Microsoft Word diplomatiya az doc



Yüklə 4,87 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə115/124
tarix17.09.2017
ölçüsü4,87 Kb.
#27
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   124

 
 
www.uemu.birolmali.com
                                                   
Urmu Kitabxanasi
 
143 
  Härbiyyädä  «härbi  qüvvänin  mähdud  tätbiqi»  adlanan  fändin  mahiyyäti  bu  mexanizmä  äsaslanır.  Mäs.,  1989-cu  ildä 
ABŞ bu prinsipdän istifadä edäräk Panamada heç bir qurbansız vä qırğınsız böyük uğur qazana bilmişdi. Belä ki, härbi 
vertolyot  vä  ağır  artilleriyadan  açılan  här  qısamüddätli  atäşlärdän  sonra  radio  vä  säsgücländiricilärlä  panamalıların 
silahı  yerä  qoymaları  vä  buraları  tärk  etmäsi  barädä  ultimatum  yayır  vä  növbäti  hücumun  däqiq  vaxtını  elan  edirdi. 
Ämäliyyatın  bir  neçä  däfä  täkrarından  sonra  artıq  ABŞ  qoşunlarının  hücumu  üçün  «yol  tämizlänmiş»  vä  onlara 
müqavimät göstärän bir näfär belä qalmamışdı(analoji fändlä bağlı, bax, burada säh. 144). 
Altıncısı – Deyildiyi kimi, bütün täzyiqlärin hamısı räqibin sizä zidd yoldakı här anını dözülmäz cähännämä çevirmäk 
mäqsädindän iräli  gälirdi.  Lakin  psixoloji  täsir, diversiya  mäsälälärindä räqibin här hansısa bir härbi, iqtisadi, siyasi vä s. 
zäifliyi,  uğursuzluğu  faktı  täkcä  fäxr  edib,  öyünmäk,  läzzät  almaq  vä  bundan  sonra  cüzi  dä  olsa  arxayınlaşıb,  özünä  bir 
qädär istirahät icazäsi vermäk üçün äsas deyil. Äksinä, bundan sonra hämin faktların här birini psixoloji täsirin elementinä 
necä  çevirib,  bundan  digär  sferadakı  müharibänin  –  yäni  psixoloji  hücum  müharibäsinin  märmiläri,  raketläri,  bombaları 
yerindä  necä istifadä etmäyin variantlarını araşdırmaq, düşünüb tapmaq kimi nähäng intellektual tapşırıq, mäntiqi äziyyät 
gälir.  Yuxarıda  izah  edildiyi  kimi,  räqibin  här  bir  uğursuzluğuna  paralel  olaraq,  bu  uğursuzluğun  därhal  onun  näzärindä 
qabarıqlaşması,  onun  öz  problemlärini  därindän  başa  düşmäsi,  bütün  bunların  näticäsi  olaraq,  bugününü  diskomfort, 
sabahınısa  pessimist  kimi  qavraması  üçün  mütämadi  olaraq  onunla  intensiv  iş  aparılır  ki,  täbii  mövcud  olan  vä  ya  sizin 
zähmätinizin  bähräsi  olan  hämin  problemläri,  bu  işdä  sizin  äsas  dästavüzünüzdür  (bax:  « nqilabları  necä 
formalaşdırmalı, situasiyaları necä däyişmäli
» bölümünä [burada, säh. 121]). 
Yeddincisi – belä deyilärsä qeyri-qanuni, qeyri-populyar sayılan, hansısa normalar täräfindänsä qadağan edilmiş vä  ya 
ätrafdakıların  heç  dä  xoşuna  gälmäyäcäyi  bir  sıra  tädbirlär  (mäs.,  birbaşa  güc  tätbiqi)  hämişä  hansısa  bähanälärlä 
maskalandırıla bilär. 
  Nümunä  üçün,  mäs.,  siyasi  motivlärä  görä  täqibin,  hätta  beynälxalq  normalar  täräfindän  dä  qadağan  edilmäsinä 
