Microsoft Word ?liyeva Nuran?Pul siyas?tinin n?z?ri v? ?m?li probleml?ri docx
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
72 - Birinci açar – kassanın müdirində (və ya kassa əməliyyatlarına məsul vəzifəli şəxsdə); - kinci açar – kredit təşkilatının rəhbərində (ümumi rəhbərliyə məsul vəzifəli şəxsdə); - Üçüncü açar – kredit təşkilatının baş mühasibində (uçot işinə məsul olan vəzifəli şəxsdə). Pul saxlanan yerdə olan nağd pulun və digər qiymətlilərin salamatlığına açarları olan şəxslər məsuliyyət daşıyırlar. Həmin məsul şəxslər müəyyən səbəblərə (xəstəlik, məzuniyyət, ezamiyyə və s.) görə işdə olmadıqda açarları onları əvəz edən şəxslərə müvafiq akt tərtib olunmaqla verilə bilər. Pul saxlanan yer əməliyyat gününün sonunda açarları olan şəxslərin möhürləri ilə möhürlənib mühafizə işçisinə müvafiq jurnalda imza etdirməklə təhvil verilməlidir. Bu zaman mühafizə işçisi onda olan möhürlərin nümunələrini pul saxlanan yerin bağlanmasında istifadə edilən möhürlərlər tutuşdurur. Bu jurnal isə kassa müdirində saxlanılır. Pul saxlanan yerin ehtiyat açarları olmalıdır. Ehtiyat açarları kisəyə qoyulmalı və açarları olan şəxslərin möhürləri ilə möhürlənməli, rəsmi qaydada saxlanılmaq üçün Mərkəzi Banka və ya yaxınlıqda olan digər kredit təşkilatına təhvil verilməlidir. Nağd pulu mədaxil etmək üçün kredit təşkilatlarında yaradılan gündüz mədaxil kassaları “nağd pulun mədaxili üçün elan”a əsasən həyata keçirilir. Gündüz mədaxil kassasına qəbul edilən nağd pul həmin əməliyyat gününün mühasibat balansında əks olunur. Elanlar nağd pulu təqdim edən tərəfindən mürəkkəbli və ya diyircəkli qələmlə doldurulur və bütün rekvizitlər üzrə yoxlanılmaq üçün kredit təşkilatlarında müştərilərin əməliyyatlarının aparılmasına məsul olan şəxsə təqdim olunur. Kassir nağd pulu qəbul etdikdən sonra “nağd pulun mədaxili üçün elan”da göstərilən məbləği qəbul etdiyi faktiki məbləğlə tutuşdurur. Məbləğlər uyğun gəldikdə, elanların order, qəbz və elan hissəsi kassir tərəfindən imzalanır, order hissəsi hesabdan çıxarış ilə birlikdə müştəriyə təqdim 73 edilməsi üçün məsul icraçıya verilir, qəbz hissəsi pulu təhvil verən şəxsə qaytarılır, elan hissəsi isə günün kassa sənədlərinə tikilmək üçün kassirdə qalır. Ə məliyyat günü qurtardıqdan sonra müştərilərdən nağd pulu qəbul etmək üçün zəruri hallarda kredit təşkilatlarında yaradılan axşam kassasının müvafiq işçiləri üzərində “axşam mədaxil kassası” sözləri yazılmış möhür və kassanın açarları ilə təchiz edilməlidir. Axşam mədaxil kassasına qəbul edilən nağd pul növbəti iş günündə mühasibat balansında əks olunur. Axşam mədaxil kassasına nağd pul gündüz mədaxil kassasına nağd pulun mədaxili və rəsmiləşdirilməsi proseduruna uyğun surətdə qəbul olunur. Axşam mədaxil kassasının işçilərinin sayı iki nəfərdən (kassir və nəzarətçi – mühasib) az olmamalıdır. Axşam mədaxil kassasına daxil olan pullar bu Qaydalara müvafiq surətdə formalaşdırılmalıdır. Axşam mədaxil kassasına mədaxil olunan nağd pul, müvafiq sənədlər və möhürlər, mühafizə üçün pul saxlanan yerə qoyulur. Pul saxlanan yer mühafizəçinin iştirakı ilə kassirə və nəzarətçiyə məxsus olan iki açarla bağlanmalı, həmin şəxslərin