Qadınlara Qar ı Ayrı-Seçkiliyin bütün formalarının l
vin dair
Konvensiya
Konvensiya
Q bul olunması
Qadınlara Qar ı Ayrı-Seçkiliyin Bütün Formalarının L vi üzr
Konvensiya BMT-nin Ba Assambleyası t r find n 1979-cy ild q bul
edilmi v ratifikasiya üçün açıq elan olunmu dur.
Konvensiya 1981-ci ilin sentyabrında 20 dövl tin ratifikasiya s n dl rinin
q bulundan sonra qüvv y minmi dir
.
Konvensiyanın m zmunu
Konvensiya ail v ziyy tind n siyasi iqtisadi sosial m d ni v ziyy tind n v
Konvensiya ail v ziyy tind n, siyasi, iqtisadi, sosial, m d ni v ziyy tind n v
baxı larından aslı olmayaraq ki i v qadınların b rab r hüquqlara malik
olmalarını t sbit etm kl kifay tl nmir.
Konvensiyanın i tirakçısı olan dövl tl r hüquqi, siyasi v proqram xarakterli
t dbirl r h yata keçirm kl qadınlara münasib td mövcud olan ayrı-seçkilik
hallarını aradan qaldırma ı öhd lik olaraq öz üz rl rin götürürl r.
Bu öhd likl r h yatın bütün sferalarını, o cüml d n nigah, ail münasib tl ri,
h mçinin ist nil n
xs, t kilat v t sisat t r find n qadınlara qar ı h r hansı
ayrı-seçkiliyi aradan götür n müvafiq t dbirl ri hat edir.
y
ç
y
g
q
Konvensiyanın müdd alarını t min ed n mexanizml r
Konvensiyada iki sas prosedur n z rd tutulur:
Hesabatların hazırlanması v t qdim olunması Proseduru
Konvensiyanın 18-ci madd sin uy un olaraq i tirakçı dövl tl r, Komit d baxılmaq üçün hazırkı
Konvensiyanın 18 ci madd sin uy un olaraq i tirakçı dövl tl r, Komit d baxılmaq üçün hazırkı
Konvensiyanın müdd alarını yerin yetirm k m qs dil q bul etdikl ri qanunvericilik, m hk m ,
inzibati v ya dig r t dbirl r haqqında v bu sah d
ld edil n naliyy tl r haqqında hesabat
t qdim etm k öhd liyi götürür.
tirakçı dövl t Konvensiyanı ratifikasiya etdikd n sonrakı bir il rzind ilk hesabat, sonrakı
dövrl rd is h r 4 ild n bir dövrü hesabat t qdim etm lidir.
Dövl tl rarası prosedur
Konvensiyanın
rhi v ya t tbiqi il ba lı iki v daha çox dövl t arasında mübahis yarandıqda
v bu mübahis danı ıqlar yolu il h ll oluna bilm dikd t r fl rd n birinin xahi i il mübahis ,
arbitraj ara dırmasına veril bil r. riz nin verilm sind n 6 ay rzind t r fl r arbitrajın t kili il
arbitraj ara dırmasına veril bil r. riz nin verilm sind n 6 ay rzind t r fl r arbitrajın t kili il
ba lı razılı a g l bilm s l r, onda t r fl rd n biri Beyn lxalq M hk m nin Statusuna uy un
olaraq mübahis ni baxılmaq üçün Beyn lxalq dal t M hk m sin ver bil rl r.
Lakin Konvensiyanın 29-cy madd sinin 2-ci hiss sin uy un olaraq Konvensiyaya qo ulan dövl t
dövl tl rarası prosedura ba lı olmama ına dair qeyd- rt ver bil r v bununla da h min
prosedurdan imtina ed bil r.
Ba qa prosedurlar
Konvensiyaya lav olunan Fakultativ Protokola
qo ulmaqla dövl tl r daha iki proseduru q bul ed
bil rl r.
Bunlar:
- F rdi ikay tl rin verilm si v ona baxılması
proseduru;
proseduru;
- Sistematik v ciddi pozuntuların t hqiqatı.
