Microsoft Word dusguncelerim II hiss?doc



Yüklə 2,8 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə50/50
tarix30.12.2017
ölçüsü2,8 Kb.
#18685
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   50

155 
 
Bəlkə  də  belə  planetlərin  sayı  bir  yox,  bir  neçədir.  Lakin 
həddən  çox  olsaydı,  əks  şüalar  (planetlərin  əks  olunması) 
hesabına həmin planetlər qrupunu tapmaq asan olardı. 
Belə də ehtimal etmək olar ki, bu planet (planetlər) elə Yer 
kürəsinin  “əkizi”  dir.  Onunla  bir  yerdə  dövr  edir  və  bu 
baxımdan  da  ayrıca  görünə  bilmir.  O  da  ola  bilər  ki,  həmin 
planetlər  başqa  bir  qalaktikanın  planetləridir,  lakin  mərkəzlər 
yaxındır. Süd Yolu qalaktikasının yanında paralel qalaktika da 
vardır  və  onun  planeti  Yer  kürəsi  ilə  çox  oxşardır.  Burada 
zaman-məkan  vəhdəti  daha  yaxındır,  dolayı  gedilən  yollar  bir 
anlığa  birbaşa  gedilir.  Yəni,  başqa  qalaktikalara  yaxın  yollar 
vardır.  Planetləri  çoxtərəfli,  çoxbucaqlı,  yəni  sistemli  əks 
olunmalarla tapmaq olar.  
 
 
  
 
  
 


156 
 
Qrafiklər bölməsi 
 
 
График-1 
 
Варлыьын  антонимлийини  якс  етдирян  схем-енеръинин  артыб-азалмасы 
ганунауйьунлуьу иля   
 
Цмуми 
азалма 
трайекторийасы  –мцтляг 
щядяфлярин 
азалмасы 
трайекторийасы  
 


Мцяййян мцтляг  
щядяфляр  вя  щямин  щядяфлярдян    кечид  мяркязляри    -
енеръинин мцяййян артан
 
мярщяляси вя азалмаьа кечиди  
 
 
Антонимлярдир.  Лакин  щяр  бир  хятт  цзряиндя 
антонимлик  вар.  Артыб-азалма  щяр  бир  хяттин 
юзцндя  мювжуддур.  Артан  вя  азалан мцтляг 
бярабярлийя  маликдир.  Мясялян,  2-дян  1-ин 
азалмасы  еля  азалан  1-я  бярабярдир.  Бу  да 
низам  ганунуна  табедир.  Енеръинин  артмасы 
вя  азалмасы  ейни  кямиййятя  бярабярдир. 
Каинатда  мякан  йох,  кямиййят  ейнилийи 
мювжуддур.  Щяр  бир  елементин  юз  мяканы 
вар.  Кямиййят  артыб-азламасы  мцхтялиф 
мяканлар 
цзяриндян 
мейдана 
эялир. 
Антонимляр 
енеръинин 
артмасы 
вя 
азламасындан  мейдана  эялир.  Антонимлярдя 
мякан бахымындан  “+” = “-“  олур.  О  да  1-я 
бярабярдир,  сыфыра  йох.  1-ин  дя  тяркибиндя 
чохлу  сайда ян  кичик  бюлцнян вардыр. Демяк 
олар ки, ян кцчик бюлцнян дя ващиддир, о да 1-
дир, йахуд да 1-ин  тяркиби олан 1-лярдир.  
 
Енеръинин  мцтляг  азалмасы 
вя  йени  артыма  кечид 
мярщяляляридир.  
 
Цмумиййятля, 
мцтляг 
“0” 
йохдур.  Чцнки  щяр  шей  вар. 
Кечид  “1”-дян    олур,  “0”-дан  
йох.  Енеръи  олмайанда  йени 
енеръи  онун  йанында  олур.    “0”  
ися 
шяртидир. 
Ифадя 
етмяк 
цчцндцр.    Мясялян,  бош  “0”ла 
ифадя олунур. Бошун  йериня долу 
эяляндя  еля  долу  олур.  Бу 
бахымдан  бош  +долу  =долу 
формуласы 
алыныр. 
Инамсызлыг 
енеръидир.  Бу  бахымдан  шярти 
сыфырдыр.  Енеръи  щямин  мякана 
долдугжа биря йахынлашыр.  
 
