Microsoft Word Mustafayeva Amalya docx
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
21
nternet vasitəçilər Mərhələsi: nternet vasitəçilərin, alıcı və satıcıların təsirini təmin edərək, internet üzərindəki bazarın məhsuldarlığını artırmağıqarşısına məqsəd qoymuşdur. Bu vasitəçilər, infrastruktur sərmayələrini öz üstlərinə götürərək, ticarət fəaliyyətlərinın reallaşmasında yaranacaq gecikmələrin qarşısını almaqda katalizator vəzifəsini yerinə yetirirlər. • Şaquli sənayelərdə bazarı formalaşdırmaq(VerticalNet, ) • Online Səyahət agentləri (TravelWeb.com, ) • Online birjalar (E-Trade) • Məzmun yaradıcıları (Broadcast.com) • Məzmun dəstəkləyiciləri(Yahoo) nternet Əsaslı Ticarət Mərhələsi: Bu mərhələ, internet üzərində məhsulların və xidmətlərin satışı ilə müştərilərin bir araya gəldiyi nöqtələrdən ibarətdir və bütün ticari fəaliyyətlərin şəbəkə üzərindən reallaşdığı mühiti ifadə edir. Bu mərhələyə aşağıdakılar daxildir: • E-tailers (Amazon.com) • Online Məhsul Satışı (Cisco, , IBM) • Online Təyyarə Bileti Satışları (flypgs.com) • Online Əyləncə və Professional Xidmət nternet iqtisadiyyatının bu mərhələli quruluşu, təbəqələr arası oyuncuların yerlərini təyin etməkdə bir çətinlik yaratsa da, fərqli fəaliyyət qollarının ayrılması mənasında bizlərə daha asan bir analiz imkanı tanıyır. IBM və Cisco firmaları bunlara nümunə olaraq verilə bilər
22
1.3.Qlobal informasiya uçurumu.Dünyada və şərqdə rəqəmsal uçurum “Qlobal nformasiya Uçurumu “ anlayışı zənginlərin daha da zənginləşdiyi,kasıbların daha da kasıblaşdığı informasiya uçurumu anlayışından fərqlənir. Bunun səbəbi isə texnologiya imkanları arasındakı fərqin gündən- günə artması hesab olunur.Belə ki, informasiya uçurumu anlayışı ilk dəfə ABŞ- da istifadə edilmişdir. Buna səbəb isə ABŞ-da kənd əhalisi ilə şəhər əhalisi arasında internetə çıxış bərabərsizliyi problemi olmuşdur.Lakin nformasiya uçurumu anlayışından danışdıqda bunu heç də yalnız gəlirlərin bərabərsizliyi ilə izah etmək doğru olmaz,bele ki,yüksək gəlirli inkişaf etmiş ölkələrdə informasiya uçurumu az gəlirli ölkələrdən daha kəskin vəziyyətdədir. nformasiya uçurumu anlayışının digər əsas ölçü vahidi dünyada mövcud olan iqtisadi bölgünü əks etdirən “Qlobal nformasiya Uçurumu” hesab olunur.Qlobal informasiya Uçurumu isə iqtisadi bölgünün hissələri arasındakı fərqi dərinləşdirir. Geniş və rahat internet çıxışına malik olan ölkələr bu imkandan öz ölkələrini inkişaf etdirmək üçün müvəffəqiyyətlə istifadə edirlər.Müasir dövrdə cəmiyyətdə iş və təhsil sahəsi internetdən bir başa asılı vəziyyətdədir.Bütün bunları nəzərə alaraq demək olar ki,internetin mahiyyəti əvəzedilməzdir. nternetin bu mahiyyətinə laqeyd olan hər bir şirkət bugünküsürətlə dəyişən dünyada uçuruma məhkumdur.2000 -ci illərin ortalarında ntel şirkətinin prezidenti Endi Qruv qeyd etmişdi:”Bütün şirkətlər nternet