Microsoft Word Hazir kitab docx
Yüklə 3,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
5 Zəkəriyyə ƏLİZADƏ, geologiya-mineralogiya elmləri doktoru, professor VAR MİLLƏTİMİN XƏTTİ BU İMZALAR İÇİNDƏ! “Tarixi şəxsiyyətlər yaradır” deyənlərlə tam şərikəm. İstənilən tarix kitabını açaraq hansı ən mühüm ictimai hadisə ilə tanış olmaq istəsək həmin hadisənin başında müsbət-mənfiliyindən asılı olmayaraq hökmən hansısa qüvvətli bir şəxsin dayandığını, baş verənləri onun və ətrafındakıların idarə etdiyini görəcəyik. Min illər öncə də belə olub, indi də belədir, gələcəkdə də belə olacaq. Burası da var ki, tarixşünaslıq elmi çox “riyakar”dır – həmişə siyasətə tabe olmağa meyillidir, buna görə də çox vaxt biz əslində gerçək tarixi deyil, onun yanlış yozumlarını öyrənir və heç özümüz də bilmədən bu yanlışları həqiqət kimi qəbul edirik. Təzada baxaq – Qərb dünyasının tarix əsərlərini oxuduqca ağız dolusu təriflənən, “dahi rəhbər”, “gör- kəmli sərkərdə”, “əvəzsiz alim”, “mütərəqqi ruhani”... adlandırılan saysız-hesabsız insanların həyatı ilə tanış olursan, ancaq həmin şəxsiyyətlərlə təxminən eyni çəkili ictimai yükü daşımış Şərq adamlarına gəldikdə onlar “qaniçən”, “cəllad”, “cahil”, “mürtəce-xurafatçı”... adlan- dırılaraq lənətlənir və mənsub olduqları millətdə onlara 6 qarşı nifrət yaradılır. Məsələn, on minlərcə gənc fransız əsgərini öz bacarıqsız sərkərdəliyi ucundan həlak etdir- miş Napoleon, yaxud hələ şah olmamış Nadirin qarşısın- dan qaçmış Pyotr dahi şəxsiyyətlər kimi ən yüksək zirvəyə qaldırılaraq təbliğ edilir, ancaq onlarla eyni vaxtda yaşamış, öz dövləti və milləti üçün çox böyük işlər görmüş Nadir şah Əfşar, Ağaməhəmməd şah Qacar kimi nəhəng şəxsiyyətlər aşağılanır, lənətlənir. Şərqin Çingiz xan ’ı, Sultan Mahmud Qəznəli’si, Əmir Teymur’u... ən müxtəlif yalanlarla bəşəriyyətin gözündən salınır... Tarixşünaslıqdakı belə açıq-aşkar ədalətsizlik yüzil- lər boyunca davam edib və indi də etməkdədir. İstər ərəblərin, istər farsların, istərsə də rusların ağalığı dönə- mində biz Azərbaycan Türklərinin də tarixi ən qəddar təhriflərlə, yalanlarla doldurulub, xalqın gerçək tarixi onun yaddaşından silinib, ona uydurma qəhrəmanlar təqdim olunub, həqiqi qəhrəmanların isə özləri məhv edilərək adları zorakılıqla unutdurulub. Xüsusən ruslar Azərbaycanı işğal etdikdən sonra həm çar dönəmində, həm də kommunistlərin 70 illik ağalığı zamanında ölkə- mizdə müstəmləkə siyasəti yeridildiyi kimi, tarixşü- naslığımızda da əsl aparteid siyasəti hökm sürüb. Çariz- min Azərbaycana ayaq basdığı ilk gündən milli-mənəvi dəyərlərimiz ayaq altına salınıb, tariximiz təhrif edilib. Çar vaxtında Gəncənin adının dəyişdirilərək ona pornoqrafik lətifələr qəhrəmanı Yekaterinanın, kom- munistlər zamanında isə millətimizin düşməni Kirovun adının verilməsi, “Gəncə” adını çəkənlərin cərimələnməsi, 7 xan və bəylərimizin, ruhani, ziyalı və sahibkarlarımızın, azad