A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu Elmi Şurasının qərarı ilə çapa
məsləhət görülmüşdür
Elmi redaktor:
Əməkdar elm xadimi, t.e.d.,
professor
Y.M.MAHMUDOV
Rəyçilər:
t.e.d.
Q.Ə.HACIYEV
t.e.d.
K.K.ŞÜKÜROV
t.ü.fəlsəfə doktoru
Z.H.BAYRAMOV
HÜSEYNOV Yunis Rza oğlu, t.ü. fəlsəfə doktoru: QARABAĞ
TARİXİ MƏNBƏLƏRDƏ Bakı: “Şuşa” nəşriyyatı,
2012. – 248 s.
H-04 (2012)
Əsərdə Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Qarabağın qədim
dövrlərinə, bölgənin toponimiyasına, diyarın qədim əhalisinin etnik tərkibinə,
Qarabağ xanlığının yaranmasının tarixi şəraiti, xanlığın ictimai quruluşu,
sərhədləri, təbii-coğrafi mövqeyi, iqtisadiyyatı, ticarət əlaqələri, Osmanlı
Türkiyəsi və Gürcüstanla siyasi münasibətləri və habelə XVIII əsrin sonu -
XIX əsrin əvvəllərində Qarabağ xanlığının Qacarlarla Rusiya imperiyası
arasında beynəlxalq çəkişmə meydanına çevrilməsi problemləri araşdırılır.
Əsər tədqiqatçılar, müəllim və tələbələr, eləcə də geniş oxucu kütləsi
üçün nəzərdə tutulur.
Müəllif tərəfindən hədiyyə
© Y.R.HÜSEYNOV, 2012
H
051 (L - 041)
Sifarişlə
051 - 04 (2012)
3
MÜƏLLİM ÖMRÜ –
ŞƏRƏFLİ HƏYAT YOLU
M
üəllif haqqında
“Həyatını müəllimliyə həsr edən insanlar, həqiqətən
fədakar, xalqına, millətinə sədaqətli və eyni zamanda
qəhrəmanlıq göstərən insanlardır”
Heydər Əliyev
Xalqımızın belə bir fəlsəfi deyimi var:
“Niyyətin hara,
mənzilin də ora”. İnsan öz qəlbində, xəyallarında nəyə üstünlük
verirsə, həmin arzulara çatmağın da yollarını müəyyən edir və
onlara çatmaq uğrunda fədakarlıqla mübarizə aparır. Vətəninə,
xalqına, dövlətinə ləyaqətli vətəndaş olmaq hər bir insanın özün-
dən, aldığı ailə tərbiyəsindən asılıdır. İlk növbədə isə başqa-
larına nümunə olmaqda torpağın müqəddəsliyi, onun əvəzolun-
maz gözəlliyi, bu torpağın yetirdiyi barında, bərəkətindədir. Saf
təbiətin bəhrəyə gətirdiyi təamından qidalanan insanlar qüvvətli,
namuslu, qeyrətli, istedadlı və həyatda müdrik olurlar. Müqəd-
dəs torpağın yetirdiyi nemətlərdən pərvazlananlar, el-oba içəri-
sində özlərinə əbədi heykəl ucaldırlar.
Bu baxımdan elm, ədəbiyyat, incəsənət mərkəzi və başı-
mızın tacı olan
ŞUŞA-PƏNAHABAD da müqəddəs torpaqdır.
Əzəmətli dağları, səfalı yaylaqları, minbir dərdə məlhəm olan
saf suları, təmiz və şəffaf bulaqları və Ulu Tanrının bu diyara
əbədi olaraq bəxş etdiyi digər nemətləri olan Şuşa görkəmli şəx-
siy
yətlərin -
Qasım bəy Zakirin, Xurşudbanu Natəvanın, Mir
Möhsün Nəvvabın, Nəcəf bəy Vəzirovun, Əbdürrəhim bəy
4
Haqverdiyevin, Yusif Vəzir Çəmənzəminlinin, Firidun bəy
Köçərlinin, Əhməd Ağaoğlunun, Həşim bəy Vəzirovun, Kə-
rim bəy Mehmandarovun, Hacı Hüsünün, Məşədi İsinin,
Cabbar Qaryağdı oğlunun, Keçəçi oğlu Məhəmmədin, Segah
İslamın, Məşədi Məhəmməd Fərzəliyevin, Seyid Şuşinskinin,
Xan Şuşinskinin, Üzeyir bəy Hacıbəyovun, Süleyman Ələs-
gərovun və yüzlərlə dünya şöhrətli şəxsiyyətlərin vətənidir.
Bu elm və mədəniyyət xadimləri Şuşanın şöhrətini dünya
səviyyəsinə qaldırmışlar.
Bu tarixi şəxsiyyətlərin ənənələrini indi də davam etdirən
ziyalılarımızın sayını sadalamaqla qurtarmaz. Biz belə ziyalı-
larımızla haqlı olaraq fəxr edirik, buna mənəvi haqqımız var.
Belə ziyalılarımızın hər birinin öz dəsti-xətti var.
Şuşanın ziyalı müəllimlərindən söhbət açarkən rayonu-
muz
da təhsil sahəsində özünün elmi, metodiki, pedaqoji bilik
səviyyəsi ilə fərqlənən əzmkar, öz üzərində müntəzəm çalışan,
tədqiqatçı alim, böyük hörmətə malik olan, rayonumuzun
təhsilinin ağsaqqalı
Yunis Rza oğlu Hüseynov yada düşür.
Yunis Rza oğlu Hüseynov
15 sentyabr 1935-ci ildə
Şuşa şəhərində anadan olmuşdur. O,
1945-ci ildə Şuşa şəhər
yed
diillik məktəbinin birinci sinfinə daxil olub,
1952-ci ildə
oranı yüksək qiymətlərlə qurtarıb, həmin ildən Şuşada nəşr
olunan
“
Kolxoz bayrağı” qəzetinin redaksiyasında mürəttib
vəzifəsində əmək fəaliyyətinə başlamışdır. Yunis müəllim
işləməklə bərabər, öz təhsilini Şuşa şəhər Fəhlə-Gənclər
məktəbində davam etdirmişdir. Yunis Hüseynov həmin
məktəbin onuncu sinfini
1955-ci ildə yaxşı və əla qiymətlərlə
bitirdikdən sonra,
1960-cı ildə Azərbaycan Dövlət
Universitetinin (indiki BDU) əyani tarix fakültəsinə daxil olub,
oranı
1965-ci ildə yüksək qiymətlərlə qurtarmış, həmin ildən,
2011-ci
ilin avqust ayına kimi fasiləsiz olaraq Şuşa şəhərində
pedaqoji işdə çalışmışdır. O,
Şuşa şəhər 4 saylı orta məktəbdə
tarix müəllimi və təlim-tərbiyə işləri üzrə direktor müavini,
Şuşa Rayon Metodkabinetinin müdiri, Şuşa Rayon Təhsil
Şöbəsinin baş müfəttişi, Şuşa şəhər 3 saylı orta internat-