standartlaşdırılması, unifikasiyası, sınaqdan keçirilməsi və keyfiyyətinin təminatı müvafiq icra
hakimiyyəti orqanı tərəfindən təşkil edilir.
[90]
Maddə 42. Tibbi xidmət, dərman preparatları və protezlər ilə təminat
[91]
Müharibə əlillərinə və onlara bərabər tutulan şəxslərə müvafiq icra hakimiyyəti orqanı
tərəfindən müəyyən olunmuş qaydada və məbləğdə dərman almaq üçün müavinət verilir.
20 Yanvar əlilləri, milli münaqişə zəminində əlil olanlar, əlil uşaqlar və digər
kateqoriyalardan olan I və II qrup əlillər, sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar müvafiq icra
hakimiyyəti orqanları tərəfindən müəyyən olunmuş qaydada dərman preparatları ilə təmin
edilirlər.
Əlillər, sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar tibbi xidmətlə, tibb müəssisələrinin göndərişi
ilə ölkə hüdudları daxilində sanatoriya-kurort müalicəsi ilə, həmçinin protez-ortopediya
məmulatı, diş protezləri (qiymətli metallardan hazırlanan protezlər istisna olmaqla), əlil kreslo
və veloarabaları, bərpa vasitələri ilə müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən
olunmuş qaydada təmin edilirlər.
[92]
Maddə 43. Əlillərə, sağlamlıq imkanları məhdud uşağın ailələrinə mənzil-məişət
xidməti
[93]
Əlillər dövlətin hesabına mənzillə təmin edilirlər. I qrup əlillərə, sağlamlıq imkanları
məhdud uşağın ailələrinə mənzillər növbədənkənar verilir.
Fərdi reabilitasiyaproqramına uyğun olaraq əlillər, sağlamlıq imkanları məhdud uşağın
ailələrinə binanın növünü, mərtəbəsini, abadlıq vəziyyətini və yaşayış üçün vacib olan digər
şərtləri nəzərə almaqla yaşayış sahəsini seçmək hüququna malikdirlər.
Mənzil bölgüsü zamanı müvafiq icra hakimiyyəti orqanları, müəssisələr, idarələr və
təşkilatlar əlillərin, sağlamlıq imkanları məhdud uşağın ailələrinin iş yerlərinin, qohumlarının
yaşayış
yerlərinin,reabilitasiya müəssisələrinin (mərkəzlərin) yaxınlığında
mənzillər
ayrılmasına olan tələbatı nəzərə alırlar.
[94]
Tibbi göstərişlərə və arzularına uyğun olaraq əlillərə, sağlamlıq imkanları məhdud uşağın
ailələrinə yaşayış evlərinin aşağı mərtəbələrində mənzil verilir (və ya dəyişdirilir).
Əlillərə, sağlamlıq imkanları məhdud uşağın ailələrinə verilən mənzillər əlillərin,
sağlamlıq imkanları məhdud uşağın ailələrinin səhhəti nəzərə alınmaqla müəyyən edilən
sanitariya texniki tələblərə uyğun gəlməlidir.
Əlillərin,
sağlamlıq
imkanları
məhdud
uşağın
ailələrinin mənzil
şəraitinin
yaxşılaşdırılmasına ehtiyacı olan şəxslər hesab edilməsinin əsasları, onlara mənzil verilməsinin
növbəliyi Azərbaycan Respublikasının mənzil qanunvericiliyi ilə müəyyən edilir. Bu zaman 1
qrup əlillər, sağlamlıq imkanları məhdud uşağın ailələri, habelə II və III qrup müharibə
əlilləri ailədə adambaşına 9 kvadratmetr və daha az yaşayış sahəsi ilə təmin edilmiş olduqda
mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılmasına ehtiyacı olan şəxslər sayılırlar. Mənzil şəraitinin
yaxşılaşdırılmasına ehtiyacı olan şəxs qismində uçota durmuş müharibə əlili vəfat etdiyi halda
güzəştli mənzil uçotu onun ailə üzvləri üçün müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən
müəyyən olunmuş qaydada saxlanılır.
[95]
Müharibə əlillərinə və onlara bərabər tutulan şəxslərə müvafiq icra hakimiyyəti orqanı
tərəfindən müəyyən olunmuş qaydada və məbləğdə mənzil, kommunal xidmətlərindən istifadə
haqqını ödəmək üçün müavinət verilir.
[96]
Maddə 44. Əlillərin və sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların ərzaq və sənaye malları
ilə təmin edilməsi
Əlillər və sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar ərzaq və sənaye malları ilə güzəştli
qaydada təmin edilmək hüququna malikdirlər.
(çıxarılıb)
[97]
Əlillərin və sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların ictimai təşkilatlarının vəsatətləri
üzrə müvafiq icra hakimiyyəti orqanları pərakəndə ticarət şəbəkəsi vasitəsilə təsərrüfat,
mədəni-məişət, turist və idman malları almaqda əlillərə və sağlamlıq imkanları məhdud
uşaqlara kömək göstərirlər.
Ərzaq və sənaye malları ilə güzəştli qaydada təmin edilmək hüququna malik olan
əlillərin və sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların xəstəliklərinin siyahısını müvafiq icra
hakimiyyətin orqanı təsdiq edir.
[98]
Maddə 45. Evdə xidmət
Kənardan qulluğa və yardıma ehtiyacı olan əlillərə, sağlamlıq imkanları məhdud
uşaqlara sosial yardım orqanları evdə, yaxud stasionar müəssisələrdə tibbi və məişət xidmətləri
göstərirlər. Ahıl əlillərə sosial xidmət orqanları (evdə, yarımstasionar, stasionar müəssisələrdə),
habelə fərdi qaydada sosial xidmət sahəsində peşəkar fəaliyyətlə məşğul olan şəxslər sosial
xidmət göstərirlər.
[99]
Dövlət kənardan qulluğa ehtiyacı olan əlillərə, sağlamlıq imkanları məhdud
uşaqlara sosial yardım üzrə stasionar müəssisələr şəbəkəsinin inkişafına kömək göstərir.
Qohumluq münasibətindən asılı olmayaraq I qrup əlilə (əlillik səbəbindən asılı
olmayaraq), sağlamlıq imkanları məhdud uşağa qulluq edən şəxsin bu qulluq müddəti onun
ümumi əmək stajına daxil edilir.
[100]
İnsanın immunçatışmazlığı virusu ilə yaşayan yetkinlik yaşına çatmayanların
valideynlərindən birinin və ya digər qanuni nümayəndəsinin həmin şəxsə
xidmət etmək
üçün müvəqqəti işləmədiyi dövr iş stajı saxlanılmaqla ümumi staja daxil edilir.
[101]
Maddə 46. İnternat evlərdə və digər stasionar sosial yardım müəssisələrində olan
əlillərin və sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların hüquqları
[102]
Əlillərin və sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların internat evdə və ya digər stasionar
sosial yardım müəssisəsində olmasının şərtləri onların öz hüquqlarını və qanuni mənafelərini
həyata keçirməsi imkanını təmin edir və şəxsiyyətin tələbatının maksimum ödənilməsinə
kömək göstərir.
Reabilitasiya tədbirləri nəticəsində əlilin, sağlamlıq imkanları məhdud uşağın internat
evdə və ya başqa stasionar sosial yardım müəssisəsində olması zərurətinin aradan qalxdığı
halda müvafiq icrahakimiyyəti orqanı bu Qanunun 34-cü və 43-cü maddələrinin tələblərinə
uyğun olaraq ona abad yaşayış sahəsi verir.
[103]
Valideynləri olmayan və ya valideynləri valideynlik hüquqlarından məhrum edilmiş,
dövlət və ya başqa sosial müəssisələrdə yaşayan sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar yetkinlik
yaşına çatdıqda tibbi-sosial ekspertiza rəyinə görə özlərinə xidmət edə bilərsə və müstəqil
yaşaya bilərsə, növbədənkənar mənzil almaq və onu abadlaşdırmaqdan ötrü maddi yardım
almaq hüququna malikdirlər.
[104]
Qocalar və əlillər və sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üçün internat evlərində
(pansionatlarda) yaşayan əmək pensiyaçılarına təyin olunmuş əmək pensiyası tam məbləğdə
ödənilir.
[105]