düşüncəli bütün soydaşlarımızın kütləvi məhv edil- məsi, onların adını çəkməyin belə qadağan edilməsi çoxlarımızın nəinki bildiyi, hətta şahidi olduğu yeni tariximizdir. Ancaq bu tarix bizə dünənədək tamamilə baş-ayaq öyrədilib – düşmənlərimiz bizə xilaskar qardaş kimi, doğma qardaşımız isə ən qəddar düşmənimiz kimi tanıdılıb. Nəticəsi də hakimiyyətin istədiyi kimi olub – yurddaşlarımız şərəfli tarixinin olmadığını, millətimizin görkəmli şəxsiyyətlər yetirmədiyini düşünərək bədbinliyə qapılıb, öz soyuna, keçmişinə həqarətlə yanaşıb. Buna ən gözəl nümunə dahi şairimiz Məhəmməd Hadinin böyük kədər içində yazdığı misralardır: Atmış miləl 1 imzasını övraqi-həyatə 2 , Yox millətimin xətti bu imzalar içində . Allaha şükürlər olsun ki, xalqımız azadlıq uğrunda axıtdığı qanlar sayəsində müstəqil dövlətini qurduqdan sonra tariximizə baxış da köklü şəkildə dəyişdi. Doğru- dur, hələ hər şeyin qaydaya düşdüyünü deyə bilməsək də milli tariximizin öyrənilməsindəki irəliləyişlər göz qabağındadır. Ən əhəmiyyətlisi budur ki, indi gerçək tarixi yazmaqda, milli qəhrəmanlarımızı öyrənib təbliğ etməkdə yasaq yoxdur. Elmi quruma uzun illər rəhbərlik edən bir şəxs kimi məni ən çox sevindirən amil tariximizi öyrənmək işində 1 Millətlər. 2 Həyat vərəqlərinə. 8 Şəki Regional Elmi Mərkəzinin (ŞREM) də əlindən gələni etməsidir. İndiyədək gördüyümüz işlər haqqında burada hesabat vermək fikrindən uzağam. Ancaq fəxrlə bildiri- rəm ki, doğma Azərbaycanımızın bir parçası olan Şəkinin tarixini öyrənmək sahəsindəki danılmaz işlərimizlə eyni zamanda ümumən Azərbaycan tarixinə də müəyyən xidmət göstərmişik. Nəşr etdirdiyimiz çoxsaylı kitablarla bütövlükdə milli genofondumuzun mühüm hissəsini təşkil edən çoxsaylı yurddaşımızın həyat və yaradıcılığını ilk dəfə xalqımıza təqdim etmişik. Təkcə Şəki miqyasın- dakı araşdırmaların nəticəsini gözdən keçirdikdə cəsarətlə deyə bilərik: “Var millətimin xətti bu imzalar içində!”. ŞREM-nin Azərbaycan ictimaiyyətinə ilk dəfə olaraq təqdim etdiyi onlarca görkəmli şəxsiyyətimizdən biri də həkim və ictimai xadim Əliabbas Qədimov’dur. “Şəkidə məhəllə adları, soylar və ləqəblər” adlı kitabımızın ikinci cildində onun haqqında ilk dəfə geniş məlumat verilsə də ondan ayrıca kitab yazmağın zəruriliyini dilə gətirdim. MTN arxivindən sənədləri üzə çıxarmış prof. Ədalət Tahirzadə və yerli araşdırıcı, Şəki tarixi üzrə bir çox qiymətli kitabların müəllifi Həbibulla Manaflı bu işi boyun- larına götürdülər. Çox sevinirəm ki, onların əməkdaşlı- ğının bəhrəsi olan dəyərli bir əsər artıq nəşrə hazırdır. Əliabbas Qədimovun şəxsiyyətinə gəlincə, ortaya qoyulmuş sənədlər əyani şəkildə onun ömür yolunu və fəaliyyət xətlərini işıqlandırır. Həmin sənədlərdən olduq- ca vətənpərvər, azadlıqsevər, cəsarətli və namuslu bir soydaşımızın portreti boylanır. Onun şəxsi keyfiyyətləri Yüklə 3,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|