Microsoft Word Idare?tm? n?z?riyy?s Cavabi doc
Yüklə 421,27 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 25. dar əetm ə metodları hansılardır v ə müasir idar əetm ə n əz əriyy əçil ərinin ön ərdiyi idar əetm
- 26. dar əetm ə funkusyaları hansılardır v ə idar əetm əd ə planlamanın ön əmi n ədir
- 27. dar əetm ə funkusyaları hansılardır v ə idar əetm əd ə t ənziml əm ənin ön əmi n ədir
- 30. dar əçi kimdir v ə idar əçi il ə lider arasındakı f ərql ər n əl ərdir
- 31.Formal t əşkilatlar hansılardır v ə t əşkilata dolayı t əsir ed ən xarici mühit amill əri
- 32.Qeyri-formal t əşkilatlar hansılardır v ə t əşkilata birba şa t əsir ed ən xarici mühit amill əri
- 34. stehsalın ixtisasla şdırılması v ə əm ək bölgüsünd ən asılı olaraq dövl ətl ərarası ixtisasla şdırma n ədir
- 35. dar əetm ənin t əşkilatı formaları hansılardır v ə f ərdi mü əsis əl ərin üstün c əh ətl əri
- 49. dar əetm ə q ərarları v ə i
- 50. dar əetm ə q ərarları v ə i
yanaşmalarında isə insanları davranış və xarakterik xüsusiyyətlərinə əsasən X və Y tipi
altında quruplaşdırırdı. nsanların davranış qaydalarına görə idarəetmə elmi məktəbinin nəzəriyyəçilərindəndir.
önərdiyi idarəetmə metodları? Vadaretmə, təhriketmə və inandırma metodlarıdır. Müasir idarəetmədə istifadə edilən metoda əsas məqsədi idarəetmə prosesinin düzgün təşkilini təmin etmək, hədəfə çatmaq üçün müasir texnikadan, əmək və istehsalın təşkilinin mütərəqqi formalarından ə n səmərəli şəkildə istifadə etməkdir. 26. darəetmə funkusyaları hansılardır və idarəetmədə planlamanın önəmi nədir? darəetmə funkusyaları; planlama, təşkilatı təşkil etmə, koordinasya, icra, nəzarət etmədir. Nə edəcəyinə, nəcür edəcəyinə, nə ilə edəcəyinə, harda edəcəyinə, nə qədər
edəcəyinə və kim üçün (bazar) edəcəyinə veriləcək qərarların qabaqcadan bilinməsi baxımından düzgün planlama çox önəmlidir. Yrıca, idarəetmədə icra zamanı görülən
işlərin düzgünlüyünü, doğru olub olmadığını ölçmək üçün planlanana uyğunluğuna baxaraq öyrənmək olar ki, bu da planlamanın ən önəmli tərəflərindəndir. 8. darəetmə funkusyaları; planlama, təşkilatı təşkil etmə, koordinasya, icra, nəzarət etmədir. şlərin bölünməsi, işlərə görə vəzifələrin bölünməsi, çalışacaq insanların düzgün seçimi, çalışılacaq yer və quruluşların qabaqcadan təyin edilməsi, səlahiyyət və məsuliyyətlərin doğru şəkildə paylaşdırılması v.s. idarəetmədə təşkiletmənin önəmli
addımlarıdır.
nədir? darəetmə funkusyaları; planlama, təşkilatı təşkil etmə, koordinasya, icra, nəzarət etmədir. Nə edəcəyinə, nəcür edəcəyinə, nə ilə edəcəyinə, harda edəcəyinə, nə qədər
edəcəyinə və kim üçün (bazar) edəcəyinə veriləcək qərarların qabaqcadan bilinməsi baxımından düzgün planlama çox önəmlidir. Yrıca, idarəetmədə icra zamanı görülən
işlərin düzgünlüyünü, doğru olub olmadığını ölçmək üçün planlanana uyğunluğuna baxaraq öyrənmək olar ki, bu da planlamanın ən önəmli tərəflərindəndir. 8. darəetmə funkusyaları; planlama, təşkilatı təşkil etmə, koordinasya, icra, nəzarət etmədir. şlərin bölünməsi, işlərə görə vəzifələrin bölünməsi, çalışacaq insanların düzgün seçimi, çalışılacaq yer və quruluşların qabaqcadan təyin edilməsi, səlahiyyət və məsuliyyətlərin doğru şəkildə paylaşdırılması v.s. idarəetmədə təşkiletmənin önəmli
addımlarıdır.
