muşdur. Bununla yanaşı əsərdə Şərq və Qərb ölkələrinin qədim, orta əsr-
lər və yeni dövrdə dövlət idarəçiliyi tarixinə ciddi yer ayrılmış, Yaponiya-
nın, Çinin və Tayvanın dövlət və iqtisadi idarəçilik təcrübəsinə, rus alim-
lərinin nəzəri nailiyyətlərinə kulturoloji nəzər yetirmişdir.
Dərs vəsaitinin müsbət cəhətlərindən biri, insanın həyat fəaliyyətinin
inkişaf qanunları, texnologiyaları və imkanları haqqında, XXI əsrin aparı-
cı elmi paradiqması olan kulturologiyanın əsaslarının şərh edilməsidir.
Tələbələrin interaktiv təliminin və məmurların ixtisasının artırılması üçün
professor Fuad Məmmədov tərəfindən işlənib hazırlanmış, metodoloji in-
novasiya kimi kulturologiyada ilk dəfə olaraq, Lütfi Zadənin qeyri-səlis
məntiq nəzəriyyəsinin onun tərəfindən istifadə edildiyi innovativ metodo-
logiya və sistemli kulturoloji tədqiqatlar mühüm metodoloji əhəmiyyətə
malikdir. Onun tərəfindən işlənib hazırlanmış “kulturologiya piramidası”
universal metodu, mədəniyyətin elmi tərifi”, “mədəni insan”, “mədəni in-
kişaf amilləri”, “mədəniyyət, sosial sistem kimi”, “mədəniyyətin effektiv-
liyi”, “idarəetmə effektivliyi”, “sosial-mədəni tərəqqi effektivliyi”, “insan
kapitalı, inkişaf etməkdə olan sistem kimi” anlayışların məzmun-məna
genişləndirilməsi və Azərbaycan sosial-humanitar elmində milli kulturo-
logiyanın müstəqil istiqamətinin əsasını qoymuş digər formullar və kate-
qoriyalar böyük əhəmiyyətə malikdir.
Kitabın məzmunu dövlət idarəçiliyi sisteminin təkmilləşdirilməsi, si-
yasətçi və məmur kadrların hazırlığı və yenidən hazırlığı üçün yüksək el-
mi, tədris və praktik dəyərə malik materialların zənginliyi və şərhinin sis-
tematikliyi ilə diqqəti cəlb edir”.
O.N.Astafyeva,
kulturoloq, “Vətəndaş cəmiyyəti və sosial kommunikasiyalar”
Elmi-Təhsil Mərkəzinin direktoru, Rusiya Federasiyası
Prezidenti yanında Rusiya Xalq təsərrüfatı və Dövlət qulluğu
Akademiyasının YUNESKO kafedrasının professoru,
fəlsəfə elmləri doktoru, professor
“Görkəmli kulturoloq-alim, tarix elmləri doktoru, dünya mədəniyyəti
və sivilizasiyasının tarixi və nəzəriyyəsi, həmçinin milli və beynəlxalq
idarəetmə mədəniyyəti problemlərini əhatə edən tədqiqatları ilə Azərbay-
can elmində yeni elmi istiqamətin - beynəlxalq aləmdə tanınan milli kul-
turologiyanın əsasını qoymuş, elmdə öz üslubu, yaradıcılıq dəsti-xətti ilə
seçilən hörmətli professor Fuad Məmmədovun “İdarəetmə mədəniyyəti.
Xarici ölkələrin təcrübəsi” fundamental monoqrafiya xarakterli dərs vəsa-
iti də, birinci növbədə, Azərbaycanda kulturoloji məlumatın, yəni dünya
mədəniyyəti tarixinin əsaslı öyrənilməsinə, ali məktəblərdə tədrisinə, əs-
lində gəncliyin hərtərəfli inkişafı kimi vacib məsələlərə həsr olunmuşdur.
Fuad Məmmədov
22
Idarəetmə mədəniyyəti
Mən bir dəfə bu görkəmli alimə, yaşının nisbətən azlığına baxmaya-
raq, “Azərbaycanda kulturologiya elminin atası” demişəm. Bu sahədə
onun xidmətləri həqiqətən də danılmazdır. Kulturoloji tədqiqatlarının qiy-
mətli elmi nəticələri ilə o, bütöv sosial sistem kimi mədəniyyətin yeni el-
mi anlamını vermişdir.
Onun tərəfindən, elm və tədris üçün çox qiymətli olan, yeni kulturoloji
metodologiya və tədqiqat metodları məcmusu işlənib hazırlanmış və prak-
tikada müvəffəqiyyətlə tətbiq olunmuş, “kulturologiya piramidası” uni-
versal metodu təklif edilmiş, kulturologiyada ilk dəfə olaraq, Lütfi Zadə-
nin qeyri-səlis məntiq nəzəriyyəsi istifadə edilmişdir. Burada bir sıra dün-
ya xalqlarının mədəni inkişafının, dövlətçilik və idarəetmə mədəniyyəti-
nin zəngin tarixi təcrübəsi, onların mədəniyyəti, həyat tərzi və dini xüsu-
siyyətləri geniş surətdə təhlil edilmişdir. Bununla yanaşı təqdirəlayiq hal-
dır ki, Fuad Məmmədov - Nəsirəddin Tusi, Mirzə Fətəli Axundzadə və
digər görkəmli mədəniyyət xadimlərinin mədəni irsinin təhlili və qiymət-
ləndirilməsi əsasında milli və dünya sivilizasiyasının inkişafına Azərbay-
can mədəniyyətinin də verdiyi töhfələri əks etdirmişdir. Həyat fəlsəfəsi-
nin inkişafı, özünü təkmilləşdirmə, “yollar çoxluğu” olan həyatda düzgün
yolun seçilməsinə yardımçı olduğuna görə, onun bu əsərini, haqlı olaraq,
“həyat kitabı” adlandırırlar.
Sonda Azərbaycan Respublikasının ümummilli lideri Heydər Əliyevin
sözlərini sitat gətirmək istərdim: “Yüksək mədəniyyətə malik olan xalq
həmişə irəli gedəcək, həmişə yaşayacaq, həmişə inkişaf edəcəkdir!”
Nəriman Həsənzadə,
Xalq şairi,
kulturoloq, professor,
Milli Aviasiya Akademiyası
Dil və ədəbiyyat kafedrasının müdiri
“Uzun illərin ağır zəhməti, dərin elmi araşdırmaların və parlaq istedadın,
yerli və xarici təcrübənin mükəmməl öyrənilməsi hesabına başa gəlmiş bu
monumental, samballı, çoxcəhətli kitab Azərbaycan elminə, mədəniyyətinə,
təhsilinə layiqli bir töhfədir.
Kulturologiya - insan və onun fəaliyyəti haqqında elmdir. Professor
F.Məmmədov uzun illərdir ki, ölkəmizdə kulturologiya elminin yaradıcısı,
patriarxı və bu elmin təşkilatçısı kimi tanınır və fəaliyyət göstərir. Dövlət ida-
rəçiliyində kulturologiya elminin əhəmiyyətli məsələləri bütün əsər boyu qır-
mızı xətlə keçir. Müəllif əsaslı dəlillərlə göstərir ki, yalnız bu elmin nəzəriy-
yəsini, milli və beynəlxalq mədəniyyətlərin tarixini və əsaslarını dərindən bi-
lən kəs dövrün, zamanın tələb etdiyi mütəxəssis ola bilər. Peşəsindən, tutdu-
23