Alternativ (kölg , ks) hesabatlar
Hökum tl rin müvafiq BMT Komit l rin t qdim etdikl ri ilk v
dövrü hesabatlara paralel v ya alternativ (kölg , ks) m ruz v
hesabatlar da t qdim oluna bil r. Bel m ruz v hesabatlar milli
QHT-l r, insan hüquqlarını müdafi v t viq ed n f rdl r, f rdl r
qrupu v ya t sisatlar, Beyn lxalq QHT-l r, nsan hüquqlarını
müdafi ed n milli t sisatlar (m s l n Ombudsman) t r find n
t qdim edilir.
Qadınlara Qar ı Ayrı-Seçkiliyin L
vi üzr Komit
(t rkibi, s lahiyy tl ri, sessiyalar, prosedurlar)
Qadınlara qar ı ayrı-seçkiliyin l vi Komit si (CEDAW) Qadınlara Qar ı Ayrı-
Seçkiliyin bütün formalarının l vi üzr Konvensiyanın 17-ci madd sin müvafiq
olaraq yaradılmı dır.
Komit yüks k m n vi keyfiyy tl r malik olan v konvensiyanın hat etdiyi
m s l l r üzr tanınmı 23 ekspertd n ibar tdir. Ekspertl r 4 il müdd tin
seçilir v Komit d onu t qdim ed n dövl tin nümay nd si qismind deyil f rdi
keyfiyy td çıxı edir. Komit yarandı ı vaxtdan, y ni 1982-ci ild n onun t rkibi
bir istisna olmaqla h mi müxt lif pe l r üzr ixtisasla mı (hüquq ünaslar,
di l
tl
ü lli l
d
l l i ü
k
t)
d l d
ib
t l b
diplomatlar, mü lliml r, gender m s l l ri üzr ekspert) qadınlardan ibar t olub.
Komit ild bir d f öz iclaslarını Nyu-York v ya Vyanada keçirir. Öz f aliyy ti
bar d Ba M clis
qtisadi v Sosial ura (ECOSOC) vasit si il m ruz
t qdim edir.
Komit nin sas f aliyy ti
Dövl tl rin dövrü hesabatlarına baxılması
Dövl tl rin dövrü hesabatlarına baxılması
Konvensiyanın 17-ci madd sin uy un olaraq Komit nin v zif si dövl tl rin
Konvensiyanın müdd alarını yerin yetirilm si istiqam tind h yata
keçirdikl ri hüquqi, inzibati, qanunvericilik, m hk m v s. sah l r üzr
h yata keçirdiyi f aliyy tl rin dair hesabatına baxmaqdır.
Ümumi tövsiyy l r
Konvensiyanın 21-ci madd sin uy un olaraq Komit hesabatı öyr n r k v
müzakir ed r k, h mçinin dövl tl rd n dig r informasiyaları ld ed r k
ü
i
kt li tö i
l
bil
L ki bi
h ll d tö i
l
ümumi xarakterli tövsiyy l r ver bil r. Lakin bir çox hallarda tövsiyy l r
ümumi xarakterli olur ki, bu da dövl tl r h min tövsiyy l r etinasız
yana malarına imkan verir.
Komit nin sas f aliyy ti (ardı)
Komit nin f aliyy tind QHT-l rin Rolu
Tövsiyy l rin hazırlanmasında h mçinin milli v beyn lxalq QHT-l rin, insan
hüquqlarını müdafi ed n t sisatların rolu böyükdür. QHT-l rin, xüsus n d
qadın hüquqlarının müdafi si üzr ixtisasla mı QHT-l rin v milli
t sisatların m lumatları Komit üçün olduqca qiym tli informasiya rolu
oynayır.
Dövl tl r hesabat ver rk n bir qayda olaraq probleml ri ya göst rmir, yaxud
onu “ütül yib” t qdim edirl r. Xüsus n sistematik v total pozuntularla ba lı
hökum tl r bir qayda olaraq susurlar. Bel olan halda q r zsiz v neytral
t r fl rin m lumatı v z olunmazdır. Bu keyfiyy t cavab ver n is
sas n
QHT-l rdir.
Dostları ilə paylaş: |