Бу  принсип  истянилян  фикирдя,  онун  антонимляриндя  мювжуддур. 
Мясялян, инам  артдыгжа  енеръи  артыр, мцтляглик  артыр. Инам  азалдыгжа 
мцтлягликляр  азалыр,  мцтлягликляр  нисбиликлярля  йени  мцтлягликярля, 
азалан  мцтлягликлярля  явяз  олунур.  Шцбщя  инамы  инамсызлыьа  чевирир. 
Демяли, шцбщя енеръини азалдан фактордур.  
 



157 
 
 
Гарфик-2 
 
“Щя” вя “йох” анлайышларынын енеръи дяйишмяляри иля ясасыны якс етдирян 
схем  
 
Нязярдя 
тутулан 
“Йох”   
 
Нязярдя 
тутулан 
“Щя”  
 
“Йох” 
–дан  
 
“Щя”-
йя   
 
Енеръинин 
азалмасы  –
мянфинин 
артмасы
  
 
Енеръинин 
артмасы  –
мцсбятин 
артмасы
  
 
Цмумиййятля, 
“сыфыр” 
йохдур,  бу  шяртидир. 
Бурада  рянэляр  гарышыр. 
Кечидляр дя тез ола билир.  
Енеръи азалыр  
 
Енеръи 
артыр  
 
“Щя”  иля  “йох”  арасында  узун   бир  заман  вардыр.  Дцшцнжя  узандыгжа  “щя”  иля  “йох” 
арасында    мясафя  дя узаныр. Енеръи  артанда  нязярдя  тутулан    мцтляг  “щя”  йя  чатмаг 
олур вя бурада нязярдя тутулан  “щя” мцтляг “щя”йя чеврилир. Нязярдя тутулан “йох”  о 
заман гятиляшир  ки,   нязярдя тутулмуш мцтляг  “щя”дян она гядяр  енеръи кцтляси  азалыр.  
Инсанын дахили енеръисинин артмасы вя азалмасы “щя” вя “йох”у мцтляг  вя нисби едир.  
 
-a 

-b 

-а-нын  енеръисизлик  бошлуьу    а-нын  енеръи 
кцтлясиня  бярабярдир.  Б-нин  енеръи  кцтляси  –б-
нин  бошлуг  сащясиня  бярабярдир.  Бу  гайдада 
енеръи  юз  бюшлуьуну  долдурур  вя  йа  да  юз 
мяканыны  тярк  едир.  Бошлуьун  долдурулмасы 
сайясиндя таразлыг йараныр.  
 
Мянтиги  нятижя  олараг  гейд 
етмяк  олар  ки,  “щя”  вя  “йох” 
щяр  бир  анда  мцтлягдир,  щям 
дя дяйишяряк йени мцтлягдир.  
 
Бурада  гырмызы сащы  олан  “-“,  йашыл  сащя олан 
“+”-ун  кюлэясидир.  Гырмызы  бошлуг,  йашыл  долу 
оландыр. Бошла долу арасында ейнилик вар.  
 
Рянэлярдян 
эюрцнцр 
ки, 
енеръинин 
артмасы 
ону н  азалмасы  иля 
яксдир. 
 
Енеръи 
азалмалары 
ися 
дцздцр.    - 1-1-1-1  
яксдир  1+1+1+1;  -
4+1+1+1+1 
ейнидир  4-1-1-1-1, 
йяни 4-4 
Енеръи  азалмалары 
сыфыра  доьру  эялир, 
артма  вя  азалма 
ися 
сыфырдан 
узаглашыр.  


