Qeyri-hökuməәt təәşkilatları (ictimai birlikləәr vəә fondlar)
haqqında
Azəәrbaycan Respublikasının Qanunu
I fəәsil. Ümumi müddəәalar
Maddəә 1. Bu qanunun məәqsəәdi
1.1. Bu Qanun ictimai birlikləәrin vəә fondların yaradılması vəә fəәaliyyəәt göstəәrməәsi iləә bağlı
münasibəәtləәri təәnzimləәyir.
1.2. Bu qanunda «qeyri-hökuməәt təәşkilatı» anlayışına ictimai birlikləәr vəә fondlar daxildir.
1.3. Bu qanun hüquqi şəәxsləәr kimi qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının yaradılmasını, fəәaliyyəәtini,
yenidəәn təәşkil edilməәsi vəә ləәğv edilməәsi qaydalarını, qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının fəәaliyyəәtini,
idarəә olunmasını, dövləәt hakimiyyəәti orqanları iləә münasibəәtləәrini müəәyyəәn edir.
1.4. Bu qanun siyasi partiyalara, həәmkarlar ittifaqlarına, dini birlikləәrəә, yerli özünüidarəә
orqanlarına, habeləә bu təәsisatlara məәxsus olan funksiyaların həәyata keçirilməәsi məәqsəәdi iləә
yaradılan qurumlara vəә başqa qanunlarla təәnzimləәnəәn digəәr qeyri-hökuməәt təәşkilatlarına şamil
edilmir.
Maddəә 2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı
2.1. İctimai birlik—təәsis səәnəәdləәrindəә müəәyyəәn olunmuş məәqsəәdləәrləә ümumi maraqlar əәsasında
birləәşmiş bir neçəә fiziki vəә (vəә ya) hüquqi şəәxsin təәşəәbbüsü iləә yaradılmış könüllü,
özünüidarəәedəәn, öz fəәaliyyəәtinin əәsas məәqsəәdi kimi gəәlir əәldəә etməәyi nəәzəәrdəә tutmayan vəә əәldəә
ediləәn gəәliri öz üzvləәri arasında bölməәyəәn qeyri-hökuməәt təәşkilatıdır.
2.2. Fond—üzvləәri olmayan, bir vəә ya bir neçəә fiziki vəә (vəә ya) hüquqi şəәxsləәr təәrəәfindəәn könüllü
əәmlak haqqı əәsasında təәsis ediləәn vəә sosial, xeyriyyəә, məәdəәni, təәhsil vəә ya digəәr ictimai-faydalı
məәqsəәdləәri daşıyan qeyri-hökuməәt təәşkilatıdır.
2.3. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı Azəәrbaycan Respublikasının Konstitusiyası vəә qanunları iləә qadağan
olunmamış məәqsəәdləәr üçün yaradıla vəә fəәaliyyəәt göstəәrəә biləәr.
2.4. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı Azəәrbaycan Respublikası prezidentinin, Azəәrbaycan Respublikası
Milli Məәclisinin vəә bəәləәdiyyəәləәrin seçkiləәrindəә iştirak edəә bilməәz, siyasi partiyalara maliyyəә vəә
başqa maddi yardım göstəәrəә bilməәz. Azəәrbaycan Respublikasının seçki qanunvericiliyinəә uyğun
olaraq qeyri-hökuməәt təәşkilatları (xarici fiziki vəә hüquqi şəәxsləәr, nizamnaməә kapitalında xarici
fiziki vəә hüquqi şəәxsləәrin payı 30 faizdəәn artıq olan Azəәrbaycan Respublikasının hüquqi şəәxsləәri
təәrəәfindəәn qrant alan vəә ya başqa cür maliyyəәləәşdiriləәn qeyri-hökuməәt təәşkilatları istisna olmaqla)
Azəәrbaycan Respublikasında keçiriləәn prezident seçkiləәri, Milli Məәclisəә seçkiləәri vəә bəәləәdiyyəәləәrəә
seçkiləәri müşahidəә edəә vəә exit-poll həәyata keçirəә biləәrləәr. Xarici hüquqi şəәxsləәr Azəәrbaycan
Respublikası Prezidentinin seçkiləәri, Azəәrbaycan Respublikasının Milli Məәclisinəә seçkiləәr vəә
bəәləәdiyyəә seçkiləәri zamanı exit-polla əәlaqəәdar təәdbirləәrdəә yalnız Azəәrbaycan Respublikasının
qeyri-hökuməәt təәşkilatları iləә birlikdəә iştirak edəә biləәrləәr. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı Azəәrbaycan
Respublikasının qanunlarında vəә öz nizamnaməәsindəә nəәzəәrdəә tutulmuş qaydada hüquqi-normativ
aktların təәkmilləәşdirilməәsi təәklifləәri iləә çıxış edəә biləәr.
Maddəә 3. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının adı vəә olduğu yer
3.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının onun təәşkilati-hüquqi formasını vəә fəәaliyyəәtinin xarakterini
göstəәrəәn adı olmalıdır. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının adında Azəәrbaycan Respublikasının dövləәt
orqanlarının adlarından, habeləә Azəәrbaycanın görkəәmli şəәxsiyyəәtləәrinin adlarından (onların
yaxın qohumlarının vəә ya vəәrəәsəәləәrinin icazəәsi olmadan) istifadəә ediləә bilməәz.
3.2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının olduğu yer onun nizamnaməәsindəә göstəәrilmiş hüquqi ünvanı iləә
müəәyyəәn edilir.
3.3. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının hüquqi ünvanı dəәyişdikdəә müvafiq icra hakimiyyəәti orqanına
[Azəәrbaycan Respublikasının ƏӘdliyyəә Nazirliyi]
bu barəәdəә 7 gün müddəәtindəәn az olmamaq şəәrti
iləә yazılı məәlumat verilməәlidir.
Maddəә 3-1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının rəәmzləәri
Qeyri-hökuməәt təәşkilatı bayraq, emblem vəә sair rəәmzləәrəә malik ola biləәr. Təәşkilatın rəәmzləәri
Azəәrbaycan Respublikasının vəә xarici dövləәtləәrin dövləәt rəәmzləәri, habeləә dövləәt orqanlarının,
beynəәlxalq təәşkilatların vəә digəәr qurumların rəәmzləәri iləә eyni olmamalı, qanunla qorunan əәmtəәəә
nişanlarını təәqlid etməәməәlidir.
II fəәsil. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının təәşkilati-
hüquqi formaları, növləәri vəә iştirakçıları
Maddəә 4. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının təәşkilati-hüquqi formaları
Qeyri-hökuməәt təәşkilatları istəәniləәn təәşkilati-hüquqi formalarda təәsis oluna biləәrləәr.
Maddəә 5. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının növləәri
Qeyri-hökuməәt təәşkilatları daimi əәsaslarla vəә ya konkret məәqsəәdləәrəә nail olmaq üçün təәsis oluna
biləәrləәr.
Maddəә 6. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının fəәaliyyəәt əәrazisi
6.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatları Azəәrbaycan Respublikasında Ümumazəәrbaycan, regional vəә yerli
statusla təәsis oluna vəә fəәaliyyəәt göstəәrəә biləәrləәr. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının fəәaliyyəәt əәrazisi
təәşkilat təәrəәfindəәn müstəәqil müəәyyəәn olunur.
6.2. Ümumazəәrbaycan qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının fəәaliyyəәti Azəәrbaycan Respublikasının bütün
əәrazisinəә şamil edilir. Regional qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının fəәaliyyəәti Azəәrbaycan
Respublikasının iki vəә ya artıq inzibati əәrazi vahidini əәhatəә etməәlidir. Yerli qeyri-hökuməәt
təәşkilatları bir inzibati əәrazi vahidinin çəәrçivəәsindəә fəәaliyyəәt göstəәrirləәr.
6.3. Beynəәlxalq qeyri-hökuməәt təәşkilatları—öz fəәaliyyəәt dairəәsi iləә Azəәrbaycan Respublikasının
vəә əәn azı başqa bir xarici dövləәtin əәraziləәrini əәhatəә edəәn ictimai birlikləәrdir.
Maddəә 7. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının filial vəә nümayəәndəәlikləәri
7.1. Dövləәt qeydiyyatına alınmış qeyri-hökuməәt təәşkilatı Azəәrbaycan Respublikasının əәrazisindəә
vəә xaricdəә filiallarını yarada, nümayəәndəәlikləәrini aça biləәr. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının filial vəә
nümayəәndəәlikləәrinin dövləәt qeydiyyatına alınması təәləәb edilmir. Təәşkilat on gün müddəәtindəә
müvafiq icra hakimiyyəәti orqanına filial vəә (vəә ya) nümayəәndəәliyinin yaradılması haqqında
məәlumat verməәlidir.
7.2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının filialı həәmin təәşkilatın olduğu yerdəәn kəәnarda təәşkil ediləә vəә onun
fəәaliyyəәtini vəә ya fəәaliyyəәtinin bir hissəәsini həәyata keçirəә biləәr.
7.3. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının nümayəәndəәliyi həәmin təәşkilatın olduğu yerdəәn kəәnarda təәşkil
edilir, onun maraqlarını təәmsil edir vəә həәmin maraqların müdafiəәsini həәyata keçirir.
7.4. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının filialı vəә nümayəәndəәliyi hüquqi şəәxs deyil, onları yaratmış
təәşkilatın əәmlakından pay alır vəә onun adından təәsdiq etdiyi ƏӘsasnaməәyəә əәsasəәn fəәaliyyəәt göstəәrir.
Filial vəә nümayəәndəәlikləәrin fəәaliyyəәtinəә görəә onları yaradan qeyri-hökuməәt təәşkilatı məәsuliyyəәt
daşıyır.
7.5. Filial vəә nümayəәndəәliyin rəәhbəәrləәri qeyri-hökuməәt təәşkilatı təәrəәfindəәn təәyin edilir vəә qeyri-
hökuməәt təәşkilatı təәrəәfindəәn veriləәn səәlahiyyəәt dairəәsindəә fəәaliyyəәt göstəәrir. Təәsisçiləәrinin
əәcnəәbiləәr vəә ya xarici hüquqi şəәxsləәr olduğu qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının filial vəә ya
nümayəәndəәlikləәrinin rəәhbəәrləәrinin müavinləәri Azəәrbaycan Respublikasının vəәtəәndaşları
olmalıdırlar.
Maddəә 8. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının iştirakçıları
8.1. İctimai birlikləәrin iştirakçılarına təәsisçiləәr, üzvləәr vəә köməәkçiləәr aiddir. Fondların
iştirakçılarına təәsisçiləәr vəә köməәkçiləәr aiddir.
8.2. İctimai birliyin yetkinlik yaşına çatmamış üzvləәri Azəәrbaycan Respublikasının mülki
qanunvericiliyinəә əәsasəәn hüquqlar əәldəә edir vəә vəәzifəәləәr daşıyır.
8.3. ƏӘcnəәbiləәr vəә vəәtəәndaşlığı olmayan şəәxsləәr Azəәrbaycan Respublikasında fəәaliyyəәt göstəәrəәn
qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının iştirakçıları ola biləәr.
8.4. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarına daxil olmaq kişi vəә qadınlar üçün eyni şəәrtləәrləә açıq olmalıdır vəә
onlar üçün bəәrabəәr imkanlar yaradılmalıdır.
8.5. Bu Qanunun 8.4-cü maddəәsindəә göstəәriləәn təәləәb həәr hansı cinsin xüsusi maraqlarının
müdafiəәsi iləә yaradılan qeyri-hökuməәt təәşkilatlarına şamil edilmir.