baxmayaraq,  bu  heç  dä  bäzi  demokratik  imicli  dövlätlärä  mane  olmur  ki,  öz  xarici  siyasi  räqiblärinä  qarşı  haqq-
hesablarını hansısa terrorizmlä, diktatura  ilä, insan haqlarının pozulması ilä vä s. kimi hallarla  mübarizä kimi qälämä 
verib  bununla  maskalasınlar,  pärdäläsinlär;  daxildä  siyasi  motivlär  äsasında  kiminsä  häbs  vä  ya  qätlini  –  müvafiq 
olaraq,  kriminal  zämindä  baş  verän  hansısa  cinayät  vä  ya  «bädbäxt  hadisä»  kimi  täşkil  etsinlär,  bununla 
älaqäländirsinlär – vä bütün bunlarla da daim öz demokratik simalarını sığortalasınlar. 
  Yaxud  mäs., Körfäz müharibäsinin başlıca säbäbi: a) Artıq öz ävvälki çäkisini itirmäk üzrä olan SSR  hälä  ki özünü 
ayağa  qaldırmamış  onun  keçmiş  vä  potensial  müttäfiqlärini  bir-bir  aradan  götürmäk;  b)  Yaxın  Şärqdäki  siyasi-härbi 
balansı  zrailin (vä demäli, dolayısı ilä ABŞ-ın) xeyrinä däyişmäk, o cümlädän, qismän fälästin mäsäläsindä äräblärin 
ötkämini bundan belä äsaslı zäiflätmäk; c)  rakla köhnädän qalan haqq-hesabı çürütmäk – hansı ki,  ranla müharibänin 
son äräfälärindä  rak müharibäni davam etdirmäk adıyla ABŞ-dan külli miqdarda yeni partiya modern silah vä valyuta 
aldıqdan sonra därhal müharibäni dayandırmış vä SSR -yä stavka edäräk, ABŞ-dan aldıqlarını här hansı formadasa geri 
qaytarmaqdan  imtina  etmişdi;  d)  Dünyanın  äsas  neft  ehtiyatı  mänbälärindän  birinin  (yäni  Küveytin)  ABŞ  vä  onun 
müttäfiqlärinin näzarätindän çıxaraq, SSR  vä onun müttäfiqlärinin (yäni konkret olaraq  rakın) näzarätinä düşmäsi ilä, 
dünya bazarlarında neftin qiymätinin bu birincilärin ziyanına vä ikincilärin xeyrinä istiqamätindä start götürmäsi kimi 
perspektivi  Qärb  üçün  dähşätli  görünän  bir  prosesin  qarşısını  almaq  vä s.  olduğu  halda,  real  täbliğatda  bu  insident 
aşağıdakı  siyasi  amillärlä  maskalandırıldı:  1)  Küveytin  müstäqilliyini  bärpa;  2)  Säudiyyä  Äräbistanı,  Birläşmiş  Äräb 
Ämirlikläri,  Qatar  vä  Yämäni  S.Hüseynin  növbäti  aqressiv  planlarından  mühafizä;  3)  Fars  körfäzindä  «dünya»  (yäni 
äslindä  Qärb)  gämilärinin  särbäst  häräkätini  tämin;  4)  rakın  Kürd  vä  Şiä  azlıqlarının  hüququnu  müdafiä;  5)  rakda 
demokratik rejim qurmaq; vä s.; 
Säkkizincisi  –  kiminsä  sizin  maraqlarınıza  zidd  davranışı,  addımı  müqabilindä  onu  därhal  sanksiyaya  märuz  qoyub, 
hücuma  başlamaq,  keçilän  körpüläri  partlatmaq  däräcäsindä  tählükälidir  vä  här  ehtimala  qarşı,  här  şeyin  müvafiq 
xäbärdarlıqla vä ya xäbärdarlıq jestläri ilä başlanılması daha mäqsädäuyğundur (o cümlädän, onunla münasibäti soyudub, 
konkret  olaraq,  onun  düşmäni  ilä  münasibäti  isitmäk  istämäniz  taktikası  da  eläcä).  Räqibä  täzyiq  mäqsädilä,  här  hansı 
sanksiyaya äl atıb, «arı pätäyinä çöp salmazdan», o cümlädän, onun räqibläri ilä münasibät yaratmazdan ävväl, räqibinizin 
