Microsoft Word II cild musiqi tarixi son 2017. doc

 
572
41.
 
Hacıbəyov Ü. İrşad qəzeti, 1906, № 169. 
42.
 
Hacıbəyov Ü. “Açıq söz”, 1916, № 173. 
43.
 
Hacıbəyov Ü. Еl musiqisi  haqqında. Sеçilmiş  əsərləri. Bakı, 
1985. 
44.
 
Hacıbəyov Ü. Musiqidə  хəlqilik. Sеçilmiş  əsərləri. Bakı, 
1985. 
45.
 
Hacıbəyli Ü. Azərbaycan türklərinin musiqisi haqqında, Bakı, 
2005. 
46.
 
Hacıbəyova Ü. Xalq dastanları Azərbaycan bəstəkarlarının 
yaradıcılığında. Bakı, 2010. 
47.
 
Həsənov Ə. İlk peşəkar dirijorumuz. Ədəbiyyat və incəsənət, 
1975, 12 dekabr. 
48.
 
Hüseynova A. Birincilərə ehtiramla: Müslüm Maqomayev. 
Musiqi dünyası. 2006, N1-2/27. 
49.
 
Hüseynova A. Müslüm Maqomayev: Əsrlərin ayrıcından bir 
nəzər. Musiqi dünyası. 1999, № 1. 
50.
 
Hüseynova A. Müslüm Maqomayev. Oçerklər.  Bakı, 2003. 
51.
 
Hüseynov  Ə. Maestro Niyazi haqqında. “Maestro Niyazi” 
kitabı. Xatirələr, məqalələr, məktublar. Tərtib edənlər H.Ha-
cıbəyova, Ə.Hüseynov. Bakı, 1987. 
52.
 
İsazadə Ə. Azərbaycan musiqi folklorunun öyrənilməsi tari-
хindən. Azərbaycan хalq musiqisi (oçеrklər). Bakı, 1981 
53.
 
İsmayılova Q. Müslüm Maqomayev. Bakı, 1985. 
54.
 
Kazımov N. Səid Rüstəmov. Bakı, 2007. 
55.
 
Kazımov N. Asəf Zeynallı. Bakı, “Elm və təhsil”, 2009. 
56.
 
“Kaspi”  qəzeti, 28 iyul, 1913, № 169 
57.
 
“Kaspi”  qəzeti, 20 oktyabr, 1913, № 235. 
58.
 
“Kaspi”  qəzeti, 27 aprel, 1912, № 95. 
59.
 
“Kaspi”  qəzeti, 15 may, 1916, № 108. 
60.
 
“Kaspi”  qəzeti, 28 aprel, 1911, № 92. 
61.
 
“Kaspi”  qəzeti, 10 fevral, 1913, № 34. 
62.
 
“Kaspi”  qəzeti, 13 fevral, 1913, № 36. 
63.
 
“Kaspi”  qəzeti, 8 may, 1914, № 102. 
64.
 
Kərimov S. Niyazi. Bakı. 1982. (Azərbaycan və rus dillərində). 

---

 
573 
65.
 
Qarayev Q. “Üzeyir Hacıbəyov Azərbaycan opera sənətinin 
banisidir”. Azərbaycan Elmlər Akademiyasının xəbərləri, 
1948, № 12, s. 34. 
66.
 
Qarayev Q. “Üzeyir Hacıbəyovun ölümü münasibətilə çıxışı”, 
“Ученые записки” АГК им. У.Гаджибекова, 1965, № 1. 
67.
 
Qarayev Q. “Şərqdə ilk opera”, Ədəbiyyat və incəsənət 
qəzeti; 1968, 20 yanvar. 
68.
 
Qarayеv Q. Görkəmli bəstəkar. “Kommunist”, 27.03.1951. 
69.
 
Qasımov Q. Məsləkdaşlar.  Ədəbiyyat və incəsənət, 1975, 
12 dek. 
70.
 
Qasımov Q. Nadir skripkanın  əks-sədası.  Ədəbiyyat və 
incəsənət. – 1986, 23 may. 
71.
 