158 
 
 
Космик фяза вя елементляри нисбятинин хяйали тясвири 
 
График-3 
 
Космик 
фяза  
 
Эцняш 
 
Бурада  рянэляр  нисбидир.  Каинат  даща  чох  гаранлыглардан,  йяни,    ишыг  зяиф  дцшян  щиссялярдян  (шярти 
мянфиликлярдян)    ибарятдир.  Эцняш  ятрафында  олан  космик  фязанын  бцтцн  мцстявиси  ейни  рянэдя  ола 
билмяз. Эцняшя йахын олан вя енеръинин бол олдуьу щиссяляр нисбятян парлаг олур. Она эюря ки, бурада 
щярякят  сцрятлидир.  Елементлярин  щярякятинин  эцжлц  олмасы  онларын  рянэляринин  дя  парлаглашмасына 
сябяб  олур.    Парлаглыг  Эцняшин  юзцндя  пикя  чатыр.  Эцняшдян  араландыгжа  парлаглыг  да  зяифляйир. 
Чцнки, мцсбят щярякятин  мигдары  ашаьы  дцшцмяйя башлайыр. (Гейд: бир рянэ башга рянэин  ичярисиндян 
кечяркян  яламятини  эюстярир.  Демяли,  рянэлярин  гарышмасы,  цст-цстя  дцшмяси  якс  олунмадыр.  Мцтляг 
щалда, тяк олараг  щеч бир рянэ йохдур. Рянэляр еля бир-бириляринин яламятлярини  билдиряндир. Бурадан да 
беля  бир  нятижя  щасил  олур  ки,  гаранлыг  вя  ишыглыг  бир-бириляриня  нисбятдя  бцрузя  веряндирляр.  Бу  да  ону 
демяйя  ясас верир  ки, мцсбятсиз мянфи, мянфисиз ися мцсбят йохдур. Демяли,  ващид тяркибдян, тяркиб  дя 
ващиддян  ибарятдир.  Бунлар  яламятляри  мцяййян  едянлярдир.  Буна  эюря  дя  тябиятдя  бир  йох,  башланьыж 
цчцн  ики  елемент  вар.  Бунлардан  бири  сцрятли щярякятдя  олан,  диэяриси  ися  нисбятян аз  сцрятли щярякятдя 
оландыр. Там щярякятсизлик ися йохдур, бу оларса, елемент дя ола билмяз).  Схемдя Эцняш вя планетлярин 
аь  олмасы  ону  демяйя  ясас  верир  ки,  бунлар  охшардырлар.  Демяли,    Эцняшдян  планетляр  йараныб  вя 
планетляр Эцняши гидаландырырлар.  Орта мцстяви ися мянфидир. Демяли, ики мцсбятин арасы мянфидир. Бу, 
онларын бирляшмясинин гаршысыны алыр. Демяли, Эцняш вя планетляр даима олараг мювжуд ола билярляр.  
 
Парлаг фяза  
 
Цмуми  Эцняш  системи  сащяси  цзря 
гаранлыгла шан    фяза  –мянфиликл ярин 
цстцнлцк тяшкил етди йи щисс яляр  
 
Пл анетлярдя  ишыгланмалар  олур. 
Бу  бярк  материйанын  Эцняш 
ишыьыны  юзцня  чякмяси  иля 
ялагядарды р.  
 
Цмуми систем цзря 
мцсбятликлярин  чох 
олдуьу щиссяляр 
 


159 
 
 
 
