Microsoft Word ico int Clin Azer doc

o

  Göz qapaqlarının və gözün köməkçi aparatının qüsurları (A:III)  

o

  Konyunktiva (A:III)  

 

Yarıqlı lampa biomikroskopiyası 

o

  Göz qapaqlarının kirpik kənarları (A:III)  

o

  Kirpiklər (A:III)  

o

  Göz yaşı nöqtələri və kanalları (B:III)  

o

  Tarzal və tağ konyunktivası (A:II) 

o

  Bulbar konyunktiva / limb (A:II) 

o

  Buynuz qişa (A:I) 

o

  Ön kamera / qüzehli qişa (A:III)  

o

  Rəngləyici maddələrlə test (konyuntiva və buynuz qişa) (A:III)  

 

Diaqnostik testlər 

 

 

Yenidoğulmuşların infeksion koyunktivitlərinə şübhə olduqda kultura, yaxmanın 

sitoloji və xüsusi rəngləyici metodlarla  müayinəsi göstərişdir (A:I)  

 

Qonokokk mənşəli konyunktivitlərə şübhə olduqda yaxmanın  sitoloji və xüsusi 

rəngləyici metodlarla müayinəsi tövsiyyə olunur (A:III)  

 

Yaşlıların və yenidoğulmuşların xlamidial konyunktivitlərini immunodiaqnostik test 

və/və ya kultura ilə sübüt etməli (A:I) 

 

Aktiv iltihabi prosses olan gözıərdə okulyar çapıqlaşan pemfiqoidə şübhə olduqda 

bulbar konyunktivanın və limbə yaxın zədələnməmiş nahiyyədən nümunə biopsiya 

üçün götürülməlidir (A:III) 

 

Piy vəzilərinin karsinomasına şübhə olduqda biopsiya üçün material göz qapağının 

bütün qatları daxil olmaqla tam qalınlığında götürülməlidir (A:II) 

 

Müalicəyə tövsiyyələr 

 

 

Neisseria gonorrhoeae (A:I) və ya Chlamydia trachomatis mənşəli konyunktivitlərdə 

sistem antibiotiklərdən istifadə etməli. (A:III)  

 

Konyunktivitlər cinsi yolla ötürülən xəstəliklərlə əlaqədar olduqda xəstəliyin 

təkrarlanmasının və yayılmasının qarşısını almaq üçün cinsi partnyorları müalicə 

etməli və xəstələri, həmçinin onların seksual partnyorlarını uyğun mütəxəssisin 

müayinəsinə göndərməli (A:III)  

 

Sistem xəstəliklərin təzahürü müşahidə edilən xəstələri uyğun mütəxəssisin 

müayinəsinə göndərməli (A:III)  

 

Sonrakı müayinələr 

 

 

Sonrakı müraciətlər zamanı aşağıdakıları nəzərə almalı: 

o

  İnterval anamnez (A:III)  

o

  Görmə itiliyi (A:III)  

o

  Yarıqlı lampa ilə biomikroskopiya (A:III)  

 

Xəstələrin maarifləndirilməsi 

 

 

Xəstəliyin qarşısının alınması və ya geniş yayılmaması məqsədilə  yoluxdurucu 

xüsusiyyətlərə malik xəstəliklərdən əziyyət çəkən xəstələri bu barədə 

məlumatlandırmalı (A:III) 

---

Diabetik retinopatiya (İlkin və sonrakı müayinələr) 

 

(Qiymətləndirmə: A: Xüsusi ilə vacib, B: Vacib, C: Münasibdir, ancaq vacib deyil. 

Dəlilin qüvvəsi:

 I: Güclü, II: Zəruridir I olmadıqda, III: I və II olmadıqda mütəxəssis rəyi ilə 

razılaşma ) 

 

İlkin subyektiv müayinə 

 

 

Şəkərli diabetin müddəti (A:I) 

 

Sonuncu dəfə qanda şəkərin müayinəsi ( hemoqlobin A1c) (A:I) 

 

Dərman vasitələri (A:III)  

 

Ümumi anamnez ( cinsi yetişkənliyin başlanması (A:III), piylənmə (A:III), böyrək 

xəstəlikləri (A:II), ümumi qan təzyiqi (A:I), qanda lipidlərin miqdarı (A:II), 

hamiləlik(A:I)) 

 

İlkin obyektiv müayinə 

 

 

Görmə itiliyi korreksiya ilə (A:I) 

 

GDT-nin ölçülməsi (A:III)  

 

Göstəriş olduqda qonioskopiya ( qüzehli qişanın neovaskulyarizasiyası və GDT-nin 

artması) (A:III)  

 

Yarıqlı lampa biomikroskopiyası (A:III)  

 

Gen bəbəkdə göz dibinin streoskopik müayinəsi (A:I) 

 

Tor qişanın periferiyası, həmçinin şüşəvari cismin dolayı (indirekt) oftalmoskopiya və 

ya  kontakt linza ilə həyata keçirilən yarıqlı lampa biomikroskopiyası (A:III)   

Diaqnoz 

 

 

Hər iki gözdə KƏMÖ(klinik əhəmiyyətli makular ödem)  müşahidə olunması və ya 

olunmaması daxil olmaqla diabetik retinopatiyanı kateqoriyasına və ağırlıq dərəcəsinə 

görə təsnifatlandırmalı (A:III). Hər bir kateqoriya proqressivləşmə riski ilə əlaqədardır. 