Maddəә 9. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının təәsisçiləәri
9.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının təәsisçiləәri hüquqi şəәxsləәr (dövləәt hakimiyyəәti vəә yerli
özünüidarəә orqanları istisna olmaqla) vəә ya 18 yaşına (gəәncləәrin ictimai birlikləәrinin təәsisçiləәri—
16 yaşına) çatmış fiziki şəәxsləәr ola biləәrləәr.
9.1-1. Azəәrbaycan Respublikasında daimi yaşamaq hüququ olan əәcnəәbiləәr vəә vəәtəәndaşlığı
olmayan şəәxsləәr Azəәrbaycan Respublikasının əәrazisindəә qeyri-hökuməәt təәşkilatının təәsisçisi ola
biləәrləәr.
9.2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının təәsisçiləәri bəәrabəәr hüquqlara malikdir. Onların qarşılıqlı hüquq
vəә vəәzifəәləәrinin həәcmi qeyri-hökuməәt təәşkilatının təәsis edilməәsinəә münasibəәtdəә təәsis müqaviləәsi
iləә (müqaviləә bağlandıqda), qeyri-hökuməәt təәşkilatının fəәaliyyəәtindəә iştiraka münasibəәtdəә isəә
qeyri-hökuməәt təәşkilatının nizamnaməәsi iləә müəәyyəәn edilir.
Maddəә 10. İctimai birlikləәrin üzvləәri
10.1. Azəәrbaycan Respublikasında həәr bir fiziki vəә hüquqi şəәxs (dövləәt hakimiyyəәti vəә yerli
özünüidarəә orqanları istisna olmaqla) ictimai birliyin üzvü ola biləәr.
10.2. İctimai birliyin üzvləәri bəәrabəәrhüquqludurlar. Onlar ictimai birlikləәrin rəәhbəәr orqanlarına
seçəә vəә seçiləә, fəәaliyyəәtindəә iştirak edəә, rəәhbəәr orqanların fəәaliyyəәtinəә nəәzarəәt edəә, nizamnaməә iləә
nəәzəәrdəә tutulmuş digəәr hüquqlar daşıya biləәrləәr, eləәcəә dəә nizamnaməә təәləәbləәrinəә riayəәt
etməәlidirləәr.
10.3. İctimai birliyin üzvlüyünün əәldəә edilməәsi vəә üzvlüyəә xitam verilməәsi məәsəәləәləәri nizamnaməә
iləә müəәyyəәn edilir. Nizamnaməә ictimai birliyin üzvlüyünəә xitam verilməәsindəәn birliyin daxilindəә
vəә məәhkəәməәyəә şikayəәt etməә hüququna təәminat verməәlidir.
10.4. İctimai birlik dövləәt qeydiyyatına alındıqdan sonra otuz gün müddəәtindəә üzvləәrinin
reyestrinin aparılmasını təәmin etməәlidir.
Maddəә 11. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının köməәkçiləәri
Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının köməәkçiləәrinəә nizamnaməәləәrinəә müvafiq olaraq qeyri-hökuməәt
təәşkilatının fəәaliyyəәtindəә iştirak etməәkləә, öz münasibəәtləәrini qeyri-hökuməәt təәşkilatı iləә təәşkilati
cəәhəәtdəәn rəәsmiləәşdirməәdəәn ona müxtəәlif köməәk vəә ya xidməәtləәr göstəәrməәkləә qeyri-hökuməәt
təәşkilatını dəәstəәkləәyəәn fiziki vəә hüquqi (dövləәt hakimiyyəәti vəә yerli özünüidarəә orqanları istisna
olmaqla) şəәxsləәr aiddir. Köməәkçiləәrin mövcudluğu vəә onların hüquqi statusu qeyri-hökuməәt
təәşkilatının təәsis səәnəәdləәri iləә müəәyyəәn edilir.
III fəәsil. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının yaradılması,
yenidəәn təәşkili vəә ləәğv edilməәsi
Maddəә 12. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının yaradılması
12.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı onun təәsis edilməәsi nəәticəәsindəә, habeləә mövcud olan qeyri-hökuməәt
təәşkilatının yenidəәn təәşkili nəәticəәsindəә yaradıla biləәr.
12.1-1. Fond yaradılarkəәn onun nizamnaməә kapitalı on min manatdan az olmamalıdır.
12.2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının təәsis edilməәsi nəәticəәsindəә yaradılması təәsisçiləәrin (təәsisçinin)
qəәrarı iləә həәyata keçirilir. Bu halda təәsis yağıncağı çağırılır vəә təәşkilatın nizamnaməәsi qəәbul
olunur.
12.3. Azəәrbaycan Respublikasında xarici dövləәtləәrin qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının filial vəә
nümayəәndəәlikləәrinin dövləәt qeydiyyatı həәmin təәşkilatlarla bağlanmış saziş əәsasında həәyata
keçirilir.
Maddəә 13. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının nizamnaməәsi
13.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının nizamnaməәsindəә qeyri-hökuməәt təәşkilatının adı vəә yerləәşdiyi yer,
fəәaliyyəәtinin məәqsəәdləәri vəә idarəәolunma qaydası, üzvləәrin hüquq vəә vəәzifəәləәri, ictimai birliyin
üzvlüyünəә qəәbulun vəә ondan çıxmanın şəәrtləәri vəә qaydası, qeyri-hökuməәt təәşkilatının əәmlakının
formalaşma məәnbəәləәri, nizamnaməәnin qəәbulu, ona əәlavəә vəә dəәyişiklikləәrin edilməәsi qaydası,
qeyri-hökuməәt təәşkilatının ləәğv edilməәsi vəә ləәğv edildiyi halda əәmlakından istifadəә qaydası
müəәyyəәn edilməәlidir.
13.2. Fondun nizamnaməәsindəә həәm dəә fondun «fond» sözü daxil edilmiş adı, onun olduğu yer,
fondun məәqsəәdi, onun orqanları, o cümləәdəәn Himayəәçilik Şurası vəә onların formalaşma qaydası,
fondun vəәzifəәli şəәxsləәrinin təәyin edilməәsi vəә onların azad edilməәsi vəә fondun ləәğv edildiyi halda
onun əәmlakının müqəәddəәratı haqqında məәlumatlar olmalıdır.
13.3. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının nizamnaməәləәrindəә dövləәt vəә yerli özünüidarəә orqanlarının
səәlahiyyəәtləәrinin məәnimsəәnilməәsinəә, habeləә dövləәt nəәzarəәti vəә yoxlama funksiyalarının nəәzəәrdəә
tutulmasına yol verilmir.
Maddəә 14. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının nizamnaməәsinəә
dəәyişiklikləәrin edilməәsi
14.1. İctimai birliyin nizamnaməәsinəә dəәyişiklikləәr onun ali idarəәetməә orqanının qəәrarı iləә ediləә
biləәr. Fondun nizamnaməәsinəә dəәyişiklikləәrin edilməәsi fondun Himayəәçilik Şurası təәrəәfindəәn vəә
yalnız fondun məәqsəәdləәri istiqaməәtindəә ediləә biləәr.
14.2. Fondun nizamnaməәsi fondun Himayəәçilik Şurası təәrəәfindəәn bir şəәrtləә dəәyişdiriləә biləәr ki,
nizamnaməәdəә onun bu qaydada dəәyişdirilməәsi imkanı nəәzəәrdəә tutulmuş olsun. ƏӘgəәr fondun
nizamnaməәsinin dəәyişilməәz şəәkildəә saxlanılması fondun təәsis edilməәsi zamanı qabaqcadan nəәzəәrəә
alınması mümkün olmayan nəәticəәləәrəә gəәtirəәrsəә vəә nizamnaməәdəә dəәyişiklikləәrin mümkünlüyü isəә
nəәzəәrdəә tutulmayıbsa, yaxud nizamnaməә səәlahiyyəәtli şəәxsləәr təәrəәfindəәn dəәyişilməәyibsəә, bu
nizamnaməәyəә dəәyişiklikləәrin edilməәsi hüququ fondun Himayəәçilik Şurasının əәrizəәsinəә əәsasəәn
məәhkəәməәyəә məәnsubdur.
14.3. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının nizamnaməәsindəәki dəәyişiklikləәrin dövləәt qeydiyyatı müvafiq icra
hakimiyyəәti orqanı
[Azəәrbaycan Respublikasının ƏӘdliyyəә Nazirliyi]
təәrəәfindəәn həәyata keçirilir.
Qeyri-hökuməәt təәşkilatının nizamnaməәsindəәki dəәyişiklikləәr onların dövləәt qeydiyyatına alındığı
andan qüvvəәyəә minir.
Maddəә 15. İctimai birliyin təәsis edilməәsi haqqında bildiriş
15.1. İctimai birliyin təәsis edilməәsi haqqında bildiriş onun təәsis edilməәsi haqqında qəәrarın qəәbul
olunduğu andan 30 gündəәn gec olmayaraq müvafiq icra hakimiyyəәti orqanına
[Azəәrbaycan
Respublikasının ƏӘdliyyəә Nazirliyi]
yazılı müraciəәt vasitəәsiləә həәyata keçirilir. İctimai birliyin
rəәhbəәri təәrəәfindəәn imzalanmış müraciəәtəә təәsis protokolu da əәlavəә olunmalıdır.
15.2. Müvafiq icra hakimiyyəәti orqanı
[Azəәrbaycan Respublikasının ƏӘdliyyəә Nazirliyi]
ictimai
birliyin təәsis edilməәsi haqqında bildirişi alan günü bildirişin daxil olmasını təәsdiq edəәn səәnəәdi
ictimai birliyin nümayəәndəәsinəә verir vəә ya poçt vasitəәsiləә göndəәrir.
Maddəә 16. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının dövləәt qeydiyyatı
16.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının dövləәt qeydiyyatı müvafiq icra hakimiyyəәti orqanı
[Azəәrbaycan Respublikasının ƏӘdliyyəә Nazirliyi]
təәrəәfindəәn hüquqi şəәxsləәrin qeydiyyatı haqqında
Azəәrbaycan Respublikasının qanunvericiliyinəә uyğun olaraq həәyata keçirilir.
16.2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı yalnız dövləәt qeydiyyatına alındıqdan sonra hüquqi şəәxs statusunu
əәldəә edir.
Maddəә 17. Dövləәt qeydiyyatına alınmasından imtina
17.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının dövləәt qeydiyyatına alınmasından yalnız «Hüquqi şəәxsləәrin
dövləәt qeydiyyatı vəә dövləәt reyestri haqqında» Azəәrbaycan Respublikasının Qanunu iləә nəәzəәrdəә
tutulmuş hallarda imtina ediləә biləәr.
17.2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının dövləәt qeydiyyatına alınmasından imtinanın əәsasları vəә təәsis
səәnəәdləәrinin hazırlanmasında qanunvericiliyin pozulmuş müddəәaları vəә maddəәləәri göstəәrilməәkləә,
yazılı surəәtdəә məәlumat qeyri-hökuməәt təәşkilatının nümayəәndəәsinəә təәqdim olunur.
17.3. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının dövləәt qeydiyyatına alınmasından imtina pozuntular aradan
qaldırıldıqdan sonra səәnəәdləәrin dövləәt qeydiyyatı üçün yenidəәn təәqdim edilməәsinəә mane ola
bilməәz.
