Microsoft Word pp invalid test son doc



Yüklə 265,18 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/11
tarix14.04.2018
ölçüsü265,18 Kb.
#38116
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

 

14 


kooperativlər, istehsal və sosial kooperativlər, qarşılıqlı yardım 

cəmiyyətləri, qarşılıqlı qəyyumluq cəmiyyətləri və s. ibarətdir. 

Bu tipli müəssisələr dövlət fondlarının idarəetməsində ola 

bilərlər. Amma əksəriyyət ölkələrdə bu müəssisələr qeyri-

kommersiya qurumlarıdır. Bir çox dövlətlər belə müəssisələrin 

istehsal etdiyi məhsulların alınmasını  və ya göstərdikləri 

xidmətlərdən istifadəni dövlət orqanları və təsisatları üçün icbari 

edirlər. 

Satınalmaların bir qisminin də tenderdən kənar olaraq belə 

müəssisələrə yönəldilməsi vacibdir. 

Son illərdə sosial müəssisələrin forma və növlərinin 

dəyişməsi fonunda onların statusu da dəyişməkdədir. Belə ki 

bəzi ölkələrdə belə müəssisələr kommersiya qurumları qismində 

çıxış edir və sahibkarlıq fəaliyyətini həyata keçirirlər. 

ABŞ da yerləşən, lakin əsas üzvlük bazası Kanadada olan  

Sosial müəssisələr ittifaqı (Social Enterprise Alliance) 2006-cı 

ildə sosial müəssisə anlayışını genişləndimək qərarına gəldi. 

Belə ki, əvvəllər sosial müəssisə “Qeyri-Kommersiya 

Təşkilatının xeyriyyəçilik missiyasını  yerinə yetirmək məqsədi 

ilə  həyata keçirdiyi kommersiya fəaliyyəti və  tədbiri”ni həyata 

keçirən müəssisə idisə, yeni anlayışa görə müəssisə “Təşkilat və 

ya müəssisə olmaqla sahibkarlıq fəaliyyəti yolu ilə sosial 

missiya həyata keçirən”  müəssisə sosial müəssisə hesab 

olundu


7

Avropa  İttifaqının 18 ölkəsində  həyata keçirilən 



tədqiqatların nəticələri göstərmişdir ki, bir sıra ölkələrdə sosial 

müəssisələrin yaradılması  və inkişafına o qədər də diqqət 

ayrılmır. Əsasən əlilliyi olan şəxslərin özünüməşğul etməsi üçün 

başlanğıc qrantların verilməsinə daha çox diqqət yetirilir. Sosial 

müəssisələrin inkişafına mane olan ciddi problemlər də 

                                                 

7

 

Məhdud imkanlı insanlar üçün layiqli əmək. Beynəlxalq Əmək Bürosu. 



Müəllif Artur O`Reyli. Cenevrə 2008 

 

 




 

15

mövcuddur və bu problemlərin aradan qaldırılması üçün ardıcıl 



səylər tələb olunur. 

Ümumiyyətlə sosial müəssisələrin 

əsas xarakterik 

xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, biznes və dövlət sektorunun bu 

və ya digər səbəblərdən diqqət yetirmədiyi sahələr üzrə malların 

təchizatı, xidmətlərin göstərilməsi istiqamətində  əhalinin 

tələbatını ödəsinlər. 

Lakin belə sahələr üzrə istehsal, malların verilməsi, 

xidmətlərin göstərilməsi sahəsində sosial müəssisələr tərəfindən 

uğurlu fəaliyyət sonda biznes qurumlarının diqqətini cəlb edir və 

onlar rəqabət yaratmağa başlayırlar.  

Ümumiyyətlə Böyuk Britaniyada aparılan tədqiqatlara 

əsasən sosial müəssisələrlə bağlı bir sıra problemlər müəyyən 

olunmuşdur. Bunlar: 

  Belə müəssisələrin potensialının və imkanlarının 

axıradək dərk edilməməsi; 

  Sosial müəssisələrin sosial, ekoloji və maliyyə 

əhəmiyyətinə dair informasiyanın məhdudluğu; 

  Dövlət və biznes tərəfindən kifayət qədər ekspert 

dəstəyinin olmaması; 

  Maliyyə imkanlarına çıxışın mürəkkəbliyi; 

  Sosial müəssisənin maliyyə, normativ-hüquqi, 

həmçinin satınalma fəaliyyətinə dair bazanın 

formalaşması zamanı belə müəssisələrin spesfikliyinin 

nəzərə alınmaması; 

  Sosial müəssisələrin rəhbərlərinin idarəetmə, 

maliyyə  məsələləri, işçi heyətlə  işin qurulması kimi 

müəssisələrdə səriştəsinin az olması

8



                                                 



8

 

Məhdud imkanlı insanlar üçün layiqli əmək. Beynəlxalq Əmək Bürosu. 



