www.uemu.birolmali.com
Urmu Kitabxanasi
93
edir: Ävväla – müvafiq emosional fon insana här hansı bir qärarı qäbul etdirä bilmäk üçün älahiddä rol oynayır (mäs., hamı
yaxşı bilir ki, räisin yanına onun ähval-ruhiyyäsinin xoş olduğu vaxtda girärkän, näyäsä onun razılığın almaq ehtimalı daha
böyük olur, näinki pis olduğu vaxta); kincisi – insanın ätraf alämä vä insanlara münasibäti onun daxili durumu ilä birbaşa
älaqädardır. Belä ki, şän vaxtında ünsiyyätä meyl edib, ätraf insanlarda yalnız yaxşı cähätläri sezdiyi halda, kädärli vaxtında,
ruh düşkünlüyü zamanı isä, äksinä, insan hamını vä här şeyi yalnız qara rängä görür, o cümlädän, özünä vä öz qüvväsinä
inamı azalır vä perspektivi barädä bädbin fikirlärä düşür; Üçüncüsü – mänfi vä müsbät ähval-ruhiyyä insanın zehni vä
praktik fäallıq däräcäsi üçün älahiddä idaräedici rola malikdir. Belä ki, şän halında insan enerji ilä alışıb yandığı halda,
depressiya väziyyätindä maksimum passivläşir vä cüzi belä fäaliyyätdän därhal yorulur; Vä nähayät, sonuncusu – bu täsirlär
lazımi şäxsä vä ya kütläyä näyisä tälqin edän zaman onları hipnozabänzär bir väziyyätä gätirmäkdä transgen vasitä kimi
ähämiyyät käsb edir. Psixogen täsir generatorlarından mäqsäd, mähz zäruri anda bu tipli atmosfer formalaşdırmaqdır;
IV.2.3.2.6.1.4) Holoqrafik illüziya generatorları: Holoqrafiyanın nailiyyätlärinä äsaslanan bu cihazlar optik
maxinasiyalar vasitäsi ilä müxtälif illüziyalar formalaşdırmaq mäqsädinä xidmät edir.
Körfäz müharibäsindä holoqrafiyanın imkanlarından geniş istifadä olunması barädä mälumat verilir. Belä ki, bir çox
ärazilärdä qüvvälärin sayını süni şäkildä çox göstärmäk mäqsädilä, häqiqi qoşunların yaxınlığında (özü dä nisbätän
tählükäli ärazilärdä) holoqrafiya vasitäsilä süni texnika, qoşun obrazı yaradılırmış ki, bu da här şeyi müşahidä vasitäsi
ilä izläyän iraqlılarda lazımi xof, psixoloji dezoriyentasiya yaratmaq işindä ähämiyyätli rol oynaya bilirmiş.
Nümunä üçün, mäs., ekstern situasiyalardan birindä, yäni müttäfiqlärin quru qoşunlarının ifrat zäif olduğu, älavä
qüvvä gätirilmäsinä isä müäyyän vaxt täläb olunduğu mövqelärdän birindä, NATO täräfi mähz holoqrafik cihazlarla
kömäyä gälän böyük bir texnika, qoşun obrazı yaratmaqla, oraya qäfil hücuma keçmiş iraqlıların psixoloji durumunu
zäiflätmäyä vä lazımi kömäk çatdırılana qädär döyüşün intensivliyini tormozlamağa nail olması barädä informasiyalar
verilir.
Yaxud bir başqa halda, aktiv döyüşlärdän birindä, rak mücahidlärinin müqavimätini qırmaq üçün Yer säthindän bir
neçä km. yüksäklikdä onların başı üzärindä lazer holoqrafları vasitäsilä Häzrät Älinin obrazı yaradılıbmış ki, fanatik vä
ifrat dindar ruhlu iraqlılar da bunu, Häzrät Älinin kafärlärlä mübarizädä onlara kömäyä yetişmäsi kimi qäbul edib, yerä
qapanaraq duaya başlayırlar. Sonra bu «müqäddäs» müxtälif jestlärlä müsälmanlara öz dästäyini ifadä edäräk, onlara
ardınca gälmäyi işarä edir. Näticädä, demäk olar ki, şüursuz väziyyätdä (şok väziyyätindä) olan böyük bir qoşun,
ruhlanaraq bir zombi kimi onun ardınca gedib, döyüşsüz-filansız müttäfiq qoşunlarının mühasiräsinä düşür.
Sülhmäramlı mäqsädlärlä dä bu effektlärdän geniş istifadä olunur. Mäs., Hollivud kinofilmlärindäki vizual effektlärin
(mäs., fantastik obrazların) bir çoxu kompüter üsulundan savayı, häm dä holoqrafik üsullarla yaradılır. Yaxud, mäsälän,
Rusiyada 1991-ci ilin yazında vä 1993-cü ilin payızında bundan seçkiqabağı kompaniyada reklam mäqsädilä istifadä
olunub. Vä ya V.Vıqotskinin xatirä günündä Vahaq mäzarıstanlığının üzärindäki buludlarda hämin üsulla – gitara
obrazı, 1988-ci ildä müqäddäs üçlük (Troitsa, Üç Üqnum) günündä Moskvanın Krasnopresnensk parkının üzärindä –
Müqäddäs Märyämin obrazı yaradılıb vä s.