17.4. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının dövləәt qeydiyyatına alınmasından imtinadan inzibati qaydada vəә
(vəә ya) məәhkəәməә qaydasında şikayəәt veriləә biləәr.
Maddəә 18. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının fəәaliyyəәtinəә xitam verilməәsi
Qeyri-hökuməәt təәşkilatının fəәaliyyəәtinəә qeyri-hökuməәt təәşkilatının yenidəәn təәşkil edilməәsi
(birləәşməә, qoşulma, bölünməә, ayrılma, çevrilməә) vəә ya qeyri-hökuməәt təәşkilatının ləәğv edilməәsi
yolları iləә xitam verilir.
Maddəә 19. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının yenidəәn təәşkil edilməәsi
19.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı bu qanunda nəәzəәrdəә tutulan qaydada yenidəәn təәşkil ediləә biləәr.
Qeyri-hökuməәt təәşkilatının yenidəәn təәşkili onun təәsisçiləәrinin vəә ya təәşkilatın nizamnaməә iləә vəәkil
edilmiş orqanının qəәrarı iləә həәyata keçiriləә biləәr.
19.2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının yenidəәn təәşkili birləәşməә, qoşulma, bölünməә, ayrılma vəә çevrilməә
formalarında həәyata keçiriləә biləәr.
19.3. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının başqa təәşkilatın ona birləәşməә vəә qoşulma formasında yenidəәn
təәşkil edilməәsi müvafiq icra hakimiyyəәti orqanı
[Azəәrbaycan Respublikasının ƏӘdliyyəә Nazirliyi]
təәrəәfindəәn onlardan birinin fəәaliyyəәtinəә xitam verilməәsi haqqında qeydin hüquqi şəәxsləәrin dövləәt
reyestrinəә daxil edildiyi andan sayılır.
19.4. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının ayrılma vəә bölünməә formalarından təәşkil edilməәsi müvafiq icra
hakimiyyəәti orqanı
[Azəәrbaycan Respublikasının ƏӘdliyyəә Nazirliyi]
təәrəәfindəәn onlardan birinin
ayrılması haqqında vəә ya bölünəәn təәşkilatın fəәaliyyəәtinəә xitam verilməәsi haqqında vəә yeni qeyri-
hökuməәt təәşkilatlarının təәsis edilməәsi haqqında qeydləәrin hüquqi şəәxsləәrin dövləәt reyestrinəә daxil
edildiyi andan sayılır.
19.5. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının çevrilməә formasında təәşkil edilməәsi müvafiq icra hakimiyyəәti
orqanı
[Azəәrbaycan Respublikasının ƏӘdliyyəә Nazirliyi]
təәrəәfindəәn mövcud olan təәşkilatın ləәğvi vəә
onun əәsasında yeni təәşkilatın təәsis edilməәsi haqqında qeydləәrin hüquqi şəәxsləәrin dövləәt reyestrinəә
daxil edildiyi andan sayılır.
19.6. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının yenidəәn təәşkilindəәn sonra hüquq varisliyi iləә bağlı olan bütün
məәsəәləәləәr Azəәrbaycan Respublikasının Mülki Məәcəәlləәsindəә nəәzəәrdəә tutulmuş qaydada həәll olunur.
Maddəә 20. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının ləәğvi
Qeyri-hökuməәt təәşkilatı hüquqi şəәxsləәrin dövləәt qeydiyyatı haqqında Azəәrbaycan Respublikasının
qanunvericiliyindəә nəәzəәrdəә tutulmuş qaydada ləәğv ediləә biləәr.
Maddəә 21. Ləәğv ediləәn qeyri-hökuməәt təәşkilatının əәmlakı
Qeyri-hökuməәt təәşkilatının ləәğv edilməәsi iləә bağlı bütün əәmlak məәsəәləәləәri Azəәrbaycan
Respublikasının Mülki Məәcəәlləәsindəә nəәzəәrdəә tutulmuş qaydada həәll olunur.
IV fəәsil. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının fəәaliyyəәti
Maddəә 22. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının fəәaliyyəәt növləәri
22.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı Azəәrbaycan Respublikasının qanunvericiliyi iləә qadağan olunmayan
vəә qeyri-hökuməәt təәşkilatının nizamnaməәsindəә nəәzəәrdəә tutulan məәqsəәdləәrəә zidd olmayan ölkəә
daxilindəә vəә xaricdəә həәr hansı fəәaliyyəәt növünü həәyata keçirəә biləәr.
22.2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı əәldəә edilmiş gəәliri təәsisçiləәri (üzvləәri) arasında bölüşdürməәyəәrəәk,
yalnız təәşkilatın yaradılması məәqsəәdləәrinəә nail olmasına yönəәldilmiş sahibkarlıq fəәaliyyəәtini
həәyata keçirəә biləәr. Beləә fəәaliyyəәt kimi qeyri-hökuməәt təәşkilatının yaranma məәqsəәdləәrinəә cavab
verəәn, məәnfəәəәt gəәtirəәn mal vəә xidməәt istehsalı vəә satışı, habeləә qiyməәtli kağızların, əәmlak vəә
qeyri-əәmlak hüquqlarının əәldəә edilməәsi, əәmanəәtçi kimi təәsəәrrüfat cəәmiyyəәtləәrindəә, ortaqlıqlarda
iştirakı qəәbul edilir.
22.3. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı sahibkarlıq fəәaliyyəәti üzrəә gəәlir vəә xəәrcləәrin uçotunu aparır. Qeyri-
hökuməәt təәşkilatının məәşğul ola biləәn fəәaliyyəәt növləәri üçün həәr bir məәhdudiyyəәt yalnız qanunla
müəәyyəәn olunur.
Maddəә 23. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının əәmlakı
23.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının mülkiyyəәtindəә vəә ya operativ idarəәsindəә qanunvericilikləә
qadağan olunmamış növləәrdəә əәmlak ola biləәr.