Qasımov R. Azərbaycan Tеlеviziyası  və Radiosunun Səid 
Rüstəmov  adına  Əməkdar  хalq çalğı alətləri orkеstri – 80. 
Bakı, 2012. 
72.
 
Qasımova S. İlk sovet operamız. Kommunist. – 1975, 12 dek. 
73.
 
Quliyev İ. Maestro Bakı, 2008. 
74.
 
Quliyev T. Parlaq istedad. Ədəbiyyat və incəsənət, 1975, 12 dek. 
75.
 
Quliyеv O. Azərbaycan хalq çalğı alətləri orkеstri. Bakı, 1980. 
76.
 
Quliyеv T. Onun ilham mənbəyi. “Ədəbiyyat və incəsənət”, 
27.05.1967. 
77.
 
Köçərli F. Usta Zeynal. “Bilik qəzeti”, 1906, № 31, 23 noyabr. 
78.
 
Maqomayev М. Biblioqrafiya. Bakı, 2000. 
79.
 
Maqomayev  М. “Türk operası haqqında”.“Kommunist” 
qəzeti, 1924, 31 oktyabr. 
80.
 
“Maestro Niyazi” kitabı. Xatirələr, məqalələr, məktublar. 
Tərtib edənlər H.Hacıbəyova, Ə.Hüseynov. Bakı, 1987. 
81.
 
Məlikov A. Novator sənətkar. Ədəbiyyat və incəsənət. 1986, 
23 may. 
82.
 
Məmmədova  Ş. Müğənnilərin sevimli bəstəkarı.  Ədəbiyyat 
və incəsənət, 1975, 12 dek. 
83.
 
 Məmmədquluzadə C. Felyetonlar, məqalələr, xatirələr, mək-
tublar, Bakı, 1961. 
84.
 
Məmmədquluzadə C. Elmi-musiqi. Əsərləri, II c. Bakı, 1967. 
85.
 
Məmmədqulazadə C. Seçilmiş əsərləri, I c. Bakı, 1966. 
86.
 
Məmmədov A. Görkəmli sənətkar. “Kommunist”,  06.05.1960. 

---

 
574
87.
 
Nəcəfov S. Unudulmaz xatirələr.  Ədəbiyyat və incəsənət, 
1975, 12 dekabr. 
88.
 
Niyazi. Unudulmaz xatirə. Kommunist. 1975, 12 dek., s. 3, may, 
s. 5. 
89.
 
Niyazi Pyeslər – piano üçün / Tərtibçi-redaktor A.Bayramova, 
Bakı, Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Muzeyi, 2005. 
90.
 
Ordubadi M.S. Böyük sənətkar barəsində xatıratım. Azər-
baycan Elmlər Akademiyasının Xəbərləri, Bakı, № 2. 
91.
 
Sarabski A.H. “Azərbaycan musiqili teatrının yaranması  və 
inkişafı”. Bakı, 1968. 
92.
 
Səfərova Z. Üzeyir Hacıbəyov yaradıcılığında nəzəri və 
estetik problemlər. Bakı, Elm, 1985. 
93.
 
Səfərova Z. Həmişəyaşar ənənələr. Bakı, 2000. 
94.
 
Səfərova Z. Ölməzlik. (Azərb., rus., ing. dil). Bakı, 2010. 
95.
 
Səfərova Z. Üzeyir Hacıbəyov və onun görkəmli sələfləri. 
(ing. dilində). Bakı, Elm, 2005. 
96.
 
Səfərova Z. Dedim, dedilər, Bakı, 2012. 
97.
 
Səfərova Z. Akademik Üzeyir Hacıbəyli Yanan ürəyin ay-
dınlığa çıxaran sənəti, Bakı, 2015. 
98.
 
Şuşinski F. Cabbar Qaryağdıoğlu. Bakı, 1987. 
99.
 
Tağızadə A. Sevimli operalar. Ədəbiyyat və incəsənət, 1975, 
12 dek. 
100.
 
Terequlov  Ə. Qori müəllimlər seminariyasında, Azərbay-
can Elmlər Akademiyasının Xəbərləri, Bakı, 1945, № 9. 
101.
 
