66
Cədvəl 3.1-in ardı
1
2
3
4
5
6
Mezofil aerob, fakultativ anaerob
mikroorqanizmlər
Həll olmayan kalsium və
maqnezium sabunları və digər
elementlər
X
2
2
Bəli
Tikinti materialları, şəxsi əşyalar,
tullantılar
F
1
1
Bəli
7.
Qursaq fermentinin dozasının artıq
olması
Qursaq
fermentinin
daxil edilməsi
2
2
Bəli
Yuyucu vasitələrin həll olmayan
elementləri
X
2
2
Bəli
Şə
xsi əşyalar
tullantılar
F
1
2
Bəli
3.3. Böhranlı nə zarə t nöqtə lə rinin monitorinq sistemi
Bu sistemin monitorinqi kəsmiyin istehsalı prosesində təhlükəsizliyi
araşdırmaq məqsədilə ilə aparılaraq nəticələri cədvəl 3.2-də göstərilmişdir.
Cədvəl 3.2
№
BSN
BSN adı
Böhranlı hüdudlar
Monitorinq proseduru
1
2
3
4
1.
Pasterizə qurğusunda yuyucu vasitələrin
qalığı
Yol verilmir
Kimyəvi təhlilin
aparılması
2.
--------"--------
--------"--------
--------"--------
3.
Xəstəlik törədicilərin mövcudluğu
Kessler mühitində qaz
ə
mələ gələn halda
mikrofloranın
miqdarından asılı
olmayaraq yol
verilmir
Mikrobioloji təhlil
üçün nümunənin
götürülməsi
4.
Yuyucu vasitələrin elementləri
Yol verilmir
Kimyəvi təhlilin
aparılması
5.
Təhlükəli
mikroorqanizmlərin
işçi
səthində olması
Kessler mühitində qaz
ə
mələ gələn halda
mikrofloranın
miqdarından asılı
olmayaraq yol
verilmir
Mikrobioloji təhlil
üçün nümunənin
götürülməsi
6.
Yuyucu vasitələrin elementləri
Yol verilmir
Kimyəvi təhlilin
aparılması
67
Cədvəl 3.2-nin rdı
1
2
3
4
7.
Xəstəlik törədicilərin mövcudluğu
Kessler mühitində qaz
ə
mələ gələn halda
mikrofloranın
miqdarından asılı
olmayaraq yol
verilmir
Mikrobioloji təhlil
üçün nümunənin
götürülməsi
8.
Yuyucu vasitələrin elementləri
Yol verilmir
Kimyəvi təhlilin
aparılması
9.
Xəstəlik törədicilərin mövcudluğu
Kessler mühitində qaz
ə
mələ gələn halda
mikrofloranın
miqdarından asılı
olmayaraq yol
verilmir
Mikrobioloji təhlil
üçün nümunənin
götürülməsi
10.
Yuyucu vasitələrin elementləri
Yol verilmir
Kimyəvi təhlilin
aparılması
68
NƏ T CƏ VƏ TƏ KL FLƏ R
1.
Aparılmış tədqiqatlar nəticəsində ekoloji təmiz qida məhsullarının
orqanoleptiki, fiziki-kimyəvi göstəriciləri konkret şəkildə xarakterizə olunmaqla
qida zəhərlənməsi və qarşılıqlı əlaqələri araşdırılmışdır.
2.
Yeyinti qatqıları və onların qida məhsulları istehsalında istifadəsinin elmi-
nəzəri əsasları öyrənilmişdir.
3.
Gündəlik tələbatımızda istifadə edilən qida məhsullarının ekoloji
aspektləri şərh olunmuşdur.
4.
Tədqiqat obyekti kimi süd və süd məhsulları kimi kəsmiyin fiziki-kimyəvi
və texnoloji xüsusiyyətləri öyrənilmişdir.
5.
Ərzaq xammalı və qida məhsullarının bioloji və kimyəvi təbiətli
maddələrlə çirklənməsi problemi və profilaktikası araşdırılmışdır.
6.
Süd və kəsmik kimi qida məhsullarının tərkibində mikroorqanizmlərin və
ağır metalların tərkibi və miqdarı öyrənilməklə ekoloji təhlükəsizliyi təmin etmək
hüdudları bu qida məhsullarında ilk dəfə yerli məhsullar üçün müəyyən edilmişdir.
7.
Süd və süd məhsullarının ekoloji təhlükəsizliyini və xüsusilə yüksək
keyfiyyət göstəricilərini təmin etmək üçün XASSP sisteminin tətbiq edilməsi
tövsiyə olunmuşdur.
69
ST FADƏ OLUNMUŞ Ə DƏ B YYAT S YAHISI
1.