28. darəetmədə motivasyanın rolu və önəmi nədir? Çalışanların təşkilata bağlılıqları, gördükləri işin onlar açısından önəmini artırmaları, işlərindəki məhsuldarlıq və səmərəliliklərini artırmaları baxımından darəetmədə motivasyanın rolu və xüsusiylədə düzgün motivasya vasitə və yollarının seçimi olduqca
önəmlidir. 29.Təşkilat və müəsisə tərifi və günümüzün istehsal funkusyalarından sahibkarlıq ruhunun önəmi? Təşkilat; qarşıya qoyulan ortaq məqsəd doğrultusunda bir araya gələrək ortaq fəaliyyətin göstərilməsidir. Müəsisə; qarşıya qoyulan məqsəd doğrultusunda bir araya gələrək tələbi qarşılamaq (mad di dəyəri artırmaqla) üçün mal və ya xidmətin hazırlandığı yerdir. Günümüzdə, tələbin düzgün təyin edilərək zaman baxımından da uyumlu bir şə kildə Istehsal faktorlarının bir araya gətirilərək mal və ya xidmətin hazırlanması baxımından istehsal funkusyalarından sahibkarlıq ruhunun çox böyük önəmi vardır.
darəetmə tərifinə dəyanaraq; bir şəxsin (və şəxslərin) qarşıya qoyduqları məqsədlərinə çatmaqları üçün başqa şəxslər vasitəsiylə işlərini gördürməsi idarəetmə bunu icra edən
isə idarəçidir. Lider geniş vizyonu daxilində işlərini quran, mövcut duruma görə insiyatif üstlənən, yalnız qoyulmuş qayda və qanunlar daxilində deyil də öz qabiliyyət və bacarıqları doğrultusunda hərəkət edən, qayda və qanunlar daxilində olmasa da bir və ya bir neçə şəxsi öz arxasınca apara bilən v.s. kimi üstün xüsusiyyətləriylə idarəcidən fərqlənməkdədir.
Formal təşkilatlar ortaq hədəfə nail olmaq üçün fəaliyyətləri şüurlu səkildə ə lqaələndirilən insanlar qrubudur. Təşkilata birbaşa təsir edən xarici mühit amillərinə tədarikçiləri, əmək resurslarını, rəsmi dövlət qanunlarını, rəsmi dövlət orqanlarını, istehlakçıları və rəqibləri misal göstərmək olar.
mühit amilləri? Qeyri-formal təşkilatlar formal təşkilatların tərkibindəki qruplardır. Bu qruplar daxili səbəblərdən meydana gəlir və onların üzvləri bir-birləriylə daimi qarşılıqlı təsirdə olur. Təşkilata birbaşa təsir edən xarici mühit amillərinə tədarikçiləri, əmək resurslarını, rəsmi dövlət qanunlarını, rəsmi dövlət orqanlarını, istehlakçıları və rəqibləri misal göstərmək olar.
33.Təşkilatın xarici və daxili amilləri hansılardır? Təşkilatın xarici amilləri siyasi və sosial-mədəni amillər,, iqtisadi vəziyyət, beynəlxalq hadisələr, elmi-texniki tərəqqi v.s. dir. Daxili amilləri məqsədləri, quruluşu (strukturası), texnologiya və şalışanları (insanlar), vəzifə v.s. dir.
stehsalın ixtisaslaşdırılması xalq təsərrüfatı sahələri, müəssisələr arasında, istehsal prosesinin müxtəlif mərhələlərini yerinə yetirən müəssisələr daxilində əməyin ictimai
bölgüsü formasıdır. qtisadiyyatın istehsal təsərrüfat həlqələrindəki əmək bölgüsünə görə ixtisaslaşmanın növlərindən biri firmadaxili ixtisaslaşdırmadır.
35. darəetmənin təşkilatı formaları hansılardır və fərdi müəsisələrin üstün cəhətləri? darəetmənin təşkilatı formaları: fərdi müəssisələr, istehsal koorperativləri, dövlət müəssisəsi, yoldaşlıq müəssisələri, cəmiyyətlər və müqavilə birlikləridir. Fərdi müəsisələrin üstün cəhətləri kimi müştəri təlabatındakı dəyişmələrə gecikmədən qarşılıq verə bilməsi, qərarları daha operativ qəbul edə bilməsi v.s. göstərilə bilər. 36.Stratejik planlama prosesində yararlanılan taktika, siyasət, prosedura nədir? Taktika: r ящбярлийин узун мцддятли мягсядлярля разылашдырылмыш вя она наил олунмасыны йцнэцлляшдирян гыса мцддятли мягсядляри, щямчинин цмуми узунмцддятли плана уйьун гыса мцддятли планлары ишляйиб щазырламалары мягсядя уйьун олурki, bеля гыса мцддятли стратеэийаны тактика адландырырлар. Сийасят: юзцндя мягсядя наил олмаьа истигамятлянмиш тядбирляри, гярарларын гябул едилмясини вя цмуми рящбярлийи бирляшдирир. Проседура: конкрет ситуасийаларда щяйата кечирилян щярякятлярин тясвиридир. Цмуми щалда проседурайа уйьун щярякят едян фярдляр юз фяалиййятляриндя даща аз сярбястлийя малик олурлар вя даща аз сайда алтернатив сащиби олурлар.
37.Tə labat və motivasya nədir? Müasir motivasyaların əsasının yaradılması prosesində önəmi olan bildiyiniz nəzəriyyələr (yalnız adlarını çəkməklə) hansılardır? Motivasiya-insanы fяaliyyяtя hяvяslяndirяn, onun fяaliyyяtinin sяrhяd vя formalarыnы mцяyyяn edяn, fяaliyyяtinя istiqamяt verяn, mяqsяdlяrinin
reallaшdыrыlmasыnы istiqamяtlяndirяn daxili vя xarici stimullaшdыrыcы qцvvяlяrin mяcmusudur. Tяlяbatlar - bu insanlarыn daxilindя olur vя yaranыr, mцxtяlif insanlar цчцn цmumi olur, lakin eyni zamanda hяr bir insanda fяrdi ifadя tapыr. A.Maslou tяrяfindяn hazыrlanmыш tяlяbatlarыn ierarxiya nяzяriyyяsi, D.Mak-Klellandыn яldя edilmiш (qazanыlmыш) tяlяbatlar nяzяriyyяsi, K.Alderferin ERG nяzяriyyяsi, F.Hersberqin iki amilli nяzяriyyяsi.
Alderferin ERG nəzəriyyəsində Maslounun tяlяbatlar ierarxiyasы nяzяriyyяsindяn fяrqli olaraq o hesab edir ki, цч яsas tяlяbatlar qrupu var: 1) Mюvcudluq tяlяbatlarы, 2) Яlaqя tяlяbatlarы, 3) Иnkiшaf tяlяbatlarы.
39.Motivasyanın mə zmunuyla bağlı nəzəriyyələrdən Hersberqin ikiamilli nяzяriyyяsindəki motivatorlar nədir? Hersberqя яsasыn motivasiya iki qrup amillяrin tяsiri ilя formalшыr: motivatirlar vя gigienik amillяr. Motivatorlara о iш nяticяlяrinin tanыnmасы vя qяbul edilmяsiни, yaradыcы vя iшgцzar inkiшaf imkanlarыны, xidmяti inkiшafы, uьur вя yцksяk mяsuliyyяt sяviyyяsiни аид едирди.
40.Motivasyanın prosersual nəzəriyyəsi nədir? Sıralayın və partisipativ nəzəriyyəsini anlatın. Prosesial nяzяriyyяlяr tяlяbatlarыn mюvcцdluьunu tяkzib etmir, lakin hesab edir ki, insanlarыn davranышы tяkcя tяlяbatlarla mцяyyяn edilmir. 1) Gюzlяmяlяr nяzяriyyяsi, 2) Яdalяt nяzяriyyяsi, 3) Porter-Louler nяzяriyyяsi (modeli), 4) Mяqsяd qoyma nяzяriyyяsi, 5) Partisipativ idarяetmя nяzяriyyяsi. Partisipativ idarяetmя konsepsiyasыnыn яsas ideyasы ondan ibarяtdir ki, яgяr insan mцxtяlif tяшkilatdaxili fяaliyyяtdя fяal iшtirak edirsя,bundan mяmnun qalaraq iшi daha yaxшы, keyfiyyяtли vя sяmяrяli formada icra edir.
41.Motivasyanın prosersual nəzəriyyəsi nədir? Sıralayın və V.Vrumun motivasiya modeli ilə Mяqsяd qoyуluшu vasitяsilя motivasiya prosesinin modelini yazın. Prosesial nяzяriyyяlяr tяlяbatlarыn mюvcцdluьunu tяkzib etmir, lakin hesab edir ki, insanlarыn davranышы tяkcя tяlяbatlarla mцяyyяn edilmir. 1) Gюzlяmяlяr nяzяriyyяsi, 2) Яdalяt nяzяriyyяsi, 3) Porter-Louler nяzяriyyяsi (modeli), 4) Mяqsяd qoyma nяzяriyyяsi, 5) Partisipativ idarяetmя nяzяriyyяsi. V.Vruma gюrя motivasiya modeli aшaьыdakы kimidir: M=(Sя - Nя) x (Nя - M) x Emosianal vяziyyяt nяzяrя alыnaraq яtraf mцhitin qavranыlmasы, Истигамят вя фяалиййят интенсивлийини мцяййян едян мягсядлярин тяйини, Фяалиййятин иърасы, Нятиъядян разыгалма.
42.İdarə
etmənin funksiyalarından nəzarət əsas növləri hansılardır? İ
Hяyata keчirilmя foрмalaрынa gюrя nяzarяtин hяr цч tiпи bir-birinя oxшayыr. Belя kы, onlarыn hяr цчц eyni bir mяqsяdя xidmяt edir Baшqa sюzlя onlaрын hяr цчц faktiki яldя edilяn nяtiъяlярын mцmkцn qяdяr muяyyяn edиmыш tapшыrыьa yaxыn olmasынa xidmяt edir. Fяrq yalniz onlaрын hяyata keчirilmяsi vaxтындadыr: ilkin nəzarət, cari nəzarət, son nəzarət . Иlkin nяzarяt tяsяrrцfat яmяliyyatlannы yerinя yetiрмяyя baшlayana qяdяr hяyata keчirilir. Onun hяyata keчirilmяsinin яsas vasitяsi kimi mцяyyяn qaydalaрын, prosedur-alaрын vя davranыш xяttinin reallaшdыrыlmasы чыxыш edыr.
43.İdarə etmənin funksiyalarından nəzarət əsas növləri hansılardır? Cari nəzarəti və effektiv nəzarətin xarakteristikasını açıqlayın. Cari nяzarяt bilavasitя iшlяrin yerinя yetirilmяsi gediшindя hяyata keчirilir. Чox vaxt onun obyekti kimi tabeчиlikde olan яmяkdaшlar чыxыш edir, onun юzц isя яnяnяvi oлaraq onlarыn bilavasitя rяhbяrlяrinin mцstяsna hцququdur. Tяшkilatыn qarшыsma qoyduьu mяqsяdя чatmasыны tяmin edяn effektiv nяzarяtin
xarakterik xцsusiyyяtlяri aшaьыdakыlardыr: - stratеji cяhяtdяn mяqsяd yюnцmlц olmalыdыr; - konkret nяticяlяrя istiqamяtlянмяlidir; - nяzarяt edilяn fяaliyyяt nюvцnя mцvafiq olmalыdыr; - vaxтындa aparыlmaлыdr; - kifayяt qяdяr чevik davamлы (inadлы) vя baш vеrяn dяyiшikliklяrя uyьunlaшa bilяn olmalыdыr; - nяzяrdя tutulan mяqsяdlяrя nail olmaq baxımından sadя olmalыdыr; - qяnaяtcil olmalыdr.
44.İdarə
etmə qərarları və idarəetmə qərarlarının qəbul edilməsi prosesinə təsir edəcək amillər hansılardır? Идаряетмя просесиндя гябул едилян гярарлар юзцндя рящбярлярин юз сялащиййятляри дахилиндя тякбашына вя йа диэяр шяхслярин ъялб едилмяси иля (коллеэиал гярарлар гябул едилян заман) йериня йетирдийи мянтиги-тяфяккцр, емосионал-психоложи вя тяшкилаты-щцгуги актлары якс етдирир. Рящбярин шяхси дяйярляри, qярарын гябул едилмяси шяраити, mцяййянлик, qейри – мцяййянлик, rиск, zаман вя дяйишян мцщит, iнформасийа мящдудиййятляри, d авраныш мящдудиййятляри, nегатив (мянфи) нятиъяляр, qярарларын гаршылыглы асылылыьы.
45.İdarə etmədə kommunikasiya və kommunikasiya prosesi? Коммуникасийа шяхслярарасы характер дашыйыр вя арзу едилян реаксийайа ъаваб алмаг цчцн идейаларын, фактларын, фикирлярин, ейщамларын, щисс вя йа гябул етмялярин, дуйьу вя мцнасибятлярин шифащи вя йа щяр щансы бир формада (йазылы, жест, поза, сясин тону, верилмя вахты вя с.) бир шяхсдян диэяриня верилмяси йолу иля щяйата кечирилир. Коммуникасийа актынын баш тутмасы цчцн ян азы ики шяхс мювъуд олмалыдыр. Коммуникасийа просесинин ясас мягсяди мцбадиля предмети, башга сюзля мялумат предмети олан информасийанын дярк едилмясинин тямин едилмясидир.
