda müqäddäs müharibä aparan qährämanlar kimi 
göstärsälär  dä,  äslindä  isä  islama  münasibätdä  riyakar  ämällärlä  mäşğul  olurlar.  Xoca  Rüstäm  bu  cür 
adamlardandır.  7  il  ärzindä  o,  Nicrabda  müsälman  qardaşları  bir-birinin  äleyhinä  qoyaraq  onların  günahsız 
ölümünü  täşkil  etmişdi.  Onun  bütün  bu  riyakar  mäqsädlärindän  xäbär  tutan  slam  partiyasının  Ali  idaräsi  bu 
yaxınlarda  Allahdan  qorxmayan,  xalqın  adından  çıxış  edäräk  guya,  müqäddäs  müharibä  aparan  bu  despotu 
rähbärlikdän  azad  etmişdi.  Amma  bu  qaniçän  vä  länätä  gälmiş  intriqan  öz  çirkin  ämällärini  davam  etdirmäk, 
xalqları öldüräräk, burada da ölüm toxumu säpmäk vä mücahid adını burada da läkälämäk üçün indi dä Kuhistanda 
peyda olub...» 
Väräqälär  konkret  näticä  verdi.  Xoca  Rüstämin  bu  yeni  yerindä  qavrayış  stereotipi,  qabaqcadan  äleyhinä 
kökländirilmiş ictimai räy prizmasından, heç dä onun üçün uğurlu olmadı vä o, elä ilk gündän burada aktiv qiyamlarla 
qarşılaşdı.  Näticädä,  bir  zaman  SSR -yä  än  çox  qan  uddurmuş  komandirlärdän  biri  kimi  tanınan  Xoca  Rüstäm 
rähbärliyi  tähvil  verib,  ordudan  uzaqlaşmaq  mäcburiyyätindä  qaldı  (Ermäni  liderlärindän  Azärbaycana  särf  etmäyän 
hansılarınsa siyasi mähvini bu metodun variasiyalarından istifadä etmäklä täşkil etmäk çätinlik törätmämälidir). 
 V.4.2.2.c) Lazımi adamların, o cümlädän, täbliğat hädäfi olan täräflärin äleyhinä onun adından, onun 
stili  ilä  vä  ondan  gözlänilä  bilän  anonim  aksiyalar  häyata  keçirilir  vä  bunun  günahı  onun  üstünä  atılır, 
yaxud  iş  elä  qurulur  ki,  onlar  özläri  qeyd-şärtsiz  olaraq  bunun  günahını  onda  görsünlär,  buna  görä  yalnız 
ondan şübhälänsinlär: 
  589-cu ildä  ran şahı Hürmüzün särkärdälärindän biri olan Bähram Çubin hakim dairälärdä qarışıqlıq yaradaraq şahlığı 
älä keçirmäk  mäqsädilä, gizli  yolla üzärindä Hürmüzün oğlu Xosrov Pärvizin şäkli olan saxta pullar  käsdirib ölkänin 
här yerindä yaydırır. Qanuna görä pulun üzärindä yalnız şahın şäkli olmalı olduğundan, mäsälädän xäbär tutan Hürmüz, 
bunu  oğlunun  qiyam  hazırlığı  kimi  qäbul  edir  vä  onun  häbsi  üçün  färman  verir.  Bähram  täräfindän  vaxtında  edilän 
xäbärdarlıq sayäsindä Xosrov ölkädän qaçmağa müväffäq olur. Bundan sonra, Hürmüzdän az-çox incikliyi olan (vä ya 
perspektivini sığortalamaq istäyän) här käs, o cümlädän, bir çox saray äyanları aşkar vä ya gizli formada Xosrova öz 
dästäyini ifadä etmäyä başlayır. Mäsälä saraydaxili aşkar cäbhäläşmä säviyyäsinä gälib çatanda, Bähram Çubin qiyama 
qalxır  vä  artıq  täräfdarlarının  sayı  käskin  azalmış  Hürmüzü  taxtdan  salaraq  hakimiyyäti  älä  keçirir  (vä  Hürmüzün 
gözlärinä mil çäkdirir). 
  1943-cü ildä mäşhur Tehran konfransı zamanı Ruzvelt vä Çörçill arasında yaranan käskin mövqe färqi vä hätta yüngül 
konflikt  Stalinä  onlar  arasında  ciddi  düşmänçilik  münasibäti  provakasiya  etdirmäyä  imkan  vermişdi.  Belä  ki,  hämin 
konfliktin baş verdiyi gecä Stalin qäflätän, heç bir protokol qaydalarına riayät etmädän Ruzvelti täcili öz qärargahına 
qonaq  dävät  edir.  Almaniya  ilä  müharibädä  taleyi  ABŞ-dan  asılı  olan  vä  buna  görä  dä,  ABŞ-a  qarşı  düşmän  addımı 
atmağın  Stalinin  maraqları  çärçiväsindä  olmadığına  arxayın  olan  Ruzvelt,  Stalinin  dävätini  qäbul  edir.  Mäqsädi 


Yüklə 4,87 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   124




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə