Microsoft Word Near-Miss cr final az text rvs ns 2015 rvs sa ns
Yüklə 363,84 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ÜST-nin "Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası"
- 1.1. Metodik təlimatın məqsədi və hədəf qrupu
- 1.2. Əsas mülahizələr və prinsiplər
- 2. ÜST-nin “Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası”nın tətbiqi
- 2.1. Konkret tibb müəssisəsi səviyyəsində metodikanın tətbiqi
Hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarında tibbi yardımın keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi. ÜST-nin "Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası"
5 etibarlılığı və çox faydalı məlumat əldə etməyə imkan verdiyi təsdiq edilmişdir. ÜST-nin texniki işçi qrupu, həmçinin səhiyyə sistemi və ya fərdi tibbi müəssisəsi çərçivəsində tibbi xidmətlərin keyfiyyətini qiymətləndirməyə imkan verən göstəriciləri (indikatorları) də müəyyən etmişdir. Həmin göstəricilər (indikatorlar) müəssisənin daxili fəaliyyətini qiymətləndirməyə yardım edir. Onların köməyi ilə bütöv səhiyyə sisteminin qadınların müvafiq xidmətlərlə təmin edilməsi məqsədilə mövcud ləngimələri aradan qaldırmaq və ya digər tibb müəssisələrinə yönəltməklə bağlı fəaliyyətini dəyərləndirmək mümkündür. Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmalarının tədqiqi ilə tibbi xidmətlərin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsinin hərtərəfli aparıldığına əmin olmaq üçün xüsusi proses indikatorları (prosesin aparıldığını müəyyən edən göstəricilər) da tərtib edilib. Həmin proses indikatorları klinik audit və ya xəstəlik tarixlərinin araşdırılması metodikasına əsaslanaraq təklif edilmişdir (9). Bu proses indikatorları hamiləlik və ya doğuşla bağlı baş verən ciddi ağırlaşmaların profilaktikası və müalicəsi prosesində yüksək effektivliyə malik müdaxilələrin cari və optimal istifadəsi arasındakı boşluqları qiymətləndirməyə imkan verir.
Bu metodik təlimat hamilə qadınların sağlamlığı və mamalıq xidmətlərinin keyfiyyətinə cavabdeh olan səhiyyə işçiləri, proqram rəhbərləri və səhiyyə siyasətinin formalaşdırılmasına məsuliyyət daşıyan mütəxəssislər üçün nəzərdə tutulub. Burada hamilə qadınların sağlamlığı, habelə mamalıqda istifadə edilən mühüm müdaxilələrin tətbiqinin monitorinqi və xidmətlərin keyfiyyətinin sistemli qiymətləndirilməsi təsvir olunur. Bütövlükdə bu təlimatda təqdim edilmiş metodlar və prosedurlar ÜST-nin “Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası”nı təşkil edir. Bu yanaşmanın milli səhiyyə sistemləri daxilində göstərilən tibbi xidmətlərin qiymətləndirilməsi və təkmilləşdirilməsi üçün istifadəsi tövsiyə edilir (8). Bu yanaşmanın səhiyyə xidmətləri səviyyəsində tətbiqi aşağıdakılara nail olmağa imkan verir: ağır mamalıq fəsadları, ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və ana ölümü hallarının rast gəlinmə tezliyini müəyyənləşdirmək; ağır mamalıq fəsadları ilə müşahidə olunan halların azaldılmasında tibb müəssisələri və ya bütövlükdə səhiyyə sisteminin (yanaşmanın tətbiq edildiyi səviyyədən asılı olaraq) fəaliyyətini qiymətləndirmək; hamiləlik və doğuşla əlaqədar baş verən ağır fəsadların qarşısının alınması və müalicəsi məqsədi ilə əsas müdaxilələrin tətbiqinin tezliyini müəyyənləşdirmək və hamilələrin sağlamlığı və mamalıq xidmətlərinin keyfiyyətinə dair geniş maarifləndirmə aparmaq və onların təkmilləşdirilməsinə təkan vermək.