46.İdarə etmədə kommunikasiya və şəxslərarası kommunikasiya? Коммуникасийа шяхслярарасы характер дашыйыр вя арзу едилян реаксийайа ъаваб алмаг цчцн идейаларын, фактларын, фикирлярин, ейщамларын, щисс вя йа гябул етмялярин, дуйьу вя мцнасибятлярин шифащи вя йа щяр щансы бир формада (йазылы, жест, поза, сясин тону, верилмя вахты вя с.) бир шяхсдян диэяриня верилмяси йолу иля щяйата кечирилир. Шяхслярарасы еффектли коммуникасийанын мцяййянляшдирилмяси цчцн менеъердян коммуникасийа цслублары типини билмяк тяляб олунур. Коммуникасийа цслубу – бу фярдин мцяййян сябябляр цзря диэярляри иля мцнасибятляри гурмаьа цстцнлцк вердийи гайдаларын мяъмусудур.
47.İdarə
etmədə kommunikasiya və təşkilatı kommunikasiya? Коммуникасийа шяхслярарасы характер дашыйыр вя арзу едилян реаксийайа ъаваб алмаг цчцн идейаларын, фактларын, фикирлярин, ейщамларын, щисс вя йа гябул етмялярин, дуйьу вя мцнасибятлярин шифащи вя йа щяр щансы бир формада (йазылы, жест, поза, сясин тону, верилмя вахты вя с.) бир шяхсдян диэяриня верилмяси йолу иля щяйата кечирилир. Шяхслярарасы тямасларын тамамланмасы цчцн менеъер тяшкилатда информасийа мцбадиляси йолунда дуран манеяляр вя беля мцбадилянин тякмилляшдирилмяси щаггында тясяввцря малик олмалыдыр. Тяшкилати коммуникасийадакы манеяляр сырасына ашаьыдакылары аид етмяк олар: m ялуматын тящриф олунмасы, iнформасийа иля щяддян артыг йцклянмя, tяшкилатын гейри-гянаятбяхш (йарытмаз) гурулушу.
48.İdarə etmədə qərarlar və olabiləcək qərar növləri hansılardır? Sıralayın və insayt qərar növünü açıqlayın. Идаряетмя просесиндя гябул едилян гярарлар юзцндя рящбярлярин юз сялащиййятляри дахилиндя тякбашына вя йа диэяр шяхслярин ъялб едилмяси иля (коллеэиал гярарлар гябул едилян заман) йериня йетирдийи мянтиги-тяфяккцр, емосионал-психоложи вя тяшкилаты-щцгуги актлары якс етдирир. Илкин олараг идаряетмя гярары интуитив, инсайт вя мцлащизяляря ясасланмыш гярарлар ола биляр. Инсайт гярарлар (Инsight) – конкрет проблемин щяллинин баша дцшцлмяси вя йа дярк едилмясидир.
49. darəetmə qərarları və iдаряетмя гярарларынын ишляниб щазырланмасы prosesini açıqlayın?
Техноложи нюгтейи нязядян гярарларын ишлянриб щазырланмасы, гябул едилмяси вя реаллашдырылмасы просеси юз араларында бир-бириля бирбаша вя якс ялагядя олан мярщяля вя проседураларын ардыъыллыьы шяклиндя тясяввцр етмяк олар. Проблемин ситуасийасынын ашкара чыхарылмасы вя тящлили, mягсядрин формалашмасы, a лтернативин там сийащысынын ашкар едилмяси, mцмкцн олан алтернативин сечилмяси, yахшы алтернативин илкин сечилмяси.
açıqlayın?
Техноложи нюгтейи нязядян гярарларын ишлянриб щазырланмасы, гябул едилмяси вя реаллашдырылмасы просеси юз араларында бир-бириля бирбаша вя якс ялагядя олан мярщяля вя проседураларын ардыъыллыьы шяклиндя тясяввцр етмяк олар. Гярар гябул едян шяхсляр тяряфиндян алтернативин илкин гиймятляндирилмятси, aлтернативин експкриментал гайдада йохланмасы, vащид гярарын сечилмяси.
Yüklə 421,27 Kb. Dostları ilə paylaş:
|