Azərbaycan Respublikasının ərzaq təhlükəsizliyi proqramı. Bakı,
«Qanun», 2003, 36s.
2.
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Standartlaşdırma sistemi. Bakı, Azər-
Dövlətstandart, 1998.
3.
Qurbanov N.H., Omarova E.M. « aşə məhsulları texnologiyasının nəzəri
ə
sasları». Dərslik. Bakı: « qtisad Universiteti Nəşriyyatı», 2010, 548 s.
4.
Артемова Е.Н., Баранов В.С. Технологические свойства пищевой
продукции
. Учебное пособие. Орел: Орел ГТУ, 2002, 112с.
5.
Артемова Е.Н., Василенко З.В. Растительные добавки в технологии
пищевых
продуктов. Орел: Орел ГТУ, 2004, -244с.
6.
Архипова А.Н. Пищевые красители, их свойства и применение.
Ж
.Пищевая промышленность, 2000, №4, с.66-69.
7.
Афонькин С.Ю. Опасные продукты. – СПб.: Изд-во «А.В.К.», 2001. –
160 с.
8.
Бабанская Н.Г., Васильева С.Б., Позняковский В.М. Безопасность про-
довольственного
сырья и пищевых продуктов: учебное пособие - / Кеме-
ровский
технологический институт пищевой промышленности. - Кемерово,
2005. - 140 с.
9.
Бабиченко Л.В. Основы технологии пищевых производств. М.:
Экономика
, 1983, -216с.
10.
Безвредность пищевых продуктов. / Под. ред.Г.Р.Робертса. – Пер. с
англ
. – М.: Агропромиздат, 1986. - 287 с.
11.
Беркетова Л.В. Биологически активные добавки – источники
пищевых
волокон. М., Ж.Пищевая промышленность, №6, 2003, с.80-82.
12.
Гофман В.Р. Безопасность продовольственного сырья и продуктов
питания
: тест–контроль. – Челябинск: Изд. ЮУрГУ, 2002. – 47 с.
70
13.
Гофман В.Р. Экологические и социальные аспекты экономики
природопользования
: Учебное пособие. – Челябинск: Изд. ЮУрГУ, 2001. –
631 с.
14.
Гофман В.Р. Экологические основы безопасности продовольствен-
ного
сырья и товаров. – Челябинск: Изд. ЮУрГУ, 2002. – 83 с.
15.
Григорьева Р.З. Безопасность продовольственного сырья и продуктов
питания
: Учебное пособие. – Кемеровский технологический институт пище-
вой
промышленности. – Кемерово, 2004. – 86 с.
16.
Дмитриченко М.И. Экспертиза качества и обнаружение фальсифи-
кации
продовольственных товаров. – СПб.: Изд. Питер, 2003. – 160 с.
17.
Донченко Л.В., Надыкта В.Д. Безопасность пищевого сырья и про-
дуктов
питания. – М.: Пищепромиздат, 1999. – 352 с.
18.
Дудкин М.С., Щелкунов Л.Ф. Новые продукты питания. – М.: Изд.
«Наука», 1998. – 304 с.
19.
Закревский, В.В. Безопасность пищевых продуктов и биологически
активных
добавок к пище: практическое руководство по санитарно- эпиде-
миологическому
надзору. – СПб.: ГИОРД, 2004. - 280 с.
20.
Зуев Е.Т., Фомин Г.С. Питьевая и минеральная вода. Требования ми-
ровых
и европейских стандартов к качеству и безопасности. – М.: Про-
тектор
, 2003. – 320 с.
21.
Израэль Ю.А. Экология и контроль состояния природной среды. - М:
Гидрометеоиздат
, 1984. - 557 с.
22.
Кантере В.М., Матисон В.А., Хангажеева М.А., Сазонов Ю.С.
Система
безопаснгости продуктов питания на основе принципов ХАССП:
Монография
РАСХН, 2004. – 462 с.
23.
Кантере В.М., Матисон В.А., Сазонов Ю.С. Системы менеджмента
безопасности
пищевой продукции на основе международного стандарта ИСО
22000: Монография. – М.: Типография РАСХН, 2006. – 454с.
24.
Красильников В.Н. Проблема рынка продовольственного сырья в
связи
с производством трансгенной продукции. Ж. Пищевая промышлен-
71
ность
, 2003, №11, с.66-68.
25.
Кривошин Д.А., Муравей Л.А., Роева Н.Н. и др. Экология и безопас-
ность
жизнедеятельности. – М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2000. - 447 с.
26.
Крылова Г.Д. Основы стандартизации сертификации метрологии.
