1
AZƏRBAYCAN RESPUBL KASI TƏHS L NAZ RL Y
AZƏ
RBAYCAN DÖVLƏ
T QT SAD UN VERS TET
«МАG STRATURA MƏRKƏZ »
Ə
lyazması hüququnda
________Hacıağayev Veysəl Yusif oğlu _______
(MAG STRANTIN A.S.A.)
__ « şgüzar təşkilatlarda təkhakimiyyətlilik və özünütəşkil»
mövzusunda____
MAG STR D SSERTAS YASI
stiqamətin şifri və adı M020000 Mühəndis iqtisadiyyatı və
idarəetmə
xtisasın şifri və adı M020012 «Strateji idarəetmə»
(menecment)
Elmi rəhbər
Magistr proqramının rə
hbə
ri
(A.S.A., elmi dərəcə və elmi ad)
(A.S.A., elmi dərəcə və elmi
ad)
i.e.n., dos. Mirzə
yev Z. .____ i.e.d. Hə
sə
nov H.S.____
__________________________ ________________________
Kafedra müdiri(A.S.A., elmi dərəcə və elmi ad) prof. K. A. Şahbazov_____
___________________________________________________
BAKI - 2 0 1 5
2
Mündəricat
Giriş………………………………………………………………...…………3
Fə
sil 1. ş
güzar təş
kilatlarda tə
k hakimiyyə
tlilik sisteminin
nə
zə
ri ə
sasları…………………………………………………………………6
1.1.
darəetmədə avtoritarizm anlayışı və tək hakimiyyətliliyin mahiyyəti......6
1.2.
ş
güzar təşkilatlarda rəhbərlik sistemin ümumi parametrləri…………....15
1.3.
Özünüidarə və özünü təşkil etmə………………………………………...22
Fə
sil 2. ş
güzar təş
kilatlarda tə
k hakimiyyə
tli idarə
etmə
strukturu……..31
2.1.
darəetmənin təşkilati strukturlarının qurulması prinsipləri
və metodları…………………………………………………………………..31
2.2. Təşkilati strukturların formalaşması və təhlili…………………..……….39
2.3.
darəetmədə təşkilati strukturların təsnifatının meyarları………………..46
Fə
sil 3. ş
güzar təş
kilatlarda effektiv idarə
etmə
nin təş
kili mexanizminin
inkiş
af aspektlə
ri……………………………………………………………54
3.1.
Təşkilatda asılılıqlar və təşkilati mədəniyyətin qurulması.......................54
3.2.
Özünü müdafiə, sinergiya effekti...............................................................62
3.3.
ş
güzar təşkilatlarda daxili münaqişələrin əlamətləri və onların
aradan qaldırılması yolları..................................................................................67
Nə
ticə.................................................................................................................76
Ə
dəbiyyat …………………………………………………………………...79
3
Giriş
.
Mövzunun aktuallığ
ı
:
Müasir dövrdə qlobal proseslərin durmadan
dəyişikliyə məruz qalması təşkilatın stabil, dinamik inkişafı üçün təsərrüfat
subyektlərindən yüksək əzmkarlıq, uzunmüddətli məqsədləri həyata keçirə
bilmə və çətinliklər qarşısında tab gətirmə üçün yüksək peşəkarlıq
qabiliyyətlərinin tənzimlənməsi zəruri edir. Bu isə ilk növbədə rəhbərlərdən
yüksək səriştə, bacarıq və bilik tələb edir. Bildiyimiz kimi iqtisadiyyatın normal
inkişafı kadr ehtiyyatlarından optimal şəkildə istifadəsi ilə əlaqədardır. Bunun
üçün isə firma və müəssisələrdə kadrların seçilməsi, yerləşdirilməsi, onların
peşə və ixtisas dərəcələrinin yüksəldilməsi ilkin zəruri şərtdir. erarxiya
prinsipinə uyğun olaraq rəhbərlər kadrların mövcud potensialını aşkara
çıxarmağı bacarmalı, onların bacarıqlarından səmərəli şəkildə istifadəyə şərait
yaratmalıdırlar. Bu da rəhbərdən iş üslubunun düzgün seçilməsini, heyətin idarə
edilməsinin səmərəli təşkilini, uyğun hakimiyyət növünün tətbiqini, adekvat
motivasiya əlaqələrin optimal strukturunu və s.tələb edir.
Hal-hazırki günümüzdə insan resursları ilə bağlı təşkilatda düzgün
siyasətin aparılması, effektiv elaqələndirmə, geniş insan kütləsinin
istiqamətləndirilməsi dövrün tələblərinə uyğunlaşdırılması çox aktul
məsələlərdə hesab edilir ki, ətrafında danışdığımız mövzuda bu baxımdan öz
aktuallığı ilə fərqlənir.
Tədqiqatın əsas məqsəd və vəzifələri
. Tədqiqatın əsas məqsədi işgüzar
təşkilatlarda səmərəli fəaliyyət mühitinin yaradılması, təşkilati idarəetmə
strukturlarının müxtəlif kombinasiyalarda təşkili prosesini araşdırmaq və
müxtəlif vəziyyətlərdə rəhbərin üzərinə düşən məsələləri təhlil etməkdən
ibarətdir.
Tədqiqat işində qarşıya qoyulan əsas vəzifələr aşağıdakılardan
ibarətdir:
idarəetmədə avtoritarizm anlayışı və tək hakimiyyətliliyin mahiyyəti;