şirkətinə çevriləcəkdir.Ya da şirkət olaraq fəaliyyətlərini dayandıracaqlar.” nternet və texnologiyaların çatışmazlığı probleminə görə bir çox ölkələr təhsil sistemində böyük çətinliklərləqarşılaşır. Bu imkandan məhrum olanlar informasiya uçurumu şəraitində qlobal rəqabət apara bilmirlər.Lakin informasiya uçurumuna qlobal nöqteyi nəzərdən yanaşarkən ona təsir edən amillərin çoxolduğununəzərəalmaqlazımdır.Məsələn,ölkə,etnikmənsubiyyət,cins,yaş,təhsil,gəli r səviyyəsi və s. qlobal informasiya uçurumunun dünya miqyaslı faktorları hesab olunur.Əlavə olaraq,Avropanın 15 ölkəsində keçirilmiş sorğunun nəticəsi göstərir ki, yaşlı olan və az təhsilə malik olan qadınlar internetə ən az çıxışa malik olanlardır. nformasiya uçurumunu internetə çıxışı olanlar və olmayanlar
23
arasındakıboşluq kimi də qeyd etmək olar.Buraya,həmçinin informasiyanın əldə olunması,təhlil edilməsi üçün zəruri olan texnologiyaları istifadə etmək qabiliyyətinin ölçülməsi də daxildir. nformasiya iqtisadiyyatı ilə beynəlxalq təşkilatlar çox ciddi məşğul olurlar.Bununla Birləşmiş Millətlər təşkilatının əməliyyat qrupu da məşğul olmuşdur.Bu qrup 2001- ci ildə yaradılmışdır. nformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları qrupu adlanırdı.Əməliyyat qrupu hər altı aydan bir görüşlər keçirirdi.Bunlar əsasən Qlobal forumlar formatında həyata keçirilirdi.Bunlar: - nternetin idarə olunması mövzusunda qlobal forum(mart,2004, BMT –nin baş qərargahı); - Şərait yaradan mühit mövzusunda Qlobal forum(noyabr,2004,Berlin); - KT-nin potensiallarından təhsildə yararlanma mövzusunda Qlobal forum(aprel,2005,Dublin.) 31 dekabr 2005 -ci ildə əməliyyat qrupunun işi bitdi və onun işlərini davam etdirmək üçün “ KT və nkişaf uğrunda Qlobal forum “ yaradıldı.2002- ci il noyabr ayında BMT- nin baş katibi Kofi Annan “Silikon Valley”-ə,yəni Silikon Vadisinə gəlmiş və kəndlərdə geriliyin aradan qaldırılması,bir neçə nəsli bir dəfəyə keçərək birbaşa informasiya əsrinə keçmək imkanı yarada bilən kompüterlər və kommunikasiya sistemini sifariş vermişdi.2006 -cı ildə BMT – nin baş katibi Kofi Annan KT vəinkişaf uğrunda Qlobal ttifaqın ( Q ) fəaliyyətinin təməlini qoydu. Q -ninfəaliyyəti başda NTEL şirkətindən Kreyq Barret olmaqla idarə heyəti tərəfindən tənzimlənirdi.Onun həmçinin strategiya şurası da var və buraya yüksək səviyyəli məsləhətçilər və “çempionlar şəbəkəsi” daxildir. nkişaf uğrunda Qlobal ttifaq özünün ilk toplantısını 19-20 iyun 2006 -cı ildə Koala Limpurda keçirmişdir. Maykrasoft: Maykrasoft şirkəti Windows XP –dən sonra az inkişaf etmiş ölkələr üçün zəif əməliyyat sistemli və sadə əməliyyatları həyata keçeirə bilən və ə sasən Afrikanın aşağı Saxara regionları üçün nəzərdə tutlmuş “Starter Edition” sistemini yaratmışdır.Bu sistemin şəbəkəyə qoşulmaq imkanı vardı.Şirkət bu Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|