Bütün hallarda burada äsas alät lazer lifläridir ki, müvafiq obrazlar, mähz onların vasitäsi ilä atmosferin şüanı
inikas etdirän üst qatında «toxunur», «cızılır», yaradılır;
IV.2.3.2.6.1.5) Texniki viruslar: Kompüter monitorları vä ya adi televiziya ekranları vasitäsilä beyinä lazımi fikri
(lozunqu, ideyanı, komandanı, baxışı, kodu vä s.) yeritmäyä imkan verän virus növläridir. Başlıca nümayändäläri
aşağıdakılardır:
a) ‘‘25-ci kadr’’ virusu: Bugünkü gündä bu mäqsädli cämi vasitälär içärisindä elmä mälum olan hälälik yeganä vä än
güclü täsir üsuludur (hätta bir neçä min ildän bäri insanlığa mälum olan hipnoz da, effektliliyinä görä ondan geri qalır).
Täsirin mexanizmi insan beyninin unikal bir xüsusiyyäti ilä älaqädardır. Belä ki, kinomotoqrafiyanın yarandığı ilk
gündän insanın yalnız 25 kadr/san. süräti ilä verilän kino lentlärini normal qavrayıb, digär sürätläri ekranda zolaqlar axını
şäklindä müşahidä etdiyi mälum olub (Bugünkü gündä bu sürätin färqli canlılar üçün bir-birindän färqländiyi
müäyyänläşdirilib, mäs., arılar üçün bu sürät saniyädä 300, tarakanlar üçünsä – 12 kadra bärabärdir).
yirminci äsrin ikinci yarısında psixoloqlar bu 25 kadr arasına, nä isä filmä heç bir aidiyyatı olmayan müstäqil bir kadr
yerläşdirmäyi qärara aldılar vä näticäsi heyrätamiz oldu: Filmä baxanlar bütün filmi yaddan çıxarsalar da, bu bir kadrı
beyinlärindän heç cür silä bilmirlär, özü dä, näinki silä bilmirlär, hätta özlärindän asılı olmadan istär-istämäz onun
mäzmunundakı komandanı icra etmäk üçün özlärini ölümä belä atırlar. Effektin mexanizmi barädä «Tälqin:
nsanları ayıqkän necä hipnoz
e
e
t
t
m
m
ä
ä
l
l
i
i» bölümündä (burada, säh. 67) ätraflı şärh verildiyindän, burada,
müxtäsär olaraq onu qeyd edäk ki, iyirmibeşdäbir saniyä müddätindä görünüb yox olan bu kadr, ifrat qısamüddätliliyi
säbäbindän diqqäti cälb edä bilmäyib, filmin süjetinin tählili ilä mäşğul olan şüurun reaksiyasını doğura bilmäsä dä (çünki
«diqqäti» filmin süjeti ilä mäşğul olan şüurun bu aralıq informasiyanı därk etmäk üçün ona köklänmäyä praktik olaraq
macalı olmur), äslindä ondan gälän siqnallar hiss reseptorlarına, göz analizatorlarına düşüb onları cüzi dä olsa
qıcıqlandırdığından, hämin bu mikroproseslär izsiz dä itib getmir vä periferik sinir impulsları şäklindä şüur senzorunu däf
edäräk birbaşa tähtälşüur sferasına düşür (Özlüyündä bu impulslar ani şüur gärginliyinin näticäsi olduğundan, nisbätän
daha böyük amplitudaya malik olmuş olur vä faktik olaraq, informasiya solitonu mäzmunu käsb edir). «25-ci kadr effekti»
metodunda äsas informasiya arasına bu cür älavä siqnallar dövri olaraq yerläşdirildiyindän, ümumilikdä bütün bunlar beyinä
soliton rezonansları şäklindä periferik informasiya axınını tämin etmiş olur. Mälum olduğu kimi isä tähtälşüur ona daxil
olan istänilän informasiyanı ağına-bozuna baxmadan icra etmäk üçün müvafiq orqanlara göndärir, çünki beyinin mexanizmi
elä qurulub ki, tähtälşüura adi vaxta yalnız şüurun analiz edib, ‘‘müsbät räy’’ verdiyi informasiyalar düşä bilir. Hämin bu
«25-ci kadr» isä burada bir növ näzärdä tutulmayan ‘‘dal qapı’’ vä ya ‘‘älyeri’’dir (Adätän izahsız olan bu effektin verilän
izahı bizä mäxsusdur).
Metod ilk däfä ABŞ-da klublardan birindä film nümayişi zamanı sınaqdan keçirilib. Burada filmin lentinä, deyildiyi
qayda ilä «Koka-kola için!» ämri yerläşdirilir. Film qurtaranda isä aşkar olur ki, klubun häyätindäki köşklärdä bütün digär
içkilär satılmamış qaldığı halda bir dänä dä olsun koka-kola qalmayıb.
Bugünkü gündä metoddan müxtälif videofilmlär, peyk translyasiyaları vä s. xätti ilä insanların beyninä lazımi
ideologiyaları, baxışları, stimulları, motivläri vä s. yerläşdirmäk üçün geniş istifadä edilir.
Hazırda metodun säs üçün dä xüsusi modifikasiyası işlänib-hazırlanıb, yäni lazımi kodlar müvafiq auditoriyanın
Dostları ilə paylaş: |