4
Tədqiqatın məqsədi: Bazar iqtisadiyyatı şəraitində təsərrüfat subyektlərinin
(firma, müəssisə, şirkət və s.) maliyyə fəaliyyətinin səmərəliliyini yüksəltmək üçün
effektli idarəetmə sisteminin qurulmasına nail olmaq zəruridir.
Magistr dissertasiyası qarş ısında qoyulan və zifə lə rə aş ağ ıdakılar
daxildir:
1.
Dövlətin maliyyə siyasətinin tərkib hissəsi olan müəssisənin maliyyə
fəaliyyətinin idarəolunması siyasətinin mahiyyətini, əhəmiyyətini,
məqsədini göstərmək;
2.
Müəssisənin maliyyə fəaliyyətinin idarəolunması siyasətinin strateji
vəzifələrini tədqiq etmək;
3.
Müəssisənin maliyyə fəaliyyətinin və maliyyə vəziyyətinin
məzmununun və göstəricilərinin xarakteristikasını vermək;
4.
Müəssisənin maliyyəsinin idarəolunması siyasətinin işlənilib
hazırlanmasında maliyyə vəziyyətinin qiymətləndirilməsinin rolunu,
zəruriliyi izah etmək;
5.
Müəssisənin maliyyə siyasətinin ayrı-ayrı istiqamətlərini xarakterizə
etmək;
6.
Sair vəzifələr.
Magistr dissertasiyasının elmi yeniliyi: Bazar iqtisadiyyatı şəraitində
müəssisə və təşkilatlarda maliyyə işinin düzgün təşkili müəssisədə maliyyə
fəaliyyətinin səmərəli idarə olunması və s. onun maliyyə siyasətindən birbaşa
asılıdır. Bütün bu məsələlər magistr dissertasiyasında ətraflı tədqiq olunmuş və
müəyyən məsələlər araşdırılmış və elmi cəhətdən əsaslandırılmışdır.
Magistr dissertasiyası giriş, üç fəsil, nəticə və təkliflər, ədəbiyyat siyahsından
ibarətdir.
ş
in giriş hissəsində mövzunun aktuallığı əsaslandırılır.
I fəsil «Müəssisənin maliyyə fəaliyyətinin idarə olunması siyasəti – dövlətin
iqtisadi-maliyyə siyasətinin tərkib hissəsidir», II fəsil «Müəssisənin maliyyə
5
fəaliyyətinin idarəolunması sisteminin səmərəli təşkili – maliyyə siyasətinin əsas
məqsədidir», III fəsil «Müasir dövrdə müəssisənin maliyyə fəaliyyətinin
idarəolunması siyasətinin əsas istiqamətləri və onların təkmilləşdirilməsi», nəticə
və təkliflər.
6
I FƏS L
MÜƏ SS SƏ N N MAL YYƏ FƏ AL YYƏ T N N DARƏ OLUNMASI
S YASƏ T – DÖVLƏ T N QT SAD -MAL YYƏ S YASƏ T N N TƏ RK B
H SSƏ S D R
§1.1. Dövlətin maliyyə siyasətinin mahiyyəti, məqsədi və vəzifələri
Maliyyə siyasəti – maliyyənin idarəolunması sistemində əsas elementdir.
Dövləti məcmuu daxili məhsulun formalaşması, bölüşdürülməsi, yenidən
bölüşdürülməsi və istifadəsi ilə əlaqədar dəyər münasibətlərinin müəyyən edən
zaman cəmiyyət və maliyyə sistemi qarşısında duran əsas məqsəd və vəzifələri də
müəyyənləşdirir.
Maliyyə siyasə ti
– məcmuu daxili məhsulun, ictima sərvətin formalaşması,
bölüş dürülmə si, yenidə n bölüş dürülmə si və istifadə si proseslə rinə yönə ldilə n
mə qsə d və və zifə lə lə rin müə yyə n edilmə si demə kdir
.
Maliyyə siyasəti, iqtisadi siyasətin tərkib hissəsi olmaqla ona məxsus spesifik
üsul və metodlardan istifadə etməklə iqtisadi siyasətdə qarşıya qoyulan vəzifələri
yerinə yetirmək və məqsədə çatmaq üçün təsir göstərir,
Maliyyə siyasəti iqtisadi münasibətlər nəticəsində formalaşır.
