Microsoft Word İŞSİZLİk maaşI (İŞSİZLİK Ödeneğİ) İŞSİZLİk sigortasi (4) Av. Erdoğan kaya doc

---

İŞSİZLİK MAAŞI (İŞSİZLİK ÖDENEĞİ) - İŞSİZLİK SİGORTASI (4) 

 

Av. Erdoğan KAYA - 

www.gurselavukatlik.com

 

 

İşsizlik sigortasından yararlanma koşulları olarak; 1- Belirli süre çalışma ve prim ödeme, 2- İş 

sözleşmesinin belirli nedenlerle sona ermesi, 3- Kuruma 30 gün içerisinde başvuru şartlarını 

saymıştık.  İşsizlik sigortasına ilişkin olarak açıklamalarımıza kaldığımız yerden devam 

ediyoruz.  

 

4 – İş Sözleşmesinin Askıda Olmaması Gereği 

 

İşsizlik ödeneğine hak kazanabilmek için hizmet akdinin başvuru sırasında grev, lokavt veya 

kanundan doğan ödevler nedeniyle askıya alınmamış olması gerekmektedir(md. 51/son). 

 

5 – Yaşlılık(Emekli) Aylığı Almamak 

 

4447 s. Kanun`un 52/1-b maddesinde “herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık 

aylığı aldığı tespit edilen” kişilerin işsizlik ödeneklerinin kesileceği belirtilmiştir. Dolayısıyla 

yaşlılık aylığı olan kişiler işsizlik sigortasından sağlanan yardımlardan faydalanamayacaktır.  

 

Buradan  şu sonuca da ulaşılabilir. Yaşlılık aylığı  dışında alınan aylık(ölüm aylığı vb.) ve 

gelirler(sürekli iş göremezlik geliri vb.) işsizlik ödeneği alınmasına engel oluşturmaz. 

 

İşsizlik Sigortasından Sağlanan Yardımlar 

 

İşsizlik sigortasından sağlanan yardımları üç başlık altında toplamak mümkündür; a) İşsizlik 

Maaşı(İşsizlik Ödeneği), b) Genel Sağlık Sigortasından Yararlanma, c) Yeni Bir İş Bulma, 

Meslek Geliştirme, Edindirme ve Yetiştirme Eğitimi verilmesidir. 

 

a)

 

İşsizlik Maaşı(İşsizlik Ödeneği) 

 

İşsizlik sigortasından yapılan yardımların işsiz kişi açısından en önemli tarafını  işsizlik 

ödeneği oluşturmaktadır. Çünkü işsizlik sigortası kapsamında çalışan kişilerin en önemli ve 

genellikle tek geçim kaynağını çalışmaları karşılığı aldıkları maaşları oluşturmaktadır. 

Çalışmanın sona ermesi halinde de bu gelirden mahrum kalmaktadırlar. İşte işsizlik ödeneği 

burada devreye girmekte ve bir nebzede olsa işsiz kalan kişiye saydığımız  şartların varlığı 

halinde bir gelir sağlamaktadır.  

 

İşsizlik ödeneğinin tutarı nedir? 

 

Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak 

hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkıdır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik 

ödeneği miktarı, 4857 sayılı  İş Kanununun 39 uncu maddesine göre işçiler için uygulanan 

aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemez. 

 

Buna göre kişiye ödenecek işsizlik ödeneğinin tutarı asgari ücretin % 40`ı ve % 80`i 

arasındadır. Bu aralıktan aşağı ya da yukarı olamaz. 2015 yılının ilk 6 ayında asgari ücretin 

brüt tutarının 1.201,50 olduğu düşünüldüğünde işsizlik ödeneği tutarı da 480,60 TL ile 961,20 

TL arasında olacaktır. Bu tutardan ayrıca damga vergisi kesintisi yapılacaktır(md. 50/3). 

 

Burada şu hususu belirtmek gerekir ki her ne kadar işsizlik ödeneğine ilişkin olarak getirilen 

bu sınırlamanın amacı  işsiz kalmaya özenilmesini engellemek(Prof. Dr. A. Güzel/Prof. A. 

Rıza OKUR/Doç. Dr. N. Caniklioğlu, Sosyal Güvenlik Hukuku, 13. Baskı, İstanbul 2010, syf. 

648) olsa da kanaatimce haksızdır.  Şöyle ki işsizlik sigortası fonunda biriken paralara 

göre yapılan ödemelerin çok cüzi olduğu düşünüldüğünde söz konusu oransal 

---

sınırlamanın haksızlığı ortaya çıkacaktır. Yine açıklanan açlık-yoksulluk sınırları ve 

günümüz hayat şartları düşünüldüğünde söz konusu tutarların işsizlik ödeneğinden 

beklenen faydayı sağlamaktan çok uzak olduğu görülecektir. Burada kanaatimce işsiz 

kalmayı özendirmeyecek ancak aynı zamanda işsiz kalan kişiye insan onuruna yaraşır 

bir tutarda ödeme yapılması gerekmektedir. Zaten işsizlik ödeneğine ilişkin olarak 

getirilen 

şartlar ve ödeme süresi sınırı nedeniyle işsiz kalmanın 

özenilmesi/özendirilmesinin önüne geçilmiştir. Buradaki esas problem insan onuruna 

yaraşır bir tutarda ödeme yapılması gereğidir. 

 

İşsizlik ödeneğinin ödenme süresi nedir? 

 

Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış 

olanlardan, son üç yıl içinde; a) 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş 

olan sigortalı  işsizlere 180 gün,b) 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi 

ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün, c) 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası 

primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün, süre ile işsizlik ödeneği verilir(md. 50/2). 

 

İşsizlik ödeneği her ayın sonunda aylık olarak işsizin kendisine ödenir. İlk işsizlik ödeneği 

ödemesi ise ödeneğe hak kazanılan tarihi izleyen ayın sonuna kadar yapılır.  

 

İşsizlik ödeneği, nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez.  

 

22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı  İş Kanununun 21 inci maddesi gereği işe iade davası 

nedeniyle yatırılan primlerin son günü esas alınarak işsizlik ödeneği hak sahipliği belirlenir ve 

işsiz geçen dönem için ödeme yapılır. 

 

Sigortalı, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresini doldurmadan tekrar işe girer ve işsizlik 

sigortası ödeneğinden yararlanmak için bu Kanunun öngördüğü  şartları yerine getiremeden 

yeniden işsiz kalırsa, daha önce hak ettiği işsizlik ödeneği süresini dolduruncaya kadar bu 

haktan yararlanmaya devam eder. Bu Kanunun öngördüğü şartları yerine getirmek suretiyle 

yeniden işsiz kalınması halinde ise, sadece bu yeni hak sahipliğinden doğan süre kadar işsizlik 

ödeneği ödenir(md. 50/4).