23.2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı öz öhdəәlikləәrinəә görəә əәmlakı iləә cavabdehdir. Bu əәmlak yalnız
Azəәrbaycan Respublikasının qanunlarına uyğun olaraq özgəәninkiləәşdiriləә biləәr.
23.3. Fondun əәmlakını onun təәsisçiləәri (təәsisçisi) təәrəәfindəәn veriləәn əәmlak təәşkil edir. Fond təәsis
olunduqdan sonra ona əәmlak vermiş şəәxs təәsisçi hüququ qazanmır. Təәsisçiləәr onların yaratdığı
fondun öhdəәlikləәri üçün, fondlar isəә öz təәsisçiləәrinin öhdəәlikləәri üçün məәsuliyyəәt daşımır.
Maddəә 24. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının əәmlakının formalaşdırılma
məәnbəәləәri
24.0. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının əәmlakının pul vəә digəәr şəәkildəә formalaşdırılma məәnbəәləәri
aşağıdakılardır;
24.0.1. təәsisçiləәrin vəә ya ictimai birlikləәrin üzvləәrinin müntəәzəәm vəә ya birdəәfəәlik üzvlük
haqları;
24.0.2. könüllü əәmlak haqları vəә könüllü ianəәləәri;
24.0.3. malların satışından, xidməәtləәr göstəәrilməәsindəәn, işləәr görülməәsindəәn daxilolmalar;
24.0.4. səәhmləәr, istiqrazlar, başqa qiyməәtli kağız vəә əәmanəәtləәrdəәn alınan dividendləәr,
gəәlirləәr;
24.0.5. öz əәmlakından istifadəә vəә onun satılması nəәticəәsindəә əәldəә ediləәn gəәlirləәr;
24.0.6. qrantlar;
24.0.7. qanunvericilikləә qadağan olunmayan başqa gəәlirləәr.
Maddəә 24-1. İanəәləәr vəә qrantlar
24-1.1. İanəә — qeyri-hökuməәt təәşkilatının qarşısında həәr hansı məәqsəәdəә nail olmaq vəәzifəәsi
qoymadan ona bu Qanunla nəәzəәrdəә tutulmuş qaydada maliyyəә vəәsaiti şəәklindəә vəә (vəә ya) başqa
maddi formada veriləәn yardımdır.
24-1.2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı qəәbul etdiyi vəә ya vəәd ediləәn ianəә müqabilindəә, ianəә verəәn şəәxsəә vəә
ya həәr hansı digəәr şəәxsəә birbaşa, yaxud dolayı yolla maddi vəә sair neməәt, həәr hansı imtiyaz vəә ya
güzəәşt verəә, beləә təәklifləә çıxış edəә vəә ya beləә vəәd verəә bilməәz.
24-1.3. Qeyri-hökuməәt təәşkilatına ianəә verəәn şəәxs verdiyi vəә ya verəәcəәyi ianəә müqabilindəә özü vəә
ya üçüncü şəәxsləәr üçün birbaşa, yaxud dolayı yola maddi vəә sair neməәt, həәr hansı imtiyaz vəә ya
güzəәşt təәləәb edəә vəә ya qəәbul edəә bilməәz, beləә təәklifəә vəә ya vəәdəә razılıq verəә bilməәz.
24-1.4. İanəә ediləәn pul vəәsaitləәri qeyri-hökuməәt təәşkilatının bank hesabına köçürməә yolu iləә qəәbul
edilir. Nizamnaməәsinəә əәsasəәn başlıca məәqsəәdi xeyriyyəәçilik olan qeyri-hökuməәt təәşkilatı iki yüz
manatadəәk ianəәni nağd şəәkildəә qəәbul edəә biləәr.
24-1.5. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının qəәbul etdiyi ianəәləәrin məәbləәği vəә ianəәni vermiş şəәxsləәr barəәdəә
müvafiq icra hakimiyyəәti orqanı təәrəәfindəәn müəәyyəәn edilmiş məәlumatlar müvafiq icra hakimiyyəәti
orqanına təәqdim olunan maliyyəә hesabatına daxil edilir.
24-1.6. Qrantların verilməәsi, alınması vəә istifadəәsi iləә bağlı iqtisadi vəә hüquqi münasibəәtləәr
«
Qrant haqqında
» Azəәrbaycan Respublikasının Qanunu iləә təәnzimləәnir.
V fəәsil. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının idarəә
olunması
Maddəә 25. İctimai birliyin idarəә olunmasının əәsasları
25.1. İctimai birliyin strukturu, təәrkibi, idarəәetməә orqanlarının səәlahiyyəәti, formalaşdırılma
qaydası vəә onların səәlahiyyəәt müddəәti, qəәrar qəәbuletməә vəә ictimai birliyin adından çıxışetməә
qaydaları bu qanun vəә digəәr qanunlara müvafiq olaraq ictimai birliyin nizamnaməәsi iləә müəәyyəәn
edilir.
25.2. İctimai birliyin ali idarəәetməә orqanı ildəә bir dəәfəәdəәn az olmayaraq çağırılan ümumi
yığıncaqdır.
25.3. Ümumi yığıncaq ictimai birliyin icra orqanının, təәsisçiləәrdəәn birinin vəә ya üzvləәrinin üçdəә
bir hissəәsinin təәşəәbbüsü iləә çağırılır.
25.4. Ümumi yığıncağın əәsas funksiyası onun marağı naminəә yarandığı məәqsəәdləәrəә riayəәt
etməәkdir.