Bu metodik təlimat meyarlara əsaslanan klinik audit və ya xəstəlik tarixlərinin təhlili konsepsiyasına əsaslanır. Onun hazırlanmasında aşağıdakı prinsiplərə riayət olunub: istifadədə asan olması, tətbiqə yol açan nəticələr və maliyyə tutumluluğunun az olması. Metodikanın əsaslandığı mühüm fərziyə ondan ibarətdir ki, bütün ana ölümü halları həyat üçün təhlükə törədən ən azı bir pozuntu (orqanların çatışmazlığı) ilə müşayiət olunur. Həmçinin güman edilir ki, həyat üçün təhlükə törədən pozuntusu olan qadınların bir qismi hamiləliklə bağlı ciddi ağırlaşması olan (məs., ağır postpartum və ya zahılıq dövrünün qanaxması, ağır pre-eklampsiya, eklampsiya, sepsis və ya Hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarında tibbi yardımın keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi. ÜST-nin "Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası"
6 uşaqlığın cırılması) və ya intensiv terapiya və ya digər müdaxilələr almış (məs., qan transfuziyası, laparotomiya, intensiv terapiya şöbəsinə qəbul edilmə) qadınlardır. “Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası” səhiyyə sistemi çərçivəsində hamilələrə göstərilən tibbi xidmətlərin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi üçün faydalı olsa da, onun məhz ayrı-ayrı tibb müəssisələrində tətbiqi daha məqsədəuyğundur. İdeal şəraitdə bu metodika səhiyyə sisteminin gücləndirilməsi, tibbi xidmətlərin keyfiyyətinin monitorinqi, mühüm klinik müdaxilələrin tətbiq edilməsinin qiymətləndirilməsi və səhiyyə sisteminin bütün səviyyələrinin təkmilləşdirilməsi üçün istifadə edilir. Hamilə qadınlara göstərilən tibbi xidmətlərin, o cümlədən mamalıq xidmətlərinin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi üçün bu metodika yalnız ən əsas indikatorlar üzərində qurulub. ÜST-nin texniki işçi qrupunun fikrincə ənənəvi olaraq sosial, demoqrafik və epidemioloji qiymətləndirmələr üçün hamilə qadınlara dair toplanan məlumatlar (məs., ananın yaşı, doğuşların sayı) tibbi xidmətlərin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi üçün heç də yararlı olmaya bilər. Həmçinin işçi qrupunun fikrincə tibbi xidmətlərin qiymətləndirilməsi üçün istifadə edilən göstəricilərin çox olması məlumatların toplanmasında çətinliklər yarada və məlumatların keyfiyyətinə təsir göstərə bilər. Lakin geniş və əhatəli qiymətləndirmə prosesi üçün istifadə edilən göstəricilər (indikatorlar) yerli ehtiyaclara və vəziyyətə uyğunlaşdırıla bilər. Qeyd olunduğu kimi bu metodika fərdi tibbi müəssisəsində tətbiq üçün nəzərdə tutulub. Buna baxmayaraq əgər doğuşların böyük bir hissəsi (>20%-dən çoxu) icmada, yəni tibb müəssisələrindən kənarda baş verirsə, bu zaman tibbi xidmətlərin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi üçün məlumatlar həm fərdi tibbi müəssisələrindən, həm də bir başa yerli icma üzvlərindən toplanmalıdır. “Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası”nın əsas məqsədi qarşısı alına bilər hamiləlik ağırlaşmaları, mamalıqla bağlı ağır fəsadlar və ölüm hallarının profilaktikasına yönəlmiş sübuta əsaslanan klinik fəaliyyətin yaxşılaşdırılmasıdır. Buna görə də həmin metodika sübutlu təbabətə əsaslanan klinik tövsiyələr və təlimatlara (ÜST- nin tövsiyələri) əsaslanmalıdır.
ÜST-nin ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmalarının tədqiqi metodikası 3 mərhələ üzrə tətbiq olunur: (1) ilkin qiymətləndirmə (və ya təkrar qiymətləndirmə); (2) vəziyyətin təhlili və (3) səhiyyə xidmətlərinin təkmilləşdirməsi ilə əlaqədar tədbirlər. Burada 1-ci və 2-ci mərhələ təsvir edilsə də, 3-cü mərhələ Şəkil 1- də metodikanın konseptual quruluşuna daxili edilib. Metodika ayrı-ayrı tibb müəssisələrində, şəhər/rayon səhiyyə xidmətləri səviyyəsində və ya ölkənin bütöv səhiyyə sistemini əhatə etməklə tətbiq oluna bilər. Aşağıda metodikanın ayrı-ayrı tibb müəssisələrində tətbiqi üçün müvafiq prosedurlar təsvir edilib. Bu kitabçanın 4-cü bölməsində isə metodikanın şəhər və ya rayon səviyyəsində tətbiqinə dair əlavə məlumat verilib. 2.1. Konkret tibb müəssisəsi səviyyəsində metodikanın tətbiqi 2.1.1. ÜST-nin “Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası”nda istifadə edilən terminlər Burada ölümlə nəticələnməyən hamiləlik/mamalıq ağırlaşmalarının tədqiqi metodikasında geniş istifadə edilən terminlərin Yüklə 363,84 Kb. Dostları ilə paylaş:
|