Maliyyə siyasətinin əsas məqsədi
cəmiyyətin inkişafı ilə əlaqədar tələbatların
ödənilmpəsi üçün zəruri maliyyə resurslarını tam səfərbərliyə almaqdır. Buna
uyğun olaraq maliyyə siyasəti sahibkarplığın aktivləşməsi üçün əlverişli şəraiti
yaramalıdır. Müəssisələrdən gəlirin büdcəyə alınmasının səmərəli forması
müəyyən edilməlidir, eləcə də maliyyə resurslarının formalaşmasında əhalinin
iştirak payının formalaşması qaydası təkmilləşdirilməlidir. Maliyyə resurslarından
istifadənin səmərəliliyinin yüksəldilməsinə də fikir verilməlidir. Maliyyə siyasəti
hazırlanan zaman maliyyə mexanmzminin qurulması prinsipləri müəyyən edilir.
Maliyyə siyasətinin həyata keçirilməsi maliyyə resurslarının səfərbərliyə
alınması, onların bölüşdürülməsi və yenidənbölüşdürülməsinə yönəldilmiş dövləti
tədbirlərini təmin edir.
7
Cəmiyyətin iqtisadi və sosial inkişafına maliyyənin təsiri iqtisadi siyasətin
tərkib hissəsi kimi çıxış edən maliyyə siyasətinin müvəffəqiyyətindən birbaşa asılı
olur.
Maliyyə siyasəti işlənib hazırlanarkən maliyyə münasibətlərinin təşkilinin
forma və metodları müəyyən edilir.
Maliyyə siyasə tini
– iqtisadi strategiyanın həyata keçirilməsinə yönəldilən
maliyyə sistemi vasitə silə reallaş dırılan tə dbirlə rin elmi ə saslarının mə cmuusu
kimi qiymə tlə ndirmə k olar.
Maliyyə siyasəti maliyyə strategiyası və maliyyə taktikası əsasında müəyyən
olunur. Maliyyə strategiyası maliyyədən istifadənin əsas istiqamətlərini, maliyyə
münasibətlərinin təşkilinin forma və metodlarının dəyişdirilməsini əhatə edir.
Maliyyə taktikası cari vəzifələrin yerinə yetirilməsinə yönəldilir.
Maliyyə siyasəti hər şeydən əvvəl müəyyən bir iqtisadi məqsədlərə çatmaq
üçün maliyyədən istifadə olunması deməkdir. Dövlət, xüsusilə maktoiqtisadi
məqsədlərinə (iqtisadi tarazlığın təmin edilməsi, iqtisadi artım inkişafının
reallaşdırılması) çatmaq üçün maliyyə vasitələrindən istifadə edir. Dövlət
gəlirlərinin artırılması, büdcə tarazlığı iqtisadi artıma aparan əsas vasitələrdir, bu
vasitələrin təmin olunması isə maliyyə siyasətinin əsas vəzifələrindəndir.
Uzun, orta və qısa müddətdə proqramları yerinə yetirmək üçün maliyyə
resurlarının səfərbərliyə alınması, bölüşdürülməsi və yenidən bölüşdürmələrinə
yönəldilən dövlətin tədbirlərinin məcmuu maliyyə siyasətinin həyata keçirilməsini
təmin edir.
Maliyyə siyasət onun cəmiyyətin mənafeyinə uyğun olması ilə onun
qoyulmuş məqsədlərə çatmağı ilə qiymətləndirilir.
Maliyyə siyasətinin nəticəsi o zaman böyük olur ki, belə siyasət ictimai
inkişafın tələbatlarını, o cümlədən, cəmiyyətin bütün əhali qruplarının mənafeyini,
konkret tarixi şəraiti və dövrün xüsusiyyətlərini nəzərə alsın.
Dövlətin maliyyə siyasəti birinci növbədə cəmiyyətin maddi bazasını təşkil
edən maliyyə resurslarının maksimum mümkün həcminin formalaşmasına
yönəldilməlidir.
Dostları ilə paylaş: |