25.5. Ümumi yığıncağın səәlahiyyəәtinəә aşağıdakı məәsəәləәləәrin həәlli aiddir:
25.5.1. ictimai birliyin nizamnaməәsinin qəәbulu vəә ona dəәyişiklikləәr edilməәsi;
25.5.2. ictimai birliyin əәmlakının formalaşma vəә istifadəә prinsipləәrinin müəәyyəәn
edilməәsi;
25.5.3. ictimai birliyin icra orqanlarının yaradılması vəә onların səәlahiyyəәtləәrinin
vaxtından əәvvəәl dayandırılması;
25.5.4. illik hesabatın təәsdiq edilməәsi;
25.5.5. başqa təәşkilatlarda iştirak;
25.5.6. ictimai birliyin yenidəәn təәşkili vəә ləәğv edilməәsi.
25.6. İctimai birliyin təәsisçiləәrinəә vəә üzvləәrinəә ümumi yığıncağın yeri vəә vaxtı haqqında əәn azı 2
həәftəә əәvvəәl məәlumat verilməәlidir. Ümumi yığıncaq yalnız birlik üzvləәrinin yarısından çoxu iştirak
etdikdəә Nizamnaməәyəә dəәyişiklikləәr edəә biləәr. Ümumi yığıncağın qəәrarı yığıncaqda iştirak edəәn
üzvləәrin səәs çoxluğu iləә qəәbul edilir. Həәr bir üzv bir səәsəә malikdir.
25.7. Ümumi yığıncaqda yazılı protokol aparılmalıdır. Protokol yığıncağın səәdri vəә katibi
təәrəәfindəәn imzalanır, yığıncağın protokolu lazım gəәldikdəә bütün üzvləәrəә paylanmalıdır.
Maddəә 26. İctimai birliyin icra orqanı
26.1. İctimai birliyin icra orqanı kollegial vəә (vəә ya) təәkbaşına ola biləәr. O, ictimai birliyin
fəәaliyyəәtinəә cari rəәhbəәrliyi həәyata keçirir vəә ictimai birliyin ali idarəәetməә orqanına hesabat verir.
26.2. İctimai birliyin icra orqanı ictimai birliyin filiallarını yaradır vəә nümayəәndəәlikləәrini açır.
26.3. İctimai birliyin icra orqanının səәlahiyyəәtinəә ictimai birliyin başqa idarəәetməә orqanlarının bu
Qanun, digəәr qanunlar vəә ictimai birliyin nizamnaməәsi iləә müəәyyəәn ediləәn müstəәsna səәlahiyyəәtini
təәşkil etməәyəәn bütün məәsəәləәləәrin həәlli aiddir.
Maddəә 27. Fondun idarəә olunması
27.1. Fondun idarəәsini fondun prezidenti vəә ya idarəә heyəәti həәyata keçirir.
27.2. Fondun Himayəәçilik Şurası fondun nəәzarəәt orqanıdır vəә fondun fəәaliyyəәtinəә, fondun başqa
orqanları təәrəәfindəәn qəәrarların qəәbul edilməәsinəә vəә onların yerinəә yetirilməәsinin təәmin edilməәsinəә,
fond vəәsaitinin istifadəә edilməәsinəә, fondun fəәaliyyəәtinəә nəәzarəәti vəә nizamnaməәyəә dəәyişiklikləәr
edilməәsini, ləәğvetməә vəә ya yenidəәn təәşkiletməә haqqında qəәrarın qəәbulunu həәyata keçirir. Fondun
Himayəәçilik Şurası öz fəәaliyyəәtini ictimai əәsaslarla həәyata keçirir.
27.3. Fondun Himayəәçilik Şurasının formalaşma vəә fəәaliyyəәt qaydası fondun təәsisçiləәri təәrəәfindəәn
təәsdiq edilmiş fondun nizamnaməәsindəә müəәyyəәn edilir.
VI fəәsil. Qeyri-hökuməәt təәşkilatları vəә dövləәt
hakimiyyəәti orqanları
Maddəә 28. Dövləәt hakimiyyəәti orqanları vəә qeyri-hökuməәt
təәşkilatları arasında əәlaqəә
Qeyri-hökuməәt təәşkilatının hüquqları bütün dövləәt orqanları təәrəәfindəәn qorunur. Qeyri-hökuməәt
təәşkilatları qanunvericilik çəәrçivəәsindəә öz fəәaliyyəәtini müstəәqil olaraq həәyata keçirməәk hüququna
malikdir. Dövləәt hakimiyyəәti orqanları qeyri-hökuməәt təәşkilatlarına maliyyəә vəә başqa formalarda
yardım edəә biləәrləәr. Dövləәt orqanlarında ictimai birlikləәrin strukturları yaradılmır.
Maddəә 29. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının fəәaliyyəәtinəә nəәzarəәt
29.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı qanunvericiliyəә müvafiq olaraq mühasibat uçotu aparır.
29.2. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının gəәlirinin məәbləәği vəә strukturu, habeləә onun əәmlakı, xəәrcləәri,
işçiləәrin say təәrkibi, əәməәyin ödəәnilməәsi haqqında məәlumatlar dövləәt vəә ya kommersiya sirri ola
bilməәz.
29.3. Fond öz əәmlakından istifadəә haqqında hesabatları həәr il dəәrc etməәyəә borcludur.
29.4. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı illik maliyyəә hesabatını həәr il aprel ayının 1-dəәn gec olmayaraq,
Azəәrbaycan Respublikasının müvafiq icra hakimiyyəәti orqanına təәqdim edir. Bu hesabatların
forması, məәzmunu vəә təәqdim edilməәsi qaydası müvafiq icra hakimiyyəәti orqanı təәrəәfindəәn müəәyyəәn
edilir.
29.5. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı cinayəәt yolu iləә əәldəә edilmiş pul vəәsaitləәrinin vəә ya digəәr əәmlakın
leqallaşdırılmasının vəә terrorçuluğun maliyyəәləәşdirilməәsinin qarşısının alınması məәqsəәdi iləә onun
üçün müvafiq qanunvericilikləә müəәyyəәn edilmiş təәdbirləәri yerinəә yetirməәlidir.