Günəşin əmələ gəlməsini əks etdirən  
sxem-ehtimallar, güman və fərziyələr 
Qrafik-4 
Planetlərin 
hərəkət radiusu 
Kosmik fəzada-Günəş sistemində planet əhatəsi-
planet zonası 
Günəşə daxil 
olan elementlər 
–oksigen və 
hidrogen  
Günəşdən çıxan 
elementlər-Günəşin 
şüalanması nəticəsi 
sahələri  
Planetlər hərəkət edərkən-planet sahəsindən (kosmik məkanda olan sahə) fəzadakı elementləri Günəşə doğru itələyir. Hər bir 
planetin hərəkətindən Günəşə doğru kosmik fəza elementinin seli axır. Planetlər kosmik fəzanı daiama hərəkət vəziyyətində 
saxlayırlar. Hərəkət edərkən həm Günəşdən şüa qəbul edirlər, həm də hissəcikləri Günəşə doğru hərəkət etdirirlər. Hər bir planetin 
hərəkət sahəsi var. Hərəkət etdikcə hərəkət sahəsində olan elementləri kənara çıxarırlar. Bu anda kənara çıxan sel planetlərdən 
Günəş şüasının əks olunması elementlərini ətrafa doğru itələyirlər. Bu prinsip üzrə planmetlər arasında da enerji paylanmaları 
gedir. Plantlər hərəkət etdikcə hərəkət sahələrində olan element kütləsini digər planetə tərəf yönəldir. Bu anda qarşılıqlı sel 
sahələri yaranır. Buna görə də kosmik fəza hərkətdə olur. Sürətlə fırlanan və kütləsi böyük olan planet daha çox elementi fəzada 
yaymaqla (yer açmaqla) hərəkət etdirir. Bu prinsipə görə Ay ilə Yer planeti arasında çox böyük cazibə və itələmə var.  Planetlər 
arasındakı fəzada temperatur fərqi böyükdür. Məsələn, Yer planeti ilə Günəş arasındakı məsafədə-kosmik fəzada olan temeperatur 
ilə Marsla Günəş arasında olan fəza temperaturu eyni ola bilməz. Böyük kütləli planet hərəkət edəndə onun kosmik fəzasının 
temperaturu da bir qədər isti ola bilər. Çünki, hərəkət nəticəsində axın böyükdür. Axının böyük olması temperaturun da böyük 
olmasına səbəb ola bilər. Deməli, planetlər arasında enerji paylanması var. Məsələn, belə fərz etmək olar ki, Venera planeti ilə Yer 
arasında hərəkət sahələrində bir-birinə enerji paylanmaları var. Kosmik fəza tək günəşin yox, həm də  planetlərion hərəkətindən 
enerji alır. Bu enerji planetlər arasında paylanır. Enerjinin paylanması öz növbəsində planetlərarası əlaqələrin əsasını təşkl edir. Bu 
baxımdan da bir planetin olmamamsı digər planetə mənfi təsirini göstərə bilər.  Günəşin fırlanmasında planetlərin rolu var. Çünki, 
fəza elementlərini süərətlə Günəşə doğru itələyirlər. Günəş adlanan mənbədə,  bu itələmə  -çökək yerdə- sovrulmaya çevrilir. 
Deməli, cazibə və itələmə qüvvəsinin əsas mənbəyi elə Günəşdir.  
Günəş fəza müstəvisinin “çökək yeridir”. Burada elementlərin sovrulması baş verir. Sovrulmadan –
elementlərin qarşılaşmasından da çevrilmələr meydana gəlir. Çevrilmə elə Günəşi yaradır. Qüvvə də 
elə bu sovrulmadan başlayır. Günəş qüvvənin mərkəzixdir. Fəza qüvvənin yaranması mənbəyidir. 
Elementlər sovrulduqca Günəş fırlanır. 
Kosmik 
fəza 


160 
 
 
Эцняшин ямяля эялмясини якс етдирян схем 
 
График-5 
 
Эцняш 
атмосфери 
–бурада 
температур 
йанма 
мянбяйиндян  нисбятян  аздыр. 
Чцнки, 
космик 
фязадан 
нисбятян 
сойуг 
елементляр 
бурайа дахил олур
.  
 
Космик фяза  
 
Исти  елементляр  
 
Сойуг 
елементляр 
 
Елементлярин 
“йанма” 
мянбяйи 
 
Гцввянин  ямяля  эялмя 
йери-жазибя  вя  итялямя 
гцввяси мяканы 
 
Гцввя 
Эцняш 
бурульанындан  ямяля 
эялир.  
 


161 
 
 
Эцняш шцасынын фязадан кечмяси  
 
График-6 
 
Эцняш 
 
планет 
 
Мцсбятликляр  
 
Мянфиликляр  
 
Космик 
фязада  олан 
тягриби  сыфыр 
хятти.  Бурада 
нисбятян  зяиф 
енеръисизилк 
вар.  
Щярякятин 
зяифлийи 
мцшащидя 
олуна  биляр. 
Беля 
охшар 
нисбят 
планетляр 
арасында  да 
ола биляр 
 
Планетляр 
 
Гейд:  Эцняш  ян  эцжлц  сцртцнмя  олдуьуна  эюря  
парлаглашыр. Демяли, Эцняш бурульандан мейдана эялян 
сцртцнмянин    парылтысыдыр.  Эцняшдя  парлаглыг  чохдур, 
сцртцнмя 
чохдур. 
Космик 
фязада-Эцняшдян 
араландыгжа,  парлаглыг да азлыр. Чцнки сцртцнмя азалыр. 
Планетлярдя  ися  Эцняш  ахыны  бярк  кцтля  иля  растлашыр. 
Сцртцнмя артыр, демяли парлаглыг да артыр. Бу бахымдан 
космик 
мякан 
Эцняшдян 
узаглара 
эетдикжя, 
гаранлыглашыр.  Планетлярдя  ися  парлаглашыр.  Планетлярдя 
енеръи мянбяляри мяркязляшир,  сых характери алыр.  
 