Учебник
для вузов. 2-е изд. перераб. и допол. М., ЮНИТИ-ДАНА, 1999, 711
с
.
27.
Конышев В.А. Анализ спорных концепций питания человека. Ж.
Вопросы
питания, 1983, №6, с.3-10.
28.
Кочеткова А.А., Колеснов А.Ю., Тужилкин В.И., Нестерова И.Н.,
Большаков
О.В. Современная теория позитивного питания и функциональ-
ные
продукты. Ж. Пищевая промышленность, 1999, №4, с.7-10.
29.
Кочеткова А.А. Функциональные продукты в концепции здорового
питания
. Ж. Пищевая промышленность, №3, М., 1999, с.4-5.
30.
Кузнецов В. Экологическая безопасность человека// Основы без-
опасности
жизни. – 2000. – №1. – С.41–43.
31.
Кузьмин И.И. и др. Безопасность и риск: эколого-экономические
аспекты
. – СПб.: Изд. СПб ГУЭФ, 1997. – 164с.
32.
Лебедева С.Н., Битуева Э.Б. Пищевая безопасность и методы ее
оценки
. Учебно-практическое пособие. – Улан-Удэ: Изд-во ВСГУТУ, 2011. –
93 с.
33.
Лебедев Е.И. Комплексное использование сырья в пищевой про-
мышленности
. М., «Легкая и пищевая промышленность», 1982, -240с.
34.
Лечебные свойства пищевых продуктов/ В. Г. Лифляндский, В.В.
Закревский
, М.Н. Андронова. – СПб.: Азбука-Терра, 1997. – Т1 – 336 с.; Т2 –
288 с.
35.
Литвинов В.Ф., Шатуров А.А. Техногенные системы и экологический
риск
. – Новгород: Изд. НГУ, 1999. – 134с.
36.
Лозановская И.Н., Орлов Д.С., Садовникова Л.К. Экология и охрана
биосферы
при химическом загрязнении. – М.: Высш. шк., – 1998. – 287 с.
37.
Лосев А.В., Провадкин Г.Г. Социальная экология. – М.: Гуманит. изд.
72
центр
ВЛАДОС, 1998. – 312 с.
38.
Осипов П.И. Безопасность жизнедеятельности в производственной
среде
/ П.И. Осипов. – Воронеж: ВГУ, 1992. – 320 с.
39.
Орешенко А.В., Берестень Н.Ф. О пищевых добавках в продуктах
питания
. Ж.Пищевая промышленность, Москва, 1996, №6, с.6.
40.
Майстренко В.Н., Хамитов Р.З., Будников Г.К. Эколого-аналити-
ческий
мониторинг супертоксикантов. – М.: Химия, 1996. – 319 с.
41.
Меламед Д.Б., Костюковский Я.Л., Рубенчик Б.Л. Экотоксичные
нитрозосоединения
в окружающей среде и их циркуляция по пищевым
цепям
// Экология. – 1990. – №6. – С.21–32.
42.
Методика определения предотвращенного экологического ущерба. –
М
.: Экономика, 1999. – 78с.
43.
Методы определения токсичности и опасности химических веществ
/Под. ред. Н.В. Саноцкого. – М., Изд. «Наука», 1970. – 119 с.
44.
Неумывакин И.П., Неумывакина Л.С. Эндоэкология здоровья. –
СПб
.: Изд. «ДИЛЯ», 2003. – 544 с.
45.
Нечаев А.П., Кочеткова А.А., Зайцев А.Н. Пищевые добавки. – М.:
Колос
, 2001 – 256 с.
46.
Николаева М.Л., Лычников Д.С., Неверов А.Н. Идентификация и
фальсификация
пищевых продуктов. – М.: Экономика, 1996. – 108 с.
47.
Новиков Г.А. Техногенный риск и качество жизни// Безопасность
труда
в промышленности. – 1991. – №12. – С.4–8.
48.
Позняковский В.М. Гигиенические основы питания, безопасность и
экспертиза
пищевых продуктов. – Новосибирск: Сибирское универси-
тетское
издательство, 2002. – 556 с.
49.
Позняковский, В.М. Гигиенические основы питания, качество и безо-
пасность
пищевых продуктов. 4-е изд., перераб. и доп. – Новосибирск: Изд-
во
Новосиб. ун-та, 2005. - 521 с.
50.
Рудавская А.Б. Биокорректоры – обязательный компонент современ-
ных
продуктов питания. М., Ж. Пищевая промышленность, №5, 2001, с.54-
73
55.
51.
Румянцева Е.Е. Товары, вредные для здоровья.- М.: Логос, 2005. –
392 с.
52.
Рогов И.А., Горбатов А.В., Свинцов В.Я. Дисперсные системы мяс-
ных
и молочных продуктов. - М.: Агропромиздат, 1991. - 463 с.
53.
Роева Н.Н. Безопасность продовольственного сырья и продуктов
питания
. Учебно-практическое пособие. – М., МГУТУ, 2009. - 108 с.
54.
Росивал Л., Энгст Р., Соколай А. Посторонние вещества и пищевые
добавки
в продуктах. - М.: Легкая и пищевая промышленностьть, 1982. - 500
с
.
55.
Рюбен К. Антиоксиданты/ Пер. с англ. – М: КРОН-ПРЕСС, 1998. –
224с.
56.
Тильгнер Д.Е. Органолептический анализ пищевых продуктов. М.:
1962, 200с.
57.
Соколов В.Д., Мякишев И.А. Гигиенические основы экологии чело-
века
// Общая гигиена. – Челябинск. – 1996. – №7 (38). – 100 с.
58.
Стандарты для пищевых продуктов. – М.: Изд-во «ПРИОР», 1999. -
48 с.
59.
Структурно-механические характеристики пищевых продуктов.
А
.В.Горбатов, А.М.Маслов, Ю.А.Мачихин и др.: под ред. А.В.Горбатова –
М
.: Легкая и пищевая промышленность, 1982, -296с.
60.
Уголев А.М. Теория адекватного питания и трофология. – СПб:
Наука
, С-Петербургское отделение, 1991. – 287 с.
61.
Фомин Г.С. Вода. Контроль химической, бактериальной и радиа-
ционной
безопасности по международным стандартам. Энциклопедический
справочник
. – М.: Изд. «Протектор», 2000. – 848 с.
62.
Хаас Э. Правильное питание и очищение организма. – М.: КРОН-
ПРЕСС
, 2001. – 192 с.
63.
Хата З.И. Здоровье человека в современной экологической обста-
новке
. – М.:ФАИР-ПРЕСС, 2001. – 208 с.
74
64.
Храмцов А.Г., Нестеренко П.Г. Рациональная переработка и ис-
пользование
белково-углеводного молочного сырья. - М.: Молочная про-
мышленность
, 1998. - 105 с.
65.
Химический состав пищевых продуктов. Книга 1. Справочные
таблицы
содержания основных пищевых веществ и энергетической ценности
пищевых
продуктов. М.: Агропромиздат, 1987, 224с.
66.
Химический состав пищевых продуктов. Справочное таблицы
содержание
основных пищевых веществ и энергетической ценности блюд и
кулинарных
изделий. М.: Легкая и пищевая промышленность,1988, 700с.
67.
Химический состав пищевых продуктов. Книга 1. Справочные
таблицы
содержания аминокислот, жирных кислот, витаминов, макро- и
микроэлементов
, органических кислот и углеводов. М.: Агропромиздат,
1987, 359с.
68.
Цобель М., Внук Ф. Общественное питание в ГДР. Сокр. Пер. с
немецкого
Н.П.Козьминой. Под ред. Е.П.Козьминой. М.: Экономика, 1973, -
167с.
69.
Abbas Q., Rassol G., Ahmad A., Virk W.A. Pomegranate concentrate.
World of food Ingredients. Sept., 50-52.
70.
Adsule R.N., Patil N.B. Pomegranate s. 455-464. Handbook of Fruit
Science and Technology production. Composition, storage and processung, edited
by D.K. Salunkhe, S.S.Kadam. Marcel Dekker, Jnc, 1995.
71.
Albersheym P. The substructure and function of the cell walls. – in: J.
Bonner and J. Varner, eds. Plant biochemistry. Academic press, New York, 1965,
pp.151-186.
75
XÜLASƏ
Dissertasiya işində bəzi ərzaq məhsullarının ekoloji təhlükəsizliyi tədqiq
edilmişdir.
Bu məqsədlə süd və süd məhsulları və qida qatqılarının tərkibi öyrənilmişdir.
Ə
rzaq məhsullarının keyfiyyətinin idarə olunması sistemi XASSP istifadə
edilmişdir ki, bu system əsasında məhsulun istehsal prosesi tam nəzarətə
alınmışdır.
76
РЕЗЮМЕ
В
данной
диссертационная
работа
посвящена
исследованию
экологической
безопасности пищевых продуктов. В качестве объектов
исследования
использовали молоко и молочные продукты. Использована
система
управления качества пищевых продуктов на основе НАССР.
77
SUMMARY
This dissertation work is dedicated to the research of ecological safety of food
products.
Milk and dairy products were used as research objects.
Management system of quality of food products was used.
Dostları ilə paylaş: |