möhürləri ilə möhürlənməlidir və pul saxlanan yer jurnalında imza etdirməklə mühafizəçiyə təhvil verilməlidir. Ə məliyyatların yerinə yetirilməsi üçün bankomatdan istifadə kredit təşkilatlarının müştərilərinin ödəniş kartlarını və fərdi identifikasiya nömrələrini tətbiq etməklə həyata keçirilir. Nağd pulun verilməsi əməliyyatları yerinə yetirildikdən sonra müştəriyə nömrələnmiş qəbz verilməlidir. Bankomatların nağd pul ilə təmin olunması prosedurları kredit təşkilatlarının daxili qaydaları ilə təsdiq olunmalıdır. Banomatların nağd pulla yüklənməsi və boşaldılması inkassasiya qaydalarına müvafiq surətdə həyata keçirilir. Vaxtaşırı, ayda bir dəfədən az olmamaqla bankomat tam boşaldılır. nkassator çıxarılmış kasetlərlə birlikdə bankomatın çap qurğusundan götürülmüş kağız lenti kassaya çatdırır. Kassir çıxarılmış kasetlərdəki nağd pulun qalığını bankomatın hesabındakı məbləğin qalığı ilə tutuşdurur və uçot məlumatları ilə üzləşdirir, fərq aşkar 74 edildikdə müvafiq akt tərtib olunur. Aktı kassa müdiri, inkassator, kassir və texniki işçi imzalayırlar. Akt tərtib olunarkən bankomatları idarəetmə sisteminin verdiyi məlumatdan və bankomatın əməliyyat jurnalından götürülmüş məlumatdan istifadə edilir, qalıqlardakı uyğunsuzluğun səbəbləri aydınlaşdırılır. Bankmatlara texniki xidmət onların istismarına dair sənəddə göstərilmiş qaydada həyata keçirilir. Texniki xidmət və köhnəlmiş materialların dəyişdirilməsi ilə əlaqədar ə məliyyatları bankomatın işinin əməliyyat dövrünün başlanması ilə qurmatması arasında təyin olunmuş vaxtda həyata keçirilməlidir. Bankomatın seyfində yerləşdirilməsi modulların təmiri və bununla əlaqədar texniki xidmət bankomat tam boşaldıqdan sonra həyata keçirilməlidir. Bankomatın seyfində yerləşdirilmiş modulların təmiri və bununla əlaqədar texniki xidmət bankomat tam boşaldıqdan sonra həyata keçirilməlidir. Kredit təşkilatlarının kassasında olan nağd pulun seçilməsi, sayılması və bağlanılması üçün zəruri hallarda kredit təşkilatlarında yenidənsayma kassaları yaradılır. Yenidənsayma kassasının müvafiq işçiləri üzərində “yenidənsayma kassası” sözləri yazılmış möhürlə təchiz edilməlidir. Yenidənsayma kassasında işçilərin sayı iki nəfərdən az olmamalıdır (kasir və nəzarətçi). Nağd pul kredit təşkilatının kassasından yenidənsayma kassasının işçilərinə kitabda imza etdirməklə verilir. Yenidənsayma nəticəsində kənarlaşma aşkar edildikdə akt tərtib olunur və müvafiq tədbirlər görülür. Qiymətlilərin inkassasiyasını həyata keçirmək üçün kredit təşkilatları tərəfindən inkassasiya xidməti yaradılır. nkassasiya xidməti olmayan kredit təşkilatı qiymətlilərin inkassasiyasını həyata keçirmək üçün bu Qaydalarla müəyyən edilmiş texniki tələblərə cavab verən inkassasiya xidməti olan digər kredit təşkilatı ilə müqavilə bağlamaqla onların inkassasiya xidmətindən istifadə edə bilərlər. Qiymətlilərin inkassasiyası kredit təşkilatının daxili prosedur qaydaları və müştərilərlə bağlanmış müqavilələr əsasında təşkil edilir. Kredit təşkilatının daxili prosedur qaydalarında ən azı aşağıdakılar müəyyən edilməlidir: nkassatorlar briqadasının təşkili; Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|