162 
 
 
График-7 
 
Эцняшятрафы бурульан сащялярини якс етдирян схем  
 
Эцняшин юзц  
 
Эцняшятрафы 
бурульанлар-
Бурульан 
щярякятиндя 
олан 
Эцняшятрафы космик фяза  
 
Эцняш  бурульаны 
сайясиндя  Эцняш 
юз  оху  ятрафында 
дювр 
едир. 
Дювретмя 
еля 
бурульанын 
юзцдцр. 
Бурульан 
планетляри 
дювр 
етдирир, 
онларын 
орбитал  сащялярини 
мейдана эятирир.  
 
Жязбетмя-
йахынлашдырма  
 
Итялямя гцввяси-
узаглашдырма 
 
Эцняшя  дахил  олан  вя 
Эцняши  тярк  едян 
елементляр  Эцняшдян 
ейни  мясафядя  ейни 
тяркибя 
маликдир.  
Эцняшдян  мясафясиня 
эюря  жязбетмя  вя 
итялямя 
гцввяси 
кямиййят  бахымындан 
ейнидир. “минуслар” вя 
“плуслар”  бярабярдир. 
Системдя 
олан 
таразлыг  да  бурадан  
мейдана эялир 
 
 
 
 
“-“  =  “-“;    “+” 
=”+” 
Бурульанлар  мяркязягачма-Эцняшягачма  вя 
мяркяздянгачма трайекторийасы жызырлар. 
Планетлярин  итялямяси  –Эцняшин  жязбетмяси, 
Эцняшин  итялямяси  ися  планетлярин  жязбетмяси  иля  
дцз  мцтянасибдир.  Эцняш  енеръини  бурахыр-планет 
удур; планет ися енеръини Эцняшя ютцрцр.  
 


163 
 
NƏTİCƏ: 
 
Kainat  sonsuzdur,  bu  baxımdan  da  sonsuz sayda, həcmdə, 
miqdarda,  ölçülərdə  əlaqəli,  bu  səbəbdən  də  təsiredici 
məlumatlardan,  siqnallardan,  müxtəlif  qüvvə  kəmiyyətini 
yaradan  birləşmələrdən  ibarətdir.  Siqnallar  hərəkətlərdən 
meydana  gəlir.  Hərəkətlərdən  qüvvələr  yaranır.  Qüvvələr 
sürətlərin dərəcələrini müəyyən edir. Dərəcələrdən də kəmiyyət 
dərəcələri və kainatın tərkib təsnifatı yaranır.  
Bu  kitabda  şərti  sonluqlar  olaraq  aşağıdakı  nəticələrə 
gəlinir: 
-kainat  siqnallardan  ibarətdir,  siqnallar  axınlardır,  axınlar 
qüvvələrdir, kəmiyyətdir, miqdardır, həcmdir;  
-müsbətliklər  enerji  artması,  mənfiliklər  isə  enerji 
azalmasıdır.  Mənfiliklər  yoxluq  deyil,  müəyyən  xətlərdə  olan 
enerji  azalmalarıdır.  Müsbətliklər  və  mənfiliklər  ədədlərdə 
eynidir,  lakin  məkanlar  başqadır.  Varlıq  var,  yoxluq  ancaq 
məkan  dəyişəndə  və  məzmun  dəyişəndə  mövcuddur.  Dəyişmə 
zamanı  forma  və  məzmun  əvvəlki  məkandan  yoxa  çıxır,  yeni 
məkanda  ya  əvvəlki  formanı  müəyyən  qədər  saxlayır,  ya  da 
formasını  dəyişir.  Mütləq  yoxluq  məkanın  özündə  olan 
yoxluqdur. Bu da yerdəyişmədən asılıdır; 
-eynilik 
yalnız  ədədlərdə, 
elementlərdə  ola  bilər. 
Birləşmələr  zamanı  isə  fərqlilik  yaranır.  Eyni  məkan  yoxdur. 
Hər  bir  zərrəcik  və  onun  birləşməsinin  öz  məkanı  var.  Bir 
zərrəcik bir məkandadır; 
-sürət məkanı və zamanı (bir nöqtəyə gəlmə zamanı) yaxın 
edir. Sürət həm də əks istiqamətdə zamanı və məkanı uzadır; 
-qaranlıq 
işığın 
müəyyən 
nisbətdə 
olmamasıdır. 
Qaranlıqlaşma 
enerjinin 
azalmasıdır. 
Qaranlıqlaşma 
sürtünmənin  azalmasıdır.  İşıq  çoxalarsa,  sürtünmə  də  artar, 
qüvvə  artar  təsir  olunan  materiya  üzərində  dağılma  prosesləri 
də sürətlənər. Yer kürəsində işıq və qaranlıq bir-birilərini əvəz 
etməsələr, planet məhv olar