Müəllif Artur O`Reyli. Cenevrə 2008 

 

 



 

 



 

16 


Azərbaycan Respublikasında  Əlilliyi olan insanların  əmək 

bazarına çıxışının asanlaşdırılması ilə bağlı hazırda həyata 

keçirilən hüquqi və praktiki fəaliyyətlər içərisində sosial 

müəssisələrin yaradılması da nəzərdə tutulur. Bunun üçün zəruri 

hüquqi bazanın yaradılması ilə bağlı müəyyən fəaliyyətlər də 

vardır. 


Sosial Müəssisələr Haqqında Azərbaycan Respublikası 

Qanununun layihəsində sosial müəssisənin məqsədi aşağıdakı 

kimi göstərilir: 

“Sosial müəssisələrin məqsədi bu qanunda təsbit olunan 

hədəf qrupları  sırasına daxil olan və peşə  və ümumi əmək 

qabiliyyətini itirmiş, iqtisadi qeyri-fəal və  əmək bazarında 

bərabər  şərtlər daxilində  rəqabət aparmaq iqtidarında olmayan 

şəxslərin işə  cəlb edilməsi yolu ilə onların  əmək bazarına geri 

qaytarılmasından, sosial inteqrasiyasının təmin edilməsindən, 

eləcə də sosial təcrid səviyyəsinin azaldılmasından ibarətdir”. 

 



 

17

Azərbaycan Respublikasında  əlilliyi olan şəxslərin  əmək 



bazarına çıxış imkanları, Qanunvericilik, onun tətbiqi 

praktikası və problemlər 

 

Azərbaycanda əlilliyi olan şəxslərin sayı illər üzrə artmaqda 



davam edir. Əlillərin sayının artımı  həmçinin  əlilliyin 

“cavanlaşması”na gətirib çıxarmaqdadır. Belə ki, ölkədə 

mövcud olan əlillərin yarıdan çoxu əmək qabiliyyəti yaşındadır 

(təqaüd yaşından aşağı). 

Rəsmi statistikaya görə ölkədə  əlillərin sayı 425 000 

nəfərdən artıqdır (ümumi əhalinin 4,6%-ə qədəri

). 

Lakin  əlillərin məşğulluq göstəriciləri aşağıdır. Bu halın 



mövcudluğunun həm obyektiv, həm də subyektiv səbəbləri 

mövcuddur. 

Əlillərin əmək bazarına çıxışını əngəlləyən spesifik problemlər 

aşağıdakılardır: 

    Müvafiq  hüquqi  baza  təkmil deyil və bu baxımdan 

onların praktiki impelmentasiyası mümkün deyil; 

  İş yerlərində  Əlilliyi olan insanlar üçün zəruri 

infrastruktur yox dərəcəsindədir. 

İşəgötürənlər belə 

infrastrukturun yaranmasında maraqlı deyil və dövlət onların 

maraqlı olması üçün hər hansı ciddi stimullar təklif etmir; 

  Əlilliyi olan insanların  əmək bazarına çıxışı üçün 

onların peşələrə yiyələnməsi və peşəyönümünü dəyişmələri 

üçün ciddi və əhatəli təhsil sistemi mövcud deyil; 

  Əlilliyi olan insanlar iş yerlərinə dair məlumatları  əldə 

edə bilmir; 

 

İş yerləri məhduddur;



 

 

Əlilliyi olan şəxslər üçün açıq (rəqabətli) əmək bazarına 



çıxışla bağlı problemlər mövcuddur;

 

 



Əlilliyi olan şəxslər üçün alternativ məşğulluq sistemi 

tam təşəkkül tapmamışdır.

 

 

Əlilliyi olan insanların  əmək bazarına çıхışı üçün mövcud 



оlan məhdudiyyətlər  çохdur və bu baхımdan yalnız 


Yüklə 265,18 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə