Microsoft Word ki telimati new
KREDİT İTTİFAQLARINA KREDİT VERİLMƏSİNƏ DAİR
Yüklə 0,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- KREDİT İTTİFAQLARINA KREDİT VERİLMƏSİNƏ DAİR KREDİT TƏLİMATI İCRAÇI KREDİT AGENTLİYİ Səhifə: 15
- KREDİT İTTİFAQLARINA KREDİT VERİLMƏSİNƏ DAİR KREDİT TƏLİMATI İCRAÇI KREDİT AGENTLİYİ Səhifə
KREDİT İTTİFAQLARINA KREDİT VERİLMƏSİNƏ DAİR KREDİT TƏLİMATI İCRAÇI KREDİT AGENTLİYİ Səhifə: 15
C+ kateqoriyasına o Kİ-lər aid edilir ki, əməliyyatlarında əsaslı dəyişikliklər edilmədən fəaliyyətlərini davam etdirə bilmirlər və İKA-dan vəsait almaq imkanına malik olmurlar. C+ kateqoriyasına aid edilən Kİ-lər zəif fəaliyyət göstəricilərinə malikdirlər və ciddi nəzarət tələb edirlər.Əsas fəaliyyət göstəriciləri ola bilsin ki, mənfi xarakter daşısın. C kateqoriyası fəaliyyətlərini davam etdirə bilməyən və yaxud qeyri-qənaətbəxş fəaliyyət göstəriciləri olan Kİ-lərdən ibarətdir belə ki, bu Kİ-lər İKA-dan vəsait almayacaqlar, onlardan bəzilərinin fəaliyyətləri ləğv ediləcək və yaxud bu kredit ittifaqları yenidən təşkil ediləcəkdir.C kateqoriyası qeyri-qənaətbəxş nəaliyyət göstəricilərini göstərir və burada nöqsanlar ciddi olduğundan təxirəsalınmaz tədbirlərin həyata keçirilməsinin vacibliyini göstərir. Kİ-lərin Hesablanması Sistemi AMB-nin müəyyən edilmiş prudensial əməliyyat normativlərinə (Kİ-lərin yaradılması üçün minimum lazımı tələblər) və Kİ-lərin apardığı əməliyyatların əsas 5 ciddi elementinə: Kapital adekvatlığı, Aktivlərin keyfiyyəti, İdarəetmə, Gəlir və Likviditliyə əsaslanır. Bu sistem ekspert tərəfindən (auditor) Kİ-nin fəaliyyət göstəricilərini qiymətləndirərkən, qiymətləndirmə prosesində nəzərə alınmalı bütün maliyyə və əməliyyat göstəricilərini əks etdirmək üçün tərtib olunmuşdur. Kİ-lər maliyyə əmsalı və ekspert mühakiməsinin vəhdətindən istifadə etməklə təsnif edilir.Ekspert Kİ-lərin fəaliyyət göstəricilərini təhlil edərkən, əmsalları bir kənara qoymalı və həm keyfiyyət, həm də kəmiyyət faktorlarını nəzərə alaraq, peşəkar mühakimədən istifadə etməlidir. Çox zaman Kİ-lər vəziyyət göstəricilərinə görə geri qaldığından, ekspert balları hesablayarkən, cari və nəzərdə tutulmuş əməliyyatların keyfiyyət təhlilini aparmalıdır. Hər bir əmsal və göstərici üçün Kİ-lər A, B+, B, B-, C+ və ya C kateqoriyalarina bölünəcəkdir. A kateqoriyası ən yüksək , C kateqoriyası isə ən aşağı kateqoriyadır. Bu ayrı-ayrı kateqoriyalara əsasən, İKA hər bir Kİ üçün mürəkkəb dərəcə sistemini müəyyən edəcəkdir.Bötöv dərəcə xüsusi dərəcələrin orta vəziyyətini göstərəcək və ekspertin Kİ-lərin əməliyyatları və idarəetməsiniə dair bilik və mühakimələrinə əsaslanaraq, bir kateqoriya aşağı salına da bilər. Kateqoriya və Bal sistemi Əlavə 7 -də verilmişdir.