164 
 
-“hə”  və  “yox”  anlayışlarının  formalaşmasında  enerji 
siqnalları mühüm rol oynayır. “Hə” ilə “yox” arasında keçidlər 
uzananda zaman da uzanır. Bu iki anlayış bir-birinin içərisində 
qərarlaşır.  Tərkib  kəmiyyətcə  eynidir.  Hər  bir  “hə”  eyni 
kəmiyyətdə “yox”un əvəzlənməsini təmin edir; 
-varlıq  antonimində  yenə  də  varlıqdır.  Lakin  məkanı 
fərqlidir.  Ənənəvi  riyaziyyat  yalnız  bir  məkanda  mövcud  olan 
ə
dədlərə  münasibətdə  düzdür.  Əməliyyatlar  zamanı  məkanlar 
dəyişir,  ənənəvi  riyaziyyat  pozulur.  Çoxluq  aza,  azlıq  da 
çoxluğa  bərabər  olur.  Tərkib  vahidin  özünə,  vahid  də  tərkibə 
bərabər olur; 
-rənglər  tərkiblərində  olan  elementlərin  xassələri  ilə  bir-
birilərindən  fərqlənir.  İşıq  (enerji)  rəngləri  müəyyən  edir. 
Günəş  işığı  və  ya  da  elektrik  işığı  rəngin  üzərinə  düşür, 
elementlərarası  təsirlər  meydana  gəlir.  Bu  baxımdan  enerji 
olmayanda  rənglər  də  ola  bilməz.  Rənglərin  müddəti  var  bu, 
enerjidən asılıdır; 
-iyilər  və  dadların  xassələri  elementlərin  tərkibində  olan 
enerji  kəmiyyəti  ilə  müəyyən  olunur.  Aktiv  maddələrdə  iyilər 
də  aktiv  olur.  İyilərin  yaxşı  olması  beyində  siqnal  mərkəzi  ilə 
iyi  arasında  mütənasibliyin  olmasındadır.  Dadlar  arasında 
keçidlər də enerji kəmiyyəti ilə bağlıdır; 
-alovlar  sürətlə  hərəkət  edən  zərrəciklər  arasında  olan 
sürtünmələrin  qığılcımlarıdır.  Atmosfer  alov  mənbəyini 
dağıdır, alovu sürətləndirir və alov mənbəyində tükənmə gedir
-Günəş 
sürtünmədən 
meydana 
gələn 
qaz-mayedən 
ibarətdir.  Günəş  kosmik  fəza  müstəvisinin  qeyri-tarazlığından 
tarazlığa keçidlər zamanı formalaşır; 
-Günəş  olmasa  planetlər  –bərk  halında  olanlar-dərhal 
mayeyə, maye qaza çevrilər; qaz halında olanlar isə dağılar və 
ehtimal  edək  ki,  digər  ulduzlar  sisteminə  daxil  olarlar.  Eyni 
zamanda  azmış  planetlərə  (dağılmış  və  ya  da  çox  bərkləşmiş 
formada) çevrilərlər; 


165 
 
-fəza-Günəş-planetlər 
vəhdətinin 
başlanğıcı 
eynidir. 
Burada  fərqi  sürət,  qüvvə  və  enerji  meydana  gətirir.  Məkan 
amili də fəza və onun obyektləri arasında olan fərqləri yaradır; 
-su  kosmik  fəzanın  maye  formasıdır.  Sıxlaşmış  kütləsidir. 
Sudan  bərk  planetlərə  keçidlərdə  sıxlaşma  daha  da  çox  olur. 
Günəş  də  suyun  alternatividir,  lakin  daha  aktiv  formasıdır. 
Planetlər  də  su  və  Günəşlə  eynidirlər.  Enerji  fərqləri  onları 
fərqli formaya salır; 
-Günəş  burulğandan  əmələ  gəlir.  Bu  baxımdan  da 
daxilində  maye  axını  olur.  Günəşin  daxili  maye  axını  onun 
ə
trafı  üzrə  axın  təsiri  məkanlarını  formalaşdırır.  Bu  axın  təsiri 
məkanları-Günəşin təsir dərəcələri məkanı da məhz planetlərin 
Günəş ətrafında dövr etməlrinin əsaslarını meydana gəitrir; 
-Yer kürəsində atmosferin əsasını dünya okeanı təşkil edir. 
Yer  kürəsinin  atmosferi  ya  Günəş-su  əlaqəsindən  meydana 
gəlib, ya da atmosfer özü dünya okeanını formalaşdırıb; 
-Yer  kürəsinin  öz  oxu  ətrafında  fırlanması  sürətinə  və 
mövcud  təbii  nizamın  əsaslarına  həm  Yer  kürəsinin  kütləsi, 
tərkibi,  həm  də  onun  Günəşlə  məsafəsi  təsir  göstərir.  Yer 
kürəsi  Günəşdən  bir  qədər  aralansa  və  yaxud  da  Günəşə 
yaxınlaşsa,  Yerin  öz  oxu  ətrafında  fırlanmasının  mövcud 
ə
sasları da dəyişər və planet indiki formada və mahiyyətdə ola 
bilməz. Günəş enerjisi Yerin kütləsinin tədricən dəyişir və Yer 
kürəsi öz oxu ətrafında dövr edir; 
-Ay Yer kürəsini tarazlaşdıran peykdir. Günəşlə Yer kürəsi 
arasındakı  əlaqələrin  nizamlanmasında  böyük  rol  oynayır.  Ay 
Yer  kürəsinin  öz  oxu  ətrafında  dövr  etməsinə  təsir  edir, 
Yerətrafı  kosmik  fəzanın  tənzimlənməsinə  müsbət  təsirlərini 
göstərir; 
-planetlər  arasında  əlaqələr  var.  Bu  əlaqələr  həm  də 
Günəşin meydana gəlməsinə təsir edir. Planetlər olmasa Günəş 
də ola bilməz. Günəşin yaranması üçün lazımi fəza elementləri 
axınlarını  planetlər  təmin  edir.  Onlar  Günəşə  doğru  fəza 
elementlərini  itələyirlər.  Planetlərarası  əlaqələr  onlar  arasında 


166 
 
siqnalların  ötürülməsinə  səbəb  olur.  Planetlərarası  əlaqələr 
onların Günəş ətrafında dövr etmələrinə təsir edir; 
-Yer  kürəsinin  əmələ  gəlməsi  ehtimalları  bunlardır:  sudan 
bərk  materiyanın  yaranması;  Günəş  parçasının  olması.  Ola  da 
bilər  ki,  dünya  okeanı  Yer  kürəsinin  digər  kosmik  obyektlə-
asteroid  və  ya  da  digər  planetlə  toqquşması  sayəsində 
parçalanan bərk materiyadan formalaşıb. 


167 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ELŞƏN MİSİR OĞLU NƏSİBOV 
 
 
DÜŞÜNCƏLƏRİM 
  
II HİSSƏ:  
 
 


168 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Шярти чап вяряги 10,5. Сифариш №50. 
Каьыз форматы 64
×
80 
1
/
16
. Тираъ 200. 
 
«Елм вя Тящсил» няшриййат-полиграфийа мцяссисяси 
 
 

Yüklə 2,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   50




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə