İdarəetmə mədəniyyəti
645
rin və prioritetlərin aktuallığa, effektivliyə və strateji
milli maraqlara uy-
ğunluğu monitorinqi.
Qərarların qəbul edilməsi. Qərarların qəbul edilməsi prosesində
dörd ardıcıl pillə. “Müvəffəqiyyət amili” və “dörd sahənin təhlili” anlayışı.
Qərarların qəbul edilməsi prosesinin tipik iştirakçıları və formaları. Rasio-
nal diskussiya qaydaları: problemlərin qoyuluşu, replika və diskussiyalar,
coxmənalı terminlərin məzmun mənasının razılaşdırılması - konstruktiv de-
batların (müzakirələrin) keçirilməsi şərtləri kimi. Diskussiyaların keçirilmə-
sinin qeyri-rasional metodları. Daha geniş yayılmış “qrup təfəkkürü tələlə-
ri”. Qərarların seçilməsi metodları: “kompromiss”, “səsvermə”, “oyunlar
nəzəriyyəsi”, “beyin hücumu”. Münaqişələri idarə etmə və rəqabət ruhu -
qəbul edilən qərarların keyfiyyətinə nail olma üsulu kimi.
Danışıq prosesi. Qərarların qəbul edilməsi
prosesində konsensusa
(razılığa) nail olmanın taktik üsulları. Münaqişəli yanaşma: “sıfır məbləğ”
ilə oyun metodu, “yumşaq forma”, paketləmə, tələblərin qəsdən artırılması,
getmə və saxta aksentlərin qoyuluşu üsulları. Partnyor münasibətlərinə
əsaslanan yanaşma: başlıca məzmun, mərhələlər və əsas vəzifələr. Mühüm
vəzifələr və danışıqlarda proses iştirakçılarının konstruktiv əməkdaşlıq at-
mosferinin əsas formalaşdırılma amilləri. Daha effektiv taktik üsullar. Ye-
kun mərhələdə istifadə edilən taktik üsullar. İnzibati danışıqların ideal işti-
rakçısının səkkiz məziyyəti.
İnnovativ fəaliyyətin idarə edilməsi. İnnovativ layihələrin işlənib
hazırlanması və həyata keçirilməsi. İnnovativ layihələrin üç mərhələsi.
İnnovasiyaqabağı mərhələnin üç dövrü. Xüsusi mühazirənin tərtib edilmə-
sinə qoyulan tələblər. İnnovasiya riskləri. Siyasi, iqtisadi, texniki və ekoloji
risklər. İnnovasiyaların tətbiqi üzrə müasir təşkilati formalar: ardıcıl, para-
lel və inteqral. İnteqral formanın effektivliyini təmin edən əsas şərtlər və
təşkilati məsələlər. İnnovativ fəaliyyətin effektivliyinin artırılması məqsədi-
lə idarəetmə strukturunun əsas tendensiyalarının yenidən təşkili.
Seminar məşğələləri və sərbəst hazırlıq üçün suallar:
1.
Bürokratizm demokratik idarəetmə mədəniyyətinə necə təsir edir?
2.
İdarəçilik resursları və amillərinin nəzərə alınması necə baş verir?
3.
Dövlət idarəçiliyi məqsədləri və prioritetlərinin monitorinqi hansı
parametrlər üzrə və necə həyata keçirilir?
4.
“Dörd sahənin təhlili”nin mahiyyəti və praktik əhəmiyyəti.
5.
Rasional və qeyri-rasional diskussiyaların xüsusiyyətləri.
6.
“Kompromiss”, “səsvermə”, “oyunlar nəzəriyyəsi”, “beyin hücu-
mu” – qərarların seçilməsi metodları kimi.
Fuad Məmmədov
646
7.
Münaqişələri daha yaxşı tərzdə necə idarə etmək olar?
8.
Qərarların qəbulu prosesində konsensusa nail olma yolları.
9.
Partnyorluq münasibətlərinin başlıca məzmunu, mərhələləri və
əsas vəzifələri.
10.
İnzibati danışıqların əsas “məziyyətləri”.
11.
Dövlət idarəçiliyi sistemində innovativ fəaliyyətin yeri və onun əsas
dövrləri.
12.
İnnovativ risklərin mahiyyəti və xüsusiyyətləri.
13.
İnnovasiyaların formalarının tətbiq edilməsinin üstünlükləri və ça-
tışmamazlıqları.
14.
İnnovativ fəaliyyətin inteqral formasının imkanları.
15-ci mühazirə. Dövlət idarəçiliyinin təşkili, qiymətləndirilməsi və
təkmilləşdirilməsi
Dövlət idarəçiliyinin təşkili. Dövlət
idarəçiliyinin məqsədləri və
mexanizminin formalaşdırılması. Dövlət idarəçiliyi məqsədlərinə tələblər.
Məqsəd ehtimal etmə prosesinin sistemyaradıcı komponentləri: dövlət ida-
rəçiliyi məqsədlərinin meydana gəlməsi və qeyd edilməsinin ictimai mən-
bələri; məqsəd ehtimal etmənin subyektiv tərəfi; dövlət idarəçiliyi məqsəd-
lərinin iyerarxiyası; dövlət idarəçiliyi “məqsədlər ağacının” qurulması.
Dövlət idarəçiliyi strategiyasının mahiyyəti və xüsusiyyətləri. Dövlət idarə-
çiliyinin strateji səviyyəsinin xassələri. Strateji planlaşdırma, strategiyanın
reallaşdırılması mexanizmi kimi.
Dövlət idarəçiliyinin formaları və metodları. Dövlət idarəçiliyi-
nin hüquqi, təşkilati və təşkilati-hüquqi formaları. İdarəçilik fəaliyyətinin
fəaliyyət və təminat metodları. Personalın idarə edilməsi: insan fəaliyyəti-
nin əxlaqi-etik, sosial-siyasi, iqtisadi inzibati stimullaşdırılması və aktivləş-
dirilməsi metodları.
İdarəçilik fəaliyyətinin mərhələləri. Təhlil və qiymətləndirmə.
Proqnozlaşdırma və modelləşdirmə. Aktların və ya tədbirlərin işlənib hazır-
lanması. Qərarların icrasının təşkili. Nəzarət və məlumatlandırma. Ümumi-
ləşdirmə və qiymətləndirmə.
Dövlət idarəçiliyi effektivliyinin qiymətləndirilməsi. Ümumi so-
sial idarəetmə effektivliyinin dörd meyarı. Dövlət idarəçiliyi effektivliyinin
qiymətləndirilməsi mənbələri. Ümumdünya bankının qiymətləndirmə me-
yarları, göstəriciləri və standart indikatorları. İdarəetmə effektivliyinin beş
meyarı: məqsədlər, zaman, üslub, təşkilati çətinlik, məxariclər. Q.V.Ata-
mançukun “Normativ modeli”: idarəçilik fəaliyyətinin səkkiz sosial effek-