 

Sonrakı müayinələr 

 

 

Görmə simptomları (A:III)  

 

Ümumi status (hamiləlik, qan təzyiqi, böyrəklərin vəziyyəti) (A:III)  

 

Qanda şəkərin səviyyəsi (A:II) 

 

Sonrakı obyektiv müayinələr 

 

 

Görmə ititliyi (A:I) 

 

GDT-nin ölçülməsi (A:III)  

 

Qüzehli qişanın müayinəsi daxil olmaqla yarıqlı lampa ilə biomikroskopiya (A:II) 

 

Qonioskopiya ( neovaskulyarizasiyaya şübhə olduqda, GDT olduqda və ya artdıqda ) 

(A:II)  

 

Gen bəbəkdə göz dibinin stereo müayinəsi (A:I) 

 

Göstəriş olduqda tor qişanın periferiyası və şüşəvari cismin müayinəsi (A:II) 

 

 

---

Yardımçı testlər 

 

 

Minimal diabetik retinopatiyalı və ya ilkin fotoqrafik təsvirdən sonra dəyişməz olaraq 

qalan hallarda göz dibinin fotografiyası nadir hallarda əhəmiyyət kəsb edir (A:III)  

 

Göz dibinin fotografik müayinəsi xəstəliyin nəzərə çarpan dəyişikliklərini izləmək və 

müalicənin effektini müşahidə etmək üçün faydalı ola bilər (B:III) 

 

Flüoressein angioqrafiyası KƏMÖ-nin (A:III) müalicəsi üçün tövsiyyə zamanı və 

naməlum səbəbli görmə itiliyinin zəifləməsinin təyin edilməsi üçün istifadə oluna bilər 

(A:III). Angioqrafiya makulyar kapilyarların qeyri perfuziyasını (A:II) və ya makulyar 

ödemin ( və ya hər ikisinin) səbəbini təyin etməyə kömək edə bilər. 

 

Flüoressein angioqrafiyası diabetli xəstələrə müayinənin bir hissəsi kimi kor-koranə 

təyin edilməməlidir (A:III)  

 

Flüoressein angioqrafiyasının KƏMÖ-nin və ya PDR-in diaqnostikasında istifadəsi 

lüzumsuzdur, beləki, onların hər ikisi klinik müayinələrlə müəyyən edilə bilər  

 

Xəstələrin maarifləndirilməsi 

 

 

Xəstələrlə nəticəni və ya müayinələri müzakirə edib, nə düşündüyünüzü izah etməli 

(A:II) 

 

Diabeti olan lakin, diabetik retinopatiyadan əziyyət çəkməyən xəstələri ildə bir dəfə 

olmaqla gen bəbəklə müayinə olunmağa həvəsləndirməli (A:II) 

 

Görmənin, həmçinin gözlərin vəziyyətinin qənaətbəxş olmasına baxmayaraq, diabetik 

retinopatiyanın effektiv müalicəsinin mütəmadi müşahidə və müayinələrdən asılı 

olması barədə xəstələri məlumatlandırmalı (A:III) 

 

Qanda şəkərin miqdarının, həmçinin qan təzyiqinin normaya yaxın olması və 

plazmada lipidlərin səviyyəsinin aşağı olmasının vacibliyi barədə xəstələri 

məlumatlandırmalı (A:III) 

 

Gözlə əlaqədar müayinələrin nəticəsi barədə müalicə həkimini məlumatlandırmalı 

(A:III) 

 

Cərrahi və terapevtik metodlarla müalicəsi mümkün olmayan xəstələri reabilitasiya 

kursuna və ya əlillik müavinəti almaq üçün  lazımi müəssisələrə göndərməli(A:III) 

 

Diabetik retinopatiya 

(Müalicəyə dair tövsiyyələr) 

 

Şəkərli diabeti olan xəstələrin müalicəsi üzrə tövsiyyələr 

 

Retinopatiyanın 

ağırlıq dərəcəsi 

 

KƏMÖ*

 

olması

 

Müşahidə

 

müddəti 

(aylar) 

Panretinal 

lazer 

koaqulyasiya

 

Flüoressein 

angioqrafiyası

 

Fokal lazer 

koaqulyasiya

 

1.Normal və ya 

minimal QPDR 

Yox 

12 

Yox 

Yox 

Yox 

2. Zəifdən orta 

dərəcəli QPDR 

Yox 

6-12 

Yox 

Yox 

Yox 

3.Ağır və ya çox 

ağır QPDR 

Hə 

2-4 

Yox 

Adətən 

Adətən* 

⌂ 

---