«cin  atına  mindiyi»  mäqamı  da  göz  önünä  gätirib,  öz  gücünüzü  vä  ya  räqibin  räqibinin  dar  mäqamda  sizä  yardımçı 
olacağının,  arxa  duracağının  «täminatını»  täräziyä  qoymaq  da,  heç  dä  pis  olmazdı.  Äks  halda,  räqibin  güzäştä  getmäsi, 
yumşalması äväzindä sizi onun adekvat cavab täzyiqläri gözläyä bilär ki, onda qäbriniz üstündä heç ağlayan da tapılmaz – 
necä ki, bunu näzärdän qaçıran  rak, Yuqoslaviya vä s. dövlätläri kimi; 
Doqquzuncusu – bäzän ictimai näzarät amili säbäbindän situasiyanın dalan väziyyätinä gälib çıxması mümkündür, yäni 
başqalarının  şahidlik  vä  ya  hakimliyi  (münsifliyi)  täräfdaşa  provakasion  täsir  göstärib,  onun  här  hansı  güzäşt  addımını 
blokirovkalaya bilär. Bu zaman täräfdaşa geri çäkildiyi hal üçün öz «simasını xilas edä bilmäyä» şans verilmälidir. Bunun 
üçün täräfdaşın  güzäşt addımı başqalarının  näzärindä  elä  yozulmalı  vä  ya  väziyyät elä  varianta  gätirilib çıxarılmalıdır  ki, 
täräfdaş  geri  çäkilmäkdän  öz  rifah  vä  tählükäsizliyinä,  özünün  nüfuzuna,  perspektivinä  vä s.  heç  bir  hädä  görmäsin,  yeri 
düşdükdä başqalarının yanında ümumi hesabı öz xeyrinä vä ya 1 : 1 kimi yoza bilsin. 
  Nümunä  üçün,  mäs.,  bir  däfä  qatarda  iki  qadın  arasında  hansısa  täzä  alınmış  bir  vaza  üstündä  başlanan  vä  ätrafına 
çoxlu adam yığdığından çıxılmaz väziyyätä gälib çatan bir mübahisädä, bizim yaxınlaşıb şahidlik etmäyimiz ki:  «Biz 
indicä  älindä  belä  bir  vaza  tutan  bir  oğlanın  o  biri  vaqona  keçdiyini  gördük.  Hätta,  satdığını  düşünüb  qiymätini 
soruşmaq  istädik.  Bälkä  sizlärdän  hansısa  birinizinki  imiş,  oğurlayıb?»  –  bir  anda  väziyyätin  üstünä  su  säpdi  vä 
inadkarlıq edän qadınlardan birinä imkan verdi ki, güzäştä gedib yanıldığının mümkünlüyünü etiraf etsin (Baxmayaraq 
ki,  biz  heç  bir  vaza-filan  görüb-elämämişdik).  Halbuki,  ävvälki  halda  güzäşt  onunçün  ömürlük  oğru  damğası  vä 
kändindä hämişälik biabırçılıq demäk idi vä nahaq olduğu bayaqdan bäri göz önündä olsa da, bundan qurtulmaq üçün o, 
risk  edib  götürdüyü  vazanın  onun  olduğunu  axıra  qädär  iddia  etmäyä,  hätta  bunun  üçün  hämin  anda  ölüm-dirim 
vuruşuna çıxmağa hazır idi (fäqät, söhbät bu anda onun öz şäräfinin müdafiäsindän gedirdi); 
Vä nähayät, onuncusu  – burada  sadalanan  bütün bu  metodlar güc tätbiqini heç  dä birdäfälik aradan qaldırmır.  Onlar, 
sadäcä  olaraq,  istänilän  addıma  daxildä,  xaricdä  vä  räqibin  öz  cäbhäsindä  münbit  şärait  yaratmaq  vä  ya  bunu  sonradan 
bäraätländirmäklä mövcud qüvvänin «Faydalı  ş Ämsalı»nı minlärlä däfä artırmağa vä ya ona minlärlä däfä qänaät etmäyä, 


Yüklə 4,87 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   124




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə