AZƏ
RBAYCAN RESPUBL KASI TƏ
HS L NAZ RL Y
AZƏ
RBAYCAN DÖVLƏ
T QT SAD UN VERS TET
MAG STRATURA MƏ
RKƏ
Z
Ə
lyazması hüququnda
SGƏNDƏRL LALƏ FƏXRƏDD N QIZI
“Qloballaş
ma şə
raitində
Azə
rbaycanın beynə
lxalq maliyyə
institutları ilə
ə
məkdaşlığı” mövzusunda
MAG STR D SSERTAS YASI
xtisasın ş
ifri və
adı 060401 “Dünya qtisadiyyatı”
xtisaslaş
ma Beynə
lxalq qtisadi Münasibə
tlə
r
Elmi rə
hbə
r: Magistr proqramının rə
hbə
ri:
i.e.n.,dos.F.Ə
.Rə
himli i.e.n.,dos.M.R.Cə
milov
Kafedra müdiri: prof.Ş
.H.Hacıyev
BAKI - 2015
2
Mündəricat
Giriş..............................................................................................................................3
I Fə
sil :Qloballaş
ma şə
raitində
beynə
lxalq maliyyə
qurumlarının dünya iqtisad-
iyyatında rolu və
mövqeyi..........................................................................................6
1.1 Beynəlxalq Valyuta Fondunun yaranması, məqsədi və funksiyaları......................6
1.2 Dünya Bankı və onun institutları: yaranma tarixi və əsas fəaliyyət istiqamətləri.15
1.3 nkişaf etməkdə olan və keçid iqtisadiyyatı ölkələrin sosial-iqtisadi inkişafında
beynəlxalq maliyyə qurumlarının rolu........................................................................29
II Fəsil : Azərbaycanın beynəlxalq maliyyə institutları ilə əməkdaşlığının müasir
vəziyyəti və təhlili.......................................................................................................37
2.1 Azərbaycanın BVF ilə əməkdaşlığı: valyuta-kredit əlaqələrinin həcmi, dinamikası
və təhlili.......................................................................................................................37
2.2 Dünya Bankı tərəfindən layihələr çərçivəsində Azərbaycana yatırılan xarici
investisiyaların və ayrılan kreditlərin həcmi, dinamikası və təhlili.............................50
III Fəsil :Azərbaycanın beynəlxalq maliyyə institutları ilə əməkdaşlığının inkişaf
perespektivləri............................................................................................................70
3.1 Azərbaycanın valyuta siyasəti və BVF ilə əməkdaşlığının genişləndirilməsi
istiqamətləri.................................................................................................................70
3.2. Dünya Bankının Azərbaycanda tətbiq etdiyi inkişaf strategiyası.........................75
3.3Azərbaycan Respublikasında yoxsulluğun azaldılması və davamlı inkişaf üzrə
Dünya Bankı ilə əməkdaşlığın genişləndirilməsi........................................................81
Nəticə və təkliflər......................................................................................................88
stifadə edilmiş ədəbiyyat siyahısı...........................................................................94
Rezume.......................................................................................................................96
3
G R Ş
Mövzunun aktuallığ
ı. Müasir dövrdə ölkə iqtisadiyyatının inkişafında
beynəlxalq təşkilatlarla olan beynəlxalq iqtisadi münasibətlər mühüm rol
oynayır. Beynəlxalq maliyyə təşkilatları ilə əməkdaşlıq demək olar ki, bütün
ölkələrin iqtisadi siyasətinin əsas prinsiplərindən birinə çevrilmişdir. Çoxsaylı
beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq edən Azərbyacan da beynəlxalq maliyyə
təşkilatları ilə əməkdaşlıq edir, bu əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsi, inkişaf
etdirilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Dissertasiya işində Azərbaycanın
beynəlaxalq maliyyə təşkilatlarına, o cümlədən, Dünya Bankı və BVF-na üzv olması,
müasir şəraitdə ölkəmizin bu təşkilatlar ilə əməkdaşlığının əsas xüsusiyyətləri, qeyd
edilən beynəlxalq maliyyə təşkilatlarının ölkəmizdə həyata keçirdiyi layihələrinin
təhlili və bu təşkilatların imkanlarından ölkəmizin rifahı yolunda maksimum istifadə
edilmə perspektivlərinin öyrənilməsi həm nəzəri, həm də praktiki baxımdan çox
aktualdır.
Tədqiqatın məqsədi və vəzifələri. Tədqiqatın əsas məqsədi beynəlxalq
maliyyə təşkilatları ilə Azərbaycan Respublikasının əlaqələri, o cümlədən,
Beynəlxalq Valyuta Fondunun və Dünya Bankının Azərbaycanda həyata keçirdiyi
layihələr və onların iqtisadi təsirlərini təhlil etmək, Azərbaycanın qeyd edilən
maliyyə təşkilatları ilə əməkdaşlığının mövcud vəziyyətini dəyərləndirmək, onun
inkişaf perspektivlərini müəyyən etmək və bu istiqamətdə təkliflər verməkdən
ibarətdir.
Məqsədə müvafiq olaraq dissertasiya işində aşağıdakı vəzifələr qarşıya
qoyulmuş və baxılmışdır:
• Beynəlxalq Valyuta Fondunun yaranması, məqsədi və funksiyalarını
müəyyənləşdirmək;
• Dünya Bankı və onun institutları: yaranma tarixi və əsas fəaliyyət
istiqamətlərini öyrənmək;