KREDİT İTTİFAQLARINA KREDİT VERİLMƏSİNƏ DAİR KREDİT TƏLİMATI İCRAÇI KREDİT AGENTLİYİ Səhifə: 16
İKA tərəfindən kreditləşən sahə diqqətlə araşdırılmalı və veriləcək kreditin riski qabaqcadan müəyyənləşdirilməlidir. Bu səbəbdən, aşağıdakı risk amillərinə xüsusi diqqət verilməlidir:
Layihə riski İKA müştərilərin təqdim etdiyi layihələri hərtərəfli olaraq araşdırmalı və qarşıya çıxa bilən riskləri minimum səviyyəyə endirməlidir. Odur ki, ləvazimatın çatdırılma və təmin edilməsi vaxtı, enerji təminatı mənbələri və s. müəyyənləşdirilməlidir.
Bu risk amilini araşdırmaq üçün müştərinin bazar payı, daxil olduğu sektorun xüsusiyyətləri, ölkədəki və ətraf dövlətlərdəki siyasi və iqtisadi vəziyyət, mövcud valyuta kursları da təhlil olunmalıdır.
Bu risk araşdırılarkən istehsal üçün əldə ediləcək xammalın və iş gücünün təchizatı və mahiyyəti, mövcud bazar qiymətləri haqqında məlumatlar toplanmalı və yoxlanmalıdır.
Bu risk müasir texnologiyanın tələblərinə cavab verəcək iş yerlərinin olması, bazar şəraitində rəqabət edə bilmə səviyyəsi, işçilərin və rəhbərlərin peşə ixtisasları və nailiyyətlərinin təhlil edilməsindən ibarətdir.
Bu risk ilkin olaraq müəssisənin balans və gəlir hesabatlarının təhlili nəticəsində müəyyən olunmalıdır. Burada kapital riskinə xüsusi diqqət yetirilməlidir. Belə ki,müəsisənin özünün lazımi vəsaitinin olmaması gələcəkdə layihənin hər hansı bir mərhələdə yarımçıq qalmasına səbəb ola bilər ki, bu da ümumilikdə, işin ahənginin pozulmasına və kreditin vaxtında ödənilməməsinə gətirib çıxara bilər. Maliyyə riskinin üç əsas komponentləri mövcuddur: 1) Maliyyə proqnozlaşdırması – Hər bir layihə üçün kredit mütəxəssisi layihəni əhatə edən müddət üçün pul dövriyyəsi proqnozunu planlaşdırmalıdır. Bu təhlil nəticəsində borca xidmət göstərilməsi üçün nə qədər sərbəst pul əldə ediləcəyi aydınlaşmalıdır. 2) Göstəricilərin o cümlədən, adekvat ehtiyyata malik olub olmamalarının, kredit portfelinin keyfiyyətinin, risklərin idarə edilməsinin, idarəçilik və əməliyyat təlimatlarında göstərilmiş siyasət və prosedurlara əməl edilib edilməməsinin, maliyyə göstəricilərinin və s. təhlili.
3) Qiymətləndirmə-təhlil zamanı toplanmış bütün faktlar layihənin yekun qiymətləndirilməsində nəzərə alınmalıdır. Qiymətləndirmənin üç perspektivi olmalıdır:
İKA tərəfindən gözlənilən risk; Borcluya fəaliyyətinin həyata keçirilməsinin inkişafında kömək etmə imkanları; İKA üçün mənfəət.
Bu risk çox diqqətlə təhlil olunmalıdır, belə ki kredit vəsaitlərindən maliyyələşəcək iş və əmtəələr təhlükəsiz olmalı və ətraf mühitin qorunması nəzərə alınmalıdır. Belə olmazsa, bu, bir tərəfdən ekologiyanın korlanmasına, digər tərəfdən isə dövlətin müvafiq qanunlarına görə əlavə xərclərə və kompensasiyalara səbəb ola bilər. Bu əlavə xərclər və öhdəliklər isə öz növbəsində, İKA-yə kreditin vaxtında ödənilməsi baxımından təhlükə yarada bilər, üstəlik, ətraf mühitə zərər vurulduğundan, təminatlı girovun da dəyəri əhəmiyyətli dərəcədə aşağı düşə bilər. Bu isə, girovun kredit məbləğini qarşılaya bilməməsinə gətirib çıxarar. Bu qəbildən olan risklərlə qarşılaşmamaq məqsədilə kredit verilməzdən əvvəl tədarük olunacaq avadanlıq və girov götürüləcək əmlaklar barədə onların ətraf mühit çirkləndirməməsini sübut edən şəhadətnamə tələb olunmalıdır.
Yüklə 0,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|