Maddəә 30. Qeyri-hökuməәt təәşkilatlarının istifadəә etdiyi vergi
güzəәştləәri
Dövləәt qeydiyyatına alınmış qeyri-hökuməәt təәşkilatları Azəәrbaycan Respublikası Vergi
Məәcəәlləәsindəә nəәzəәrdəә tutulmuş vergi güzəәştləәrindəәn istifadəә edir.
VII fəәsil. Yekun müddəәaları
Maddəә 31. Qeyri-hökuməәt təәşkilatının məәsuliyyəәti
31.1. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı bu Qanunun müddəәalarından irəәli gəәləәn təәləәbləәri pozduqda
Azəәrbaycan Respublikasının qanunvericiliyinəә uyğun şəәkildəә məәsuliyyəәt daşıyır.
31.2. Bu Qanunun məәqsəәdləәrinəә zidd olan həәrəәkəәtləәrəә yol verildiyi halda qeyri-hökuməәt
təәşkilatına müvafiq icra hakimiyyəәti orqanı
[Azəәrbaycan Respublikasının ƏӘdliyyəә Nazirliyi]
təәrəәfindəәn yazılı surəәtdəә xəәbəәrdarlıq ediləә vəә ya pozuntuların aradan qaldırılması haqqında göstəәriş
veriləә biləәr.
31.2-1. Hüquqi şəәxsləәrin dövləәt reyestri üçün zəәruri olan məәlumatların təәqdim edilməәməәsinəә vəә ya
yanlış məәlumatların verilməәsinəә görəә qeyri-hökuməәt təәşkilatına xəәbəәrdarlıq edilir.
31.3. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı həәmin xəәbəәrdarlıqdan vəә ya göstəәrişdəәn məәhkəәməә qaydasında
şikayəәt verməәk hüququna malikdir.
31.4. Qeyri-hökuməәt təәşkilatına bir il əәrzindəә ikidəәn çox yazılı surəәtdəә xəәbəәrdarlıq vəә ya
pozuntuların aradan qaldırılması haqqında göstəәriş verildiyi halda qeyri-hökuməәt təәşkilatı
məәhkəәməәnin qəәrarı iləә ləәğv ediləә biləәr.
31.5. Fövqəәladəә vəәziyyəәtin təәtbiq edilməәsinəә səәbəәb olmuş şəәraitin aradan qaldırılmasına
maneçilik törəәdəәn qeyri-hökuməәt təәşkilatının fəәaliyyəәti qanunvericilikləә müəәyyəәn edilmiş qaydada
dayandırıla biləәr.
31.6. Qeyri-hökuməәt təәşkilatı illik maliyyəә hesabatını müəәyyəәn edilmiş müddəәtdəә təәqdim
etməәdikdəә, müvafiq icra hakimiyyəәti orqanı həәmin təәşkilata yazılı surəәtdəә xəәbəәrdarlıq etməәkləә
müvafiq hesabatın 30 gün müddəәtindəә təәqdim edilməәsinəә dair göstəәriş verir. Bu müddəәtdəә hesabat
təәqdim etməәyəәn qeyri-hökuməәt təәşkilatı Azəәrbaycan Respublikasının qanunvericiliyinəә uyğun
olaraq məәsuliyyəәt daşıyır.
Maddəә 32. ƏӘvvəәlləәr qeydiyyata alınmış qeyri-hökuməәt
təәşkilatlarının yenidəәn qeydiyyata alınması
Bu Qanun qüvvəәyəә minməәmişdəәn əәvvəәl dövləәt qeydiyyatına alınmış qeyri-hökuməәt təәşkilatları
müvafiq icra hakimiyyəәti orqanı
[Azəәrbaycan Respublikasının ƏӘdliyyəә Nazirliyi]
təәrəәfindəәn
Azəәrbaycan Respublikası hüquqi şəәxsləәrinin dövləәt reyestrinəә daxil edilməәlidir.
Maddəә 33. Bu Qanunun qüvvəәyəә minməәsi
Bu Qanun dəәrc edildiyi gündəәn qüvvəәyəә minir.
Azəәrbaycan Respublikasının Prezidenti
Heydəәr ƏӘLİYEV
Bakı şəәhəәri, 13 iyun 2000-ci il
№ 894-IQ
«Azəәrbaycan» qəәzetindəә dəәrc edilmişdir (6 oktyabr 2000-ci il, № 229) («VneshExpertService»
LLC).
«Azəәrbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu»nda dəәrc edilmişdir (30 noyabr 2000-ci
il, № 10, maddəә 710) («VneshExpertService» LLC).
22 iyun 2001-ci il tarixli, 157-IIQD nömrəәli
;
5 oktyabr 2001-ci il tarixli, 182-IIQD nömrəәli
;
3
dekabr 2002-ci il tarixli, 398-IIQD nömrəәli
;
4 mart 2005-ci il tarixli, 856-IIQD nömrəәli
;
10 iyun
2005-ci il tarixli, 925-IIQD nömrəәli
;
28 oktyabr 2005-ci il tarixli, 1041-IIQD nömrəәli
;
1 oktyabr
2007-ci il tarixli, 424-IIIQD nömrəәli
;
9 oktyabr 2007-ci il tarixli, 430-IIIQD nömrəәli
;
13 iyun
2008-ci il tarixli, 649-IIIQD nömrəәli
;
30 iyun 2009-cu il tarixli, 856-IIIQD nömrəәli
;
30 iyun
2009-cu il tarixli, 842-IIIQD nömrəәli
;
12 fevral 2010-cu il tarixli, 952-IIIQD nömrəәli
; 15 fevral
2013-cü il tarixli,
561-IVQD
nömrəәli Qanunlara əәsasəәn əәlavəәləәr vəә dəәyişiklikləәrləә (
«VneshExpertService» LLC).
© VneshExpertService LLC
Dostları ilə paylaş: |