Vəzirоvа G.Х. R.M.Qliyеr və Аzərbаycаn musiqi mədəniy-
yəti. “Musiqi dünyаsı”, № 2 (3), 2000. 
102.
 
“Yeni yol” qəzeti, 30 dekabr, 1929. 
103.
 
Zemfira Yusifqızı. Şərq musiqisinin peyğəmbəri, Bakı, 2008. 
104.
 
“Zaqafqaziya” qəzeti, 1 sentyabr, 1911, № 195, 
105.
 
“Zaqafqaziya” qəzeti, 13 may, 1911. 
106.
 
“Zaqafqaziya” qəzeti, 13 avqust, 1911. 
107.
 
“Zaqafqaziya” qəzeti, 6 avqust, 1911. 
 
 
 

---

 
575 
 
 
Rus və digər dillərdə  
 
108.
 
Абасова Э. Николай Чумаков, очерки жизни и педаго-
гической деятельности. Баку, 2000. 
109.
 
Абасова Э. Касимов К. Очерки музыкального искусства 
советского Азербайджана (1920-1956). Баку, 1970. 
110.
 
Абасова Э. Оперы и музыкальные комедии У. Гаджи-
бекова. Баку, 1961. 
111.
 
Абдуллаев А. “Очерки истории исполнительства на ду-
ховых инструментах  европейского типа”. Баку, 2003. 
112.
 
Абдуллаев А. Слово об учителе, Журнал “Şərqi” № 1, 
2000.  
113.
 
Абезгауз  И.В.  Опера  Узеир  Гаджибекова  “Кёроглу”, 
Москва, 1987. 
114.
 
Агаева Х. Узеир Гаджибеков. Баку, 1995. 
115.
 
Азербайджанская  Государственная  филармония  им. 
М.Магомаева. “Смотр  творчества  композиторов  Аз. 
ССР” Баку, 1949. 
116.
 
Азербайджанская музыка. Сборник статей. Москва, 1961. 
117.
 
Азербайджанская  Государственная  Консерватория 
имени Узеира Гаджибекова. Баку, 1972. 
118.
 
Айсберг  И.  К  пути  национальному  оперному  театру. 
“Бакинский рабочий” 1924, 21 марта. 
119.
 
Ахмедова  Ф.  Талант  и  труд. “Бакинский  рабочий”, 
12.05.1977. 
120.
 
Багирова  С. “Азербайджанская  музыка  и  музыканты”. 
Баку, 2011. 
121.
 
Васильев  С. “Не  театр,  а  археологический  музей”, 
“Бакинский рабочий” 1928, 21 декабря. 
122.
 
Виноградов В. У.Гаджибеков, М-Л, 1947. 
123.
 
Виноградов В. “У.Гаджибеков и Азербайджанская му-
зыка” Москва, 1938. с. 17. 
124.
 
Гаджибеков  У.  О  воспитательном  значении  оперы  и 
драмы”, 1917, 28 ноября. 

---

 
576
125.
 
Гаджибеков  У.  О  воспитательном  значении  сцены”, 
“Каспий”, 1917,  27 октября. № 241. 
126.
 
Гаджибеков  У.  О  воспитательном  значении  оперы”, 
“Каспий”, 1917,  23 ноября. № 256.  
127.
 
Гаджибеков У. О музыкальном искусстве Азербайджана. 
Баку, 1966, с. 137-138. 
128.
 
Гаджибеков  У.  О  Музыкальном  искусстве  Азербай-
джана” 1968, с. 67. 
129.
 
Гаджибеков  У. “Пути  советской  оперы, “Советская 
музыка”, 1939, № 5. 
130.
 
Гинзбург С. “Пути развития узбекской музыки”, М-Л, 
1946, с. 22. 
131.
 
Глиэр  Р.М.  Искусство  Азербайджана. “Учительская 
газета”, 19 апреля 1938. 
132.
 
Глиэр  Р.М.  Творческий  синтез.  Газета  “Советская 
литература”, № 4, 1936. 
133.
 
Глиэр  Р.М.  Подлинный  Восток.  Сборник  “Декада 
азербайджанского искусства в Москве”, М., 1939, с. 7. 
134.
 
Гусейнова Т.  Азербайджанская камерно-вокальная му-
зыка”. Баку, 2005. 
135.
 
Гусейнова А. Муслим Магомаев. Оперное творчество. 
Баку, 1997, 255 с.  
136.
 
Караев  К.  Посвящение  Октябрю. “Советская  музыка”, 
1967, № 11, с. 26. 
137.
 
Касимов К. Узеир Гаджибеков, Баку, 1945. 
138.
 
Дударова  В.  Талант – это  главное  в  Ниязи. “Маэстро 
Ниязи”.  Воспоминания,  статьи,  письма  (Составители 
Х.Гаджибекова, А. Гусейнов). Баку, 1987. 
139.
 
Исмайлова  Г.  Муслим  Магомаев.  Композиторы  Азер-
байджана. Том 1.  Баку, 1986, с. 71-133. 
140.
 
Исмайлова  Г.  Муслим  Магомаев. – Баку, 1975, 123 с. 
Исмайлова,  Гамар  Абасали  кызы.  Муслим  Магомаев, 
ред. Л.В.Карагичева. Баку, 1975. 
141.
 
Исмайлова  Г.  Муслим  Магомаев,  ред.  Н.К.Касимова. 
(Выдающиеся люди Азербайджана). Баку, 1985. с. 64.  
142.
 
История азербайджанской музыки. Учебник для вузов. 

---

 
577 
Часть 1. Баку, “Маариф”, 1992. 
143.
 
История  музыки Азербайджана. Баку, 2014. 
144.
 
Карагичева Л. А.Бадалбейли. 1965. 
145.
 
Касимов К. Муслим Магомаев.  Баку, 1948.  
146.
 
Касимов К. Дурна. “Вышка”, 11.02.1959. 
147.
 
Касимова Н. Соратники. Баку, 1988.  
148.
 
Касимова  С.  Из  истории  Азербайджанской  оперы  и 
балета (1908-1988). Баку, 2006. 
149.
 
Касимова С. Оперное творчество композиторов совет-
ского Азербайджана. Баку, 1973. 
150.
 
Касимова  С. “Музыкальная  литература  Азербайджа-
на”. Баку, 2009. 
151.
 
Касимова  С. “Из  истории  азербайджанской  оперы  и 
балета” (1908-1988). Баку, 2006. 
152.
 
Касимова С. Оперное творчество композиторов совет-
ского Азербайджана. Ч. 1. Баку, 1973. 
153.
 
Касимова С., Абдуллаева З.К. Музыкальная литература 
Азербайджана:  Учебник.  Часть II. Б.:  Наука  и  образо-
вание, 2010. 
154.
 
Композиторы Азербайджана. Том 1. Баку, 1986. 
155.
 
Кулиев М. “О тюркской опере”. “Бакинский рабочий”, 
1924, 12 ноября, №257. 
156.
 
Летопись  музыкальной  жизни  Советского  Азербай-
джана (1926-1932). Баку, 1982. 
157.
 
Магомаев М. О музыкальном искусстве Азербайджана. 
Баку, 1987. 
158.
 
Меликов Х. “Асаф Зейналлы”, Баку, 1950. 
159.
 
Меликов Х. “Композитор Асаф Зейналлы”, Баку,  1969. 
160.
 
Меликова Ш. Балет “Читра” Ниязи. Баку, 1999. 
161.
 
Меликова  Ш.  Восточная  монодическая  культура  и 
симфонический мугам “Раст” Ниязи. Баку, 1999. 
162.
 
Мехмандарова Л. Сеид Рустамов. Баку, 1965. 
163.
 
Мехтиева  Н.М.  Опера  Р.М.Глиэра  “Шахсенем”  и  рус-
ский ориентализм. Баку, 1992 
164.
 
Мехтиева Н. Опера “Шахсенем” Р.Глиэра. Ученые запис-
ки АГК им. Уз. Гаджибекова, Баку, 1974, № 2. с. 3-34. 

---

 
578
165.
 
Ордуханова Х. Выдающийся композитор, дирижер, пе-
дагог. “Бакинский рабочий”,  17.05.1907. 
166.
 
Плям И. “Я вспоминаю” Баку,  2007. 
167.
 
Сарабский  А. “Возникновение  и  развитие    азербай-
джанского музыкального театра”. Баку, 1968.  
168.
 
Сафарова З. Музыкально-эстетические взгляды Узеира 
Гаджибекова. Москва, 1973. 
169.
 
Сафарова З. Сеять разумное, доброе, вечное. Баку, 2000. 
170.
 
Сафарова З. Бессмертие. Баку, 2010. 
171.
 
Сафарова З. Пророк восточной музыки. Баку, 2011. 
172.
 
Сафарова  З.  Музыкальная  наука  Азербайджана XIII- 
XX века. Баку, 2013. 
173.
 
Safarova Z. Muzyka Azerbejdzaska (на  польском  яз.), 
Varszawa, 2013. 
174.
 
Safarova Z. Uzeir Hadzıbekov (на сербском яз.), Belqrad, 
2010. 
175.
 
Səfərova Z. Üzeyir Hacıbəyli-125 (на  арабском  яз.),  Əl-
Kuveyt, 2010. 
176.
 
Seferova Z. Türk dünyasının Müzik Yıldızı Üzeyir Hacı-
beyli, Ankara, 2016. 
177.
 
Сборник статей “Культура Советского Азербайджана”, 
Баку, “Азернешр”, 1980. 
178.
 
Стельник З.Я. Сеид Рустамов. Баку, 1956. 
179.
 
Фархадова  Р.  Балет  “Девичья  башня”  А.Бадалбейли. 
Азернешр, 1962.  
180.
 
Хрестоматия по курсу истории азербайджанской музы-
ки. Баку, 1985.  
 
 
 
  
 

---

 
579 
 
 
KİTABIN İCİNDƏKİLƏR
 
 
Ön söz (Z.Səfərova) .................................................................... 3 
 
Giriş (Z.Səfərova) ....................................................................... 9 
 
 
I hissə 
Üzeyir Hacıbəyli (Z.Səfərova) 
 
I fəsil. Həyat və yaradıcılığı ......................................................  24 
II fəsil. “Leyli və Məcnun” operası ...........................................  46 
III fəsil. “Arşın mal alan” operettası ......................................... 63 
IV fəsil. “Koroğlu “operası ....................................................... 84 
V fəsil. “Sənsiz” və “Sevgili canan” musiqi qəzəlləri .............. 98 
VI fəsil. Üzeyir Hacıbəylinin elmi yaradıcılığında nəzəri 
problemlər ................................................................. 105 
 
Ümumi məlumat 
 
- Səs sistemi ............................................................................ 110 
- Məqam nəzəriyyəsi ...............................................................  115 
- Melodiya ............................................................................... 129 
- Metroritm .............................................................................. 135 
- Xor, çoxsəslilik və harmonik üslüb ...................................... 139 
- Şərq musiqisi və Qərb musiqi alətləri ...................................  145 
- Vokal ifaçılığı ....................................................................... 149 
 
 
II hissə 
XX  əsrin  əvvəllərində Azərbaycan musiqi mədəniyyətində 
yaranmış yeni janrlar (Opera və operettalar haqqında 
diskussiya məsələləri) (Z.Səfərova)
 ..................................... 162 
 

---

 
580
III hissə 
Müslüm Maqomayev (Ü.Talıbzadə) 
 
I fəsil. Müslüm Maqomayevin həyat və yaradıcılığı .............. 183 
II fəsil. “Şah İsmayıl” operası .................................................  205 
III fəsil. “Nərgiz” operası ........................................................  217 
 
IV hissə 
Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin inkişafı. Dövrün  
ümumi səciyyəsi (Ü.Talıbzadə)
 ............................................ 228 
 
V hissə 
Zülfüqar Hacıbəyov (C.Cəbrayılbəyli) 
 
I fəsil. Zülfüqar Hacıbəyovun həyat və yaradıcılığı ............... 238 
II fəsil. Musiqili komediyaları ................................................ 250 
III fəsil. “Aşıq Qərib” operası .................................................  261 
 
VI hissə 
R.M.Qliyer (L.Kazımova) 
 
I fəsil. R.M.Qliyerin yaradıcılığının ümumi xasiyyətnaməsi ...... 286 
II fəsil. R.M.Qliyerin “Şahsənəm”operası .............................. 294 
 
VII hissə 
1920-1930-cu illərdə Azərbaycan musiqi  
mədəniyyətinin inkişafı (L.Kazımova)
 ................................ 308 
 
VIII hissə 
Asəf Zeynallı (R.Rzaquliyeva) 
 
I fəsil. Asəf Zeynallının həyat və yaradıcılığı .........................  313 
II fəsil. Vokal əsərləri ............................................................. 318 
III fəsil. Kamera əsərləri ......................................................... 326 
IV fəsil. Simfonik əsərləri .......................................................  333 
 

---

 
581 
IX hissə 
1930-1940-cı illərdə Azərbaycan musiqi mədəniyyəti  
(G.Vəzirova)
 .......................................................................... 342 
 
 
X hissə 
Əfrasiyab Bədəlbəyli (G.Vəzirova) 
 
I fəsil. Əfrasiyab Bədəlbəylinin həyat və yaradıcılığı ............ 352 
II fəsil. “Qız qalası” baleti ...................................................... 364 
III fəsil. “Nizami” operası .......................................................  386 
IV fəsil. Əfrasiyab Bədəlbəylinin publisistik fəaliyyəti ......... 393 
 
 
XI hissə 
Niyazi Tağızadə (S.Ağayeva) 
 
I fəsil. Niyazinin həyat və yaradıcılığı ....................................  397 
II fəsil. “Rast” simfonik muğamı ............................................ 430 
III fəsil. Niyazinin “Xosrov və Şirin” operası və “Çitra” 
baleti ......................................................................... 434 
IV fəsil. Niyazinin fortepiano üçün pyesləri ...........................  441 
V fəsil. Niyazinin ifaçılıq üslubunun başlıca xüsusiyyətləri .. 444 
VI fəsil. Niyazi və Türkiyə musiqi mədəniyyəti .....................  446 
 
 
XII hissə 
Səid Rüstəmov (Ş.Həsənova) 
 
I fəsil. Səid Rüstəmovun həyat və yaradıcılığı ....................... 460 
II fəsil. Mahnı yaradıcılığı ...................................................... 473 
III fəsil. Musiqili komediyaları ............................................... 488 
IV fəsil. İnstrumental əsərləri ................................................. 496 
V fəsil. Dirijorluq fəaliyyəti ....................................................  506 
VI fəsil. Bəstəkarın pedaqoji fəaliyyəti .................................. 511 
VII fəsil. Səid Rüstəmov və xalq musiqisi .............................. 513 

---

 
582
XIII hissə 
Ağabacı Rzayeva (H.Babayeva)
 ...........................................  527 
 
I fəsil. Ağabacı Rzayevanın həyat və yaradıcılığı .................. 530 
II fəsil. Mahnı, romans və digər janrlarda yazdığı əsərlər ...... 539 
 
Резюме ....................................................................................  563 
 
Summary ................................................................................. 566 
 
Müəlliflər haqqında .................................................................  569 
 
İstifadə olunmuş ədəbiyyat (Azərbaycan, rus, ingilis 
dillərində ................................................................................. 570 
 
 
 
    
 
 
 
  
 
 
 
     
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
583 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Azərbaycan  
musiqi tarixi  
 
 
İkinci cild 
 
 
 
Bakı – “Elm” – 2017 
 
 

---

 
584
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Nəşriyyatın direktoru  Hafiz Abıyev 
Kompüter tərtibçisi  Rəna Seyid-Rzayeva 
 
 
 
______________ 

---

 
585 
 
 
 
 
Formatı: 60x90 
1
/
16
. Həcmi: 36,5 ç.v. Tirajı: 500 nüsxə. 
Sifariş №
 
35. Qiyməti müqavilə ilə 
 
“Elm” RNPM-nin mətbəəsində çap edilmişdir. 
(İstiqlaliyyət, 28)