151
Tapşırıq 3. Lampadan linzaya və
linzadan xəyala qədər olan cisim
(d) və xəyal (f) məsafələrini ölçün.
Praktik
nəticələrin
hesablanması baca-
rıqları.
İşin nəticəsini siz qiymətləndirirsiniz.
Maksimum 5 bal ola bilər.
Tapşırıq 4. Toplayıcı linzanın fo-
kus məsafəsi və optik qüvvəsini
linza düsturuna əsasən təyin edin.
Alınmış qiymətlərə
uyğun riyazi hesab-
lama aparabilmə.
Şagirdlər bir-birinin cavabını yoxlayır
və qiymətləndirir. Hər düzgün cavaba
1 bal yazılır. Maksimum 8 bal ola
bilər.
Beləliklə:
;
.
Buradan toplayıcı linzanın fokus məsafəsi və optik qüvvəsini təyin etmək olar.
Tapşırıq 5. Cisim məsafəsini də-
yişməklə, təcrübəni bir-neçə dəfə
təkrarlayın. Ölçmənin
nəticələrini
aşağıdakı cədvələ yazın:
Alınmış qiymətlərə
uyğun riyazi
hesablama apara-
bilmə
Şagirdlər bir-birinin cavabını yoxlayır
və qiymətləndirir. Hər düzgün cavaba
1 bal yazılır. Maksimum 8 bal ola
bilər.
Cədvəl.
s.s.
d, (m)
f, (m)
F, (m)
D, (dptr)
1
2
3
6. Təcrübənin sxemini və cədvəli
iş vərəqinə köçürün.
Laboratoriya ava-
danlığından istifadə-
etmə.
İşin nəticəsini siz qiymətləndirirsiniz.
Maksimum 6 bal ola bilər.
Şagidlərə yığdıqları balların
ümumi sayını hesablamaq və
nəticəni iş vərəqinə yazmaq
tapşırılır.
Ümumiləşdirmə
Maksimum 40 bal ola bilər.
Qiymətləndirmə. Aşağıdakı meyarlar əsasında təlim məqsədlərinə nail olmaq
dərəcəsini
müəyyən etmək olar.
M-
lar
I
səviyyə
II
səviyyə
III
səviyyə
IV
səviyyə
T
əyin
etm
ə Toplayıcı linzanın baş
fokus məsafəsini və
optik qüvvəsini təcrü-
bi olaraq səhv təyin
edir.
Toplayıcı linzanın baş
fokus məsafəsini və
optik qüvvəsini təcrü-
bi
olaraq çətinliklə
təyin edir.
Toplayıcı linzanın baş
fokus məsafəsini və
optik qüvvəsini təcrü-
bi olaraq əsasən təyin
edir.
Toplayıcı linzanın baş
fokus məsafəsini və
optik qüvvəsini təcrü-
bi
olaraq düzgün təyin
edir.
Nümayi
şetdi
rm
ə
Sadə cihaz və ava-
danlıqlardan sərbəst
istifadə etmək, lazımi
ölçmələr
və hesabla-
malar aparmaq baca-
rığını müəllimin kö-
məyi ilə nümayiş et-
dirir.
Sadə cihaz və avadan-
lıqlardan sərbəst isti-
fadə etmək, lazımi
ölçmələr və hesabla-
malar aparmaq baca-
rığını az qüsura yol
verməklə
nümayiş
etdirir.
Sadə cihaz və ava-
danlıqlardan sərbəst
istifadə etmək, lazımi
ölçmələr və hesabla-
malar aparmaq baca-
rığını qismən nümayiş
etdirir.
Sadə cihaz və avadan-
lıqlardan sərbəst isti-
fadə etmək, lazımi
ölçmələr və hesabla-
malar aparmaq baca-
rığını tam və dəqiq
nümayiş etdirir.
Dərsin sonunda iş vərəqləri yığılır və şagirdlərin portfoliosuna əlavə olunur.
152
Dərs 69/
MƏSƏLƏ HƏLLİ
Burada çalışma 3.7-dəki tapşırıqlar həll oluna bilər:
1. Verilir
Həlli Hesablanması
,
→?
1
1
1
.
1
1
1
5
4
1,25
.
1
1,25
0,8 .
Cavab:
,
;
,
.
2. 2 dəfə. 3. 3 dəfə. 4. f = –2,2 sm; xəyal mövhumidur. 5. 4.
6. Verilir
Həlli Hesablanması
,
?
1
1
1
1
.
1
1
2
1
0,2
1
2
1
0,2
2
,
1
1
2
1
0,2
2
,
1
2
1
0,2
2
→ 2
0,2
2
4
0,2 →
0,2
4
0,05
1
0,05
20
.
Cavab: A.
Dərs 70/Mövzu:
GÖZ VƏ GÖRMƏ
Maraqoyatma şagirdlərin diqqətinin dərsin əvvəlində verilən mətnə və suallara
yönəldilməsi ilə həyata keçirilir. Məqsəd biologiya ilə fənlərarası inteqrasiya əsasında göz və
görmənin insan orqanizmində mürəkkəb əlaqəli sistem olduğunu öyrənməkdir. Görmə ilə
əlaqədar təqdim olunan tarixi məlumat şagirdlərdə öyrəniləcək problemə böyük maraq
oyadır. Ona görə də tədqiqat sualı öz-özünə yaranır.
Tədqiqat sualı
: “Görmə necə baş verir?”
Dərsin bu mərhələsində “Görmə illüziyası” araşdırması icra olunur (B bloku). Şagirdlər
maraqlı təsvirlərlə üzləşirlər. Onlar həvəslə görmə illüziyalarını araşdırır və fərziyyələr
söyləyirlər. Müəllim bu fərziyyələri dinləyir, təkrarlanmayan, maraq kəsb edənləri lövhədə
yazır və onları iş vərəqinə köçürmək tapşırığı verir:
Şəkil
Müşahidə olunur
Fərziyyə irəli sürülür
1
2
3
Alt
STANDARTLAR
1.1.1. Elektromaqnit (maqnit, işıq), atom və nüvə hadisələrini, onların
başvermə səbəblərini şərh edir.
3.1.1. Elektromaqnit (maqnit və işıq), atom və nüvə hadisələrinə uyğun
cihazlardan istifadə edir.
3.2.1. Müxtəlif fiziki hadisələrə (elektromaqnit, işıq, atom və nüvə)
əsaslanan qurğuların iş prinsiplərini şərh edir.
Təlim
NƏTİCƏLƏRİ
İnsan gözünün quruluşunu, onun elementlərinin funksiyalarını sxem və
şəkillərdə təsvir edir.
Görmənin səbəbini izah edir.